Komentarze IEŚ

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 960

Justyna Marzec | Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Energetyka jądrowa na Słowacji: specyfika i wyzwania u progu wyborów parlamentarnych

Głównym źródłem pozyskiwania energii elektrycznej na Słowacji są obecnie elektrownie jądrowe, które produkują średnio 53% energii elektrycznej[1]. Sektor jądrowy zajmuje kluczowe miejsce w polityce energetycznej Słowacji i odpowiada za zapewnienie stałych i nieprzerwanych dostaw energii elektrycznej. Kwestie energetyczne stanowią istotny element trwającej obecnie...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 958

Szczepan Czarnecki | Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Produkcja żywności i napojów w Republice Czeskiej: stan i wyzwania

W krajobrazie Republiki Czeskiej dominują duże gospodarstwa rolne, których średnia powierzchnia wynosi 130 ha. Czesi uprawiają głównie zboża i rośliny oleiste. Wśród zwierząt hodowlanych dominuje bydło. Równocześnie w wyniku przeobrażeń rynkowych, ale także charakterystyki czeskiego rolnictwa produkcja rolna nie zapewnia państwu pełnej samowystarczalności...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 951

Jakub Bornio | Aleksandra Kuczyńska-Zonik | Damian Szacawa - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Infrastruktura graniczna na północno-wschodnim odcinku Unii Europejskiej: Litwa, Polska

W Polsce, na granicach z Białorusią i Rosją, od kilku lat konsekwentnie budowany jest system detekcji optoelektronicznej, który w rezultacie doświadczeń wynikających z kryzysu migracyjnego na granicy z Białorusią został uzupełniony o czujniki sejsmiczne i fizyczne bariery. Systemy są ciągle udoskonalane i rozbudowywane. Najnowsza zapora elektroniczna na granicy z...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 950

Jakub Bornio | Aleksandra Kuczyńska-Zonik | Damian Szacawa - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Infrastruktura graniczna na północno-wschodnim odcinku Unii Europejskiej: Finlandia, Estonia, Łotwa

Po rozpoczęciu wojny rosyjsko-ukraińskiej w 2014 r. oraz w efekcie kryzysu migracyjnego na granicach państw członkowskich Unii Europejskiej wywołanego przez reżim Alaksandra Łukaszenki w 2021 r., sąsiadujące z Rosją i Białorusią państwa członkowskie UE zintensyfikowały działania na rzecz wzmocnienia systemów zabezpieczenia swoich granic, będących jednocześnie...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 949

Marlena Gołębiowska | Łukasz Lewkowicz - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Inicjatywa Trójmorza po szczycie w Bukareszcie: południowe rozszerzenie i brak dalszej instytucjonalizacji

W dniach 6-7 września 2023 r. Rumunia była organizatorem ósmego szczytu Inicjatywy Trójmorza (3SI). W Bukareszcie dokonano pierwszego w historii rozszerzenia o nowe, trzynaste państwo uczestniczące – Grecję, a także o kolejne państwo stowarzyszone – Mołdawię. Podczas spotkania podkreślono też znaczenie kwestii bezpieczeństwa w kontekście trwającej wciąż wojny...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 947

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Sektor motoryzacyjny łączy na Węgrzech Wschód z Zachodem

Jedna trzecia produkcji przemysłowej Węgier związana jest z sektorem motoryzacyjnym. W 2022 r. stanowiło to wartość blisko 30 mld euro, a w pierwszym półroczu 2023 r. – 18,2 mld euro. W branży motoryzacyjnej zatrudnienie znalazło 170 tys. osób, tj. o 20 tys. więcej niż w 2022 r. Inwestycje w tym sektorze realizowane są zarówno przez kapitał zachodni (głównie...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 943

Marlena Gołębiowska | Łukasz Lewkowicz - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Inicjatywa Trójmorza przed szczytem w Bukareszcie: oczekiwania i perspektywy

