Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 673

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Eskalacja i tymczasowa deeskalacja kryzysu w północnym Kosowie: przyczyny i uwarunkowania (cz. 2)

Na przełomie lipca i sierpnia 2022 r. Serbowie przez dwa dni blokowali drogi dojazdowe do przejść granicznych w Jarinje i Brnjaku w północnym Kosowie. Blokady te były faktycznie manifestacją sprzeciwu władz Serbii wobec zaplanowanego na 1 sierpnia 2022 r. rozpoczęcia implementacji dwóch decyzji rządu Kosowa z 29 czerwca 2022 r. Decyzje te dotyczą: (1) wymiany...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 672

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Eskalacja i tymczasowa deeskalacja kryzysu w północnym Kosowie (cz. 1)

Na przełomie lipca i sierpnia 2022 r. doszło do wzrostu napięcia między Serbią i Kosowem. 31 lipca Serbowie zablokowali bowiem drogi dojazdowe do dwóch przejść granicznych w północnym Kosowie, protestując w ten sposób przeciwko rozpoczęciu 1 sierpnia implementacji dwóch decyzji rządu Kosowa z 29 czerwca 2022 r. W sytuacji narastającego napięcia władze w...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 669

Anna Jagiełło-Szostak - Zespół Bałkański

Czarnogóra: nowy rząd premiera Dritana Abazovicia – trudna europejska perspektywa w świetle podziałów wewnętrznych

28 kwietnia 2022 r. Dritan Abazović został powołany na urząd premiera Czarnogóry i zastąpił na tym stanowisku Zdravko Krivokapicia. Nowy rząd uzyskał poparcie 46 deputowanych w 81-osobowym parlamencie. Głębokie podziały pomiędzy partiami proserbskimi i prorosyjskimi powiązanymi z SCP a partiami proeuropejskimi o orientacji obywatelskiej oraz brak konsensusu w kwestii...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 668

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Krajobraz polityczny w Bułgarii i Macedonii Północnej po „francuskiej propozycji”

„Francuska propozycja”, która doprowadziła do zniesienia bułgarskiego weta, stała się formalnym powodem upadku w Bułgarii rządu Kiriła Petkowa. Z kolei w Macedonii Północnej postawiła rząd Dimitara Kowaczewskiego przed nowym wyzwaniem wprowadzenia do konstytucji zmiany, od której zależy dalszy postęp w negocjacjach członkowskich. Stawiając czoła zarzutom o...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 659

Anna Jagiełło-Szostak - Zespół Bałkański

Dyplomatyczna ofensywa Niemiec wobec Bośni i Hercegowiny po 24 lutego 2022

Wzmożone działania polityczne Niemiec wobec Bośni i Hercegowiny widoczne są od momentu rozpoczęcia konfliktu rosyjsko-ukraińskiego. Mimo że ostatnia wizyta kanclerza Niemiec Olafa Scholza na Bałkanach w czerwcu 2022 r. nie obejmowała BiH, to zarówno niedawne wizyty w tym państwie Annaleny Baerbock, minister spraw zagranicznych Niemiec, i Christine Lambrecht,...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 657

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

„Francuska propozycja” rozwiązania sporu bułgarsko-macedońskiego. Krok potrzebny, ale czy dobry?

Od ponad dwóch lat na drodze do rozpoczęcia procesu negocjacji UE z Macedonią Północną stał bułgarsko-macedoński spór o tożsamość. Dopiero tzw. „francuska propozycja” pogodzenia stanowisk obu państw doprowadziła do przełamania impasu[1]. Ceną za zniesienie bułgarskiego weta jest upadek rządu Kiriła Petkowa oraz destabilizacja sytuacji politycznej w...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 654

Jan Muś - Zespół Bałkański

Handel zagraniczny Słowenii w 2021 roku

Słowenia odnotowuje wysoki, w porównaniu z poprzednimi latami, deficyt w handlu zagranicznym. W roku popandemicznym 2021 wyraźnie wzrosły obroty w handlu zagranicznym, a w szczególności import z państw spoza Unii Europejskiej. Głównymi partnerami handlowymi Słowenii są Niemcy, Włochy, Szwajcaria i Austria oraz państwa Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej....

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 644

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Niejasna perspektywa akcesji państw Bałkanów Zachodnich do UE wyzwaniem dla rozwoju i stabilności regionu

Powolny proces integracji europejskiej państw WB6 pokazuje, że mimo oficjalnych deklaracji poparcia dla członkostwa państw bałkańskich, UE nie jest zdolna do przezwyciężenia wewnętrznych partykularyzmów i przyśpieszenia procesu akcesji. Do spowolnienia rozszerzenia UE na Bałkanach w istotnym stopniu przyczyniają się również uwarunkowania regionalne, tj....

