Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 315

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Joe Biden 46. prezydentem USA – nadzieje Ukrainy

Zwycięstwo wyborcze Joe Bidena przyjęto na Ukrainie z zadowoleniem. Donald Trump traktowany był z nieufnością, wynikającą z przekonania o jego interesowności i braku rozeznania w problemach Europy Wschodniej. Zarzucano mu też instrumentalne traktowanie Ukrainy. Biden zna Ukrainę, jego administracja będzie wspierać ukraińskie reformy i zapewne wywierać większą...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 310

Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Wizyta prezydent Mołdawii Mai Sandu w Kijowie: nowe otwarcie w relacjach mołdawsko-ukraińskich

12 stycznia 2021 r. nowo wybrana prezydent Mołdawii Maia Sandu przebywała w Kijowie w ramach pierwszej wizyty zagranicznej. Spotkała się z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim, przewodniczącym Rady Najwyższej Dmytrem Razumkowem oraz premierem Denysem Szmyhalem. Było to pierwsze spotkanie prezydentów Ukrainy i Mołdawii po kilku latach przerwy w dialogu na szczeblu...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 309

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

„Powoli zaciskająca się pętla”. Rosyjsko-białoruskie porozumienie w sprawie cen dostaw gazu i ropy naftowej

24 grudnia 2020 r. władze Białorusi i przedstawiciele Gazpromu podpisali porozumienie w sprawie sprzedaży gazu ziemnego. Ministerstwo Energetyki Białorusi nie podało jednak precyzyjnej ceny za dostawy w 2021 r., podkreślając jedynie, że będzie ona zbliżona do ceny z 2020 r. oraz znacznie niższa od przewidzianej w rosyjsko-białoruskim porozumieniu z 2011 r. Dopiero 10...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 306

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Budżet Ukrainy na 2021 rok

Rada Najwyższa Ukrainy na posiedzeniu w dniu 15 grudnia 2020 r. przyjęła w całości w drugim czytaniu ustawę budżetową na 2021 r. Dokument poparło 289 deputowanych. To dużo powyżej niezbędnych 226 głosów. Pomiędzy pierwszym a drugim czytaniem rząd zwiększył przewidywane dochody do 1,084 bln UAH (37,25 mld USD). Wydatki ustalono na poziomie 1,32 bln UAH (45,37 mld...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 305

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Razem z „bratnim narodem”. Szczepienia przeciwko wirusowi SARS-CoV-2 na Białorusi

29 grudnia 2020 r. na Białorusi rozpoczęła się pierwsza faza masowych szczepień przeciwko COVID-19. Władze zdecydowały się na masowe szczepienia wyprodukowanym przez Rosję preparatem Sputnik V, którego skuteczność budzi poważne obawy niezależnych ekspertów, ale także m.in. przeważającej części społeczeństwa rosyjskiego. Szczepienia mają charakter dobrowolny...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 304

Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Ukraina – bitwa o szczepienia przeciwko COVID-19

Według statystyk Ministerstwa Ochrony Zdrowia Ukrainy liczba zachorowań na COVID-19, zgodnie ze stanem na 30 grudnia 2020 r., przekroczyła milion, a liczba przypadków śmiertelnych zbliża się do 20 tys. od początku pandemii. Ukraina znajduje się na końcu zestawienia państw Europy Środkowej i Wschodniej pod względem liczby wykonanych testów w przeliczeniu na milion...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 291

Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Kryzys konstytucyjny na Ukrainie i jego implikacje wewnętrzne i międzynarodowe

27 października 2020 r. sędziowie Sądu Konstytucyjnego Ukrainy (SK) uznali odpowiedzialność za nieprawidłowe zeznania podatkowe za niezgodną z ustawą zasadniczą, blokując tym samym elektroniczny system zeznań podatkowych i pozbawiając Narodową Agencję ds. Zapobiegania Korupcji (NAZK) możliwości kontrolowania, przechowywania i udostępniania deklaracji. Orzeczenie...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 288

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Ukraina z nową strategią bezpieczeństwa i starymi problemami

Przyjęta we wrześniu 2020 r. strategia bezpieczeństwa narodowego Ukrainy odnosi się do wielu płaszczyzn oraz zagrożeń i wyzwań, wskazuje też Polskę jako jednego z partnerów strategicznych. W wymiarze militarnym implementacja strategii może być jednak trudna – tak Siły Zbrojne Ukrainy, jak i sektor zbrojeniowy, mimo szybkiego tempa rozwoju i modernizacji, borykają...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 287

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Otwarcie elektrowni jądrowej w Ostrowcu na Białorusi – uwarunkowania i znaczenie inwestycji