6-7 września 2023 r. w Bukareszcie odbędzie się ósmy szczyt Inicjatywy Trójmorza (The Three Seas Initiative, 3SI). W trakcie spotkania mogą zostać podjęte decyzje kluczowe dla wyznaczenia kierunku rozwoju tej platformy współpracy regionalnej w najbliższych latach: od zacieśnienia współpracy w zakresie bezpieczeństwa przez potencjalne rozszerzenie 3SI o nowe państwa...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 931

Justyna Marzec - Zespół Wyszehradzki

Polityka wodorowa w państwach Grupy Wyszehradzkiej

Współpraca energetyczna w państwach Grupy Wyszehradzkiej ma charakter sieciowy, a nie zinstytucjonalizowany. Sieciowość relacji wpływa z kolei na elastyczność, która jest kluczowa w kontekście zapewniania bezpieczeństwa energetycznego, nie tylko na poziomie państwa, ale również na poziomie regionalnym. W praktyce sprowadza się to do współpracy skoncentrowanej na...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 929

Justyna Marzec - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: spór o nominacje do Komisji Europejskiej

Zatwierdzony przez Radę UE termin następnych wyborów do Parlamentu Europejskiego (6-9 czerwca 2024 r.) wymusza przygotowanie wyborów przez państwa członkowskie UE zgodnie z procedurą konstytucyjną państw członkowskich. Wyznaczenie terminu wyborów w Republice Czeskiej ożywiło dyskusje w sprawie nominacji na funkcję komisarza do Komisji Europejskiej na następną...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 927

Jakub Bornio - Zespół Wyszehradzki

Obecność Grupy Wagnera na Białorusi a bezpieczeństwo wschodniej flanki NATO

Rozmieszczenie Grupy Wagnera na Białorusi stanowi kolejny element działań destabilizacyjnych, wymierzonych w graniczące z Białorusią państwa NATO oraz Ukrainę. Działania te są elementem szerszej strategii prowadzonej przez Federację Rosyjską w państwach Europy Środkowo-Wschodniej, której celem jest m.in. obniżanie zaufania społeczeństw do instytucji państwa,...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 926

Szczepan Czarnecki | Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: równoważenie deficytu w budżecie państwa

Pełnoskalowa agresja Federacji Rosyjskiej na Ukrainę nieustannie wpływa na sytuację wewnętrzną państw Europy Środkowej, tworząc szereg wyzwań w poszczególnych politykach szczegółowych, w tym w polityce budżetowej. W przypadku Republiki Czeskiej redukcja deficytu w budżecie państwa stanowi szczególnie ważną część programu rządu Petra Fiali (ODS) od momentu...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 921

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgry po szczycie NATO w Wilnie

Węgierska delegacja z satysfakcją odnotowała brak zaproszenia Ukrainy do Sojuszu Północnoatlantyckiego, a także podania harmonogramu tego przystąpienia. W opinii przedstawicieli węgierskich władz, jest to przejaw odpowiedzialności NATO oraz nieeskalowania konfliktu. W dniach 11-12 lipca 2023 r. w Wilnie odbył się szczyt NATO. Wydarzenie to, mimo że w wielu aspektach...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 919

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Relacje polsko-słowackie u progu kampanii wyborczej na Słowacji

Zbliżające się przedterminowe wybory parlamentarne na Słowacji (30 września 2023 r.) mogą mieć wpływ na dalszy rozwój relacji polsko-słowackich. Centroprawicowa koalicja rządowa, która doszła do władzy na Słowacji w 2020 r., postawiła na rewitalizację współpracy regionalnej i rozwój kooperacji z państwami sąsiednimi, w tym z Polską. Po wybuchu wojny...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IES 912

Szczepan Czarnecki | Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Szczyt NATO w Wilnie w perspektywie Republiki Czeskiej

W dniach 11-12 lipca 2023 r. w Wilnie na Litwie odbył się 74. szczyt szefów państw i rządów NATO, którego kluczowymi tematami były: obrona państw członkowskich Sojuszu w odpowiedzi na agresję Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, rozszerzenie NATO, globalne partnerstwo oraz pomoc dla Ukrainy. Czeskiej delegacji podczas szczytu przewodniczył prezydent Petr Pavel, któremu...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 910

