Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 296

Agata Domachowska | Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Serbska Cerkiew Prawosławna w żałobie: śmierć metropolity Czarnogóry i Przymorza Amfilohije oraz patriarchy Serbskiej Cerkwi Prawosławnej Irineja

W ciągu niespełna miesiąca wskutek zarażenia koronawirusem zmarło dwóch ważnych hierarchów Serbskiej Cerkwi Prawosławnej (Српска Православна Црква, SPC). W dniu 30 października 2020 r. zmarł metropolita Czarnogóry i Przymorza Amfilohije, zaś 20 listopada odszedł z tego świata patriarcha Serbskiej Cerkwi Prawosławnej Irinej. Obaj przywódcy...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 295

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Serbia: między „fałszywą rusofilią” a „nieskrywaną rusofobią”?

Na przestrzeni ostatniego roku miały miejsce wydarzenia, które zmąciły dominujący w Serbii przekaz informacyjny, podkreślający tradycyjnie przyjazne i bliskie relacje między Serbią i Rosją. Powtarzające się dyplomatyczne sprostowania i polityczne dwuznaczności w relacjach między obu państwami wskazują na faktyczne ochłodzenie relacji oraz narastający –...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 289

Jan Muś - Zespół Bałkański

Pogłębianie integracji w ramach CEFTA

Sekretariat Środkowoeuropejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (CEFTA) poinformował o zacieśnieniu współpracy pomiędzy państwami członkowskimi, w skład których wchodzą państwa Bałkanów Zachodnich (WB6). Większa konkurencyjność i atrakcyjność regionu wpłynie korzystnie na wymianę handlową z państwami UE, szczególnie z Niemcami i Włochami, ale także z...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 283

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Kosowo: prezydent Hashim Thaçi ustępuje ze stanowiska

5 listopada 2020 r. prezydent Kosowa Hashim Thaçi ogłosił, że ustępuje z urzędu z powodu potwierdzenia aktu oskarżenia o zbrodnie przeciwko ludzkości i zbrodnie wojenne. Tego samego dnia Thaçi odleciał do Hagi w celu uczestnictwa w charakterze oskarżonego w postępowaniu sądowym przed Specjalną Izbą Sądową Kosowa. Oskarżenia prominentnych polityków, którzy od...

Więcej →

Zespół Bałkański

[zdj. premier Serbii Ana Brnabić. CC BY-SA 3.0]

Komentarze IEŚ 281

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Powołanie nowego rządu w Serbii

28 października 2020 r. Zgromadzenie Narodowe Serbii udzieliło wotum zaufania nowemu rządowi, na którego czele stanęła dotychczasowa premier Ana Brnabić. Mimo zdecydowanego zwycięstwa w wyborach parlamentarnych Serbskiej Partii Postępowej, powołanie nowego rządu nastąpiło dopiero po czterech miesiącach od głosowania. Zgodnie z zapowiedziami drugi gabinet premier...

Więcej →

Zespół Bałkański

Zdjęcie: Siedziba MTS w Hadze / domena publiczna

Komentarze IEŚ 280

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości rozstrzygnie spór prawny między Albanią i Grecją

Podczas wizyty ministra spraw zagranicznych Grecji w Albanii ogłoszono, że to Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości (MTS) zajmie się rozwiązaniem kwestii sporu prawnego dotyczącego przebiegu granicy morskiej pomiędzy tymi dwoma państwami. W 2009 r. zawarły one umowę regulującą tę kwestię, jednak kilka miesięcy później Trybunał Konstytucyjny Albanii orzekł...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 279

Jan Muś - Zespół Bałkański

Plan Gospodarczy i Inwestycyjny dla Bałkanów Zachodnich

Przygotowany przez Komisję Europejską Plan Gospodarczy i Inwestycyjny dla Bałkanów Zachodnich (WB6) ma na celu podwójną integrację: po pierwsze pomoc w harmonizacji gospodarek regionu WB6 z gospodarką Unii Europejskiej, a po drugie stworzenie silniejszych więzi regionalnych. Stanowi on kontynuację polityki rozpoczętej w czasie szczytu berlińskiego w 2014 r.,...

