Wydawca: Instytut Europy Środkowej
ISSN: 2657-6996
  • Beata Surmacz
  • Tomasz Stępniewski
  • Agnieszka Zajdel
  • Aleksandra Kuczyńska-Zonik
  • Jakub Olchowski
  • Konrad Pawłowski
  • Agata Tatarenko

Komentarze IEŚ

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 32
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Nowy prezydent na Łotwie: Egils Levits

Podczas nadzwyczajnej sesji Saeimy, 29 maja, wybrano nowego prezydenta Łotwy – Egilsa Levitsa. Wybory, w których rywalizowało trzech kandydatów – obok Levitsa byli to Juris Jansons ze Związku Zielonych i Rolników (ZZS) oraz Didzis Šmits, reprezentujący partię Do kogo należy państwo? (KPV LV) – po raz pierwszy odbyły się w głosowaniu jawnym. Do priorytetowych...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 31
Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

„Mamy tego dość!”: antyrządowe protesty w Czechach

4 czerwca 2019 r. w Pradze, na placu Wacława, zebrało się około 120 tys. osób, które protestowały przeciwko premierowi Czech Andrejowi Babišowi i czeskiej minister sprawiedliwości Marii Benešovej. Manifestacja, zorganizowana przez stowarzyszenie Milion chvilek (Milion chwil), odbywała się w związku z publikacją wstępnych ustaleń śledztwa prowadzonego przez czeską...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 30
Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Szczyt Brdo–Brijuni w Tiranie: integracja Europy Południowo-Wschodniej z Unią Europejską potrzebna obu stronom

W czwartek, 9 maja, w Tiranie zakończył się dwudniowy, siódmy z kolei szczyt Brdo–Brijuni, w którym wzięli udział przywódcy państw Bałkanów Zachodnich oraz przedstawiciele Unii Europejskiej. Rozmowy dotyczyły procesu integracji europejskiej państw regionu. Spotkania nie można jednak uznać za przełomowe. Dialog będzie kontynuowany na nadchodzącym szczycie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 29
Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Albania: protestów antyrządowych ciąg dalszy

W sobotę, 11 maja, odbyły się w Tiranie masowe protesty antyrządowe zorganizowane przez opozycję albańską, pod przywództwem Partii Demokratycznej (PD). Protestujący domagali się ustąpienia premiera Albanii, Ediego Ramy, oskarżając go o sfałszowanie poprzednich wyborów parlamentarnych. Demonstrujący wzywali także do utworzenia rządu tymczasowego. W trakcie...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 28
Dominik Wilczewski - Zespół Bałtycki

Gitanas Nausėda nowym prezydentem Litwy

26 maja 2019 r. została przeprowadzona druga tura wyborów prezydenckich na Litwie. Zakończyła się ona zwycięstwem niezależnego kandydata, ekonomisty, Gitanasa Nausėdy, który pokonał Ingridę Šimonytė, popieraną przez opozycyjną partię Związek Ojczyzny – Litewscy Chrześcijańscy Demokraci (TS-LKD). Inauguracja nowego prezydenta odbędzie się 12 lipca. Zwycięzca...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 27

Obchody 9 maja – instrument budowania tożsamości na Ukrainie, Białorusi i w Mołdawii

Na całym obszarze byłego Związku Radzieckiego, nie tylko w Rosji, rocznica zakończenia II wojny światowej jest ważnym świętem. Obchody 9 maja wykorzystywane są jako instrument kształtowania tożsamości i pamięci narodowej, budowania mitów politycznych oraz istotny element polityki historycznej. Pogłębia się jednak rozdźwięk między narracją Rosji o Dniu...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 26
Szczepan Czarnecki - Zespół Bałkański

Bułgaria i Rosja rozwijają współpracę w obszarze energetyki jądrowej

Podczas wizyty na XI Międzynarodowym Forum Atomexpo 2019 odbywającym się w Rosji w dniach 15-16 kwietnia 2019 r. minister energetyki Bułgarii Temenużka Petkowa ogłosiła, że Federacja Rosyjska jest kluczowym partnerem Bułgarii w energetyce jądrowej. Była to już kolejna wizyta przedstawiciela bułgarskiego rządu w Rosji poświęcona współpracy w dziedzinie energii...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 25
Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Ekstremizm prawicowy Partii Ludowej Nasza Słowacja: wyzwanie dla systemu demokratycznego Słowacji

29 kwietnia Sąd Najwyższy Słowacji odrzucił wniosek prokuratora generalnego o delegalizację skrajnie nacjonalistycznej Partii Ludowej Nasza Słowacja (LSNS). Decyzja sądu wskazuje, że władze słowackie nie radzą sobie z problemem rosnącego od kilku lat prawicowego ekstremizmu. LSNS, która stanowi polityczną emanację tego zjawiska, ma w swoim programie wiele...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 24
Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Po spotkaniu Trump–Orbán więcej wątpliwości aniżeli konkretnych deklaracji