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Czeska pomoc dla Ukrainy w zakresie usuwania środowiskowych skutków wojny

Wojna rosyjsko-ukraińska negatywnie oddziałuje na ukraińskie środowisko naturalne oraz klimat. Według umiarkowanego scenariusza tylko w okresie od lutego do września 2022 r. wojna spowodowała wydzielenie gazów cieplarnianych w wysokości 212,7 mln ton. Konsekwencjami pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę są także zniszczenia na obszarze lasów i łąk oraz skażenie...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 907

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Milan Kundera: czesko-francuski pisarz i eseista

Zmarły 12 lipca 2023 r. Milan Kundera był jednym z najczęściej tłumaczonych powieściopisarzy pochodzących z Europy Środkowej. W pamięci zbiorowej zapisał się również jako eseista, który trafnie ujmował rzeczywistość. Kundera jest autorem ram pojęciowych dla doświadczenia narodów, których los bywa zagrożony. Jego słynny esej „Zachód porwany albo tragedia...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 899

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Szczyt Grupy Wyszehradzkiej w Bratysławie

26 czerwca 2023 r. w Bratysławie miał miejsce szczyt Grupy Wyszehradzkiej, którego zadaniem było podsumowanie rocznej prezydencji Słowacji. Stanowił on również okazję do rozmów na temat bieżącej agendy wyszehradzkiej czwórki. Spotkanie odbyło się na szczeblu premierów państw regionu. Poruszono takie tematy jak transformacja energetyczna, polityka migracyjna i...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 895

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Sytuacja uchodźców z Ukrainy w Republice Czeskiej: szanse i zagrożenia

Rozpoczęta 24 lutego 2022 r. inwazja Federacji Rosyjskiej na Ukrainę przełożyła się na niespotykaną dotychczas skalę uchodźstwa w regionie. W przypadku Republiki Czeskiej Ministerstwo Spraw Wewnętrznych przyznało tymczasową ochronę ponad 500 tys. obywateli Ukrainy, z których w Republice Czeskiej pozostało ok. 330 tys. Szeroko zakrojona pomoc władz Republiki...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 893

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

W co grają Węgry w sprawie Szwecji w NATO?

Pomimo deklaracji Viktora Orbána, wygłoszonej podczas szczytu Grupy Wyszehradzkiej w Koszycach (listopad 2022 r.), Zgromadzenie Krajowe Węgier wciąż nie ratyfikowało przyjęcia Szwecji do Sojuszu Północnoatlantyckiego. Punkt wyjścia. Projekt ustawy umożliwiającej rozszerzenie NATO o Szwecję został złożony do laski marszałkowskiej blisko rok temu – 14 lipca 2022...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 892

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Rząd Węgier wycofa się z regulowanych cen żywności

Z końcem lipca zakończony zostanie program odgórnie regulowanych cen żywności, wprowadzony 1 lutego 2022 r., na dwa miesiące przed wyborami parlamentarnymi. W opinii rządzących instrument ten nie jest już potrzebny, bowiem czynniki ekonomiczne są na tyle dobre, że wsparcie państwa nie będzie konieczne. W maju 2023 r. ceny na Węgrzech wzrosły rok do roku o...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 885

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja: polityka bezpieczeństwa w programie rządu Ľudovíta Ódora

W deklaracji programowej rządu technicznego Ľudovíta Ódora, opublikowanej na początku czerwca 2023 r., utrzymano podstawowe priorytety polityki bezpieczeństwa poprzednich gabinetów centroprawicowych: oparcie bezpieczeństwa państwa na NATO i UE oraz kontynuowanie udzielania pomocy militarnej Ukrainie. Ponadto w dokumencie znalazły się dość ambitnie sformułowane cele,...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 884

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Pierwsze 100 dni prezydentury Petra Pavla: podsumowanie