Więcej →

Zespół Bałkański

Zdj. Flagi Albanii i Unii Europejskiej [EjupLila/Pixabay]

Komentarze IEŚ 266

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Albania: konieczna kontynuacja reform na drodze do członkostwa w Unii Europejskiej

6 października 2020 r. Komisja Europejska przedstawiła coroczny raport dotyczący polityki rozszerzenia UE. Uznano, że Albania dokonała pewnych postępów w poszczególnych obszarach integracyjnych i jest bliska spełnienia niezbędnych warunków do tego, aby jeszcze w tym roku została zorganizowana pierwsza konferencja międzyrządowa. Niewątpliwie jednak państwo to...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 265

Jan Muś - Zespół Bałkański

Słowenia wprowadza kolejny pakiet antykryzysowy

Pod koniec września rząd Janeza Janšy omówił i zatwierdził projekt ustaw zwany „piątym pakietem antykoronowym”. Odzwierciedla on obecne prognozy gospodarcze, które są stosunkowo bardziej optymistyczne niż przewidywania wiosenne. Głównym celem pakietu jest wsparcie dla przedsiębiorców przy utrzymaniu zatrudnienia oraz dofinansowanie pomocy społecznej i służby...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 245

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Możliwa zmiana rządu w Czarnogórze po wyborach parlamentarnych

W dniu 30 sierpnia 2020 r. w Czarnogórze odbyły się wybory parlamentarne. Po raz pierwszy od 30 lat możliwa jest w tym państwie zmiana władzy. Nieznaczną przewagę nad zwycięską koalicją wyborczą, stworzoną przez dotychczas rządzącą Demokratyczną Partię Socjalistów Czarnogóry (Demokratska partija socijalista Crne Gore, DPS), uzyskały trzy ugrupowania...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 244

Jan Muś - Zespół Bałkański

Zoran Zaev bez możliwości wyboru. Macedońscy Albańczycy umacniają swoją pozycję w rządzie

We wtorek, 18 sierpnia, Socjaldemokratyczny Związek Macedonii (SDSM) na czele z Zoranem Zaevem i Demokratyczna Unia na rzecz Integracji (DUI), kierowana przez Alego Ahmetiego, doszły do porozumienia w sprawie utworzenia nowego gabinetu, który został oficjalnie powołany 31 sierpnia. Układ koalicyjny oznacza możliwie stabilną kontynuację euroatlantyckiego kierunku polityki...

Więcej →

Zespół Bałkański

[Zdjęcie: Bukareszt nocą; Sorin Frîncu, flickr.com]

Komentarze IEŚ 232

Agata Tatarenko - Zespół Bałkański

Rumunia: plan naprawczy dla gospodarki w cieniu wzrostu zakażeń SARS-CoV-2 i sporu politycznego

W lipcu i na początku sierpnia 2020 r. w Rumunii nastąpił gwałtowny wzrost zachorowań na COVID-19. Przyczyną tego stanu rzeczy było poluzowanie obostrzeń związanych z zapobieganiem rozprzestrzenieniu się koronawirusa oraz luka prawna, która w praktyce pozbawiła rządzących możliwości egzekwowania kwarantanny i leczenia osób zarażonych. Kryzys zdrowotny wywołał...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 229

Szczepan Czarnecki - Zespół Bałkański

Bułgaria: protesty społeczne i polityczny pat

Od 9 lipca 2020 r. w Bułgarii odbywają się protesty społeczne skierowane przeciwko trzeciemu koalicyjnemu rządowi premiera Bojko Borisowa z konserwatywnej partii Obywatele na rzecz Europejskiego Rozwoju Bułgarii (GERB). Źródło społecznego sprzeciwu stanowią oskarżenia rządu o korupcję, realizację interesów oligarchów oraz nadużycia władzy sądowniczej. Pomimo...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 223

