Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 586

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Krok do przodu. Trudna droga do reformy bułgarskiego wymiaru sprawiedliwości

W cieniu piętrzących się napięć w koalicji rządzącej, spowodowanych stosunkiem partnerów wobec rosyjskiej agresji na Ukrainie oraz obsadzeniem ważnych stanowisk publicznych, rząd Kiriła Petkowa dąży do zrealizowania swojego głównego celu, jakim jest reforma wymiaru sprawiedliwości. Przegłosowanie w parlamencie poprawek do ustawy o władzy sądowniczej, które...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 579

Jan Muś - Zespół Bałkański

Chorwacja: korupcja, fundusze europejskie i rekonstrukcja władzy

Premier Chorwacji Andrej Plenković znalazł się w trudnej sytuacji, która zagraża jego pozycji politycznej. Doniesienia medialne wskazują na kolejną aferę korupcyjną z udziałem czołowych polityków rządzącej Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej. Afera ta negatywnie wpływa na stabilność rządu oraz długofalową strategię wykorzystania funduszy europejskich w...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 577

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Wybory prezydenckie, parlamentarne i lokalne w Serbii 3 kwietnia 2022 r.: wstępne wyniki głosowania (cz. II)

3 kwietnia 2022 r. w Serbii odbyły się wybory prezydenckie, przedterminowe wybory parlamentarne oraz wybory lokalne w 14 jednostkach samorządu terytorialnego. W pierwszej turze głosowania na stanowisko głowy państwa wybrany został urzędujący prezydent Serbii i szef Serbskiej Partii Postępowej (SNS) Aleksandar Vučić. Zgodnie z przewidywaniami SNS odniosła kolejne...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 576

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Wybory prezydenckie, parlamentarne i lokalne w Serbii 3 kwietnia 2022 r.: szerszy kontekst polityczny (cz. I)

3 kwietnia 2022 r. w Serbii odbyły się wybory prezydenckie, przedterminowe wybory parlamentarne oraz wybory lokalne w 14 jednostkach samorządu terytorialnego. Tło wyborów stanowiły: wieloletnia dominacja Serbskiej Partii Postępowej na scenie politycznej, konsolidacja władzy w ręku ośrodka prezydenckiego, postępująca polaryzacja społeczna, przeciągający się spór...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 574

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Agresja Rosji na Ukrainę wpływa na dynamikę kampanii wyborczej w Serbii

Agresja Rosji na Ukrainę zbiegła się z rozpoczęciem kampanii wyborczej w wyborach prezydenckich, przedterminowych wyborach parlamentarnych oraz wyborach w 14 jednostkach samorządu terytorialnego, które 3 kwietnia 2022 r. odbędą się w Serbii. Władze w Belgradzie starają się zachować neutralne stanowisko wobec wydarzeń na Wschodzie. Polityce tej towarzyszy konsekwentna...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 568

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Macedonia Północna wobec agresji rosyjskiej na Ukrainę

Władze Macedonii Północnej zajęły jednoznacznie krytyczne stanowisko wobec agresji rosyjskiej na Ukrainę. Złożenie przez Ukrainę wniosku o członkostwo w UE wywołało jednak mieszane uczucia wśród macedońskich polityków. Wyraźne poparcie dla Ukrainy zwiększa partnerską wiarygodność Macedonii Północnej. Asertywna pozycja Serbii w regionie oraz oznaki...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 566

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

„Srbi i Rusi braća zauvek”: społeczeństwo serbskie wobec konfliktu zbrojnego między Rosją a Ukrainą

Jakkolwiek władze Serbii starają się zachować neutralne stanowisko wobec konfliktu zbrojnego między Rosją a Ukrainą, prorosyjskie sympatie, antyzachodnie uprzedzenia i powojenne traumy serbskiego społeczeństwa powodują, że większość Serbów znajduje zrozumienie dla polityki rosyjskiej wobec Ukrainy lub otwarcie opowiada się po stronie Rosji. Społeczeństwo serbskie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 562

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Między narracją a (dez)informacją: serbski przekaz medialny na temat agresji Rosji na Ukrainę

Widoczne w ostatnich tygodniach stonowane reakcje władz Serbii na eskalację konfliktu zbrojnego między Rosją a Ukrainą pokazują, że decydenci w Belgradzie starają się zachować neutralną pozycję wobec wydarzeń na wschodzie Europy. W podobny sposób relacjonują konflikt rosyjsko-ukraiński media publiczne w Serbii. Z kolei przekaz informacyjny prezentowany przez...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 559

Jan Muś - Zespół Bałkański

Słowenia: konflikt zbrojny między Rosją a Ukrainą w cieniu wyborów parlamentarnych

Władze Słowenii poparły działania NATO i UE przeciwko agresji Rosji wobec Ukrainy. Rozmiar deklarowanego poparcia dla Ukrainy wynika jednak w dużej mierze z rozpoczętej kampanii wyborczej, w której Janez Janša zdominował przekaz publiczny. Wszystkie partie polityczne w Słowenii, także te opozycyjne, zgadzają się z linią polityczną przyjętą przez rząd Janšy....

