Instytut Europy Środkowej/Komentarze

Komentarze

Zespół Studiów Obywatelskich

Komentarze IEŚ 1433
16 września 2025
Agata Domachowska - Zespół Studiów Obywatelskich

Albania: czwarty rząd premiera Ediego Ramy

Po zdecydowanym zwycięstwie w majowych wyborach parlamentarnych, 11 września 2025 r. został przedstawiony czwarty z rzędu gabinet premiera Ediego Ramy. Mimo że nowy rząd ma do zrealizowania liczne reformy wewnętrzne, jego głównym celem pozostaje uzyskanie członkostwa Albanii w Unii Europejskiej do 2030 r. Pomóc ma w tym powołany „minister AI”, którego zadaniem...

Więcej →

Zespół Pamięci Zbiorowej

Komentarze IEŚ 1432
12 września 2025
Robert Rajczyk - Zespół Pamięci Zbiorowej

Polityczny start kampanii wyborczej na Węgrzech

Mimo że formalnie kampania wyborcza na Węgrzech przed planowanymi najprawdopodobniej na kwiecień 2026 r. wyborami parlamentarnymi jeszcze nie wystartowała, to niedziela 7 września stała się jej faktyczną inauguracją. Tego dnia, oprócz tradycyjnego, dorocznego pikniku Fidesz-KDNP w Kötcse, pierwszy raz nieomal równocześnie i zaledwie kilkaset metrów dalej od imprezy...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1431
12 września 2025
Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Religijny wymiar rosyjskiej agresji: zabiegi o zapewnienie „duchowej suwerenności” Ukrainy

Ustawa o ochronie porządku konstytucyjnego z 20 sierpnia 2024 r. stała się kluczowym instrumentem polityki bezpieczeństwa narodowego Ukrainy, wymierzonym w religijne podmioty utrzymujące powiązania z agresorem. Jej bezpośrednim adresatem była Ukraińska Cerkiew Prawosławna, postrzegana jako narzędzie rosyjskich wpływów. Po serii działań administracyjnych związanych...

Więcej →

Zespół Pamięci Zbiorowej

Komentarze IEŚ 1430
10 września 2025
Robert Rajczyk - Zespół Pamięci Zbiorowej

Problemy węgierskiego budżetu

Pomimo przekroczenia przez dług publiczny poziomu trzech czwartych PKB Węgier, dwie główne partie polityczne prześcigają się w obietnicach obniżenia podatków. Rządząca koalicja zapowiada podwojenie kwoty wolnej od podatku dla rodzin, zwolnienie z podatku dochodowego dla matek z co najmniej dwójką dzieci oraz finansowany przez państwo preferencyjny, 3-procentowy...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1429
9 września 2025
Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Mołdawia: transformacja sektora gazowego i dążenie do niezależności energetycznej

Transformacja mołdawskiego rynku gazu ziemnego jest jednym z najbardziej dynamicznych procesów w sektorze energii w Europie Środkowej. Jeszcze kilka lat temu Gazprom kontrolował praktycznie całość dostaw, a Moldovagaz – spółka, w której rosyjski koncern posiada 50% akcji – miał monopol na import, sprzedaż i dystrybucję tego surowca. Po wygaśnięciu kontraktu...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1428
5 września 2025
Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Wybory parlamentarne w Norwegii: kryzys koalicyjny jako katalizator zmian

Wybory parlamentarne w Norwegii, zaplanowane na 8 września 2025 r., odbywają się po rozpadzie koalicji rządowej między Partią Pracy a Partią Centrum, spowodowanym sporem o wdrożenie dyrektyw energetycznych UE. Kampanię zdominowały kwestie imigracji oraz rosnących kosztów życia, co przełożyło się na wzrost poparcia dla Partii Postępu do ponad 20%. Ostatnie...

Więcej →

Zespół Studiów Obywatelskich

Komentarze IEŚ 1427
4 września 2025
Agata Domachowska - Zespół Studiów Obywatelskich

Kosowo: wielomiesięczny kryzys polityczny

W następstwie wyborów parlamentarnych, które odbyły się w Kosowie w lutym 2025 r., państwo pogrążyło się w politycznym impasie. Kryzys wynikał z braku możliwości wyłonienia nowego przewodniczącego parlamentu, co uniemożliwiało jego ukonstytuowanie się. Parlament zdołał się ukonstytuować dopiero 26 sierpnia, po kilkudziesięciu bezowocnych głosowaniach. Sam...

Więcej →

Zespół narracji historycznych i historii stosowanej

Komentarze IEŚ 1426
4 września 2025
Jędrzej Piekara - Zespół narracji historycznych i historii stosowanej

Black Ribbon Day – w jaki sposób i dzięki komu Zachód pamięta o 23 sierpnia 1939 r.

Spór o interpretację paktu 23 sierpnia 1939 r. podpisanego przez III Rzeszę i ZSRR stał się jednym z najtrwalszych dylematów pamięci dotyczących II wojny światowej. ZSRR poniósł ogromne ofiary i odegrał decydującą rolę w pokonaniu III Rzeszy, co sprzyjało apologetycznej narracji. Z drugiej strony jednak już we wczesnym powojennym dyskursie pojawiały się...

Więcej →

Zespół Pamięci Zbiorowej

Komentarze IEŚ 1425
3 września 2025
Łukasz Lewkowicz - Zespół Pamięci Zbiorowej

Słowacja: premier Fico oskarża Wielką Brytanię o ingerencję w wybory parlamentarne

29 lipca 2025 r. premier Robert Fico (Smer-SSD) na briefingu prasowym oskarżył władze w Londynie o ingerencję w wybory parlamentarne w 2023 r., powołując się na doniesienia brytyjskiego portalu Declassified UK. Zdaniem strony słowackiej, brytyjskie władze miały finansować – poprzez agencję medialną Zinc Network – dziennikarzy i influencerów wspierających...

Więcej →

Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Komentarze IEŚ 1424
2 września 2025
Jakub Olchowski - Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Długa droga do pokoju

Spotkania w USA, które miały przynieść przełom w sprawie wojny rosyjsko-ukraińskiej, ujawniły raczej słabość Zachodu i rosnącą przewagę Rosji. Donald Trump, unikając realnej presji na Moskwę, wzmocnił pozycję Władimira Putina, który odzyskał międzynarodową wiarygodność i swobodę kontynuowania działań wojennych. Europa – bardziej aktywna, ale podzielona...

Więcej →