Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Wschodni

Komentarze Brief IEŚ 1232

Krzysztof Fedorowicz | Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Gruzińskie marzenie czy koszmar?

26 października 2024 r. w Gruzji odbyły się wybory parlamentarne, które po raz czwarty wygrało rządzące ugrupowanie – Gruzińskie Marzenie. Z uwagi na znaczną polaryzację klasy politycznej oraz społeczeństwa miały one także charakter plebiscytu między eurointegracją a zachowaniem dotychczasowego status quo. Zdominowana przez partię rządzącą kampania wyborcza...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze Brief IEŚ 1231

Krzysztof Fedorowicz - Zespół Wschodni

Wybory prezydenta Republiki Białorusi odbędą się 26 stycznia 2025 r.

23 października 2024 r. Izba Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi podjęła decyzję o wyznaczeniu terminu wyborów prezydenta na 26 stycznia 2025 r. Tym samym rozpoczął się cykl przygotowań do tego najważniejszego wydarzenia, w które bezpośrednio w dniu wyborów zaangażowanych będzie ok. 60 tys. osób pracujących w komisjach, a także cały...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze Brief IEŚ 1229

Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Pyrrusowe zwycięstwo? Wyniki referendum i wyborów prezydenckich w Mołdawii

Po przeliczeniu 99,5% protokołów można stwierdzić, że pierwszą turę wyborów prezydenta Mołdawii wygrała starająca się o reelekcję Maia Sandu, która uzyskała wynik 42,3%. Drugie miejsce zajął popierany przez Partię Socjalistów Republiki Mołdawii Alexandr Stoianoglo, z wynikiem 26,07%. Ta dwójka kandydatów zmierzy się w drugiej turze wyborów, która odbędzie...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1227

Krzysztof Fedorowicz - Zespół Wschodni

Gruzja przed wyborem: europeizacja czy izolacja?

26 października 2024 r. w Gruzji odbędą się wybory parlamentarne. Rządzące od trzech kadencji ugrupowanie Gruzińskie Marzenie, oskarżane przez opozycję o prorosyjskie sympatie i autorytaryzm, stoi przed bezprecedensową możliwością objęcia władzy po raz czwarty. Wysoka stawka wyborów, jaką jest cywilizacyjny wybór Gruzji, może na długo zadecydować o politycznej...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1226

Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Wybory prezydenckie i referendum konstytucyjne w Mołdawii

20 października 2024 r. w Republice Mołdawii odbędą się wybory prezydenckie oraz referendum w sprawie zmian w konstytucji, które mają zapewnić trwałość integracji europejskiej tego państwa. Faworytką wyborów jest urzędująca prezydentka Maia Sandu, jednak bardzo prawdopodobna jest druga tura. Przebieg kampanii pokazał, że siły prorosyjskie szukają nowych...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1219

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Operacja kurska Sił Zbrojnych Ukrainy – przyczyny, sukcesy i porażki

Po dwóch miesiącach od wkroczenia jednostek ukraińskich na terytorium Rosji sytuacja na froncie nie uległa zasadniczej zmianie. Mimo porażki wizerunkowej Rosji i uzyskania przez Ukrainę istotnej karty przetargowej w ewentualnych negocjacjach, jej położenie pozostaje bardzo trudne. Rosjanie, niezależnie od rosnących strat, kontynuują działania ofensywne, a Ukraina...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1214

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Wizyta prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego w USA (22-28 września 2024)

Wizyta prezydenta Wołodymyra Zełenskiego w Stanach Zjednoczonych, która odbyła się 22-28 września 2024 r., kilka tygodni przed wyborami prezydenckimi, była próbą przekonania amerykańskich elit politycznych do kontynuowania militarnego i finansowego wsparcia Ukrainy w wojnie obronnej z Rosją. Niemniej kontrowersje wokół wizyty prezydenta w fabryce amunicji w...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze Brief IEŚ 1213

Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Rumunia – początek walki o prezydenturę

24 listopada 2024 r. odbędzie się pierwsza tura wyborów prezydenckich w Rumunii. Tydzień później zostaną przeprowadzone wybory parlamentarne. Wiele wskazuje na to, że Rumuni udadzą się do urn również 8 grudnia, by wziąć udział w drugiej turze wyborów głowy państwa. To właśnie ta rywalizacja skupia największą uwagę opinii publicznej i komentatorów. Panuje...