13 maja 2019 r. premier Węgier Viktor Orbán gościł z roboczą wizytą w Białym Domu, gdzie został przyjęty przez prezydenta USA Donalda Trumpa. To długo wyczekiwane przez węgierską stronę spotkanie było, jej zdaniem, początkiem przełomu we wzajemnych relacjach. W Waszyngtonie nie zapadły jednak żadne wiążące decyzje. Spotkanie ma znaczenie przede wszystkim w...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 23
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Prezydent Estonii rozmawiała w Moskwie o stosunkach dwustronnych

18 kwietnia prezydent Estonii Kersti Kaljulaid wzięła udział w oficjalnym otwarciu odrestaurowanego historycznego budynku estońskiej ambasady w Moskwie. W tym czasie spotkała się z prezydentem Rosji Władimirem Putinem. Było to pierwsze od ośmiu lat spotkanie na najwyższym szczeblu, gdyż od aneksji Krymu (2014) relacje między państwami były chłodne. Podczas spotkania...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 22
Roman Romantsov - Zespół Wschodni

Wizyta Aleksandra Łukaszenki w Turcji – implikacje dla polityki zagranicznej Białorusi

16 kwietnia 2019 r. prezydent Białorusi Aleksander Łukaszenka spotkał się w Ankarze z prezydentem Turcji Recepem Tayyipem Erdoğanem. Podczas spotkania doszło do podpisania dokumentów o rozszerzeniu współpracy między Białorusią a Turcją. W kontekście rosnących napięć w stosunkach Białorusi z Rosją przyjazd Łukaszenki do Ankary wskazuje na próby zmniejszenia...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 21
Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Wybory prezydenckie na Ukrainie: przyczyny sukcesu Zełenskiego

21 kwietnia 2019 r. na Ukrainie odbyła się druga tura wyborów prezydenckich. Według oficjalnych wyników, ogłoszonych przez Centralną Komisję Wyborczą 30 kwietnia, wygrał Wołodymyr Zełenski. Tegoroczna wyborcza kampania prezydencka różniła się zasadniczo od wszystkich poprzednich. Duża liczba kandydatów (zarejestrowano 44), nieobecność oczywistych pretendentów...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 20
Dominik Héjj - Zespół Bałkański

Orbán inauguruje kampanię do Parlamentu Europejskiego adresowaną do diaspory

15 kwietnia w Serbii, w Suboticy, odbyło się wspólne posiedzenie rządów Węgier i Serbii. Jego gospodarzami byli premierzy Ana Brnabić i Viktor Orbán. Z węgierskiej perspektywy najważniejszym punktem wizyty było zainaugurowanie przez Orbána kampanii wyborczej koalicji Fidesz-KDNP do Parlamentu Europejskiego (PE), adresowanej do diaspory. Prawie wszyscy jej członkowie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 18
Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

20. rocznica interwencji NATO w Kosowie

24 marca 2019 r. minęła 20. rocznica rozpoczęcia operacji powietrznej „Allied Force”. Interwencja militarna NATO na trwałe zapisała się w pamięci zbiorowej Serbów i Albańczyków. Ocena przyczyn i skutków interwencji niezmiennie dzieli oba narody. Serbowie podkreślają, że działania Sojuszu były sprzeczne z prawem międzynarodowym, skutkowały ofiarami wśród...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 19
Jan Muś - Zespół Bałkański

Wybory prezydenckie w Republice Północnej Macedonii. Zwycięstwo i ostrzeżenie dla obecnego rządu

Zwycięstwo Stevo Pendarovskiego w wyborach prezydenckich w Republice Północnej Macedonii umacnia perspektywę euroatlantycką tego państwa. Stosunkowo dobry wynik partii opozycyjnej odzwierciedla jednak szereg zagrożeń, przed jakimi stoi obecnie obóz rządzący. Zła sytuacja społeczno-gospodarcza oraz wysokie poparcie, jakie uzyskała w wyborach opozycja, powodują...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 17
Dominik Wilczewski - Zespół Bałtycki

Główne tematy kampanii prezydenckiej na Litwie

Wybory prezydenckie na Litwie, które odbędą się 12 maja 2019 r., wyłonią następcę urzędującej prezydent Dalii Grybauskaitė. Niemal na pewno konieczne będzie przeprowadzenie drugiej tury (26 maja). Największe szanse na wejście do niej mają Gitanas Nausėda, Saulius Skvernelis (obecny premier) i Ingrida Šimonytė. Mimo że w zakresie kompetencji prezydenta pozostaje...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 16
Jewhen Mahda - Zespół Wschodni