Pierwsze 100 dni sprawowania urzędu, zgodnie z zapowiedziami Petra Pavla, było okresem wprowadzania zmian w organizacji pracy Kancelarii Prezydenta Republiki Czeskiej. Uwidoczniło się to zwłaszcza w porównaniu do mało dynamicznej prezydentury jego poprzednika na stanowisku – Miloša Zemana. Działania podejmowane przez gabinet prezydenta oraz liczne podróże, krajowe i...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 883

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Uchodźcy z Ukrainy w perspektywie zmian legislacyjnych w Republice Czeskiej

W wyniku agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę do Republiki Czeskiej przybyło kilkaset tysięcy obywateli Ukrainy szukających schronienia przed wojną. Od początku wojny MSW Republiki Czeskiej przyznało tymczasową ochronę 504 107 osobom, przy czym obecnie w państwie tym przebywa ok. 330 tys. uchodźców. W stosunku do pierwotnych przepisów, zakładających pobyt...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 882

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Relacje węgiersko-serbskie w szczytowym punkcie

20 czerwca w miejscowości Palić w Serbii odbył się węgiersko-serbski szczyt, w czasie którego polityczne relacje łączące oba państwa podniesiono do deklaratywnie najwyższego poziomu w historii. W konsultacjach udział wzięły delegacje obydwu państw z przywódcami i szefami rządów na czele. W ich trakcie podpisano łącznie dwanaście umów dotyczących...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 880

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja: polityka zagraniczna w programie rządu Ľudovíta Ódora

Polityka zagraniczna stanowi istotny, choć dość ogólnie sformułowany element ogłoszonej w czerwcu 2023 r. deklaracji programowej rządu technicznego Ľudovíta Ódora. W dokumencie widoczna jest ciągłość w stosunku do programu poprzedniej ekipy rządowej, jeśli chodzi o prozachodnie zakotwiczenie Słowacji i chęć kontynuowania pomocy dla Ukrainy. Dość ambitnie...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 870

Szczepan Czarnecki | Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Reforma systemu emerytalnego w Republice Czeskiej

11 maja 2023 r., po długotrwałych przygotowaniach, rząd premiera Petra Fiali przedstawił projekt reformy emerytalnej, która powstała w odpowiedzi na liczne wyzwania budżetowe i społeczne, w tym problem starzenia się społeczeństwa. Planowana reforma zakłada szereg zmian w systemie świadczeń emerytalnych. Wpłynie ona m.in. na proces waloryzacji emerytur, zwiększy...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 857

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Niezaangażowany uczestnik? Słowacja wobec Inicjatywy Trójmorza

Zaangażowanie Słowacji w Inicjatywę Trójmorza (Three Seas Initiative, 3SI) pozostaje nieznaczne. Z tego powodu dyskurs publiczny dotyczący 3SI ma w tym państwie znaczenie marginalne i ogranicza się do kilku wypowiedzi polityków i analiz eksperckich. Słowacy podchodzą do tego formatu pragmatycznie i w tym momencie nie widzą wartości dodanej związanej z zaangażowaniem...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 847

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Niejednoznaczne podejście Węgier do NATO

Stanowisko Węgier wobec NATO można określić mianem niejednoznacznego. Zgodnie z narracją władz nie należy przeceniać znaczenia tego sojuszu wojskowego. Budapeszt pozostaje zwolennikiem stworzenia europejskich sił zbrojnych, które miałyby z NATO współpracować. Jak dotąd Węgry wciąż nie ratyfikowały rozszerzenia Sojuszu Północnoatlantyckiego o Szwecję....

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 846

Łukasz Lewkowicz | Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Przygotowania do szczytu Inicjatywy Trójmorza w Bukareszcie: państwa 3SI wobec agresji Rosji na Ukrainę

W dniach 6-7 września 2023 r. Rumunia po raz drugi stanie się gospodarzem szczytu Inicjatywy Trójmorza (Three Seas Initiative, 3SI), którego tło stanowić będzie trwająca wojna rosyjsko-ukraińska. Mimo uregulowania relacji między 3SI a Ukrainą podczas ubiegłorocznego szczytu w Rydze, państwa 3SI nie prezentują jednolitego stanowiska wobec rosyjskiej agresji....

