Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Bałtycki

[Zdjęcie: Victor Freitas, https: //tiny.pl/75j1g]

Komentarze IEŚ 233

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Bezpieczeństwo państw regionu Morza Bałtyckiego w obszarze ochrony środowiska: spadek emisji dwutlenku węgla w dobie pandemii COVID-19

Współcześnie jednym z kluczowych wysiłków i wyzwań na rzecz wyhamowania globalnego ocieplenia jest zmniejszenie emisji dwutlenku węgla. Obostrzenia wprowadzone przez władze poszczególnych państw w związku z pandemią COVID-19 wpłynęły również na ten aspekt światowej gospodarki. Dostrzegalny już spadek poziomu emisji szkodliwych substancji do atmosfery jest...

Więcej →

Zespół Bałtycki

[Foto: Erna Solberg /NTB SCANPIX/Reuters /Agencja FORUM]

Komentarze IEŚ 228

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Norwegia w Radzie Bezpieczeństwa ONZ 2021-2022: „utalentowany strateg” czy „biegający lisek”?

Norwegia została wybrana 17 czerwca 2020 r. na niestałego członka Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych (RB ONZ) na lata 2021-2022. Z pięciu priorytetów, które przedstawiła, szczególną uwagę zwrócono na konieczność przestrzegania prawa międzynarodowego oraz wzmacnianie struktur współpracy wielostronnej. Tym ambitnym celom towarzyszą liczne...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 214

Abit Hoxha - Zespół Bałtycki

Międzynarodowe uwarunkowania rozwoju sieci 5G na Litwie

W maju rząd Litwy zatwierdził wytyczne w sprawie rozwoju telefonii komórkowej piątej generacji (5G) na lata 2020-2025. W celu zapewnienia stopniowego i kontrolowanego rozwoju komunikacji 5G przystąpiono do działań na rzecz przygotowania na Litwie wydajnego środowiska prawnego i inwestycyjnego. Podjęte decyzje są zgodne ze strategią Unii Europejskiej, dotyczącą...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 209

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Państwa bałtyckie – kolebka innowacji w Europie Środkowej

Państwa bałtyckie utrzymują stabilną pozycję wśród najbardziej innowacyjnych państw Europy Środkowej – i czerpią z tego wymierne korzyści. Innowacyjna gospodarka jest bowiem kluczowym instrumentem w kształtowaniu wysokiej jakości życia mieszkańców oraz wzmacnianiu konkurencyjności gospodarek. Szczególnym przypadkiem jest Estonia, postrzegana jako – Dolina...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 203

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Nowe nadzieje na intensyfikację współpracy w ramach zreformowanej Rady Państw Morza Bałtyckiego

19 maja odbyło się spotkanie ministrów spraw zagranicznych Rady Państw Morza Bałtyckiego (RPMB). Ze względu na pandemię COVID-19 spotkanie zorganizowano w formie wideokonferencji. W trakcie obrad ministrowie zatwierdzili reformę RPMB, a także poruszyli kwestie współpracy w regionie Morza Bałtyckiego w czasach pandemii COVID-19, zaangażowania młodzieży w sprawy...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Zdjęcie: Wikimedia (CC BY SA 2.0)Shealah Craighead

Komentarze IEŚ 202

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Prezydencja Estonii w Radzie Bezpieczeństwa ONZ

Na maj 2020 r. przypadła pierwsza w historii prezydencja Estonii w Radzie Bezpieczeństwa ONZ. Estonia znalazła się w centrum dyplomacji kryzysowej związanej z pandemią COVID-19 i wykorzystała ją do promocji swojego wizerunku jako państwa cyfrowego. Sukcesem prezydencji Estonii było przyciągnięcie szerokiej uwagi państw do kwestii bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 191

Dominik Wilczewski - Zespół Bałtycki

Nowa normalność w „bałtyckiej bańce”