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 641

Anna Jagiełło-Szostak - Zespół Bałkański

Porozumienie międzypartyjne w Brukseli: formalne potwierdzenie proeuropejskiego kursu w polityce zagranicznej Bośni i Hercegowiny

12 czerwca 2022 r. w Brukseli podpisane zostało porozumienie pomiędzy dwunastoma partiami bośniackimi oraz przedstawicielami prezydencji Bośni i Hercegowiny. Porozumienie, zawarte przed szczytem UE i państw Bałkanów Zachodnich w Brukseli, który odbył się 23 czerwca, na nowo wywołało debatę, zarówno w BiH, jak i na arenie międzynarodowej, o jej szansach na drodze do...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 638

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Wizyta kanclerza Niemiec w Serbii: trudne tematy i dyplomatyczne (nie)uprzejmości

10 czerwca 2022 r. kanclerz Niemiec Olaf Scholz przebywał z krótką wizytą w Serbii. W czasie pobytu w Belgradzie potwierdził poparcie Niemiec dla akcesji Serbii do UE oraz podkreślił potrzebę kontynuacji dialogu między Serbią i Kosowem. Scholz przekonywał również władze Serbii do przyłączenia się do sankcji nałożonych przez UE na Rosję, czemu władze te...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 637

Konrad Pawłowski | Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Wizyta kanclerza Niemiec na Bałkanach – wsparcie symboliczne czy realne?

W dniach 10-11 czerwca 2022 r. kanclerz Olaf Scholz przebywał z wizytą w Kosowie, Serbii, Grecji, Macedonii Północnej i Bułgarii. Wizyty te wpisywały się w trwającą od kilku miesięcy aktywizację działań niemieckiej dyplomacji, mającą na celu obniżenie poziomu sporów bilateralnych w regionie Bałkanów w sytuacji trwającej agresji rosyjskiej na Ukrainę oraz...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 636

Jan Muś - Zespół Bałkański

Handel zagraniczny Chorwacji z państwami Inicjatywy Trójmorza rozwija się

Dane za 2021 r. dotyczące handlu zagranicznego pokazują wzrost obrotów w handlu towarowym Chorwacji. Władze nie mają jednak powodów do zadowolenia, gdyż rośnie także istotny deficyt w handlu towarowym. Oznacza to, że gospodarka chorwacka w dalszym ciągu wyrównuje deficyt handlowy sprzedażą usług w segmencie turystycznym. Statystyki pokazują także, jak ważnym...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 635

Anna Jagiełło-Szostak - Zespół Bałkański

Zagrożona jedność: debata na temat sytuacji wewnętrznej w Bośni i Hercegowinie na forum Rady Bezpieczeństwa ONZ

Wobec pojawiających się od marca 2022 r. spekulacji o potencjalnym „nowym konflikcie w Europie” – w Bośni i Hercegowinie, potęgowanych informacjami dotyczącymi możliwej secesji Republiki Serbskiej z BiH, impasu politycznego oraz braku konsensusu wewnętrznego między Federacją BiH i RS w kwestiach zarządzania państwem, 11 maja 2022 r. zwołane zostało...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 629

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Serbia: przedłużająca się powyborcza konsolidacja naczelnych organów państwa

3 kwietnia 2022 r. w Serbii odbyły się wybory prezydenckie, wybory parlamentarne i częściowe wybory lokalne, które zakończyły się zwycięstwem Serbskiej Partii Postępowej (SNS). Mimo upływu ponad dwóch miesięcy od głosowania Republikańska Komisja Wyborcza nie ogłosiła jeszcze ostatecznych wyników wyborów parlamentarnych. Przeciągający się proces wyborczy,...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 626

Mirella Korzeniewska-Wiszniewska - Zespół Bałkański

Między Zachodem a Wschodem – postawa Serbii wobec Federacji Rosyjskiej w kontekście wojny w Ukrainie

24 lutego 2022 r. Zachód został skonfrontowany z dekonstrukcją europejskiej rzeczywistości politycznej i gospodarczej, kształtowanej od zakończenia zimnej wojny. Próbie zostały poddane wartości związane z poszanowaniem praw człowieka, demokracji oraz porozumień międzynarodowych – wypracowanych w XX w., a przekreślonych przez Federację Rosyjską tak rozpoczęciem...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 625

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Bułgaria: mniejszościowy rząd premiera Petkowa

W przeddzień głosowania nad aktualizacją budżetu doszło do wyjścia z rządzącej koalicji partii Jest Taki Naród showmana Sławiego Trifonowa. Premier Kirił Petkow ogłosił powstanie rządu mniejszościowego i wyraził nadzieję, że część parlamentarzystów z JTN będzie wspierać działania rządu ze względu na wspólny cel, jakim jest odzyskanie państwa i walka z...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 624

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Serbia: przedłużająca się agresja rosyjska na Ukrainę coraz większym wyzwaniem dla serbskiej polityki wielowektorowości (cz. 2)

Inwazja Rosji na Ukrainę spowodowała, że dążąca do utrzymania dobrych relacji politycznych i gospodarczych z państwami Unii Europejskiej, Stanami Zjednoczonymi, Rosją i Chinami Serbia znalazła się w skomplikowanym położeniu. Odpowiedzią władz w Belgradzie stała się polityka neutralności, w ramach której Serbia opowiedziała się za poszanowaniem integralności...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IES 623