Konfiguracja „Ze”. Ukraina po wyborach prezydenckich

Wynik wyborów prezydenckich na Ukrainie jest w stanie nie tylko zmienić sytuację wewnątrz kraju, ale także, w środowisku międzynarodowym, wpłynąć co najmniej na przestrzeń poradziecką, w której Ukraina pozostaje głównym konkurentem Rosji. Uświadomienie sobie tego faktu przez Kreml i dążenie do odwrócenia sytuacji na własną korzyść będzie determinować...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 15
Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Powrót lewicy do władzy w Finlandii

Wybory parlamentarne w Finlandii, które odbyły się 14 kwietnia 2019 r., zakończyły się niewielkim zwycięstwem Partii Socjaldemokratycznej (SDP) – osiągnęła 17,7% głosów, przy tradycyjnie wysokiej frekwencji wynoszącej 72,1%. W wyniku wyborów w 200-osobowym parlamencie zasiądą przedstawiciele 8 partii. Zwycięstwo SDP jest kolejnym dowodem umiarkowanego wzrostu...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 14
Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

„Wielkie Węgry” i „Trianon” w polityce historycznej Węgier: zarys problemu

„Wielkie Węgry” i „Trianon” to dwa z kilku podstawowych pojęć obecnych w polityce historycznej Węgier. Dzięki silnej pozycji w pamięci kulturowej Węgrów są plastycznym tworzywem dla działań Fideszu i Viktora Orbána, podporządkowanym aktualnym celom politycznym. Wśród nich znajdują się m.in. legitymizacja partii rządzącej i polityka regionalna.

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 13
Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Zuzana Čaputová prezydentem. Uwarunkowania i przebieg wyborów prezydenckich na Słowacji

Zdecydowanym zwycięzcą wyborów prezydenckich na Słowacji okazała się niezależna kandydatka popierana przez koalicję Progresywna Słowacja – Razem-Demokracja Obywatelska (PS-Spolu), Zuzana Čaputová. Największym przegranym stał się wspierany przez rządzącą partię Kierunek-Socjaldemokracja (Smer-SD) wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Maroš Šefčovič....

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 12
Dominik Wilczewski - Zespół Bałtycki

Estonia po wyborach: nowy rząd z udziałem populistów

17 kwietnia 2019 r. estoński parlament (Riigikogu) udzielił Jüriemu Ratasowi (Partia Centrum) pełnomocnictwa do utworzenia nowego rządu. Ratas zachował stanowisko premiera mimo porażki jego partii w wyborach, które odbyły się 3 marca. Stało się tak dzięki zawiązaniu koalicji z prawicową partią Isamaa oraz populistyczną Estońską Konserwatywną Partią Ludową...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 11
Jan Muś - Zespół Bałkański

Spotkanie premierów Grecji i Północnej Macedonii umacnia więzi pomiędzy państwami

2 kwietnia premier Grecji, Alexis Tsipras, wraz z kilkoma ministrami i licznym gronem greckich przedsiębiorców odwiedził Północną Macedonię. Pierwsza w historii wizyta greckiego premiera u północnego sąsiada miała symboliczny charakter i służyła zacieśnieniu więzi pomiędzy obydwoma państwami. Grecy liczą na możliwość zwiększenia inwestycji na północy,...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 10
Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgry rok po wyborach parlamentarnych. Constans

8 kwietnia 2019 roku minął rok od trzeciego z rzędu zwycięstwa koalicji Fidesz-KDNP (Chrześcijańsko-Demokratyczna Partia Ludowa) w wyborach parlamentarnych. Dziewiąty rok sprawowania władzy przez Viktora Orbána nie przyniósł przełomu. Zmiany ustrojowe i gospodarcze są realizacją politycznych planów Orbána, który w exposé inaugurującym obecną kadencję...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 9
Jan Muś - Zespół Bałkański

Ostateczne rozliczenie Radovana Karadžicia przez międzynarodowy wymiar sprawiedliwości

Dawny przywódca bośniackich Serbów Radovan Karadžić został skazany za zbrodnie ludobójstwa, zbrodnie przeciwko ludzkości i zbrodnie wojenne popełnione w czasie wojny w byłej Jugosławii. W drugiej instancji sąd międzynarodowy zwiększył wymiar kary do dożywocia. Zakończenie procesu nie wywołało znaczących reakcji na scenie politycznej. Jednak wyrok sądu w Hadze...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 8
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Zagrożenia w cyberprzestrzeni – nowe wyzwania dla państw bałtyckich

W 2018 r. państwa bałtyckie zostały uznane za lidera wśród państw UE w walce z rosyjskim wpływem w cyberprzestrzeni według rankingu Kremlin Watch. Estonia, Litwa i Łotwa znalazły się także w czołówce państw najlepiej przygotowanych na zagrożenia informatyczne według raportu National Cyber Security Index 2018 (odpowiednio 3, 6 i 12 miejsce). Państwa bałtyckie są...

Więcej →