Wydawca: Instytut Europy Środkowej
ISSN: 2657-6996
  • Beata Surmacz
  • Tomasz Stępniewski
  • Agnieszka Zajdel
  • Aleksandra Kuczyńska-Zonik
  • Jakub Olchowski
  • Konrad Pawłowski
  • Agata Tatarenko

Komentarze IEŚ

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 42
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Mołdawska „wielka szachownica”

Dzięki porozumieniu i zaangażowaniu czynników zewnętrznych – Rosji, Stanów Zjednoczonych i Unii Europejskiej – w czerwcu doszło w Mołdawii do zmiany władzy. Porozumienie to ma istotne implikacje nie tylko dla Mołdawii, ale w szerszej perspektywie także dla architektury porządku międzynarodowego, szczególnie w Europie Wschodniej. Wskazywać bowiem może na nowy,...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 41
Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Dialog Serbia–Kosowo: spotkanie przywódców państw Bałkanów Zachodnich w Berlinie

W dniu 29 kwietnia 2019 r. w Berlinie odbyło się zorganizowane ad hoc spotkanie przywódców Albanii, Bośni i Hercegowiny, Chorwacji, Czarnogóry, Francji, Kosowa, Macedonii Północnej, Niemiec, Serbii i Słowenii. Spotkanie to stanowiło przede wszystkim próbę aktywizacji dialogu politycznego między Serbią i Kosowem. Rozmowy w Berlinie nie doprowadziły jednak do...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 40
Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Dialog Serbia–Kosowo: w poszukiwaniu formuły porozumienia

„Zamrożenie” dialogu dwustronnego między Serbią i Kosowem pokazuje, że proces negocjacji, prowadzony od 2011 r. pod auspicjami UE, po raz kolejny znalazł się w impasie. Usztywnienie stanowisk stron powoduje, że wypracowanie rozwiązania kompromisowego, kończącego konflikt w kwestii statusu prawnomiędzynarodowego i granic Kosowa, pozostaje na razie niemożliwe.

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 38
Jan Muś - Zespół Bałkański

Reformy polityczne w Macedonii Północnej

Premier Macedonii Północnej Zoran Zaev rozpoczyna reformę administracji oraz proces sanacji elit państwowych. Zmiany mają dwa zasadnicze cele: przekonanie opinii publicznej i niezdecydowanych wyborców do rządzącej partii SDSM w obliczu nadchodzących w przyszłym roku wyborów parlamentarnych oraz przekonanie przywódców UE o determinacji władz Macedonii Północnej w...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 39
Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Wizyta premiera Słowacji Petera Pellegriniego w Rosji: implikacje dla współpracy energetycznej i politycznej w Europie Środkowej

W dniach 4-7 czerwca premier Słowacji Peter Pellegrini złożył oficjalną wizytę w Rosji. Tematykę rozmów zdominowały kwestie energetyczne. Powrócił również pomysł budowy kolei szerokotorowej przez terytorium Słowacji. Strona słowacka zgłosiła sprzeciw wobec kontrowersyjnej propozycji rosyjskich komunistów nadania żołnierzom sowieckim uczestniczącym w...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 37
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Mołdawia – zewnętrzne uwarunkowania wewnętrznego kryzysu

8 czerwca Mołdawia, po długim powyborczym impasie politycznym, wynikającym z braku koalicji rządowej, znalazła się w stanie faktycznej dwuwładzy. Dzięki poparciu Unii Europejskiej, Rosji i Stanów Zjednoczonych powstała koalicja prorosyjskich socjalistów i prozachodniego bloku reformatorów, która utworzyła rząd i ogłosiła odsunięcie od władzy Demokratycznej...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 35
Szczepan Czarnecki - Zespół Bałkański

Zmiany polityczne w Rumunii: kryzys w Partii Socjaldemokratycznej

Przeprowadzone w Rumunii w dniu 26 maja 2019 r. wybory do Parlamentu Europejskiego zakończyły się wygraną opozycyjnej Partii Narodowo-Liberalnej (PNL). Tego samego dnia odbyło się referendum dotyczące reform wymiaru sprawiedliwości, wdrażanych przez rząd koalicyjny Partii Socjaldemokratycznej (PSD) oraz Sojuszu Liberałów i Demokratów (ALDE). Wyniki referendum...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 36
Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Szczyt państw Inicjatywy Trójmorza: dalsze wzmacnianie współpracy

W dniach 5-6 czerwca w Słowenii miał miejsce kolejny szczyt państw Inicjatywy Trójmorza. Prowadzone rozmowy koncentrowały się wokół kwestii infrastruktury, energetyki, innowacji w gospodarce oraz cyfryzacji. Za istotne osiągnięcie należy uznać ustanowienie Funduszu Inicjatywy Trójmorza. Kolejny szczyt został zaplanowany na przyszły rok. Jego gospodarzem będzie...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 34
Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Strategia Unii Europejskiej dla regionu Morza Bałtyckiego (SUE RMB): skuteczna adaptacja do nowych wyzwań