Więcej →

Zespół Wschodni

KOMENTARZE IEŚ 1215

Andrzej Szabaciuk | Dmytro Herasymenko - Zespół Wschodni

Sytuacja osób wewnętrznie przesiedlonych w Ukrainie w trzecim roku wojny

Masowe przesiedlenia milionów osób, obserwowane od 2014 r., wraz z pełnoskalową wojną znacznie przybrały na sile, stając się jednym z kluczowych problemów społecznych Ukrainy. Obecnie funkcjonujące programy pomocowe ze względu na szczupłość wyasygnowanych na ten cel środków nie są w stanie skutecznie integrować społecznie osób wewnętrznie przesiedlonych ani...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1203

Krzysztof Fedorowicz - Zespół Wschodni

Białoruś i Azerbejdżan: współpraca polityczna i wojskowa

W ciągu ostatnich 20 lat Azerbejdżan stawał się oraz bardziej docenianym przez Białoruś partnerem. Współpraca polityczna z Baku dowodziła dużej aktywności Mińska w stosunkach międzynarodowych i pokazywała nieskuteczność zachodnich sankcji. Jednak po zakończeniu konfliktu w Górskim Karabachu poziom współpracy, zwłaszcza wojskowej, wyraźnie się zmniejszył, co...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1195

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Rada Najwyższa Ukrainy IX kadencji: pięć lat wyzwań i trudnych decyzji

Pod koniec sierpnia 2024 r. obecna Rada Najwyższa Ukrainy przekroczyła pięcioletnią kadencję. Jest to parlament najmniej liczny, jednak ma szansę stać się najdłużej działającym w dziejach niepodległej Ukrainy. W tym czasie uchwalił szereg ważnych ustaw, m.in. o zniesieniu immunitetu deputowanych i uruchomieniu rynku gruntów rolnych. Do priorytetowych obszarów...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1194

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Zmiany w Gabinecie Ministrów Ukrainy: lojalność vs. profesjonalizm

Na początku września 2024 r. na Ukrainie doszło do największej rekonstrukcji rządu od początku pełnowymiarowej inwazji Rosji. Sześciu ministrów złożyło rezygnacje ze swoich funkcji do Rady Najwyższej, a dziewięciu zostało mianowanych na stanowiska. Zmiany personalne nastąpiły również w Biurze Prezydenta. Jednym z głównych powodów tych rotacji była chęć...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze Brief IEŚ 1192

Krzysztof Fedorowicz - Zespół Wschodni

Białoruś strzela do rosyjskich dronów

5 września 2024 r. na terytorium Białorusi w okolicy Homla, zamieszkanego przez 500 tys. osób, doszło do zestrzelenia co najmniej dwóch rosyjskich dronów typu Shahed. W oficjalnym komunikacie poinformowało o tym Ministerstwo Obrony Białorusi. Szef Sztabu Generalnego, pierwszy zastępca dowódcy Sił Powietrznych i Sił Obrony Powietrznej płk Siergiej Frolow w wydanym...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1190

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Kwestia likwidacji Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej w Ukrainie

20 sierpnia 2024 r. Rada Najwyższa Ukrainy uchwaliła ustawę, która umożliwia wydanie zakazu działalności struktur wyznaniowych utrzymujących więzi z państwem agresorem, Federacją Rosyjską. Przepisy te uderzą przede wszystkim w Ukraińską Cerkiew Prawosławną (Patriarchatu Moskiewskiego) powiązaną kanoniczne i administracyjne z Rosyjską Cerkwią Prawosławną....

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1189

Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Wybory prezydenckie w Mołdawii – nowa taktyka sił prorosyjskich

20 października 2024 r. w Republice Mołdawii odbędą się wybory prezydenckie oraz referendum w sprawie integracji europejskiej. Rozmowy o wspólnym kandydacie opozycji zakończyły się niepowodzeniem – w wyścigu o fotel prezydenta weźmie udział kilku kandydatów prezentujących postawy prorosyjskie. Maia Sandu, która jest realną liderką rządzącej Partii Działania i...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1188

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Rekrutacja do Sił Zbrojnych Ukrainy

W obliczu spowolnienia mobilizacji i niedoboru profesjonalnego personelu wojskowego na Ukrainie rozwinęła się praktyka rekrutacji do służby wojskowej. Obecnie jest ona prowadzana przez Ministerstwo Obrony, oddziały wojskowe (Marynarki Wojennej, Wojsk Lądowych, Sił Operacji Specjalnych i Sił Systemów Bezzałogowych) oraz poszczególne brygady. Rekrutacja – w...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze Brief IEŚ 1183

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Operacja kurska Ukrainy: jej znaczenie i potencjalne konsekwencje

6 sierpnia 2024 r. wojska Ukrainy rozpoczęły w obwodzie kurskim Federacji Rosyjskiej operację wojskową, w wyniku której udało się zająć ok. 1000 km2 rosyjskiego terytorium (zgodnie z deklaracją gen. Ołeksandra Syrskiego), w tym częściowo strategicznie ważne miasteczko przygraniczne Sudża. Według władz Rosji wojsko ukraińskie kontroluje 28 miejscowości w...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze Brief IEŚ 1181

