Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 554

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: pomoc uchodźcom i zmiany legislacyjne

Liczba uchodźców przybywających do Republiki Czeskiej z Ukrainy przekroczyła już 150 tys., co postawiło Czechy w obliczu największej fali migracji od zakończenia II wojny światowej. Pierwszym krokiem pomocowym Republiki Czeskiej w tej sytuacji było powołanie regionalnych centrów pomocy Ukrainie, które poza obowiązkową rejestracją zapewniają uchodźcom m.in....

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 545

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja wobec pierwszej fazy konfliktu na Ukrainie

Władze Słowacji od początku prezentują jednoznaczne stanowisko wobec konfliktu na Ukrainie. Definiują Rosję jako agresora, który dokonał nielegalnej inwazji wojskowej na swojego sąsiada. Deklarują solidarność z Ukraińcami oraz wsparcie polityczne, humanitarne i militarne dla Kijowa. Niejednoznaczne stanowisko wobec wojny na Ukrainie zachowuje część słowackiej...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 544

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgry wobec wojny w Ukrainie

Węgierska reakcja na rosyjską agresję na Ukrainę budzi kontrowersje. Z jednej strony węgierski rząd popiera sankcje unijne przeciwko Federacji Rosyjskiej, z drugiej jednak – ani nie wspiera Ukrainy dostawami broni, ani nie zgadza się na tranzyt broni przez swoje terytorium. Tak liderzy Fideszu, jak i węgierskie media prorządowe pozostają bardzo powściągliwi wobec...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 541

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: pomoc i solidarność z Ukrainą

Atak Federacji Rosyjskiej na Ukrainę oraz uznanie przez Rosję niepodległości separatystycznych republik na Donbasie zajęły priorytetowe miejsce w debacie publicznej w Republice Czeskiej. W odpowiedzi na rosyjską agresję, w akcie solidarności rząd Republiki Czeskiej zadeklarował pełną solidarność z Ukrainą, oferując również szereg środków pomocowych. Republika...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 538

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja: wyzwania polityki zagranicznej i bezpieczeństwa w cieniu kryzysu rosyjsko-ukraińskiego

15 lutego 2022 r. w Bratysławie odbyła się jubileuszowa XX konferencja podsumowująca politykę zagraniczną i europejską Słowacji. Wydarzenie zorganizowane przez Słowackie Stowarzyszenie Polityki Zagranicznej (SFPA) we współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych i Europejskich Republiki Słowackiej stanowiło znaczący wkład w debatę publiczną na temat polityki...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 524

Robert Rajczyk - Zespół Wyszehradzki

Wschodnia dyplomacja Budapesztu

Trwające od dekady „otwarcie na Wschód” Węgier może przyczynić się do wyborczego zwycięstwa Fideszu w zaplanowanych na 3 kwietnia 2022 r. wyborach parlamentarnych. Utrzymanie dotychczasowej wysokości cen gazu jest jednym z elementów uzupełniających socjalne transfery na Węgrzech, które mają zjednać wyborców premierowi Viktorowi Orbánowi. Zwiększeniu dostaw...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 521

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska wobec konfliktu rosyjsko-ukraińskiego

W Republice Czeskiej od kilku tygodni toczy się debata polityczna, odnosząca się do konfliktu rosyjsko-ukraińskiego oraz potencjalnego wpływu zaistniałego kryzysu na Czechy. Koalicyjny gabinet Petra Fiali (ODS) wyraził pełne wsparcie dla Ukrainy, podkreślając, że wzmocnienie obrony Ukrainy leży w interesie Republiki Czeskiej. Groźba użycia siły do osiągnięcia...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 514

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: prowizorium budżetowe i plan oszczędnościowy

Ze względu na wysokość deficytu budżetowego oraz wzrost zadłużenia nowy rząd Republiki Czeskiej zobowiązał się do rewizji projektu budżetu państwa na 2022 r., przygotowanego przez poprzedni gabinet premiera Andreja Babiša (ANO). Plany finansowe rządu Petra Fiali (ODS) zakładają przygotowanie na 2022 r. budżetu z deficytem nie większym niż 300 mld CZK, czyli o...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 510

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja: pozorna jedność wobec konfliktu rosyjsko-ukraińskiego

Na Słowacji od kilku tygodni trwa dyskusja na temat zaangażowania się w konflikt rosyjsko-ukraiński. Strona słowacka obawia się poważnych konsekwencji ewentualnego ataku zbrojnego Rosji na Ukrainę. Szczególnie dotkliwe dla Słowacji mogą być tego skutki energetyczne, ekonomiczne i humanitarne. Poważnym wyzwaniem jest również specyficzne postrzeganie konfliktu...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 501

