Wydawca: Instytut Europy Środkowej
ISSN: 2657-6996
  • Beata Surmacz
  • Tomasz Stępniewski
  • Agnieszka Zajdel
  • Aleksandra Kuczyńska-Zonik
  • Jakub Olchowski
  • Konrad Pawłowski
  • Agata Tatarenko

Komentarze IEŚ

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 57
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Litwa, Łotwa i Estonia świętują 30. rocznicę „łańcucha bałtyckiego”

„Łańcuch bałtycki” (est. Balti kett, łot. Baltijas ceļš, lit. Baltijos kelias) połączył około 2 mln mieszkańców Litwy, Łotwy i Estonii, należących wówczas do Związku Radzieckiego. Na przestrzeni ponad 600 km, wzdłuż dróg łączących trzy stolice, żywy ludzki łańcuch utworzyli ludzie trzymający się za ręce. Pokojowa akcja protestacyjna, przeprowadzona...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 55
Jewhen Mahda - Zespół Wschodni

Pułapki dla Zełenskiego

Jesienią 2019 r. Ukraina znajdzie się w nowej dla siebie jakościowo rzeczywistości politycznej – władza będzie faktycznie skoncentrowana w jednych rękach. Nie jest to sytuacja wyjątkowa w regionie Europy Środkowej i Wschodniej, wyróżnia ją jednak cecha szczególna: ukraiński prezydent ma obecnie bardzo małe doświadczenie w działalności politycznej, a stojącej...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 54
Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Kosowo: „ustąpienie” premiera i przedterminowe wybory

W czwartek 22 sierpnia parlament Kosowa przegłosował samorozwiązanie. Miesiąc wcześniej (19 lipca) premier Ramush Haradinaj ogłosił, że rezygnuje ze sprawowanego urzędu po tym, jak Specjalna Izba Sądowa Kosowa wezwała go na przesłuchanie do Hagi. W reakcji na decyzję premiera ugrupowania opozycyjne zwróciły się do prezydenta o jak najszybsze rozpisanie...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 53
Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Reforma Rady Państw Morza Bałtyckiego głównym zadaniem prezydencji Danii

1 lipca Dania objęła roczną prezydencję w Radzie Państw Morza Bałtyckiego (RPMB). Dotychczas priorytety i struktury RPMB zostały dwukrotnie przeformułowane. Głównym zadaniem Danii będzie ukończenie procesu reform RPMB i dostosowanie jej do nowych wyzwań, związanych z promocją dialogu i polityką spójności w regionie Morza Bałtyckiego (RMB).

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 52
Damian Szacawa - Zespół Wschodni

Problemy Gazpromu w budowie Nord Stream 2

3 sierpnia spółka Nord Stream 2 AG, odpowiedzialna za projektowanie, budowę i późniejszą eksploatację Nord Stream 2 (Gazociągu Północnego, dalej NS2), poinformowała o ukończeniu jednej nitki gazociągu na terenie wyłącznej strefy ekonomicznej (WSE) Szwecji. Spółka wciąż jednak nie ma pozwolenia na ułożenie NS2 na wodach należących do Danii. Jeppe Kofod,...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 51
Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Wizyta prezydent Słowacji Zuzany Čaputovej w Polsce

W dniu 15 lipca prezydent Słowacji Zuzana Čaputová złożyła oficjalną wizytę w Polsce, podczas której spotkała się z prezydentem Andrzejem Dudą i premierem Mateuszem Morawieckim. Rozmawiano m.in. o rozwoju infrastruktury, kwestiach bezpieczeństwa, polityce klimatycznej, sprawach europejskich. Wizyta w Warszawie to pierwsza oficjalna wizyta nowej prezydent Słowacji w...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 50
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Polityka klimatyczna Estonii w kontekście zapisów o neutralności klimatycznej Unii Europejskiej do 2050 r.

Estonia sprzeciwia się przyjęciu zapisów o osiągnięciu przez UE neutralności klimatycznej do 2050 r. W jej ocenie państwa członkowskie powinny mieć wystarczającą elastyczność co do wyboru instrumentów polityki klimatycznej na poziomie krajowym, biorąc pod uwagę stan rozwoju państwa i sprawiedliwość społeczną. Chodzi głównie o możliwość wprowadzania zmian...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 49
Jan Muś - Zespół Bałkański

Rekonstrukcja rządu w Chorwacji

Premier Andrej Plenković zmienił siedmiu członków swojego gabinetu. Rekonstrukcja rządu ma na celu przede wszystkim poprawienie wizerunku rządzącej Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej (HDZ) przed wyborami prezydenckimi, które mają się odbyć pod koniec roku, oraz zaplanowanymi na przyszły rok wyborami do parlamentu. Przeprowadzone zmiany umożliwią obecnemu...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 48
Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Wstępne wyniki przedterminowych wyborów parlamentarnych na Ukrainie

21 lipca 2019 r. na Ukrainie odbyły się przedterminowe wybory parlamentarne. Prawie sześć tysięcy kandydatów walczyło o 424 miejsca w Radzie Najwyższej. Centralna Komisja Wyborcza Ukrainy (CKW) opracowała 100% protokołów elektronicznych z wynikami głosowania w wielomandatowym okręgu ogólnokrajowym. Według obliczeń do parlamentu wchodzi pięć partii politycznych:...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 47
Roman Romantsov - Zespół Wschodni

Współpraca gospodarcza Białorusi z Chinami – próba zmniejszenia zależności od Rosji?

