Instytut Europy Środkowej/Komentarze

Komentarze

Zespół Bałtycki

Komentarze Brief IEŚ 1453
20 października 2025
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Kolejny incydent na granicy estońsko-rosyjskiej

10 października br. w regionie tzw. „buta Saatse” – tj. należącym do Rosji obszarze usytuowanym przy granicy z Estonią – estońskie służby graniczne zauważyły grupę kilku[1] umundurowanych osób, które przemieszczały się po stronie rosyjskiej. Rosyjskie służby graniczne regularnie patrolują ten obszar, jednak tym razem grupa była uzbrojona, nie posiadała...

Więcej →

Zespół Pamięci Zbiorowej

Komentarze IEŚ 1452
17 października 2025
Robert Rajczyk - Zespół Pamięci Zbiorowej

Stabilna przewaga lidera węgierskich sondaży

Na sześć miesięcy przed planowanymi na wiosnę 2026 r. wyborami parlamentarnymi na Węgrzech słabnie legitymizacja społeczna Fidesz-KDNP. Poparcie sondażowe dla koalicji rządowej jest wyższe niż dla opozycyjnego ugrupowania Szacunek i Wolność (Tisztelet és Szabadság, TISZA) jedynie w badaniach realizowanych przez sprzyjające rządowi ośrodki badania opinii...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1451
15 października 2025
Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Sankcje wobec spółki NIS i implikacje dla bezpieczeństwa dostaw ropy naftowej

Rafineria w Panczewie, należąca do spółki Naftna Industrija Srbije (NIS), stanowi kluczowy element systemu energetycznego Serbii. W 2025 r. działalność NIS znalazła się w krytycznym punkcie z powodu objęcia spółki sankcjami Stanów Zjednoczonych, będących konsekwencją jej rosyjskiego akcjonariatu. W rezultacie 9 października 2025 r. nastąpiło wstrzymanie dostaw...

Więcej →

Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Komentarze IEŚ 1450
13 października 2025
Krzysztof Fedorowicz - Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Białorusini w rosyjskiej armii na Ukrainie

Białorusini stają się coraz większą grupą najemników w rosyjskich siłach zbrojnych na Ukrainie. Wysokie świadczenia finansowe, możliwość uzyskania rosyjskiego obywatelstwa oraz uniknięcia odpowiedzialności za przestępstwa popełnione na Białorusi powodują, że podpisanie kontraktu z rosyjską armią jest bardzo atrakcyjne. W niedalekiej przyszłości może to...

Więcej →

Zespół Pamięci Zbiorowej

Komentarze IEŚ 1449
7 października 2025
Łukasz Lewkowicz - Zespół Pamięci Zbiorowej

Słowacja: kontrowersje wokół zmian w konstytucji

26 września 2025 r. słowacki parlament uchwalił pakiet zmian w konstytucji. Nowelizacja wprowadza m.in. uznanie wyłącznie dwóch płci oraz zakaz adopcji dzieci przez pary jednopłciowe. Ponadto w przyjętych zmianach podkreśla się nadrzędność prawa krajowego w sprawach „tożsamości narodowej”. Za przyjęciem nowelizacji opowiedzieli się nie tylko przedstawiciele...

Więcej →

Zespół Studiów Obywatelskich

Komentarze IEŚ 1448
6 października 2025
Szczepan Czarnecki - Zespół Studiów Obywatelskich

Republika Czeska: wybory parlamentarne i powrót Andreja Babiša

W przeprowadzonych 3-4 października 2025 r. wyborach do Izby Poselskiej Parlamentu Republiki Czeskiej oczekiwane zwycięstwo odniósł ruch ANO Andreja Babiša, potwierdzając swoją wysoką pozycję w czeskiej polityce. Drugie miejsce zajęła współtworząca dotychczasowy rząd centroprawicowa koalicja SPOLU (ODS, KDU-ČSL, TOP 09), dla której ten rezultat oznacza utratę...

Więcej →

Zespół narracji historycznych i historii stosowanej

Komentarze IEŚ 1447
3 października 2025
Jędrzej Piekara - Zespół narracji historycznych i historii stosowanej

Chińsko-rosyjski sojusz w wojnie o pamięć – obchody 80. rocznicy zwycięstwa nad Japonią

W maju 2025 r. byliśmy świadkami narodzin sformalizowanego „sojuszu pamięci”, zawartego pomiędzy chińskimi i rosyjskimi przywódcami, politykami oraz głównymi intelektualistami (więcej na ten temat zob. „Komentarze IEŚ”, nr 1365; „Komentarze IEŚ”, nr 1354). W ramach obchodów 9 maja zorganizowano serię dyskusji, publikacji, konferencji naukowych i...

Więcej →

Zespół Studiów Obywatelskich

Komentarze IEŚ 1446
30 września 2025
Szczepan Czarnecki - Zespół Studiów Obywatelskich

Wybory parlamentarne w Republice Czeskiej

W dniach 3-4 października 2025 r. w Republice Czeskiej odbędą się wybory parlamentarne, które zdecydują o kierunku polityki wewnętrznej i zagranicznej państwa na kolejne cztery lata. Nadchodzące głosowanie nie tylko rozstrzygnie o możliwości utrzymania władzy przez obecną czteropartyjną koalicję (SPOLU i STAN), ale też zweryfikuje odporność dotychczasowej...

Więcej →

Zespół Studiów Obywatelskich

Komentarze IEŚ 1445
30 września 2025
Agata Domachowska - Zespół Studiów Obywatelskich

Macedonia Północna: nadchodzące wybory władz lokalnych

Na 19 października 2025 r. zaplanowano wybory władz lokalnych w Macedonii Północnej. Głosowanie to będzie ważnym testem dla partii tworzących koalicję rządzącą, która objęła władzę w państwie po ubiegłorocznych wyborach parlamentarnych. Jednocześnie dla opozycji wybory stanowią szansę na odbudowę przynajmniej części utraconego poparcia społecznego. Można...

Więcej →

Zespół Studiów Obywatelskich

Komentarze IEŚ 1444
30 września 2025
Jędrzej Jander - Zespół Studiów Obywatelskich

Max zamiast WhatsAppa: Rosja centralizuje kontrolę nad komunikacją cyfrową

Od 1 września 2025 r. w Federacji Rosyjskiej obowiązuje prawo nakazujące preinstalację państwowego komunikatora Max na wszystkich nowych smartfonach i tabletach sprzedawanych w tym państwie. Jest to kluczowy element skoordynowanej strategii mającej na celu wypieranie zagranicznych platform z przestrzeni komunikacji obywateli – głównie WhatsApp i Telegram – i...

Więcej →