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja: kontrowersje wokół umowy obronnej ze Stanami Zjednoczonymi

12 stycznia 2022 r. rząd Eduarda Hegera (OĽaNO) przyjął projekt ramowej umowy obronnej z USA, która m.in reguluje status prawny żołnierzy amerykańskich, pozwala również na wykorzystywanie i modernizację przez stronę amerykańską słowackiej infrastruktury wojskowej. Dokument musi ratyfikować jeszcze parlament i podpisać prezydent Zuzana Čaputová. Umowa będzie...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 494

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: wotum zaufania i priorytety gabinetu Petra Fiali (cz. 2)

13 stycznia 2022 r., niespełna miesiąc od powołania nowego rządu przez prezydenta Miloša Zemana, posiadający wyraźną większość parlamentarną, koalicyjny gabinet premiera Petra Fiali (ODS) uzyskał wotum zaufania parlamentu Republiki Czeskiej. Tydzień wcześniej tworzące nowy rząd ugrupowania zatwierdziły ostateczną wersję deklaracji programowej, opartej na...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 493

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: wotum zaufania i priorytety gabinetu Petra Fiali (cz. 1)

13 stycznia 2022 r., po ponad dwudziestogodzinnej debacie, koalicyjny rząd premiera Petra Fiali (ODS) uzyskał wotum zaufania Izby Niższej Parlamentu Republiki Czeskiej. Mimo że koalicjanci dysponowali wyraźną większością parlamentarną, przedstawiona przez nich deklaracja programowa oraz proponowany skład nowego rządu spotkały się z krytyką opozycji. Zarówno ANO...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 482

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgry: referendum i wybory w 2022 roku

1 grudnia 2021 r. Zgromadzenie Krajowe przyjęło uchwałę dotyczącą organizacji ogólnokrajowego referendum. Ma się ono odbyć w tym samym dniu, co wybory parlamentarne. Jednakże niebawem parlament najprawdopodobniej przedłuży obowiązywanie stanu wyjątkowego. Oznacza to, że na chwilę obecną nie sposób ustalić daty tych wydarzeń. Tło polityczne. W okresie od 11...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 480

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Polityka wschodnia Węgier a kryzys migracyjny na wschodniej granicy Unii Europejskiej

Władze Węgier, wyrażając solidarność z państwami dotkniętymi kryzysem migracyjnym na granicy z Białorusią (Łotwa, Litwa, Polska), nie dostrzegają jednocześnie odpowiedzialności Alaksandra Łukaszenki za jego wywołanie. Wydarzenia na wschodnich granicach Unii Europejskiej w żaden sposób nie wpłynęły na węgierskie zaangażowanie w relacje z państwami ze...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 475

Michał Paszkowski | Łukasz Lewkowicz - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Słowacja sprzeciwia się budowie gazociągu Nord Stream 2

Budowany przez rosyjską spółkę OAO Gazprom gazociąg Nord Stream 2 (NS2) będzie miał istotny wpływ na poziom bezpieczeństwa energetycznego Słowacji. Państwo to, podobnie jak Ukraina, obawia się spadku znaczenia tranzytowego, a także wykorzystywania przez Rosję monopolistycznej pozycji w Europie Środkowej. Niemniej nie jest to temat często poruszany w debacie...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 469

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: powyborcze plany przyszłego rządu

W czwartek, 11 listopada 2021 r., premier Republiki Czeskiej Andrej Babiš (ANO) złożył dymisję tworzonego przez partie ANO i ČSSD rządu mniejszościowego. Dymisja ustępującego rządu nastąpiła cztery dni po inauguracyjnym posiedzeniu Izby Poselskiej Parlamentu Republiki Czeskiej, które poprzedziło podpisanie przez przewodniczących dwóch koalicji wyborczych – SPOLU...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 460

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Prawybory opozycji na Węgrzech – wyłoniono kandydatów na posłów i premiera

W dwóch turach prawyborów na Węgrzech, które odbyły się we wrześniu i październiku 2021 r., po raz pierwszy w historii węgierskiej demokracji to wyborcy – a nie partyjni działacze na konwencjach – zdecydowali o obsadzie list wyborczych w przyszłorocznych wyborach parlamentarnych. Oddano łącznie ponad 1,2 mln głosów. Wyborcy zdecydowali o tym, kto wystartuje w...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 455

Dominik Héjj - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Konsekwentny wzrost uzależnienia energetycznego Węgier od Rosji

