Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 698

29 września 2022

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: walka o Senat i samorząd

W dniach 23 i 24 września 2022 r. w Republice Czeskiej odbyły się wybory samorządowe oraz pierwsza tura częściowych wyborów do Senatu. W narracji przyjętej przez dwa opozycyjne ugrupowana parlamentarne, ANO byłego premiera Andreja Babiša oraz SPD Tomia Okamury, wyniki wyborów miały stanowić „referendum” wyrażające zaufanie społeczne dla koalicyjnego rządu...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 694

23 września 2022

Łukasz Lewkowicz | Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Słowacja: pandemia zwiększyła ubóstwo i zachwiała polityczną stabilność

Podczas gdy większość państw Europy Środkowej nawet w trudnym czasie pandemii COVID-19 skutecznie zwalczała ubóstwo i wykluczenie społeczne, na Słowacji problem ten się pogłębił. Równocześnie był to burzliwy okres w słowackiej polityce, z wyraźnym spadkiem poparcia dla rządu. Ubóstwo w czasie pandemii. We wrześniu Eurostat opublikował nowe dane w zakresie...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 693

22 września 2022

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Prawo aborcyjne na Węgrzech a nowe rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych

W ubiegłym tygodniu opinię publiczną tak na Węgrzech, jak i w Europie poruszyła informacja dotycząca rozporządzenia Sándora Pintéra, ministra spraw wewnętrznych, do tzw. ustawy aborcyjnej. Jest to akt prawny regulujący kwestię terminacji ciąży na Węgrzech. Dokument został opublikowany 12 września w Dzienniku Urzędowym (Magyar Közlöny) pod nazwą: A...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 687

12 września 2022

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: polityczne i społeczne wyzwania rządu Petra Fiali

Trwający kryzys gospodarczy i energetyczny, będący konsekwencją agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, znacząco wpływa na sytuację wewnętrzną w Republice Czeskiej. Według badań opinii publicznej premier Republiki Czeskiej Petr Fiala (ODS) ma najniższe zaufanie społeczne spośród premierów wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej, a zaufanie obywateli...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 683

31 sierpnia 2022

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja: eskalacja kryzysu koalicyjnego

6 lipca 2022 r. przedstawiciele SaS, drugiej największej partii koalicyjnej, zapowiedzieli opuszczenie rządu, jeśli do końca sierpnia nie odejdzie z niego minister finansów i lider największego ugrupowania koalicji Igor Matovič (OĽaNO). Brak dymisji Matoviča może oznaczać powstanie na Słowacji rządu mniejszościowego lub w skrajnym scenariuszu – przedterminowe...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 674

22 sierpnia 2022

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Inflacja w coraz większym stopniu niepokoi Węgrów

Opublikowane przez Centralny Urząd Statystyczny (KSH) dane, dotyczące inflacji notowanej na Węgrzech w lipcu 2022 r., nie są optymistyczne. Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI) wzrósł do 13,7%, natomiast inflacja bazowa, nieuwzględniająca m.in. zmian cen energii i żywności, wyniosła 16,7%. Pomimo licznych tarcz antykryzysowych obywatele Węgier coraz...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 667

2 sierpnia 2022

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska – zaufanie do rządu i partii politycznych

Pół roku od objęcia władzy w Republice Czeskiej złożony z pięciu partii koalicyjnych rząd Petra Fiali (ODS) cieszy się zaufaniem społecznym jedynie 28% obywateli. Wynik ten przedstawia najniższe zaufanie dla rządu od marca 2021 r., kiedy w państwie obowiązywało szereg obostrzeń związanych z pandemią COVID-19, a władzę sprawował koalicyjny gabinet byłego...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ nr 664

29 lipca 2022

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Sto gyélaty? Węgry konsekwentnie uzależniają się od rosyjskich źródeł energii

Trwająca w Ukrainie rosyjska inwazja, rozpoczęta 24 lutego br., w żaden sposób nie wpłynęła na korektę polityki energetycznej Węgier. Można wręcz stwierdzić, że Budapeszt stał się jeszcze gorliwszym obrońcą rosyjskich interesów – spółek Gazprom i Rosatom w Europie Środkowej. Konsekwentne uzależnianie się od rosyjskich węglowodorów argumentowane jest ich...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 663

29 lipca 2022

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska – korekta budżetu państwa na 2022 rok

Z końcem lipca br. rząd Republiki Czeskiej zatwierdził poprawkę do budżetu państwa na 2022 r. Znowelizowany budżet ma finalnie osiągnąć deficyt w wysokości ok. 330 mld CZK, przez co suma deficytu ma być o 50 mld CZK wyższa niż zakładana w budżecie zatwierdzonym przez izbę niższą w marcu br. W stosunku do pierwotnych założeń, nowelizacja zakłada wzrost...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 662

