Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 574

1 kwietnia 2022

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Agresja Rosji na Ukrainę wpływa na dynamikę kampanii wyborczej w Serbii

Agresja Rosji na Ukrainę zbiegła się z rozpoczęciem kampanii wyborczej w wyborach prezydenckich, przedterminowych wyborach parlamentarnych oraz wyborach w 14 jednostkach samorządu terytorialnego, które 3 kwietnia 2022 r. odbędą się w Serbii. Władze w Belgradzie starają się zachować neutralne stanowisko wobec wydarzeń na Wschodzie. Polityce tej towarzyszy konsekwentna...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 568

29 marca 2022

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Macedonia Północna wobec agresji rosyjskiej na Ukrainę

Władze Macedonii Północnej zajęły jednoznacznie krytyczne stanowisko wobec agresji rosyjskiej na Ukrainę. Złożenie przez Ukrainę wniosku o członkostwo w UE wywołało jednak mieszane uczucia wśród macedońskich polityków. Wyraźne poparcie dla Ukrainy zwiększa partnerską wiarygodność Macedonii Północnej. Asertywna pozycja Serbii w regionie oraz oznaki...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 566

25 marca 2022

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

„Srbi i Rusi braća zauvek”: społeczeństwo serbskie wobec konfliktu zbrojnego między Rosją a Ukrainą

Jakkolwiek władze Serbii starają się zachować neutralne stanowisko wobec konfliktu zbrojnego między Rosją a Ukrainą, prorosyjskie sympatie, antyzachodnie uprzedzenia i powojenne traumy serbskiego społeczeństwa powodują, że większość Serbów znajduje zrozumienie dla polityki rosyjskiej wobec Ukrainy lub otwarcie opowiada się po stronie Rosji. Społeczeństwo serbskie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 562

23 marca 2022

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Między narracją a (dez)informacją: serbski przekaz medialny na temat agresji Rosji na Ukrainę

Widoczne w ostatnich tygodniach stonowane reakcje władz Serbii na eskalację konfliktu zbrojnego między Rosją a Ukrainą pokazują, że decydenci w Belgradzie starają się zachować neutralną pozycję wobec wydarzeń na wschodzie Europy. W podobny sposób relacjonują konflikt rosyjsko-ukraiński media publiczne w Serbii. Z kolei przekaz informacyjny prezentowany przez...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 559

17 marca 2022

Jan Muś - Zespół Bałkański

Słowenia: konflikt zbrojny między Rosją a Ukrainą w cieniu wyborów parlamentarnych

Władze Słowenii poparły działania NATO i UE przeciwko agresji Rosji wobec Ukrainy. Rozmiar deklarowanego poparcia dla Ukrainy wynika jednak w dużej mierze z rozpoczętej kampanii wyborczej, w której Janez Janša zdominował przekaz publiczny. Wszystkie partie polityczne w Słowenii, także te opozycyjne, zgadzają się z linią polityczną przyjętą przez rząd Janšy....

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 556

14 marca 2022

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Stanowisko władz Serbii wobec agresji rosyjskiej na Ukrainę: uwarunkowania wewnętrzne i międzynarodowe (cz. 2)

Widoczne na przestrzeni ostatnich tygodni stonowane reakcje władz Serbii na eskalację kryzysu i ostateczną agresję Rosji na Ukrainę pokazują, że władze w Belgradzie starają się zachować neutralną pozycję wobec wydarzeń na Wschodzie i dążą do utrzymania dobrych relacji z Rosją i Ukrainą oraz obydwoma „biegunami siły”, tj. Zachodem i Rosją. Wycofane...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 552

9 marca 2022

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Bułgaria wobec wojny rosyjsko-ukraińskiej. Zmiana ministra obrony

Dymisja Stefana Janewa ujawnia głębokie podziały wewnątrz rządzącej koalicji, które dotychczas były łagodzone przez wspólny front na rzecz odsunięcia od władzy byłego premiera Bojko Borisowa. Brak zgody wewnątrz koalicji rządzącej w sprawie podstawowych założeń bułgarskiego stanowiska wobec wojny może zdestabilizować chwiejną większość w parlamencie....