Krzysztof Fedorowicz - Zespół Wschodni

Pogłębiające się problemy zdrowotne Alaksandra Łukaszenki i ich polityczne implikacje

Alaksandr Łukaszenka z racji swojego wieku (w tym roku kończy 70 lat) zmaga się z problemami zdrowotnymi, które coraz częściej utrudniają mu oficjalne wystąpienia i spotkania z innymi przywódcami. Przez długi czas Łukaszenka był kojarzony z fizyczną tężyzną i sportowym trybem życia. Grał w hokeja, unikał szkodliwych używek i sam zachęcał Białorusinów do...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1180

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Cyfrowa Ukraina – wizja modernizacji państwa

Proces cyfryzacji na Ukrainie nabrał tempa dopiero po objęciu władzy przez Wołodymyra Zełenskiego i jego otoczenie (2019 r.). Przyjęto wówczas, że to właśnie „ucyfrowienie” państwa pozwoli na zniwelowanie dystansu cywilizacyjnego między Ukrainą a Zachodem oraz przyspieszy modernizację gospodarki i instytucji publicznych. W ciągu kilku lat udało się osiągnąć...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1178

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Werbunek migrantów ekonomicznych w Rosji na wojnę przeciwko Ukrainie

Ponad dwa lata nowej fazy toczącej się w Ukrainie wojny, która przybrała charakter wojny na wyniszczenie, skłania władze Rosji do szukania niekonwencjonalnych metod w celu uzyskania przewagi. Jednym z takich sposobów jest werbowanie migrantów ekonomicznych zarówno do rosyjskiej armii, jak i w charakterze pracowników, którzy tworzą umocnienia na obszarach okupowanych...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze Brief IEŚ 1173

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Reakcje Ukrainy i Rosji na wycofanie się Joe Bidena – powściągliwość i wyczekiwanie

Większość państw europejskich pozytywnie przyjęła decyzję o rezygnacji Joe Bidena z udziału w wyborach prezydenckich, obawiając się, że miałby niewielkie szanse na pokonanie Donalda Trumpa, którego ewentualna druga prezydentura budzi w Europie niepokój. Ambiwalentną postawą wykazali się zwolennicy Trumpa, w tym władze Węgier i Słowacji (Komentarze IEŚ, nr...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1171

Krzysztof Fedorowicz - Zespół Wschodni

Współpraca gospodarcza Białoruś – Azerbejdżan. Ważny element strategicznego partnerstwa

Od kilkunastu lat Azerbejdżan odgrywa coraz większą rolę w białoruskim sektorze rolniczo-przemysłowym. Charakterystyczne dla poradzieckich państw autorytarnych gospodarki Białorusi i Azerbejdżanu wzajemnie się uzupełniają, a dzięki zrównoważonemu bilansowi handlowemu gwarantują obu stronom wymierne korzyści. Zwłaszcza dla Mińska azerbejdżański rynek stał się...

Więcej →

Zespół Wschodni, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1166

Jakub Bornio | Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni, Zespół Wyszehradzki

Szczyt NATO w Waszyngtonie – oczekiwania i rzeczywistość

Jubileuszowy szczyt NATO zorganizowany w Waszyngtonie w 75. rocznicę powstania Sojuszu stanowi próbę odpowiedzi Sojuszu na dynamicznie zmieniającą się architekturę bezpieczeństwa międzynarodowego. Kwestie, które rodzą największe obawy członków, związane są z przedłużającą się agresją Federacji Rosyjskiej na Ukrainę oraz wsparciem udzielanym władzom na...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze Brief IEŚ 1165

Krzysztof Fedorowicz - Zespół Wschodni

Białorusko-chińskie manewry wojskowe przy granicy z Polską

8 lipca 2024 r. na Białorusi rozpoczęły się białorusko-chińskie ćwiczenia wojskowe pod kryptonimem „Atak sokoła”. Odbywają się one m.in. na poligonie w Brześciu, 2 km od polskiej granicy i 28 km od terytorium Ukrainy. Białoruscy i chińscy żołnierze przeprowadzają nocne desanty, pokonują przeszkody wodne i ćwiczą prowadzenie działań antyterrorystycznych na...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze Brief IEŚ 1161

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Prezydent Zełenski w Warszawie – bez przełomu w relacjach polsko-ukraińskich

8 lipca 2024 r. prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski podczas swojej wizyty w Warszawie spotkał się z prezydentem Andrzejem Dudą i (po raz pierwszy) z premierem Donaldem Tuskiem. Podczas obu spotkań rozmawiano m.in. o współpracy w zakresie bezpieczeństwa i wsparciu Polski dla procesu integracji Ukrainy ze strukturami zachodnimi. Zasadniczym celem i rezultatem wizyty było...

Więcej →