Od 2017 r. można zauważyć widoczny rozwój współpracy między Białorusią a Chińską Republiką Ludową. Ostatnia wizyta prezydenta Alaksandra Łukaszenki w Chinach odbyła się w dn. 25-27 kwietnia w ramach II Forum Współpracy Międzynarodowej „Szlak i Droga”. W tym czasie spotkał się z kilkoma politykami, m.in. z przewodniczącym Chińskiej Republiki Ludowej Xi...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 46
Jan Muś - Zespół Bałkański

Chorwacja robi kolejny krok w stronę strefy euro

4 lipca Chorwacja wysłała list intencyjny w sprawie przystąpienia do Europejskiego Mechanizmu Kursów Walutowych (ERM II). Stanowi to pierwszy oficjalny krok do uczestnictwa w ERM II. Poprzedza on wprowadzenie euro jako oficjalnej waluty. Oprócz listu intencyjnego władze Chorwacji przedłożyły również Plan Działania (Action Plan) określający reformy, które Chorwacja...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 45
Dominik Wilczewski - Zespół Bałtycki

Nowy prezydent Litwy z wizytą w Polsce

12 lipca na stanowisko prezydenta Litwy został zaprzysiężony Gitanas Nausėda, który zastąpił Dalię Grybauskaitė, urzędującą od 2009 r. Zgodnie z przedwyborczymi zapowiedziami Nausėda w pierwszą podróż zagraniczną uda się do Polski (16 lipca). Nowy prezydent będzie kontynuował współpracę z Polską w dotychczasowym formacie, można po nim również oczekiwać...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 44
Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Projekt ustawy o wolności wyznania powodem napięć w relacjach serbsko-czarnogórskich

Rząd Czarnogóry przedstawił projekt ustawy o wolności wyznania, regulujący kwestie działalności wspólnot religijnych w państwie. Został on jednak skrytykowany zarówno przez Serbską Cerkiew Prawosławną, jak i władze Serbii. Prezydent Aleksandar Vučić ostrzegł również, że przyjęcie ustawy może doprowadzić do pogorszenia relacji pomiędzy państwami. Władze...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 43
Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Równanie z wieloma niewiadomymi: przebieg parlamentarnej kampanii wyborczej na Ukrainie

Wybory parlamentarne na Ukrainie zostaną przeprowadzone 21 lipca 2019 r. Ukraińcy będą wybierać swoich przedstawicieli do Rady Najwyższej, tak jak poprzednio, na podstawie mieszanego systemu wyborczego. Ogółem Centralna Komisja Wyborcza (CKW) zarejestrowała 5941 kandydatów na deputowanych. Wśród liderów sondaży socjologicznych znajduje się pięć partii...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 42
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Mołdawska „wielka szachownica”

Dzięki porozumieniu i zaangażowaniu czynników zewnętrznych – Rosji, Stanów Zjednoczonych i Unii Europejskiej – w czerwcu doszło w Mołdawii do zmiany władzy. Porozumienie to ma istotne implikacje nie tylko dla Mołdawii, ale w szerszej perspektywie także dla architektury porządku międzynarodowego, szczególnie w Europie Wschodniej. Wskazywać bowiem może na nowy,...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 41
Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Dialog Serbia–Kosowo: spotkanie przywódców państw Bałkanów Zachodnich w Berlinie

W dniu 29 kwietnia 2019 r. w Berlinie odbyło się zorganizowane ad hoc spotkanie przywódców Albanii, Bośni i Hercegowiny, Chorwacji, Czarnogóry, Francji, Kosowa, Macedonii Północnej, Niemiec, Serbii i Słowenii. Spotkanie to stanowiło przede wszystkim próbę aktywizacji dialogu politycznego między Serbią i Kosowem. Rozmowy w Berlinie nie doprowadziły jednak do...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 40
Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Dialog Serbia–Kosowo: w poszukiwaniu formuły porozumienia

„Zamrożenie” dialogu dwustronnego między Serbią i Kosowem pokazuje, że proces negocjacji, prowadzony od 2011 r. pod auspicjami UE, po raz kolejny znalazł się w impasie. Usztywnienie stanowisk stron powoduje, że wypracowanie rozwiązania kompromisowego, kończącego konflikt w kwestii statusu prawnomiędzynarodowego i granic Kosowa, pozostaje na razie niemożliwe.