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 556

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Stanowisko władz Serbii wobec agresji rosyjskiej na Ukrainę: uwarunkowania wewnętrzne i międzynarodowe (cz. 2)

Widoczne na przestrzeni ostatnich tygodni stonowane reakcje władz Serbii na eskalację kryzysu i ostateczną agresję Rosji na Ukrainę pokazują, że władze w Belgradzie starają się zachować neutralną pozycję wobec wydarzeń na Wschodzie i dążą do utrzymania dobrych relacji z Rosją i Ukrainą oraz obydwoma „biegunami siły”, tj. Zachodem i Rosją. Wycofane...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 552

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Bułgaria wobec wojny rosyjsko-ukraińskiej. Zmiana ministra obrony

Dymisja Stefana Janewa ujawnia głębokie podziały wewnątrz rządzącej koalicji, które dotychczas były łagodzone przez wspólny front na rzecz odsunięcia od władzy byłego premiera Bojko Borisowa. Brak zgody wewnątrz koalicji rządzącej w sprawie podstawowych założeń bułgarskiego stanowiska wobec wojny może zdestabilizować chwiejną większość w parlamencie....

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 549

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Stanowisko władz Serbii wobec agresji rosyjskiej na Ukrainę: trudna sztuka balansowania (cz. 1)

W momencie eskalacji konfliktu zbrojnego między Rosją a Ukrainą Serbia – w przeciwieństwie do większości państw europejskich – nie zdecydowała się na wprowadzenie sankcji wobec Rosji. Władze w Belgradzie unikały także wyraźnego zdefiniowania swojego stanowiska, dążąc do zachowania neutralności w odniesieniu do konfliktu rosyjsko-ukraińskiego oraz utrzymania...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 547

Jan Muś - Zespół Bałkański

Chorwacja: reakcja władz chorwackich na eskalację konfliktu zbrojnego między Rosją a Ukrainą

Po wcześniejszym niefortunnym wystąpieniu prezydenta Zorana Milanovicia w sprawie potencjalnego konfliktu Ukrainy z Federacją Rosyjską władze Republiki Chorwacji wsparły działania NATO i Unii Europejskiej w kwestii niesienia pomocy Ukrainie w jej walce z rosyjską agresją. Chorwackie społeczeństwo żywi sympatię dla próbujących się wyzwolić spod rosyjskich wpływów...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 535

Jan Muś - Zespół Bałkański

Słowenia: planowane inwestycje w rozbudowę energetyki jądrowej

Władze Republiki Słowenii pozytywnie odniosły się do zaproponowanych 2 lutego 2022 r. przez Komisję Europejską zmian w taksonomii dotyczącej zrównoważonego finansowania[1]. Akt ten reguluje kryteria finansowania energetyki jądrowej i gazu ziemnego w związku z realizacją celu neutralności klimatycznej. Zmiany zaproponowane przez KE uznają energię atomową za...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 533

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Międzynarodowy porządek prawny à la russe: narracje i aberracje

Zaprezentowane 24 lutego 2022 r. przemówienie prezydenta Rosji Władimira Putina zawiera wszystkie tezy, twierdzenia i interpretacje, które dyplomacja Rosji i rosyjska propaganda medialna przez lata adresowały do Ukrainy i państw Zachodu. Cyniczne odwołania do prawa międzynarodowego, tradycyjne już reinterpretacje historii oraz ostrzeżenia kierowane do społeczności...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 526

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Bułgaria – (nie)sprawny sojusznik NATO?

15 lutego br. prezydent Rumen Radew zwołał Konsultacyjną Radę Bezpieczeństwa Narodowego (Консултативен Съвет за Национална Сигурност / Konsultatiwen Sywet za Nacionalna Sigurnost – RKBN)[1] w sprawie Ukrainy. Po spotkaniu Rady prezydent Radew przedstawił diagnozę na temat bułgarskiej obronności, ujawniającą stan zapaści, w jakim...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 522

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Kosowo: w stronę kolejnego kryzysu w relacjach między Belgradem i Prisztiną?