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 844

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Dezinformacja w Republice Czeskiej: działania władz i społeczeństwa obywatelskiego

Republika Czeska od kilkunastu lat zmaga się z dezinformacją, której nadrzędnym celem jest budowanie i wzmacnianie wpływów Rosji. Obecnie nad Wełtawą toczy się dyskusja dotycząca zasadności uchwalenia ustawy przeciwdziałającej rozpowszechnianiu fałszywych treści. Projekt spotkał się z szeroką krytyką. Wśród podnoszonych argumentów dominowały dwa: powielanie...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 843

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Reforma kadrowa węgierskiej armii

W styczniu 2023 r. minister obrony narodowej Węgier Kristóf Szalay-Bobrovniczky ogłosił program reformy kadrowej armii. W jej następstwie z czynnej służby odeszło już ponad stu wyższych rangą wojskowych. Reforma ma dostosować przebieg kariery wojskowej do uwarunkowań na komercyjnym rynku pracy. (Były) najmłodszy szef Sztabu Generalnego. Dwudziestego siódmego...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 841

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Polityczne implikacje wizyty Franciszka na Węgrzech

W dniach 28-30 kwietnia 2023 r. papież Franciszek przebywał na Węgrzech z pielgrzymką duszpasterską. Podróż apostolska już od momentu jej ogłoszenia (pod koniec lutego) wzbudzała duże emocje z uwagi na fakt, że papież zdecydował się odwiedzić państwo, którego polityka wobec walczącej Ukrainy pozostaje w kontrze do polityki pozostałych państw regionu. Wizyta...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 833

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Czesi wobec ubóstwa: wpływ sytuacji ekonomicznej społeczeństwa na poparcie dla partii politycznych w Republice Czeskiej

W kwietniu w stolicy Republiki Czeskiej odbyła się demonstracja przeciwko skutkom inflacji oraz rosnącym cenom towarów i usług. Protesty zostały zorganizowane przez Právo Respekt Odbornost (PRO), nową siłę polityczną nad Wełtawą, posiadającą obecnie trzyprocentowe poparcie Czechów. Równolegle sondaże pokazują wzrost sympatii społecznych dla ruchu ANO oraz ich...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 825

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja wobec agresji Rosji na Ukrainę: kontekst militarny

Od początku inwazji Rosji na Ukrainę Słowacja znajduje się w grupie państw najbardziej zaangażowanych w pomoc militarną dla Kijowa. Przez ostatni rok przekazała znaczną ilość uzbrojenia i sprzętu wojskowego, które są wykorzystywane na froncie rosyjsko-ukraińskim. W zamian otrzymała lub wkrótce otrzyma stosunkowo dużą ilość nowoczesnego sprzętu wojskowego od...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 820

Dominik Héjj | Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Premier Węgier z wizytą we Francji

13 marca 2023 r. prezydent Francji Emmanuel Macron przyjął w Pałacu Elizejskim na roboczej kolacji premiera Węgier, Viktora Orbána. Spotkanie Macrona i Orbána poprzedziło zaplanowane na 23-24 marca 2023 r. w Brukseli posiedzenie Rady Europejskiej, poświęcone dalszemu wsparciu Unii Europejskiej dla Ukrainy. Premier Węgier we Francji spotkał się także z byłym...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 817

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

100 pierwszych dni prezydenta Pavla: plan działania

Petr Pavel aktywnie rozpoczął sprawowanie urzędu prezydenta Republiki Czeskiej. W ciągu pierwszych kilku dni po zaprzysiężeniu odbył trzy wizyty zagraniczne. Udał się na Słowację, do Polski oraz do Niemiec. Kolejnym krokiem było ogłoszenie planu działań na pierwsze 100 dni kadencji. Dokument zakłada wprowadzenie nowych zasad w zakresie organizacji pracy w...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 813

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja u progu kampanii wyborczej: podziały polityczne i festiwal populizmu