Jan Muś - Zespół Bałkański

Chorwacja przystępuje do Mechanizmu Kursów Walutowych ERM II

Przystępując do Europejskiego Mechanizmu Kursów Walutowych (ERM II), Chorwacja znacząco zbliżyła się do przyjęcia wspólnej waluty europejskiej. Członkostwo w ERM II podporządkowuje politykę pieniężną państwa zasadom przyjętym w strefie euro. Ponadto Chorwacki Bank Narodowy podjął ściślejszą współpracę z Europejskim Bankiem Centralnym. Chorwację czeka...

Więcej →

Zespół Bałkański

Zdjęcie: https://www.freepik.com/free-photo/woman-placing-ballot-box_5316009.htm?fbclid=IwAR1VBidQJcZ5nAFyktBLEcsPZiMEkoOBkjJgc--xq8ZfUS2ZgRINFqouc2k#page=1&query=Elections&position=6

Komentarze IEŚ 222

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Macedonia Północna po przedterminowych wyborach parlamentarnych

W Macedonii Północnej zakończyły się przedterminowe wybory parlamentarne. Ze względu na pandemię COVID-19 ich organizacja znacznie różniła się od poprzednich. Nieznaczne zwycięstwo odniosła koalicja stworzona przed dotychczasową partię rządzącą – Socjaldemokratyczny Związek Macedonii (SDSM). Tradycyjnie to jednak ugrupowania albańskie, które uzyskały dobry...

Więcej →

Zespół Bałkański

Na zdjęciu protestujący Serbowie używający płotu, aby odepchnąć policję od wejścia do budynku Zgromadzenia Narodowego, Belgrad 7 lipca 2020 r. (CC BY-SA 4.0)

Komentarze IEŚ 221

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Serbia: protesty z powodu zapowiedzi zaostrzenia środków administracyjnych w walce z pandemią COVID-19 z kryzysem politycznym w tle

Wskutek zwiększającej się liczby zachorowań w Belgradzie oraz innych miastach Serbii władze państwa 7 lipca 2020 r. zdecydowały o zaostrzeniu środków administracyjnych w walce z pandemią. Zapowiedź wprowadzenia w stolicy części zniesionych ograniczeń doprowadziła do wybuchu masowych, kilkutysięcznych demonstracji, których tłem pozostawał przeciągający się,...

Więcej →

Zespół Bałkański

Zdjęcie: http://croatia.eu/index.php?view=article&lang=2&id=27

Komentarze IEŚ 217

Jan Muś - Zespół Bałkański

Wybory w Chorwacji – stary rząd na nowe czasy

Wybory w Chorwacji wygrała zdecydowanie Chorwacka Wspólnota Demokratyczna (HDZ). Jej lider – Andrej Plenković – będzie w stanie sformować nową większość parlamentarną i nowy rząd w oparciu o nielicznych koalicjantów pozostawiających mu niezależność w sprawowaniu władzy. Przed rządem chorwackim stoi jednak szereg wyzwań, które w przyszłości mogą zagrozić...

Więcej →

Zespół Bałkański

[Photo: Serbian Parliament Building in Belgrade at Night]

Komentarze IEŚ 212

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Wybory w Serbii: spodziewane zwycięstwo Serbskiej Partii Postępowej

21 czerwca 2020 r. w Serbii odbyły się przełożone wskutek wybuchu pandemii koronawirusa wybory powszechne, wybory samorządowe oraz wybory do Zgromadzenia Wojwodiny. Zgodnie z przewidywaniami zdecydowane zwycięstwo odniosła rządząca Serbska Partia Postępowa. Największe partie opozycyjne zbojkotowały głosowanie, stwierdzając jednocześnie, że w Serbii nie istnieją...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 205

