Instytut Europy Środkowej/Komentarze

Komentarze

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1438
23 września 2025
Jakub Bornio | Aleksandra Kuczyńska-Zonik | Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Rosyjska prowokacja nad Estonią – reakcja państw nordyckich i szerszy kontekst bezpieczeństwa

19 września 2025 r. trzy rosyjskie myśliwce MiG-31 naruszyły przestrzeń powietrzną Estonii, penetrując ją na głębokość 10 km. To najdłuższe z tegorocznych naruszeń trwało 12 minut, w trakcie których rosyjskie maszyny bez transponderów przeleciały 170 km nad terytorium Estonii, ignorując próby nawiązania kontaktu radiowego. Prowokacja wpisuje się w serię...

Więcej →

Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Komentarze IEŚ 1437
22 września 2025
Piotr Oleksy - Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Wielka niepewność. Mołdawia przed wyborami parlamentarnymi

28 września 2025 r. w Mołdawii odbędą się wybory parlamentarne. Mają one ogromne znaczenie dla tego państwa oraz całego regionu. Ponowne uzyskanie samodzielnej większości przez proeuropejską Partię Działania i Solidarności wydaje się mało prawdopodobne. Jednocześnie sondaże wskazują, że duża grupa wyborców nadal nie jest zdecydowana, na kogo odda głos....

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1436
19 września 2025
Aleksandra Kuczyńska-Zonik | Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Państwa bałtyckie prowadzą szkolenia w zakresie obsługi i budowy dronów

Państwa bałtyckie – Litwa, Łotwa i Estonia – przeprowadzają obecnie jedną z bardziej ambitnych transformacji w obszarze obrony cywilnej w Europie, koncentrując się na technologiach dronowych jako kluczowym elemencie narodowej odporności. Podejmowane w tym zakresie inicjatywy odzwierciedlają zarówno praktyczne lekcje z wojny na Ukrainie, jak i zwiększone zagrożenie...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1435
18 września 2025
Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Węgry wobec importu rosyjskiego gazu ziemnego i południowych szlaków dostaw

Węgry są państwem tranzytowym, którego polityka energetyczna w dużej mierze uzależniona jest od infrastruktury przesyłowej oraz dostaw od zewnętrznych partnerów. Niewielki poziom wydobycia surowców energetycznych, a także ograniczona liczba interkonektorów sprawiają, że Węgry muszą brać tego typu czynniki pod uwagę, kształtując politykę energetyczną. W tym...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1434
17 września 2025
Jakub Bornio - Zespół Bałtycki

NATO uruchamia operację Eastern Sentry – Wschodni Wartownik

W odpowiedzi na prowokacyjne działania Rosji w przestrzeni powietrznej Polski Sojusz Północnoatlantycki uruchomił operację Eastern Sentry. Jest to już druga, po Baltic Sentry, operacja NATO, mająca na celu odstraszanie Rosji. Priorytetem operacji jest zapewnienie ochrony wschodniej flanki NATO poprzez rozlokowanie w regionie systemów wykrywania i neutralizacji środków...

Więcej →

Zespół Studiów Obywatelskich

Komentarze IEŚ 1433
16 września 2025
Agata Domachowska - Zespół Studiów Obywatelskich

Albania: czwarty rząd premiera Ediego Ramy

Po zdecydowanym zwycięstwie w majowych wyborach parlamentarnych, 11 września 2025 r. został przedstawiony czwarty z rzędu gabinet premiera Ediego Ramy. Mimo że nowy rząd ma do zrealizowania liczne reformy wewnętrzne, jego głównym celem pozostaje uzyskanie członkostwa Albanii w Unii Europejskiej do 2030 r. Pomóc ma w tym powołany „minister AI”, którego zadaniem...

Więcej →

Zespół Pamięci Zbiorowej

Komentarze IEŚ 1432
12 września 2025
Robert Rajczyk - Zespół Pamięci Zbiorowej

Polityczny start kampanii wyborczej na Węgrzech

Mimo że formalnie kampania wyborcza na Węgrzech przed planowanymi najprawdopodobniej na kwiecień 2026 r. wyborami parlamentarnymi jeszcze nie wystartowała, to niedziela 7 września stała się jej faktyczną inauguracją. Tego dnia, oprócz tradycyjnego, dorocznego pikniku Fidesz-KDNP w Kötcse, pierwszy raz nieomal równocześnie i zaledwie kilkaset metrów dalej od imprezy...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1431
12 września 2025
Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Religijny wymiar rosyjskiej agresji: zabiegi o zapewnienie „duchowej suwerenności” Ukrainy

Ustawa o ochronie porządku konstytucyjnego z 20 sierpnia 2024 r. stała się kluczowym instrumentem polityki bezpieczeństwa narodowego Ukrainy, wymierzonym w religijne podmioty utrzymujące powiązania z agresorem. Jej bezpośrednim adresatem była Ukraińska Cerkiew Prawosławna, postrzegana jako narzędzie rosyjskich wpływów. Po serii działań administracyjnych związanych...

Więcej →

Zespół Pamięci Zbiorowej

Komentarze IEŚ 1430
10 września 2025
Robert Rajczyk - Zespół Pamięci Zbiorowej

Problemy węgierskiego budżetu

Pomimo przekroczenia przez dług publiczny poziomu trzech czwartych PKB Węgier, dwie główne partie polityczne prześcigają się w obietnicach obniżenia podatków. Rządząca koalicja zapowiada podwojenie kwoty wolnej od podatku dla rodzin, zwolnienie z podatku dochodowego dla matek z co najmniej dwójką dzieci oraz finansowany przez państwo preferencyjny, 3-procentowy...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1429
9 września 2025
Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Mołdawia: transformacja sektora gazowego i dążenie do niezależności energetycznej

Transformacja mołdawskiego rynku gazu ziemnego jest jednym z najbardziej dynamicznych procesów w sektorze energii w Europie Środkowej. Jeszcze kilka lat temu Gazprom kontrolował praktycznie całość dostaw, a Moldovagaz – spółka, w której rosyjski koncern posiada 50% akcji – miał monopol na import, sprzedaż i dystrybucję tego surowca. Po wygaśnięciu kontraktu...

Więcej →