Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 810

16 marca 2023

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Aktywny i wiarygodny partner: inauguracja prezydentury Petra Pavla

Petr Pavel, wybrany na prezydenta Republiki Czeskiej 28 stycznia 2023 r., w dniu 9 marca złożył przysięgę na Zamku Praskim. Uroczystości pod wieloma względami miały charakter symboliczny. Zapowiadały zmiany w sprawowaniu urzędu prezydenta przez Petra Pavla w stosunku do jego poprzednika Miloša Zemana. O tym, że Petr Pavel zamierza wyraźnie odciąć się od okresu...

Więcej →

Zespół Bałkański, Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 807

15 marca 2023

Jan Muś | Michał Paszkowski | Dominik Héjj - Zespół Bałkański, Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Rurociąg Serbia-Węgry: nowy rozdział we współpracy energetycznej

Serbia od kilkunastu miesięcy podejmuje aktywne działania na rzecz dywersyfikacji źródeł oraz kierunków dostaw ropy naftowej do jedynej funkcjonującej w tym państwie rafinerii w Panczewie. Ze względu na sankcje nałożone na Rosję zakład nie jest obecnie w stanie importować ropy naftowej z tego państwa. Rząd w Belgradzie opowiada się jednak za budową rurociągu...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 794

24 lutego 2023

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgierska obecność na szczycie B9 w Warszawie

W środę, 22 lutego 2023 r., odbył się Nadzwyczajny Szczyt Bukaresztańskiej Dziewiątki (B9). Jego gospodarzami byli prezydent RP Andrzej Duda oraz prezydent Słowacji Zuzana Čaputová. W szczycie udział wzięli także prezydent USA Joe Biden oraz sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg. Zwieńczeniem kilkugodzinnego posiedzenia była deklaracja, która jednoznacznie...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 789

17 lutego 2023

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja wobec agresji Rosji na Ukrainę: kontekst społeczny

Społeczeństwo słowackie od początku agresji Rosji na Ukrainę jest silnie spolaryzowane. Z jednej strony badania opinii publicznej z pierwszych miesięcy konfliktu pokazały istotny spadek sympatii Słowaków do Rosji oraz prezydenta Władimira Putina. Wzmocniona została również prozachodnia orientacja społeczeństwa słowackiego i wzrosło społeczne znaczenie NATO jako...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 785

15 lutego 2023

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Miloš Zeman – podsumowanie kariery politycznej

Karierę polityczną odchodzącego ze stanowiska prezydenta Republiki Czeskiej Miloša Zemana można podzielić na dwa zasadnicze okresy. Pierwszy to lata 90., kiedy sprawował funkcje lidera czeskiej socjaldemokracji i premiera, które zapisały się w historii jako czas finalizacji czeskiej prywatyzacji oraz procesów akcesyjnych do NATO i Unii Europejskiej. Drugi to lata od...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 784

14 lutego 2023

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja wobec agresji Rosji na Ukrainę: kontekst polityczny

Trwająca od roku inwazja wojsk rosyjskich na Ukrainę stanowi jeden z priorytetowych tematów debaty publicznej na Słowacji. Z jednej strony władze słowackie od początku znajdują się w grupie państw najbardziej zaangażowanych w pomoc wojskową i humanitarną dla Kijowa, z drugiej zaś – ciesząca się coraz większym poparciem społecznym słowacka opozycja deklaruje...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 781

9 lutego 2023

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Sektor motoryzacyjny na Węgrzech na przełomie 2022 i 2023 roku

Od kilku lat na Węgrzech można zaobserwować rozwój branży motoryzacyjnej, przede wszystkim w sektorze elektromobilności. Inwestorzy zachęcani są m.in. dopłatami do prowadzenia działalności gospodarczej, a także przekazaniem uzbrojonego gruntu pod inwestycję, również z zapewnieniem dróg dojazdowych. Sektor samochodowy rozwija się pomimo obiektywnych,...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 777

2 lutego 2023

Agata Tatarenko | Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: zwycięstwo Petra Pavla w wyborach prezydenckich (część 2)

W zakończonej drugiej turze wyborów prezydenckich w Republice Czeskiej zwyciężył lider wszystkich dotychczasowych sondaży, były szef Komitetu Wojskowego NATO Petr Pavel. Wygrana Pavla, który uzyskał 58,32% głosów, o ponad 16% więcej niż jego kontrkandydat – były premier i szef ruchu ANO Andrej Babiš – potwierdza silny społeczny mandat Petra Pavla. Zwycięstwo...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 776

2 lutego 2023

Agata Tatarenko | Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: zwycięstwo Petra Pavla w wyborach prezydenckich (część 1)