28 lipca 2022

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

„V4 Future”: prezydencja Słowacji w Grupie Wyszehradzkiej w cieniu wojny rosyjsko-ukraińskiej

1 lipca br. Słowacja po raz szósty przejęła roczną prezydencję w Grupie Wyszehradzkiej (V4). Odbywa się to w sytuacji wciąż trwającej agresji Rosji na Ukrainę, co w dużym stopniu determinuje agendę prezydencji. Konflikt powoduje, że na znaczeniu zyskuje rozwój infrastruktury energetycznej i transportowej. Nie mniej ważna okazuje się współpraca w zakresie...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 655

15 lipca 2022

Michał Paszkowski | Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Interkonektor Polska-Słowacja i dywersyfikacja dostaw gazu ziemnego na Słowację

Słowacja znajduje się w niekorzystnym położeniu, jeżeli chodzi o dostawy gazu ziemnego, z uwagi na znaczące uzależnienie od importu z Rosji. Działania podejmowane na rzecz dywersyfikacji źródeł i kierunków dostaw surowca znacznie przyspieszyły od momentu zbrojnej agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, a kluczową rolę w tych wysiłkach może odegrać interkonektor...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 651

6 lipca 2022

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

„Europa jako zadanie”: priorytety prezydencji Republiki Czeskiej w Radzie UE

Pierwszego lipca 2022 r. Republika Czeska objęła rotacyjną, półroczną prezydencję w Radzie UE, będącą drugą już prezydencją tego państwa po przystąpieniu do Unii Europejskiej w 2004 r. Na priorytety objętego po Francji przewodnictwa w znaczącym stopniu wpłynęła agresja Federacji Rosyjskiej na Ukrainę. Podczas sześciomiesięcznego okresu prezydencji Republika...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 648

4 lipca 2022

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Co Węgrzy na to, że odbył się szczyt NATO?

Zakończony szczyt NATO w Madrycie przez wielu ekspertów uznany został za przełomowy, przede wszystkim z racji rozszerzenia Sojuszu o Finlandię i Szwecję oraz uznania Rosji za bezpośrednie zagrożenie. Kiedy jednak wśród państw Europy Środkowej i Północnej panuje mniej bądź bardziej zachowawczy entuzjazm, komunikaty rządu Węgier kwestię zmiany strategii w zasadzie...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 640

27 czerwca 2022

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgierska obecność na szczycie Inicjatywy Trójmorza w Rydze

Katalin Novák pełni urząd prezydenta Węgier dopiero od nieco ponad miesiąca (zob. „Komentarze IEŚ”, nr 604). Wśród pierwszych wizyt zagranicznych, jakie złożyła nowa prezydent, znalazł się szczyt Inicjatywy Trójmorza (3SI), który w dniach 20-21 czerwca odbył się w Rydze. Prezydent, w odróżnieniu od swojego poprzednika, wzięła udział w całym szczycie, a...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 639

24 czerwca 2022

Marlena Gołębiowska | Łukasz Lewkowicz - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Po szczycie Inicjatywy Trójmorza w Rydze: nowy status współpracy z Ukrainą i wsparcie Stanów Zjednoczonych

W dniach 20-21 czerwca 2022 r. Łotwa była organizatorem 7. Szczytu Inicjatywy Trójmorza (3SI). W Rydze podkreślono wewnątrzunijny i transatlantycki wymiar tego formatu. Pierwszy z nich znalazł swoje odzwierciedlenie w decyzji o niewłączaniu Ukrainy do Inicjatywy Trójmorza, lecz nadaniu jej specjalnego statusu partnera uczestniczącego. Drugi natomiast – w deklaracji...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 621

8 czerwca 2022

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska wobec kryzysu uchodźczego (cz. 2)

Wzmożona migracja ludności ukraińskiej wywołana agresją Federacji Rosyjskiej na Ukrainę postawiła Republikę Czeską w obliczu największego kryzysu migracyjnego od zakończenia II wojny światowej. W odpowiedzi na powstałą sytuację koalicyjny rząd Petra Fiali (ODS) już na początku wojny przygotował pakiet ustaw „Lex Ukrajina”, mających regulować zasady pobytu...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 620

8 czerwca 2022

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska wobec kryzysu uchodźczego (cz. 1)

Wzmożona migracja ludności ukraińskiej wywołana agresją Federacji Rosyjskiej na Ukrainę postawiła Republikę Czeską w obliczu największego kryzysu migracyjnego od zakończenia II wojny światowej. W odpowiedzi na powstałą sytuację koalicyjny rząd Petra Fiali (ODS) już na początku wojny przygotował pakiet ustaw „Lex Ukrajina”, mających regulować zasady pobytu...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 619