Sprzeciw władz w Prisztinie wobec organizacji na terytorium Kosowa w styczniu 2022 r. głosowania w referendum, ogłoszonym przez władze w Belgradzie, po raz kolejny na przestrzeni minionego roku doprowadził do wzrostu napięcia politycznego w relacjach między Serbią i Kosowem. Stanowisko decydentów w Prisztinie spotkało się z oficjalną krytyką ze strony przedstawicieli...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 516

Jan Muś - Zespół Bałkański

Przedwyborcze przetasowania na scenie politycznej Słowenii

Pojawienie się na scenie politycznej Ruchu Wolności Roberta Goloba zmienia zasadniczo układ sił przed nadchodzącymi w kwietniu 2022 r. wyborami parlamentarnymi. Nowa formacja polityczna skupia głosy wyborców z centrolewicy i centroprawicy. Wyraźny wzrost zainteresowania nową partią wskazuje na zmęczenie wyborców elitami politycznymi pozostającymi u władzy od wielu...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 515

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Niełatwa droga do porozumienia. Wyzwania przed polityką nowego otwarcia w stosunkach Bułgarii i Macedonii Północnej

Głównym celem polityki nowego otwarcia w stosunkach bułgarsko-macedońskich jest przeniesienie ciężaru wzajemnych relacji z kwestii historycznych i tożsamościowych na działania zwiększające współzależność. Zbliżenie obu społeczeństw powinno nastąpić poprzez usprawnienie kontaktów międzyludzkich w wyniku realizacji projektów infrastrukturalnych, wzmożonej...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 509

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Serbia: referendum w sprawie reformy sądownictwa i prokuratury – kontekst polityczny (cz. II)

16 stycznia 2022 r. obywatele Serbii zagłosowali w referendum za zmianami w Konstytucji Republiki Serbii, przyczyniającymi się do harmonizacji prawa wewnętrznego w obszarze wymiaru sprawiedliwości i praworządności z prawem europejskim. Głosowanie odbyło się w napiętej atmosferze politycznej, na krótko przed zaplanowanymi na 3 kwietnia 2022 r. wyborami prezydenckimi,...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 508

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Albania-NATO: modernizacja albańskiej bazy lotniczej

18 stycznia 2022 r. rozpoczęto modernizację albańskiej bazy lotniczej, znajdującej się w miejscowości Kuçova. Będzie to pierwsza baza lotnicza na Bałkanach wykorzystywana do celów operacyjnych Sojuszu Północnoatlantyckiego. Tego rodzaju inwestycja ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa Albanii, a także potwierdza jej geostrategiczne położenie z punktu widzenia...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 506

Jan Muś - Zespół Bałkański

Chorwacja: granice zaangażowania na wschodzie

Wysiłki Chorwacji na rzecz politycznego i gospodarczego zbliżenia z Ukrainą zostały ograniczone przez dyplomację rosyjską. Zagrzeb może liczyć na wsparcie Rosji w odniesieniu do konstytucyjnego statusu bośniackich Chorwatów w Bośni i Hercegowinie, co stanowi jeden z priorytetów polityki zagranicznej władz chorwackich. Ceną za to będzie jednak zapewne odstąpienie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 505

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Serbia: referendum w sprawie reformy sądownictwa i prokuratury (cz. I)

16 stycznia 2022 r. w Serbii odbyło się referendum ogólnokrajowe w sprawie wprowadzenia zmian w Konstytucji Republiki Serbii. Zatwierdzone w wyniku głosowania zmiany ustawy zasadniczej oraz będąca ich konsekwencją przyszła nowelizacja szeregu ustaw mają na celu formalnoprawne ograniczenie możliwości wpływu czynników politycznych na działanie sądów i...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 500

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Albania: spory wewnętrzne w ramach największej partii opozycyjnej

Od kilku miesięcy toczy się wewnętrzny konflikt w ramach Demokratycznej Partii Albanii. Przywództwo próbuje w niej przejąć dawny, charyzmatyczny lider ugrupowania, Sali Berisha, który ostatecznie – po objęciu go zakazem wjazdu do USA – został usunięty najpierw z grupy parlamentarnej, a następnie z samej partii. Należy się spodziewać, że problemy wewnętrzne w...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 496

Jan Muś - Zespół Bałkański

Dlaczego Bośnia i Hercegowina nie może się rozpaść

10 grudnia 2021 r. parlament Republiki Serbskiej Bośni i Hercegowiny ogłosił zamiar wycofania części kompetencji przekazanych wcześniej władzom państwowym. Deklarowane przesunięcia kompetencji niewiele zmienią w instytucjonalno-prawnym systemie Bośni i Hercegowiny. Ich rzeczywistym celem jest podgrzanie atmosfery w przededniu spodziewanych reform systemu wyborczego BiH...

Więcej →