W zakończonej drugiej turze wyborów prezydenckich w Republice Czeskiej zwyciężył lider wszystkich dotychczasowych sondaży, były szef Komitetu Wojskowego NATO Petr Pavel. Wygrana Pavla, który uzyskał 58,32% głosów, o ponad 16% więcej niż jego kontrkandydat – były premier i szef ruchu ANO Andrej Babiš – potwierdza silny społeczny mandat Petra Pavla. Od...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 767

25 stycznia 2023

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Decydująca faza kampanii prezydenckiej w Republice Czeskiej

Pierwsza tura wyborów prezydenckich w Republice Czeskiej, która miała miejsce w dniach 13-14 stycznia 2023 r., wyłoniła dwóch ostatecznych kandydatów: byłego premiera i biznesmena Andreja Babiša (ANO) oraz Petra Pavla, bezpartyjnego byłego szefa Sztabu Generalnego Czeskich Sił Zbrojnych i byłego szefa Komitetu Wojskowego NATO. Pełnione przez nich w przeszłości...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 766

24 stycznia 2023

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja: fiasko referendum w sprawie zmiany konstytucji w cieniu kryzysu politycznego

21 stycznia 2023 r. na Słowacji odbyło się referendum dotyczące zmiany konstytucji, które miało umożliwić rozwiązanie parlamentu i przeprowadzenie przedterminowych wyborów. Inicjatywę zgłosiły i promowały przede wszystkim lewicowe partie opozycyjne. Natomiast obóz rządowy i część opozycji zbojkotowały ten swoisty plebiscyt polityczny. Następnego dnia Słowacka...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 765

23 stycznia 2023

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

97 procent Węgrów uległo propagandzie i nie chce sankcji wobec Rosji

Niespełna 1,4 mln spośród 9,7 mln Węgrów wzięło udział w narodowych konsultacjach. Odbywały się one w okresie od połowy października do połowy grudnia 2022 r. Przybrały formę korespondencyjnego referendum, w którym można było wziąć udział poprzez udzielenie odpowiedzi na pytania tak w formie listownej, jak i elektronicznej. Rząd zapytał Węgrów o to, jaki...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 763

19 stycznia 2023

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: uczestnictwo w Inicjatywie Trójmorza oraz relacje z Polską

Zmiana w obszarze bezpieczeństwa w Europie oraz kryzys gospodarczy i energetyczny, będące konsekwencją agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, znacząco wpłynęły na obecną sytuację geopolityczną regionu Europy Środkowej, w tym na politykę zagraniczną oraz politykę wewnętrzną Republiki Czeskiej. Przyjęte przez Polskę stanowisko wobec konfliktu zbrojnego w...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 762

18 stycznia 2023

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska po pierwszej turze wyborów prezydenckich

W dniach 13 i 14 stycznia 2023 r. w Republice Czeskiej odbyła się pierwsza tura wyborów prezydenckich. Zakończone w sobotę 14 stycznia głosowanie wyłoniło dwóch kandydatów, którzy podejmą walkę o fotel prezydenta w drugiej turze, zaplanowanej na 27 i 28 stycznia. Pierwszą pozycję z największą liczbą głosów zajął były szef Komitetu Wojskowego NATO Petr Pavel,...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 749

21 grudnia 2022

Łukasz Lewkowicz | Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Nowe szanse rozwoju dla Europy Środkowej: współpraca gospodarcza w ramach Inicjatywy Trójmorza

Inicjatywa Trójmorza (3SI) stanowi szansę na wzmocnienie współpracy gospodarczej w regionie Europy Środkowej – od wymiany handlowej i inwestycji po wspólne inicjatywy w zakresie kluczowych dla 3SI obszarów: transportu, energetyki i technologii cyfrowych. Równocześnie przed tą współpracą stoi wiele wyzwań. Zróżnicowane pozostaje znaczenie państw uczestniczących...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 748

21 grudnia 2022

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Rekordowa inflacja na Węgrzech i złe perspektywy na kolejne miesiące

W ciągu kilku miesięcy wzrost cen na Węgrzech z najniższego w Grupie Wyszehradzkiej (V4) stał się najwyższy w Unii Europejskiej. Jednocześnie ostatnie zmiany na rynku paliw, tj. zniesienie gwarantowanych cen tego surowca, doprowadzą do ich dalszego wzrostu. Dotychczasowa polityka gospodarcza prowadzona przez rząd Węgier nie wskazuje na to, by możliwe było sprostanie...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 744

14 grudnia 2022

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Format wyszehradzki powoli się „odmraża”