7 listopada 2020 r., w rocznicę wybuchu rewolucji październikowej, miało miejsce uroczyste otwarcie pierwszego bloku elektrowni jądrowej w Ostrowcu na Białorusi. Inwestycja ma kluczowe znaczenie z punktu widzenia białoruskiego sektora energetycznego, pogłębia jednak uzależnienie gospodarcze i polityczne Białorusi od Rosji, przyczynia się do pogorszenia stosunków z...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 284

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Wyniki wyborów samorządowych na Ukrainie

Wybory samorządowe na Ukrainie odbyły się 25 października 2020 r. Po raz pierwszy zostały przeprowadzone zgodnie z nową ordynacją wyborczą w warunkach trwającej decentralizacji państwa. Ponad 28 mln obywateli mogło wziąć udział w wyborach deputowanych do rad samorządowych, a także przewodniczących wsi i osiedli oraz merów miast. Jednak do lokali wyborczych...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 277

Michał Paszkowski - Zespół Wschodni

Białoruś i Ukraina: nowy rynek zbytu dla amerykańskiej ropy naftowej?

W 2020 r. zarówno Białoruś, jak i Ukraina zakupiły ładunki ropy naftowej ze Stanów Zjednoczonych Ameryki, chociaż z innych powodów. Skala dostaw jest niewielka, ale uwarunkowania rynkowe oraz międzynarodowe mogłyby to zmienić. W szczególności Białoruś, w przypadku zdecydowania się na stworzenie bardziej zróżnicowanej struktury importu, mogłaby liczyć na...

Więcej →

Zespół Wschodni

[Zdjęcie: Vladislav Ciulomza/Reuters/Forum]

Komentarze IEŚ 276

Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Mołdawia: ważne wybory w dobie marazmu politycznego

Liderami sondaży przed pierwszą turą wyborów prezydenckich w Republice Mołdawii są obecny prezydent Igor Dodon oraz była premier Maia Sandu. Obóz władzy, którego realnym liderem jest Dodon, przeżywa poważne trudności – koalicja Partii Socjalistów (PSRM) i Partii Demokratycznej (PDM) straciła większość w parlamencie. Porażka w wyborach prezydenckich będzie...

Więcej →

Zespół Wschodni

[Zdjęcie: Ukrainian Presidential Press Service/Reuters/Forum]

Komentarze IEŚ 274

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Znaczenie wyborów samorządowych w życiu politycznym Ukrainy

Wybory samorządowe na Ukrainie zostaną przeprowadzone 25 października 2020 r. Wzrost liczby kandydatów do organów władz lokalnych, przesunięcie polityków ze szczebla centralnego na terenowy, aktywizacja elit lokalnych i ich samoorganizacja w partie polityczne do walki o władzę, angażowanie zawodowych strategów politycznych do procesu wyborczego, wydawanie znacznych...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 272

Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Wizyta prezydenta RP Andrzeja Dudy na Ukrainie w dniach 11-13 października 2020

W dniach 11-13 października 2020 r. odbyła się wizyta prezydenta RP Andrzeja Dudy na Ukrainie. Spotkał się on m.in. z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim, premierem Denysem Szmyhalem oraz przewodniczącym Rady Najwyższej Dmytrem Razumkowem. Spotkanie prezydentów przebiegało w pozytywnej atmosferze, a jego zwieńczeniem była wspólna deklaracja dotycząca...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 269

Krzysztof Fedorowicz - Zespół Wschodni

Polska wobec sytuacji na Białorusi

Poważny kryzys polityczny na Białorusi zapoczątkowany sfałszowaniem wyników wyborów prezydenckich w sierpniu 2020 r. przyczynił się do zdecydowanej reakcji strony polskiej. Brutalne metody pacyfikacji powyborczych protestów spowodowały zasadnicze przewartościowanie polityki Polski wobec Białorusi. Dotychczasowe relacje dyplomatyczne, nie zawsze łatwe i bezproblemowe,...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 268

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Postanowienia nadzwyczajnego szczytu Rady Europejskiej z 1-2 października 2020 w sprawie Białorusi i ich znaczenie

2 października 2020 r. zakończył się nadzwyczajny szczyt Rady Europejskiej, którego rezultatem było potępienie władz Białorusi za represje skierowane przeciwko pokojowym manifestantom oraz za fałszerstwa wyborcze, a także nałożenie sankcji personalnych na 44 przedstawicieli reżimu. Zaaprobowano również plan pomocy gospodarczej dla Białorusi. Władze Białorusi...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 262

Agnieszka Bryc - Zespół Wschodni

Sprawa otrucia Aleksieja Nawalnego

Zastosowanie środka bojowego z grupy nowiczoków wpisuje się w schemat neutralizowania zagrożeń dla trwałości władzy w Rosji. Metoda ta jest wygodna, ponieważ przestępstwo w praktyce jest nie do udowodnienia, z kolei sukces – poza nielicznymi przypadkami – gwarantowany. Procedura postępowania „po” jest przy tym dość schematyczna i sprowadza się do trzech...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 261