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 549

8 marca 2022

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Stanowisko władz Serbii wobec agresji rosyjskiej na Ukrainę: trudna sztuka balansowania (cz. 1)

W momencie eskalacji konfliktu zbrojnego między Rosją a Ukrainą Serbia – w przeciwieństwie do większości państw europejskich – nie zdecydowała się na wprowadzenie sankcji wobec Rosji. Władze w Belgradzie unikały także wyraźnego zdefiniowania swojego stanowiska, dążąc do zachowania neutralności w odniesieniu do konfliktu rosyjsko-ukraińskiego oraz utrzymania...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 547

7 marca 2022

Jan Muś - Zespół Bałkański

Chorwacja: reakcja władz chorwackich na eskalację konfliktu zbrojnego między Rosją a Ukrainą

Po wcześniejszym niefortunnym wystąpieniu prezydenta Zorana Milanovicia w sprawie potencjalnego konfliktu Ukrainy z Federacją Rosyjską władze Republiki Chorwacji wsparły działania NATO i Unii Europejskiej w kwestii niesienia pomocy Ukrainie w jej walce z rosyjską agresją. Chorwackie społeczeństwo żywi sympatię dla próbujących się wyzwolić spod rosyjskich wpływów...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 535

28 lutego 2022

Jan Muś - Zespół Bałkański

Słowenia: planowane inwestycje w rozbudowę energetyki jądrowej

Władze Republiki Słowenii pozytywnie odniosły się do zaproponowanych 2 lutego 2022 r. przez Komisję Europejską zmian w taksonomii dotyczącej zrównoważonego finansowania[1]. Akt ten reguluje kryteria finansowania energetyki jądrowej i gazu ziemnego w związku z realizacją celu neutralności klimatycznej. Zmiany zaproponowane przez KE uznają energię atomową za...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 533

25 lutego 2022

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Międzynarodowy porządek prawny à la russe: narracje i aberracje

Zaprezentowane 24 lutego 2022 r. przemówienie prezydenta Rosji Władimira Putina zawiera wszystkie tezy, twierdzenia i interpretacje, które dyplomacja Rosji i rosyjska propaganda medialna przez lata adresowały do Ukrainy i państw Zachodu. Cyniczne odwołania do prawa międzynarodowego, tradycyjne już reinterpretacje historii oraz ostrzeżenia kierowane do społeczności...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 526

22 lutego 2022

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Bułgaria – (nie)sprawny sojusznik NATO?

15 lutego br. prezydent Rumen Radew zwołał Konsultacyjną Radę Bezpieczeństwa Narodowego (Консултативен Съвет за Национална Сигурност / Konsultatiwen Sywet za Nacionalna Sigurnost – RKBN)[1] w sprawie Ukrainy. Po spotkaniu Rady prezydent Radew przedstawił diagnozę na temat bułgarskiej obronności, ujawniającą stan zapaści, w jakim...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 522

17 lutego 2022

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Kosowo: w stronę kolejnego kryzysu w relacjach między Belgradem i Prisztiną?

Sprzeciw władz w Prisztinie wobec organizacji na terytorium Kosowa w styczniu 2022 r. głosowania w referendum, ogłoszonym przez władze w Belgradzie, po raz kolejny na przestrzeni minionego roku doprowadził do wzrostu napięcia politycznego w relacjach między Serbią i Kosowem. Stanowisko decydentów w Prisztinie spotkało się z oficjalną krytyką ze strony przedstawicieli...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 516

11 lutego 2022

Jan Muś - Zespół Bałkański

Przedwyborcze przetasowania na scenie politycznej Słowenii

Pojawienie się na scenie politycznej Ruchu Wolności Roberta Goloba zmienia zasadniczo układ sił przed nadchodzącymi w kwietniu 2022 r. wyborami parlamentarnymi. Nowa formacja polityczna skupia głosy wyborców z centrolewicy i centroprawicy. Wyraźny wzrost zainteresowania nową partią wskazuje na zmęczenie wyborców elitami politycznymi pozostającymi u władzy od wielu...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 515

11 lutego 2022

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Niełatwa droga do porozumienia. Wyzwania przed polityką nowego otwarcia w stosunkach Bułgarii i Macedonii Północnej

Głównym celem polityki nowego otwarcia w stosunkach bułgarsko-macedońskich jest przeniesienie ciężaru wzajemnych relacji z kwestii historycznych i tożsamościowych na działania zwiększające współzależność. Zbliżenie obu społeczeństw powinno nastąpić poprzez usprawnienie kontaktów międzyludzkich w wyniku realizacji projektów infrastrukturalnych, wzmożonej...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 509

31 stycznia 2022

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Serbia: referendum w sprawie reformy sądownictwa i prokuratury – kontekst polityczny (cz. II)

16 stycznia 2022 r. obywatele Serbii zagłosowali w referendum za zmianami w Konstytucji Republiki Serbii, przyczyniającymi się do harmonizacji prawa wewnętrznego w obszarze wymiaru sprawiedliwości i praworządności z prawem europejskim. Głosowanie odbyło się w napiętej atmosferze politycznej, na krótko przed zaplanowanymi na 3 kwietnia 2022 r. wyborami prezydenckimi,...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 508

28 stycznia 2022

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Albania-NATO: modernizacja albańskiej bazy lotniczej

18 stycznia 2022 r. rozpoczęto modernizację albańskiej bazy lotniczej, znajdującej się w miejscowości Kuçova. Będzie to pierwsza baza lotnicza na Bałkanach wykorzystywana do celów operacyjnych Sojuszu Północnoatlantyckiego. Tego rodzaju inwestycja ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa Albanii, a także potwierdza jej geostrategiczne położenie z punktu widzenia...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 506