Jan Muś | Konrad Pawłowski | Agata Domachowska - Zespół Bałkański

COVID-19: państwa Bałkanów stopniowo znoszą ograniczenia w zakresie osobowego ruchu granicznego

W ramach działań podjętych w walce z pandemią COVID-19 państwa Europy Południowo-Wschodniej wprowadziły tymczasowy zakaz wjazdu na swoje terytorium dla cudzoziemców. Wraz z ograniczeniem rozprzestrzeniania się pandemii państwa bałkańskie stopniowo zniosły większość obostrzeń w zakresie przekraczania granic przez obcokrajowców. Otwarcie granic dla ruchu osobowego...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 201

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Powołanie nowego rządu w Kosowie

3 czerwca został powołany nowy rząd w Kosowie. Na jego czele stanął Avdullah Hoti z Demokratycznej Ligii Kosowa (LDK), były wicepremier i minister finansów. Utworzenie drugiego już w tym roku rządu było możliwe dzięki decyzji Trybunału Konstytucyjnego. Były premier Kosowa Albin Kurti wskazuje, że powołanie nowego rządu odbyło się z naruszeniem prawa. Nowy rząd...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 199

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Macedonia Północna: od sporu o nazwę do sporu o tożsamość

Podpisanie Traktatu o przyjaźni, dobrosąsiedztwie i współpracy między Bułgarią i Republiką Macedonii miało pozytywny wpływ na rozwiązanie grecko-macedońskiego sporu o nazwę państwa. W traktacie bułgarsko-macedońskim pokładano wielkie nadzieje. Liczono na jakościową zmianę we wzajemnych relacjach, które niezależnie od faktu, że Bułgaria jako pierwsza uznała...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 198

Jan Muś - Zespół Bałkański

Spór historyczny ponownie komplikuje stosunki między Bułgarią i Macedonią Północną

Kwestia macedońskiej tożsamości narodowej powróciła na forum międzynarodowe. Stanowisko Bułgarii może skomplikować proces integracji Macedonii Północnej z Unią Europejską, a obecnie grozi eskalacją kolejnego sporu regionalnego o podłożu historycznym. Eskalacja powracającego sporu historycznego może również doprowadzić do spadku poparcia politycznego dla...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 195

Agata Tatarenko - Zespół Bałkański

Kolejne ochłodzenie w relacjach rumuńsko-węgierskich

Pod koniec kwietnia 2020 r. rumuński parlament zajął się ustawą, której celem było powołanie autonomicznego regionu, obejmującego tereny zamieszkane przez węgierskojęzyczną grupę etniczną Seklerów. Projekt został odrzucony przez senat. Inicjatywa wywołała jednak szereg kontrowersji na scenie politycznej w Rumunii, w tym przede wszystkim ostre w słowach...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 190

Jan Muś - Zespół Bałkański

Konsekwencje COVID-19 w Chorwacji. Okazja do przeprowadzenia reform

Konsekwencje COVID-19 w Chorwacji będą zależeć od dwóch aspektów: czasu trwania pandemii oraz skali pomocy Unii Europejskiej. Oczywiste jest jednak, że skutki gospodarcze będą negatywne i poważne. Stanowi to realne zagrożenie dla dominującej Chorwackiej Unii Demokratycznej pod przewodnictwem liberała Andreja Plenkovicia, który pełni funkcję premiera. Z drugiej...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 188

Szczepan Czarnecki - Zespół Bałkański

Bułgaria wobec COVID-19: gospodarka i strefa euro

Zastosowane przez rząd Bułgarii środki zapobiegawcze, mające na celu ograniczenie rozwoju pandemii COVID-19, powodują istotne straty w bułgarskiej gospodarce. Według prognoz gospodarczych Komisji Europejskiej PKB Bułgarii w 2020 r. odnotuje największy od 23 lat spadek – o 7,2%. Opracowane przez bułgarskie władze programy stymulacji gospodarczej, na które przeznaczono...

Więcej →