Od kilku tygodni na Słowacji trwa nieformalnie kampania wyborcza przed przedterminowymi wyborami parlamentarnymi, które odbędą się we wrześniu 2023 r. Towarzyszą jej narastające konflikty po lewej stronie sceny politycznej. Widoczny jest przede wszystkim spór pomiędzy liderami obecnych sondaży przedwyborczych – partiami Hlas-SD i Smer-SD. Jednocześnie trwa...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 810

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Aktywny i wiarygodny partner: inauguracja prezydentury Petra Pavla

Petr Pavel, wybrany na prezydenta Republiki Czeskiej 28 stycznia 2023 r., w dniu 9 marca złożył przysięgę na Zamku Praskim. Uroczystości pod wieloma względami miały charakter symboliczny. Zapowiadały zmiany w sprawowaniu urzędu prezydenta przez Petra Pavla w stosunku do jego poprzednika Miloša Zemana. O tym, że Petr Pavel zamierza wyraźnie odciąć się od okresu...

Więcej →

Zespół Bałkański, Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 807

Dominik Héjj | Jan Muś | Michał Paszkowski - Zespół Bałkański, Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Rurociąg Serbia-Węgry: nowy rozdział we współpracy energetycznej

Serbia od kilkunastu miesięcy podejmuje aktywne działania na rzecz dywersyfikacji źródeł oraz kierunków dostaw ropy naftowej do jedynej funkcjonującej w tym państwie rafinerii w Panczewie. Ze względu na sankcje nałożone na Rosję zakład nie jest obecnie w stanie importować ropy naftowej z tego państwa. Rząd w Belgradzie opowiada się jednak za budową rurociągu...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 794

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgierska obecność na szczycie B9 w Warszawie

W środę, 22 lutego 2023 r., odbył się Nadzwyczajny Szczyt Bukaresztańskiej Dziewiątki (B9). Jego gospodarzami byli prezydent RP Andrzej Duda oraz prezydent Słowacji Zuzana Čaputová. W szczycie udział wzięli także prezydent USA Joe Biden oraz sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg. Zwieńczeniem kilkugodzinnego posiedzenia była deklaracja, która jednoznacznie...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 789

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja wobec agresji Rosji na Ukrainę: kontekst społeczny

Społeczeństwo słowackie od początku agresji Rosji na Ukrainę jest silnie spolaryzowane. Z jednej strony badania opinii publicznej z pierwszych miesięcy konfliktu pokazały istotny spadek sympatii Słowaków do Rosji oraz prezydenta Władimira Putina. Wzmocniona została również prozachodnia orientacja społeczeństwa słowackiego i wzrosło społeczne znaczenie NATO jako...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 785

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Miloš Zeman – podsumowanie kariery politycznej

Karierę polityczną odchodzącego ze stanowiska prezydenta Republiki Czeskiej Miloša Zemana można podzielić na dwa zasadnicze okresy. Pierwszy to lata 90., kiedy sprawował funkcje lidera czeskiej socjaldemokracji i premiera, które zapisały się w historii jako czas finalizacji czeskiej prywatyzacji oraz procesów akcesyjnych do NATO i Unii Europejskiej. Drugi to lata od...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 784

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja wobec agresji Rosji na Ukrainę: kontekst polityczny

Trwająca od roku inwazja wojsk rosyjskich na Ukrainę stanowi jeden z priorytetowych tematów debaty publicznej na Słowacji. Z jednej strony władze słowackie od początku znajdują się w grupie państw najbardziej zaangażowanych w pomoc wojskową i humanitarną dla Kijowa, z drugiej zaś – ciesząca się coraz większym poparciem społecznym słowacka opozycja deklaruje...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 781

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Sektor motoryzacyjny na Węgrzech na przełomie 2022 i 2023 roku

Od kilku lat na Węgrzech można zaobserwować rozwój branży motoryzacyjnej, przede wszystkim w sektorze elektromobilności. Inwestorzy zachęcani są m.in. dopłatami do prowadzenia działalności gospodarczej, a także przekazaniem uzbrojonego gruntu pod inwestycję, również z zapewnieniem dróg dojazdowych. Sektor samochodowy rozwija się pomimo obiektywnych,...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 777