28 stycznia 2022

Jan Muś - Zespół Bałkański

Chorwacja: granice zaangażowania na wschodzie

Wysiłki Chorwacji na rzecz politycznego i gospodarczego zbliżenia z Ukrainą zostały ograniczone przez dyplomację rosyjską. Zagrzeb może liczyć na wsparcie Rosji w odniesieniu do konstytucyjnego statusu bośniackich Chorwatów w Bośni i Hercegowinie, co stanowi jeden z priorytetów polityki zagranicznej władz chorwackich. Ceną za to będzie jednak zapewne odstąpienie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 505

28 stycznia 2022

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Serbia: referendum w sprawie reformy sądownictwa i prokuratury (cz. I)

16 stycznia 2022 r. w Serbii odbyło się referendum ogólnokrajowe w sprawie wprowadzenia zmian w Konstytucji Republiki Serbii. Zatwierdzone w wyniku głosowania zmiany ustawy zasadniczej oraz będąca ich konsekwencją przyszła nowelizacja szeregu ustaw mają na celu formalnoprawne ograniczenie możliwości wpływu czynników politycznych na działanie sądów i...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 500

21 stycznia 2022

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Albania: spory wewnętrzne w ramach największej partii opozycyjnej

Od kilku miesięcy toczy się wewnętrzny konflikt w ramach Demokratycznej Partii Albanii. Przywództwo próbuje w niej przejąć dawny, charyzmatyczny lider ugrupowania, Sali Berisha, który ostatecznie – po objęciu go zakazem wjazdu do USA – został usunięty najpierw z grupy parlamentarnej, a następnie z samej partii. Należy się spodziewać, że problemy wewnętrzne w...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 496

20 stycznia 2022

Jan Muś - Zespół Bałkański

Dlaczego Bośnia i Hercegowina nie może się rozpaść

10 grudnia 2021 r. parlament Republiki Serbskiej Bośni i Hercegowiny ogłosił zamiar wycofania części kompetencji przekazanych wcześniej władzom państwowym. Deklarowane przesunięcia kompetencji niewiele zmienią w instytucjonalno-prawnym systemie Bośni i Hercegowiny. Ich rzeczywistym celem jest podgrzanie atmosfery w przededniu spodziewanych reform systemu wyborczego BiH...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 495

19 stycznia 2022

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Bułgaria: harwardzki duumwirat

2021 był rokiem wyborów dla Bułgarów. Dopiero za trzecim razem, w listopadowych wyborach zorganizowanych w formule 2 w 1 (wybierano jednocześnie parlament i prezydenta), wybrano parlament, który był w stanie przezwyciężyć polityczny impas i stworzyć większość zdolną do powołania rządu. Był to punkt zwrotny w pokojowej rewolucji, która trwa w Bułgarii od lata...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 486

17 grudnia 2021

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Albania niestałym członkiem Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych

Albania po raz pierwszy w swojej historii będzie pełnić funkcję niestałego członka Rady Bezpieczeństwa ONZ podczas kadencji 2022-2023. Do deklarowanych priorytetów, które w czasie tych dwóch lat zamierza zrealizować, należy zaliczyć m.in. wzmocnienie roli kobiet, poszanowanie praw człowieka oraz prawa międzynarodowego, promowanie harmonii religijnej czy też...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 484

8 grudnia 2021

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Między gazem a (geo)polityką: korzyści ekonomiczne i kontrowersje wokół serbsko-rosyjskiego porozumienia gazowego

25 listopada 2021 r. prezydenci Rosji i Serbii zawarli porozumienie w sprawie przedłużenia o sześć miesięcy dotychczasowych warunków zakupu gazu ziemnego przez Serbię. W sytuacji obecnych, rekordowych cen gazu ziemnego na giełdach światowych wynegocjowane rozwiązanie niesie ze sobą wymierne korzyści ekonomiczne dla strony serbskiej. Zwiększa jednak zależność...

Więcej →

Zespół Bałkański, Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 483

8 grudnia 2021

Konrad Pawłowski | Michał Paszkowski - Zespół Bałkański, Zespół Bałtycki

Serbia: nowe porozumienie w sprawie dostaw gazu ziemnego z Rosji

25 listopada 2021 r. w czasie spotkania w Soczi prezydenci Rosji i Serbii zawarli porozumienie na temat przedłużenia o sześć miesięcy dostaw gazu ziemnego z Rosji do Serbii na warunkach kontraktowych z 2013 r. W okresie gwałtownie rosnących cen surowca na giełdach międzynarodowych, gwarantowana do połowy 2022 r. niska cena (270 USD za 1000 m3) to duży sukces prezydenta...

Więcej →