W dniach 12-13 czerwca 2019 r. w Gdańsku odbędzie się 10. Forum Strategii Unii Europejskiej dla regionu Morza Bałtyckiego. SUE RMB jest jednym z najważniejszych formatów współpracy makroregionalnej, umożliwiającym podjęcie skoordynowanych działań na rzecz ochrony morza, poprawy połączeń (sieci transportowej, infrastruktury energetycznej) i wzrostu dobrobytu. 10 lat...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 33
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Partnerstwo Wschodnie nadal łączy państwa bałtyckie

Jednym z priorytetów Zgromadzenia Bałtyckiego (ZB), będącego przykładem trójstronnej współpracy parlamentarnej, jest wsparcie programu Partnerstwa Wschodniego (PW) jako strategicznego wymiaru Europejskiej Polityki Sąsiedztwa i kluczowego elementu stabilności i postępu gospodarczego w Europie Wschodniej. Litwa, Łotwa i Estonia stoją na stanowisku, że stosunki z...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 32
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Nowy prezydent na Łotwie: Egils Levits

Podczas nadzwyczajnej sesji Saeimy, 29 maja, wybrano nowego prezydenta Łotwy – Egilsa Levitsa. Wybory, w których rywalizowało trzech kandydatów – obok Levitsa byli to Juris Jansons ze Związku Zielonych i Rolników (ZZS) oraz Didzis Šmits, reprezentujący partię Do kogo należy państwo? (KPV LV) – po raz pierwszy odbyły się w głosowaniu jawnym. Do priorytetowych...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 31
Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

„Mamy tego dość!”: antyrządowe protesty w Czechach

4 czerwca 2019 r. w Pradze, na placu Wacława, zebrało się około 120 tys. osób, które protestowały przeciwko premierowi Czech Andrejowi Babišowi i czeskiej minister sprawiedliwości Marii Benešovej. Manifestacja, zorganizowana przez stowarzyszenie Milion chvilek (Milion chwil), odbywała się w związku z publikacją wstępnych ustaleń śledztwa prowadzonego przez czeską...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 30
Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Szczyt Brdo–Brijuni w Tiranie: integracja Europy Południowo-Wschodniej z Unią Europejską potrzebna obu stronom

W czwartek, 9 maja, w Tiranie zakończył się dwudniowy, siódmy z kolei szczyt Brdo–Brijuni, w którym wzięli udział przywódcy państw Bałkanów Zachodnich oraz przedstawiciele Unii Europejskiej. Rozmowy dotyczyły procesu integracji europejskiej państw regionu. Spotkania nie można jednak uznać za przełomowe. Dialog będzie kontynuowany na nadchodzącym szczycie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 29
Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Albania: protestów antyrządowych ciąg dalszy

W sobotę, 11 maja, odbyły się w Tiranie masowe protesty antyrządowe zorganizowane przez opozycję albańską, pod przywództwem Partii Demokratycznej (PD). Protestujący domagali się ustąpienia premiera Albanii, Ediego Ramy, oskarżając go o sfałszowanie poprzednich wyborów parlamentarnych. Demonstrujący wzywali także do utworzenia rządu tymczasowego. W trakcie...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 28
Dominik Wilczewski - Zespół Bałtycki

Gitanas Nausėda nowym prezydentem Litwy

26 maja 2019 r. została przeprowadzona druga tura wyborów prezydenckich na Litwie. Zakończyła się ona zwycięstwem niezależnego kandydata, ekonomisty, Gitanasa Nausėdy, który pokonał Ingridę Šimonytė, popieraną przez opozycyjną partię Związek Ojczyzny – Litewscy Chrześcijańscy Demokraci (TS-LKD). Inauguracja nowego prezydenta odbędzie się 12 lipca. Zwycięzca...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 27

Obchody 9 maja – instrument budowania tożsamości na Ukrainie, Białorusi i w Mołdawii

Na całym obszarze byłego Związku Radzieckiego, nie tylko w Rosji, rocznica zakończenia II wojny światowej jest ważnym świętem. Obchody 9 maja wykorzystywane są jako instrument kształtowania tożsamości i pamięci narodowej, budowania mitów politycznych oraz istotny element polityki historycznej. Pogłębia się jednak rozdźwięk między narracją Rosji o Dniu...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 26
Szczepan Czarnecki - Zespół Bałkański

Bułgaria i Rosja rozwijają współpracę w obszarze energetyki jądrowej

Podczas wizyty na XI Międzynarodowym Forum Atomexpo 2019 odbywającym się w Rosji w dniach 15-16 kwietnia 2019 r. minister energetyki Bułgarii Temenużka Petkowa ogłosiła, że Federacja Rosyjska jest kluczowym partnerem Bułgarii w energetyce jądrowej. Była to już kolejna wizyta przedstawiciela bułgarskiego rządu w Rosji poświęcona współpracy w dziedzinie energii...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 25
Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Ekstremizm prawicowy Partii Ludowej Nasza Słowacja: wyzwanie dla systemu demokratycznego Słowacji