Państwa bałtyckie odnotowują pierwsze sukcesy w powstrzymywaniu rozprzestrzeniania się koronawirusa. Chociaż za wcześnie na stwierdzenie, jakie konkretnie działania przyczyniły się do takiego efektu, to kluczowe znaczenie miały na pewno szybko podjęte decyzje o wprowadzeniu restrykcji i gotowość społeczeństw do podporządkowania się ograniczeniom. Utrzymanie...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 192

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Dania: zielona dyplomacja nabiera rozpędu pomimo kryzysu gospodarczego

Wątki ekologiczne są podejmowane w Danii przez szereg partii, zwłaszcza po lewej stronie sceny politycznej. Zawarte w ustawie klimatycznej z grudnia 2019 r. cele polityki klimatycznej Danii są bardzo ambitne, a ich osiągnięcie wymaga znaczących wysiłków w nadchodzących latach. Zdaniem większości partii w parlamencie, kryzys gospodarczy wywołany pandemią COVID-19 nie...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 179

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Działania państw bałtyckich na rzecz ochrony środowiska w czasie pandemii COVID-19

Jednym z aspektów toczącej się obecnie dyskusji na temat pandemii COVID-19 jest jej związek z działaniami na rzecz globalnej ochrony środowiska. Z jednej strony mniejsza ilość zanieczyszczeń w powietrzu może wpływać pozytywnie na zdrowie i życie mieszkańców zagrożonych regionów, z drugiej – produkcja plastiku może odsunąć na dalszy plan zakładane cele...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 174

Krzysztof Fedorowicz - Zespół Bałtycki

Białoruś, Łotwa, Litwa – bałtycka asymetria

Zbliżone do siebie powierzchnią i potencjałem demograficznym Litwa i Łotwa prezentują odmienną strategię kształtowania relacji politycznych ze swoim białoruskim sąsiadem. Dla Litwy od kilku lat najważniejszą kwestią w relacjach z Mińskiem jest funkcjonowanie i oddziaływanie elektrowni atomowej w miejscowości Ostrowiec (50 km od Wilna). Tymczasem Łotwa od...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 164

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Estonia: między technologią łupkową a energią atomową

Jednym z elementów długofalowej polityki klimatyczno-energetycznej Estonii jest zastosowanie nowych technologii przetwarzania łupków bitumicznych, które będą bardziej przyjazne dla środowiska i umożliwią stworzenie nowych miejsc pracy. Alternatywą dla produkcji energii elektrycznej z łupków bitumicznych jest budowa elektrowni jądrowej, zapewniającej ciągłość...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 160

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Plan stopniowego znoszenia ograniczeń w Danii

6 kwietnia premier Danii Mette Frederiksen przedstawiła plan stopniowego znoszenia obostrzeń, nałożonych 12 marca w celu ograniczenia rozwoju pandemii COVID-19. Przyjęta wówczas strategia działania uzyskała poparcie wszystkich głównych partii w Folketingecie. Pomimo skokowo rosnącego bezrobocia i zapowiadanej recesji gospodarczej spotkała się również z szeroką...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 152

Dominik Wilczewski - Zespół Bałtycki

Litwa i Łotwa wobec pandemii COVID-19

Pierwsze działania zapobiegawcze wobec rozwoju epidemii COVID-19 władze Litwy i Łotwy podejmowały jeszcze w styczniu i lutym 2020 r. Wówczas ograniczały się one głównie do zaleceń dotyczących wyjazdów w rejony zagrożone koronawirusem. Dopiero pojawienie się pierwszych przypadków zachorowań w państwach regionu skłoniło władze do zaostrzenia działań. Obecnie...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 153

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Państwa nordyckie wobec pandemii COVID-19

Strategie poszczególnych państw nordyckich wobec rozwoju pandemii SARS-CoV-2 nie są tożsame. Początkowo ograniczono się do monitorowania sytuacji, a następnie dążono do maksymalnego spowolnienia rozwoju pandemii. Wykorzystano do tego różne środki – Finlandia wprowadziła stan nadzwyczajny, Dania i Norwegia zaostrzyły działania w oparciu o specjalne ustawy....