6 czerwca 2022

Marlena Gołębiowska | Łukasz Lewkowicz - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Szczyt Inicjatywy Trójmorza w Rydze w cieniu wojny rosyjsko-ukraińskiej

Siódmy Szczyt Inicjatywy Trójmorza (20-21 czerwca 2022 r.) w Rydze odbędzie się w cieniu trwającej wojny rosyjsko-ukraińskiej. Stanie się on okazją do dyskusji o szeroko rozumianym bezpieczeństwie w regionie oraz stosunku do nakładania na Rosję sankcji i wspierania Ukrainy, a także o wyzwaniach państw tego regionu w kluczowych z perspektywy trójmorskiej obszarach...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 617

31 maja 2022

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Na Węgrzech obowiązuje stan zagrożenia wojną

24 maja 2022 r. Viktor Orbán podpisał rozporządzenie rządu nr 180/2022 (V. 24) w sprawie ogłoszenia stanu zagrożenia oraz niektórych przepisów związanych ze stanem zagrożenia (wprowadzonego) ze względu na trwający na terytorium Ukrainy konflikt zbrojny, a także katastrofę humanitarną oraz zapobieżenia ich węgierskim następstwom. Chociaż nazwa dokumentu w...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 613

30 maja 2022

Michał Paszkowski | Łukasz Lewkowicz - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Słowacja: gra wokół dostaw ropy naftowej z Rosji

Na Słowacji od dłuższego czasu trwa debata na temat możliwego wprowadzenia przez państwa Unii Europejskiej embarga na import ropy naftowej z Rosji. Rząd słowacki liczy na uzyskanie odpowiedniego okresu derogacji od tych przepisów. Jako problem wskazuje względy technologiczne oraz infrastrukturalne. Duże kontrowersje budzi projekt wprowadzenia specjalnego podatku na...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 604

24 maja 2022

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Katalin Novák pierwszą kobietą na stanowisku prezydenta Węgier

10 marca 2022 r. Zgromadzenie Krajowe Węgier wybrało na urząd prezydenta Katalin Novák. Po raz pierwszy prezydentem Węgier została kobieta. Dwa miesiące później, 10 maja oficjalnie objęła funkcję prezydenta republiki (köztársasági elnök). Nowa prezydent pierwszą podróż zagraniczną odbyła do Polski (17 maja 2022 r.), gdzie w Warszawie spotkała się z...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 602

18 maja 2022

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: próby dywersyfikacji dostaw gazu

W reakcji na agresję Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, powodującą niepewność w dostawach gazu ziemnego do państw Unii Europejskiej, Republika Czeska poszukuje sposobów na uniezależnienie się od importu gazu z Rosji. Tylko od początku rosyjskiej agresji na Ukrainę Czechy importowały rosyjski gaz na kwotę ok. 30 mld CZK. Niskie wydobycie krajowe, zaspokajające jedynie...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 588

25 kwietnia 2022

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Problemy z rosyjskim kapitałem w Republice Czeskiej: konfiskata czy zamrożenie?

Agresja Rosji na Ukrainę wywołała w Republice Czeskiej bezprecedensową falę solidarności społecznej i politycznej. Pośród podejmowanych przez centroprawicowy, koalicyjny gabinet premiera Petra Fiali (ODS) działań znajdują się również sankcje indywidualne, obejmujące zakaz wjazdu i zamrożenie zasobów majątkowych Rosjan, którzy wspierają rosyjski reżim....

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 585

20 kwietnia 2022

Michał Paszkowski | Łukasz Lewkowicz - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Słowacja: dywersyfikacja dostaw gazu ziemnego z nieporozumieniem w rządzie w tle

Słowacja jednoznacznie potępiła atak Rosji na Ukrainę i obecnie konsekwentnie opowiada się za wprowadzeniem embarga na import surowców energetycznych i paliw. Duże uzależnienie tego państwa od dostaw gazu ziemnego wymusza potrzebę stworzenia bardziej zróżnicowanej struktury importu, co jednak w obecnych uwarunkowaniach rynkowych będzie stanowiło poważne wyzwanie. W...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 583

13 kwietnia 2022

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Powyborczy obraz Węgier

Po tygodniu od przeprowadzonych 3 kwietnia 2022 r. wyborach do Zgromadzenia Krajowego na Węgrzech, w niedzielę, 10 kwietnia, Narodowe Biuro Wyborcze (Nemzeti Választási Iroda) podało ostateczne wyniki tak wyborów, jak i przeprowadzonego tego dnia referendum ogólnokrajowego. Rządząca koalicja Fidesz-KDNP uzyskała najsilniejszy dotychczas mandat społeczny. Z kolei...

Więcej →