Jan Muś - Zespół Bałkański

Reforma systemu wyborczego Bośni i Hercegowiny przedmiotem sporów wewnętrznych w Chorwacji

Chorwackie stanowisko wobec reformy systemu wyborczego w Bośni i Hercegowinie wynika z wewnętrznych tarć na scenie politycznej Republiki Chorwacji. Sugerowane przez chorwackie elity polityczne i dyplomację rozwiązania nie zmienią położenia Chorwatów w Bośni i Hercegowinie. Umacniają one jedynie polityczne przywództwo Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej w Bośni i...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 614

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Serbia: przedłużająca się agresja rosyjska na Ukrainę wyzwaniem dla serbskiej polityki wielowektorowości (cz. 1)

Otwarta agresja Rosji na Ukrainę spowodowała, że rozwijająca współpracę polityczną i gospodarczą z państwami UE, Stanami Zjednoczonymi i Rosją Serbia znalazła się w skomplikowanym położeniu. Złożone uwarunkowania wewnętrzne i międzynarodowe wiążące Serbię z Rosją wpłynęły na to, że władze w Belgradzie starały się zachować neutralność w konflikcie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 612

Jan Muś - Zespół Bałkański

Wyzwania dla słoweńskiej gospodarki pod rządami Roberta Goloba

Nowy rząd Roberta Goloba będzie musiał zmierzyć się ze spadającym tempem rozwoju gospodarczego, wnikającym przede wszystkim z wolnego wzrostu PKB w Niemczech i we Włoszech, tj. na głównych rynkach zbytu słoweńskich produktów. Niskie bezrobocie oraz dobra sytuacja fiskalna pozwalają jednak Golobowi na pewną dozę optymizmu, który wzmocniony zostanie napływem...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 608

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Bułgaria: krótkowzroczność unijnej presji w sprawie sporu z Macedonią Północną

Bułgarsko-macedoński spór o tożsamość i historię pozostaje przeszkodą na drodze do rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych Macedonii Północnej z Unią Europejską. Wraz ze zbliżającym się końcem francuskiego przewodnictwa w Radzie UE oraz czerwcowym szczytem Rady Europejskiej ponownie wzmagają się naciski na rozwiązanie kryzysu i rozpoczęcie negocjacji...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 603

Anna Jagiełło-Szostak - Zespół Bałkański

Agresja Rosji na Ukrainę a stabilność Bośni i Hercegowiny – wymiar wewnętrzny, międzynarodowy i regionalny (cz. 2)

Aktywność polityków Republiki Serbskiej, na czele z Miloradem Dodikiem, związana z dążeniami secesjonistycznymi przywódców politycznych RS, zwłaszcza M. Dodika, oraz bliskimi relacjami z Federacją Rosyjską, coraz bardziej niepokoi państwa zachodnie. Polityka ta doprowadziła już do nałożenia sankcji na niektórych przedstawicieli RS przez Stany Zjednoczone Ameryki i...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 599

Jan Muś - Zespół Bałkański

Nowy terminal LNG w Europie Południowo-Wschodniej

3 maja w Alexandroupolis w Grecji oficjalnie rozpoczęły się prace nad terminalem LNG (Independent Natural Gas System – INGS). Jest to projekt ważny dla bezpieczeństwa energetycznego Europy Południowo-Wschodniej. LNG ma być dostarczany z USA, Afryki Północnej oraz z Bliskiego Wschodu. Budowa terminala zwiększy poziom dywersyfikacji dostaw gazu do Europy...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 590

Jan Muś - Zespół Bałkański

Zwycięstwo opozycji w wyborach parlamentarnych w Słowenii

Wybory parlamentarne, które odbyły się w Słowenii 24 kwietnia 2022 r., przyniosły zwycięstwo nowej partii opozycyjnej. Nowy rząd będzie utworzony przez beniaminka na scenie politycznej: liberalny Ruch Wolności oraz Socjaldemokrację i Lewicę. Premierem zostanie najprawdopodobniej twórca i przewodniczący Ruchu – Robert Golob. Wybory oznaczają porażkę dotychczasowej...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 589

Anna Jagiełło-Szostak - Zespół Bałkański

Agresja Rosji na Ukrainę a stabilność Bośni i Hercegowiny – wymiar wewnętrzny, międzynarodowy i regionalny (cz. 1)

Długotrwałe podziały w polityce wewnętrznej w Bośni i Hercegowinie pomiędzy Republiką Serbską a Federacją Bośni i Hercegowiny przekładają się na brak jednomyślności bośniackich decydentów politycznych w BiH wobec konfliktu w Ukrainie. Podobnie w polityce zagranicznej BiH widoczne jest rozdarcie pomiędzy RS, przejawiającą sympatie prorosyjskie, a FBiH, która...

Więcej →