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 38
Jan Muś - Zespół Bałkański

Reformy polityczne w Macedonii Północnej

Premier Macedonii Północnej Zoran Zaev rozpoczyna reformę administracji oraz proces sanacji elit państwowych. Zmiany mają dwa zasadnicze cele: przekonanie opinii publicznej i niezdecydowanych wyborców do rządzącej partii SDSM w obliczu nadchodzących w przyszłym roku wyborów parlamentarnych oraz przekonanie przywódców UE o determinacji władz Macedonii Północnej w...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 39
Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Wizyta premiera Słowacji Petera Pellegriniego w Rosji: implikacje dla współpracy energetycznej i politycznej w Europie Środkowej

W dniach 4-7 czerwca premier Słowacji Peter Pellegrini złożył oficjalną wizytę w Rosji. Tematykę rozmów zdominowały kwestie energetyczne. Powrócił również pomysł budowy kolei szerokotorowej przez terytorium Słowacji. Strona słowacka zgłosiła sprzeciw wobec kontrowersyjnej propozycji rosyjskich komunistów nadania żołnierzom sowieckim uczestniczącym w...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 37
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Mołdawia – zewnętrzne uwarunkowania wewnętrznego kryzysu

8 czerwca Mołdawia, po długim powyborczym impasie politycznym, wynikającym z braku koalicji rządowej, znalazła się w stanie faktycznej dwuwładzy. Dzięki poparciu Unii Europejskiej, Rosji i Stanów Zjednoczonych powstała koalicja prorosyjskich socjalistów i prozachodniego bloku reformatorów, która utworzyła rząd i ogłosiła odsunięcie od władzy Demokratycznej...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 35
Szczepan Czarnecki - Zespół Bałkański

Zmiany polityczne w Rumunii: kryzys w Partii Socjaldemokratycznej

Przeprowadzone w Rumunii w dniu 26 maja 2019 r. wybory do Parlamentu Europejskiego zakończyły się wygraną opozycyjnej Partii Narodowo-Liberalnej (PNL). Tego samego dnia odbyło się referendum dotyczące reform wymiaru sprawiedliwości, wdrażanych przez rząd koalicyjny Partii Socjaldemokratycznej (PSD) oraz Sojuszu Liberałów i Demokratów (ALDE). Wyniki referendum...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 36
Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Szczyt państw Inicjatywy Trójmorza: dalsze wzmacnianie współpracy

W dniach 5-6 czerwca w Słowenii miał miejsce kolejny szczyt państw Inicjatywy Trójmorza. Prowadzone rozmowy koncentrowały się wokół kwestii infrastruktury, energetyki, innowacji w gospodarce oraz cyfryzacji. Za istotne osiągnięcie należy uznać ustanowienie Funduszu Inicjatywy Trójmorza. Kolejny szczyt został zaplanowany na przyszły rok. Jego gospodarzem będzie...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 34
Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Strategia Unii Europejskiej dla regionu Morza Bałtyckiego (SUE RMB): skuteczna adaptacja do nowych wyzwań

W dniach 12-13 czerwca 2019 r. w Gdańsku odbędzie się 10. Forum Strategii Unii Europejskiej dla regionu Morza Bałtyckiego. SUE RMB jest jednym z najważniejszych formatów współpracy makroregionalnej, umożliwiającym podjęcie skoordynowanych działań na rzecz ochrony morza, poprawy połączeń (sieci transportowej, infrastruktury energetycznej) i wzrostu dobrobytu. 10 lat...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 33
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Partnerstwo Wschodnie nadal łączy państwa bałtyckie

Jednym z priorytetów Zgromadzenia Bałtyckiego (ZB), będącego przykładem trójstronnej współpracy parlamentarnej, jest wsparcie programu Partnerstwa Wschodniego (PW) jako strategicznego wymiaru Europejskiej Polityki Sąsiedztwa i kluczowego elementu stabilności i postępu gospodarczego w Europie Wschodniej. Litwa, Łotwa i Estonia stoją na stanowisku, że stosunki z...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 32
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Nowy prezydent na Łotwie: Egils Levits

Podczas nadzwyczajnej sesji Saeimy, 29 maja, wybrano nowego prezydenta Łotwy – Egilsa Levitsa. Wybory, w których rywalizowało trzech kandydatów – obok Levitsa byli to Juris Jansons ze Związku Zielonych i Rolników (ZZS) oraz Didzis Šmits, reprezentujący partię Do kogo należy państwo? (KPV LV) – po raz pierwszy odbyły się w głosowaniu jawnym. Do priorytetowych...

Więcej →