Po miesiącach planowanych szczytów Grupy Wyszehradzkiej (V4), które zostały odwołane bądź się nie odbyły, w ostatnim czasie doszło do serii spotkań w formacie prezydentów, premierów i szefów dyplomacji. Format wyszehradzki ewoluuje w kierunku luźniejszej współpracy, skoncentrowanej na perspektywie krótkoterminowej oraz tym, co „tu i teraz”. Pomimo deklaracji,...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 740

9 grudnia 2022

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska na miesiąc przed wyborami prezydenckimi

W dniach 13 i 14 stycznia 2023 r. w Republice Czeskiej po raz trzeci w głosowaniu powszechnym przeprowadzone zostaną wybory prezydenckie. Po zakończonym procesie weryfikacji zgłoszeń Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Czech ogłosiło listę kandydatów, którzy spełnili formalne wymogi. Z dwudziestu dwóch zgłoszeń odrzuconych zostało trzynaście. Wśród pozostałych...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 738

30 listopada 2022

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Komisja Europejska wstrzymuje fundusze dla Węgier

Wbrew oczekiwaniom węgierskiego rządu Komisja Europejska nie uruchomi w najbliższym czasie środków z Funduszu Odbudowy. Nie wystąpi też do Rady Unii Europejskiej o zakończenie procedury w ramach mechanizmu warunkowości. Oznacza to, że Węgry mogą nie otrzymać w kolejnych miesiącach nawet 13,5 mld EUR. To łączna kwota ujęta w Funduszu Odbudowy oraz Funduszu...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 735

30 listopada 2022

Michał Paszkowski | Dominik Héjj - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Węgry: przygotowania do zimy z problemami w dostawach gazu ziemnego z Rosji

Sytuacja na rynku gazu ziemnego pozostaje w państwach Europy Środkowej napięta z uwagi na rosnące obawy związane z możliwością wstrzymania przez Rosję dostaw surowca gazociągiem Braterstwo przez terytorium Ukrainy. Jest to obok gazociągu TurkStream/BalkanStream jedyny obecnie funkcjonujący rosyjski kanał eksportowy. Całkowite wstrzymanie dostaw surowca miałoby...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 732

28 listopada 2022

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja: „superwybory” samorządowe i ich wpływ na sytuację polityczną państwa

29 października 2022 r. na Słowacji odbyły się wybory samorządowe do władz ośmiu krajów i ponad 2,9 tys. gmin, miast i ich dzielnic. Po raz pierwszy elekcję na szczeblu regionalnym i komunalnym zorganizowano w jednym czasie, co miało przynieść oszczędności finansowe i przyczynić się do podniesienia frekwencji. Niefortunny okazał się jednak wybór terminu...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 721

10 listopada 2022

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: kampania prezydencka i lista kandydatów

8 listopada 2022 r. upłynął termin zgłaszania kandydatur w wyborach prezydenckich w Republice Czeskiej, których pierwszą turę zaplanowano na 13-14 stycznia 2023 r. Według informacji Ministerstwa Spraw Wewnętrznych swoje kandydatury we wskazanym terminie zgłosiło 21 osób, o dwie więcej niż w przypadku poprzednich wyborów prezydenckich, w których po raz drugi...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 717

28 października 2022

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja: niestabilne poparcie społeczne dla Ukrainy i Zachodu

Badania sondażowe z lipca 2022 r. „Jak się masz Słowacjo?”, przeprowadzone przez naukowców z agencji badawczych MNFORCE, Seesame i Słowackiej Akademii Nauk, pokazują, że większość Słowaków wspiera raczej zwycięstwo Rosji niż Ukrainy w obecnym konflikcie rosyjsko-ukraińskim. Jednocześnie z wcześniejszego badania, przeprowadzonego przez think tank Globsec,...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 714

25 października 2022

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska na trzy miesiące przed wyborami prezydenckimi

W dniach 13-14 stycznia 2023 r. odbędzie się pierwsza tura wyborów prezydenckich w Republice Czeskiej. Następca urzędującego prezydenta Miloša Zemana, tak jak to miało miejsce w latach 2013 i 2018, zostanie wybrany w głosowaniu bezpośrednim. Dotychczas swoje kandydatury zgłosiło 18 kandydatów, reprezentujących szerokie spektrum polityczne. Według zapowiedzi...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 709

12 października 2022

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

To Węgrzy zdecydują o polityce rządu wobec sankcji przeciwko Rosji

Węgierskie władze regularnie krytykują sankcje nałożone na Federację Rosyjską przez Unię Europejską. Kolejne pakiety, przyjmowane w ramach restrykcji, są odpowiedzią Wspólnoty na rosyjską agresję na Ukrainę. Według rządu obecne sankcje bardziej niż Rosję dotykają Europę – wręcz prowadzą do jej „wykrwawiania się”. Zdaniem premiera Viktora Orbána,...

Więcej →