Szczepan Czarnecki | Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: zwycięstwo Petra Pavla w wyborach prezydenckich (część 2)

W zakończonej drugiej turze wyborów prezydenckich w Republice Czeskiej zwyciężył lider wszystkich dotychczasowych sondaży, były szef Komitetu Wojskowego NATO Petr Pavel. Wygrana Pavla, który uzyskał 58,32% głosów, o ponad 16% więcej niż jego kontrkandydat – były premier i szef ruchu ANO Andrej Babiš – potwierdza silny społeczny mandat Petra Pavla. Zwycięstwo...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 776

Szczepan Czarnecki | Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: zwycięstwo Petra Pavla w wyborach prezydenckich (część 1)

W zakończonej drugiej turze wyborów prezydenckich w Republice Czeskiej zwyciężył lider wszystkich dotychczasowych sondaży, były szef Komitetu Wojskowego NATO Petr Pavel. Wygrana Pavla, który uzyskał 58,32% głosów, o ponad 16% więcej niż jego kontrkandydat – były premier i szef ruchu ANO Andrej Babiš – potwierdza silny społeczny mandat Petra Pavla. Od...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 767

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Decydująca faza kampanii prezydenckiej w Republice Czeskiej

Pierwsza tura wyborów prezydenckich w Republice Czeskiej, która miała miejsce w dniach 13-14 stycznia 2023 r., wyłoniła dwóch ostatecznych kandydatów: byłego premiera i biznesmena Andreja Babiša (ANO) oraz Petra Pavla, bezpartyjnego byłego szefa Sztabu Generalnego Czeskich Sił Zbrojnych i byłego szefa Komitetu Wojskowego NATO. Pełnione przez nich w przeszłości...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 766

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja: fiasko referendum w sprawie zmiany konstytucji w cieniu kryzysu politycznego

21 stycznia 2023 r. na Słowacji odbyło się referendum dotyczące zmiany konstytucji, które miało umożliwić rozwiązanie parlamentu i przeprowadzenie przedterminowych wyborów. Inicjatywę zgłosiły i promowały przede wszystkim lewicowe partie opozycyjne. Natomiast obóz rządowy i część opozycji zbojkotowały ten swoisty plebiscyt polityczny. Następnego dnia Słowacka...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 765

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

97 procent Węgrów uległo propagandzie i nie chce sankcji wobec Rosji

Niespełna 1,4 mln spośród 9,7 mln Węgrów wzięło udział w narodowych konsultacjach. Odbywały się one w okresie od połowy października do połowy grudnia 2022 r. Przybrały formę korespondencyjnego referendum, w którym można było wziąć udział poprzez udzielenie odpowiedzi na pytania tak w formie listownej, jak i elektronicznej. Rząd zapytał Węgrów o to, jaki...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 763

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: uczestnictwo w Inicjatywie Trójmorza oraz relacje z Polską

Zmiana w obszarze bezpieczeństwa w Europie oraz kryzys gospodarczy i energetyczny, będące konsekwencją agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, znacząco wpłynęły na obecną sytuację geopolityczną regionu Europy Środkowej, w tym na politykę zagraniczną oraz politykę wewnętrzną Republiki Czeskiej. Przyjęte przez Polskę stanowisko wobec konfliktu zbrojnego w...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 762

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska po pierwszej turze wyborów prezydenckich

W dniach 13 i 14 stycznia 2023 r. w Republice Czeskiej odbyła się pierwsza tura wyborów prezydenckich. Zakończone w sobotę 14 stycznia głosowanie wyłoniło dwóch kandydatów, którzy podejmą walkę o fotel prezydenta w drugiej turze, zaplanowanej na 27 i 28 stycznia. Pierwszą pozycję z największą liczbą głosów zajął były szef Komitetu Wojskowego NATO Petr Pavel,...

Więcej →