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Wybory samorządowe na Ukrainie: stress test dla władzy

Wybory samorządowe na Ukrainie odbędą się 25 października 2020 r. Po raz pierwszy zostaną przeprowadzone zgodnie z nowym ustawodawstwem – z otwartymi listami wyborczymi, kwotami wyborczymi, przestrzeganiem parytetu płci i ograniczeniami dotyczącymi samodzielnego zgłaszania kandydatów. Partia Sługa Narodu potrzebuje dobrego wyniku, żeby zaprzeczyć opinii o niskich...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 260

Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Ukraina wobec sytuacji na Białorusi

Od 9 sierpnia 2020 nieustannie trwają protesty społeczeństwa białoruskiego przeciwko sfałszowanym wyborom prezydenckim, które są brutalnie tłumione przez OMON. Kryzys po wyborach na Białorusi zmienił oblicze stosunków tego państwa z Ukrainą. Sytuacja powyborcza przyczyniła się do impasu w dotychczas poprawnych dobrosąsiedzkich stosunkach nawiązanych po uzyskaniu...

Więcej →

Zespół Wschodni

[Zdjęcie: Russian Presidential Press and Information Office/TASS/Forum]

Komentarze IEŚ 256

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Białoruś i Rosja – żelazny braterski uścisk

14 września 2020 r. doszło w Soczi do spotkania Władimira Putina z Alaksandrem Łukaszenką. Zgodnie z przewidywaniami spotkanie nie przyniosło istotnych, przełomowych zmian – miało być symboliczną manifestacją i komunikatem. Rosja potwierdziła, że Białoruś pozostanie w strefie jej wpływów i w „ruskim świecie”, w sprawy którego Zachód nie powinien się...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 251

Michał Paszkowski - Zespół Wschodni

Gazprom w opałach. Trudny okres dla rosyjskiego giganta

Rosyjska spółka Gazprom w ostatnich miesiącach znalazła się w trudnej sytuacji, wywołanej wieloma czynnikami. Problemy przy budowie gazociągu Nord Stream 2, przegrany arbitraż z PGNiG, mniejsze zapotrzebowanie na surowiec w Europie z uwagi na pandemię COVID-19 oraz ciepłą zimę, wzrost dostaw surowca na kontynent drogą morską (LNG) – to tylko kilka elementów,...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 249

Agata Tatarenko - Zespół Wschodni

Na Zachodzie bez zmian: Francja wobec protestów na Białorusi

Władze Francji, w tym prezydent Emmanuel Macron, wyraziły zaniepokojenie protestami społecznymi na Białorusi i wezwały Białorusinów do pokojowego rozwiązania konfliktu, w czym ewentualnie mogłaby pomóc mediacja ze strony Unii Europejskiej. Zdaniem prezydenta Macrona, dalsze zaostrzenie sporu pomiędzy Alaksandrem Łukaszenką i opozycją może nie tylko doprowadzić do...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 248

Agata Domachowska - Zespół Wschodni

Serbia i Kosowo: porozumienie o normalizacji relacji ekonomicznych

W Waszyngtonie doszło do długo oczekiwanego spotkania przywódców Serbii i Kosowa z prezydentem Stanów Zjednoczonych i podpisania w dniu 4 września 2020 r. porozumienia o „Normalizacji ekonomicznej” między Serbią i Kosowem. Do ostatniej chwili nie było jednak wiadomo, czego dokładnie będą dotyczyły rozmowy. Ostatecznie doszło do uzgodnienia spraw związanych...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 246

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Kościół rzymskokatolicki na Białorusi wobec wyborów prezydenckich w 2020 r. i powyborczych manifestacji

Fałszerstwa w czasie wyborów prezydenckich na Białorusi wywołały masowe akcje protestacyjne, w których uczestniczą setki tysięcy osób. Skala zjawiska, ale także brutalne pacyfikacje sił porządkowych sprawiły, że w tej sprawie głos zabrały największe wspólnoty wyznaniowe. Najaktywniejszą postawę przyjął Kościół rzymskokatolicki. W zdecydowanej większości...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 243

Marlena Gołębiowska - Zespół Wschodni

Prognoza 2100. Europa Środkowa i Wschodnia najszybciej wyludniającym się regionem świata

Do końca wieku liczba ludności Europy Środkowej i Wschodniej może zmniejszyć się o połowę. Najnowsza prognoza dotycząca populacji w 2100 r., opublikowana przez czasopismo naukowe „The Lancet”, jest kolejną, która stawia ten region w pozycji najszybciej wyludniającego się na świecie. Spowoduje to poważne zakłócenia na rynku pracy, trudności z finansowaniem...

Więcej →