29 kwietnia Sąd Najwyższy Słowacji odrzucił wniosek prokuratora generalnego o delegalizację skrajnie nacjonalistycznej Partii Ludowej Nasza Słowacja (LSNS). Decyzja sądu wskazuje, że władze słowackie nie radzą sobie z problemem rosnącego od kilku lat prawicowego ekstremizmu. LSNS, która stanowi polityczną emanację tego zjawiska, ma w swoim programie wiele...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 24
Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Po spotkaniu Trump–Orbán więcej wątpliwości aniżeli konkretnych deklaracji

13 maja 2019 r. premier Węgier Viktor Orbán gościł z roboczą wizytą w Białym Domu, gdzie został przyjęty przez prezydenta USA Donalda Trumpa. To długo wyczekiwane przez węgierską stronę spotkanie było, jej zdaniem, początkiem przełomu we wzajemnych relacjach. W Waszyngtonie nie zapadły jednak żadne wiążące decyzje. Spotkanie ma znaczenie przede wszystkim w...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 23
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Prezydent Estonii rozmawiała w Moskwie o stosunkach dwustronnych

18 kwietnia prezydent Estonii Kersti Kaljulaid wzięła udział w oficjalnym otwarciu odrestaurowanego historycznego budynku estońskiej ambasady w Moskwie. W tym czasie spotkała się z prezydentem Rosji Władimirem Putinem. Było to pierwsze od ośmiu lat spotkanie na najwyższym szczeblu, gdyż od aneksji Krymu (2014) relacje między państwami były chłodne. Podczas spotkania...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 22
Roman Romantsov - Zespół Wschodni

Wizyta Aleksandra Łukaszenki w Turcji – implikacje dla polityki zagranicznej Białorusi

16 kwietnia 2019 r. prezydent Białorusi Aleksander Łukaszenka spotkał się w Ankarze z prezydentem Turcji Recepem Tayyipem Erdoğanem. Podczas spotkania doszło do podpisania dokumentów o rozszerzeniu współpracy między Białorusią a Turcją. W kontekście rosnących napięć w stosunkach Białorusi z Rosją przyjazd Łukaszenki do Ankary wskazuje na próby zmniejszenia...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 21
Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Wybory prezydenckie na Ukrainie: przyczyny sukcesu Zełenskiego

21 kwietnia 2019 r. na Ukrainie odbyła się druga tura wyborów prezydenckich. Według oficjalnych wyników, ogłoszonych przez Centralną Komisję Wyborczą 30 kwietnia, wygrał Wołodymyr Zełenski. Tegoroczna wyborcza kampania prezydencka różniła się zasadniczo od wszystkich poprzednich. Duża liczba kandydatów (zarejestrowano 44), nieobecność oczywistych pretendentów...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 20
Dominik Héjj - Zespół Bałkański

Orbán inauguruje kampanię do Parlamentu Europejskiego adresowaną do diaspory

15 kwietnia w Serbii, w Suboticy, odbyło się wspólne posiedzenie rządów Węgier i Serbii. Jego gospodarzami byli premierzy Ana Brnabić i Viktor Orbán. Z węgierskiej perspektywy najważniejszym punktem wizyty było zainaugurowanie przez Orbána kampanii wyborczej koalicji Fidesz-KDNP do Parlamentu Europejskiego (PE), adresowanej do diaspory. Prawie wszyscy jej członkowie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 18
Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

20. rocznica interwencji NATO w Kosowie

24 marca 2019 r. minęła 20. rocznica rozpoczęcia operacji powietrznej „Allied Force”. Interwencja militarna NATO na trwałe zapisała się w pamięci zbiorowej Serbów i Albańczyków. Ocena przyczyn i skutków interwencji niezmiennie dzieli oba narody. Serbowie podkreślają, że działania Sojuszu były sprzeczne z prawem międzynarodowym, skutkowały ofiarami wśród...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 19
Jan Muś - Zespół Bałkański

Wybory prezydenckie w Republice Północnej Macedonii. Zwycięstwo i ostrzeżenie dla obecnego rządu

Zwycięstwo Stevo Pendarovskiego w wyborach prezydenckich w Republice Północnej Macedonii umacnia perspektywę euroatlantycką tego państwa. Stosunkowo dobry wynik partii opozycyjnej odzwierciedla jednak szereg zagrożeń, przed jakimi stoi obecnie obóz rządzący. Zła sytuacja społeczno-gospodarcza oraz wysokie poparcie, jakie uzyskała w wyborach opozycja, powodują...

Więcej →