W dniu 27 września 2021 r. Węgry zawarły nowy kontrakt na dostawy gazu ziemnego z Rosji, co uniemożliwi de facto import surowca z innych kierunków. Podpisanie umowy jest elementem realizowanej konsekwentnie polityki rządu Viktora Orbána, która opiera się na współpracy z Rosją. Sugerowane inne rozwiązania (np. dostawy z Azerbejdżanu) jak do tej pory nie mają oparcia...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 454

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Wybory parlamentarne w Republice Czeskiej: zaskoczenie i niepewność

W przeprowadzonych 8-9 października 2021 r. wyborach do Izby Poselskiej Parlamentu Republiki Czeskiej nieoczekiwane zwycięstwo odniosła złożona z trzech konserwatywnych ugrupowań koalicja SPOLU. Drugą najwyższą liczbę głosów uzyskała partia ANO premiera Andreja Babiša, dla którego wyborcza porażka może oznaczać koniec władzy w państwie. Znacznie słabszy w...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 453

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Wpływ pandemii COVID-19 na wybory parlamentarne w Republice Czeskiej

W dniach 8 i 9 października 2021 r. w Republice Czeskiej odbędą się wybory do niższej izby parlamentu, kończące prowadzoną w cieniu pandemii COVID-19 wielomiesięczną kampanię wyborczą. Sytuacja pandemiczna w państwie w istotny sposób wpłynęła na poparcie dla partii politycznych, powodując zmiany na pozycji lidera w przedwyborczych sondażach. O ile pierwsze...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Fot. KIES-450_Rozpoczęcie budowy połaczenia gazowego Polska-Słowacja

Komentarze IEŚ 450

Łukasz Lewkowicz - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Słowacja: kryzys cenowy i możliwe problemy z dostępem do gazu ziemnego

Obecnie istotnym wyzwaniem, przed którym stoi Słowacja, są szybko rosnące ceny nośników energii, w tym gazu ziemnego. Problem ten dotyka nie tylko wielkie przedsiębiorstwa, ale także odbiorców indywidualnych. Obok rosnących cen niepokojący jest też niski poziom wypełnienia magazynów gazu ziemnego. Podejmowane przez Rosję działania w kierunku zmniejszenia transportu...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 446

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Priorytetowe pola współpracy polsko-węgierskiej według prezydentów Andrzeja Dudy i Jánosa Ádera

W dniach 8-9 września 2021 r. prezydent RP Andrzej Duda złożył oficjalną wizytę w Budapeszcie. Od 2015 r. była to szósta wizyta polskiego prezydenta na Węgrzech. W tym okresie prezydenci Polski i Węgier spotykali się aż 12 razy, zarówno w ramach wizyt bilateralnych, jak i spotkań Grupy Wyszehradzkiej. Relacje polsko-węgierskie od lat są bardzo dobre,...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 443

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgierska narodowa fabryka leków wyprodukuje rosyjski Sputnik V oraz chiński Sinopharm

W poniedziałek, 6 września 2021 r. odbyła się uroczystość wkopania kamienia węgielnego pod narodową fabrykę leków (nemzeti oltóanyaggyár) w Debreczynie. Fabryka ma zostać uruchomiona już w przyszłym roku i ma produkować także szczepionki przeciwko COVID-19, w tym rosyjski Sputnik V i chiński Sinopharm. Inwestycja ma zwiększyć bezpieczeństwo Węgier w starciu z...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 436

Łukasz Lewkowicz - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Inicjatywa Trójmorza przed szczytem w Rydze: inspirowana politycznie, napędzana komercyjnie

Przyszłoroczny, Siódmy Szczyt Inicjatywy Trójmorza (The Three Seas Initiative, TSI) odbędzie się w Rydze. W obliczu głównego wyzwania, jakim dla TSI pozostaje znalezienie finansowania priorytetowych projektów w regionie, prezydent Egils Levits zapowiedział, że Łotwa planuje położyć nacisk na pozyskiwanie kapitału prywatnego, który pozwoli poprawić infrastrukturę...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 435

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Dobiegły końca narodowe konsultacje na Węgrzech

Do 25 sierpnia 2021 r. trwały rozpoczęte 1 lipca narodowe konsultacje. To jedna z form demokracji bezpośredniej na Węgrzech, która w wielu przypadkach wyparła klasyczną instytucję ogólnokrajowego referendum. Głównym celem narodowych konsultacji jest utrzymywanie mobilizacji elektoratu koalicji Fidesz-KDNP, który stanowi największą grupę odsyłającą wypełnione...

Więcej →