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 140

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Koronawirus w Estonii i jego wpływ na stosunki polsko-estońskie

Władze Estonii podjęły szybkie działania służące ograniczeniu rozprzestrzenienia się koronawirusa SARS-CoV-2, m.in. poprzez wprowadzenie stanu wyjątkowego. Wielu powracających do domów mieszkańców państw bałtyckich utknęło jednak na granicy polsko-niemieckiej. Zamknięcie granic i odmowa tranzytu samochodów osobowych przez Polskę spowodowały szereg trudności i...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 135

Dominik Wilczewski - Zespół Bałtycki

Sygnalista w służbach specjalnych Litwy

Według informacji przedstawionych przez posła na Sejm Litwy Vytautasa Bakasa Departament Bezpieczeństwa Państwowego (Valstybės saugumo departamentas, VSD) miał w latach 2018-2019 gromadzić informacje o otoczeniu ówczesnego kandydata na prezydenta Gitanasa Nausėdy oraz na temat Vygaudasa Ušackasa, ubiegającego się o nominację w prawyborach prezydenckich w opozycyjnej...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 134

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Kto szpieguje na rzecz Rosji na Łotwie i w Estonii?

Na początku marca łotewskie Państwowe Służby Bezpieczeństwa (Valsts drošības dienesta, VDD) poinformowały opinię publiczną, że 17 lutego 2020 r. wszczęto dochodzenie przeciwko obywatelowi Łotwy podejrzanemu o próbę rekrutacji pracownika VDD do współpracy z Rosją. Celem werbunku miało być pozyskiwanie i przekazywanie rosyjskim służbom specjalnym informacji,...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 130

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Chiński Smok w Arktyce i jego wpływ na politykę Norwegii i Danii w regionie Morza Bałtyckiego

Wzrost wpływu Chin na globalny porządek międzynarodowy i euroatlantycki system bezpieczeństwa będzie stanowił wyzwanie dla wielu państw. Proces ten został dostrzeżony w strategiach polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Danii i Norwegii, szczególnie zainteresowanych polityką Chin i rozwojem sytuacji na obszarze północnego Atlantyku i w regionie Arktyki, które mają...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 122

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Spowolnienie Rail Baltica – problemy narastające wokół inwestycji

Celem Rail Baltica jest zintegrowanie państw bałtyckich z europejską siecią kolejową. Oprócz poprawy mobilności, jakości usług kolejowych i dostępu do nich projekt ma się także przyczyniać do rozwoju biznesu, turystyki oraz wzrostu wymiany towarów w regionie. Jednak opublikowany w grudniu 2019 r. audyt z realizacji inwestycji stawia pod znakiem zapytania możliwość...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 103

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Arktyka w polityce zagranicznej Estonii

Wzrastające zainteresowanie Estonii regionem Arktyki wynika z jej położenia geograficznego oraz z pojawiających się w Arktyce nowych wyzwań, związanych ze zmianami klimatycznymi i aktywnością mocarstw w regionie. Do priorytetów polityki zagranicznej Estonii w regionie Arktyki należy uzyskanie statusu obserwatora w Radzie Arktycznej, który umożliwi jej większe...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 97

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Aktualizacja planów obronnych państw bałtyckich na tle wyzwań stojących przed NATO

Organizacja Paktu Północnoatlantyckiego (NATO) jest dla państw bałtyckich podstawowym gwarantem bezpieczeństwa oraz silnych więzi transatlantyckich ze Stanami Zjednoczonymi. Poglądu tego nie zmieniły również trwające wewnątrz NATO dyskusje na temat przyszłego kształtu Sojuszu i identyfikacji zagrożeń zewnętrznych. Ustalenia 30. spotkania przywódców państw i...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 90

Dominik Wilczewski - Zespół Bałtycki

Niestabilność rządu Sauliusa Skvernelisa na Litwie

Najbliższe miesiące w życiu politycznym Litwy upłyną pod znakiem kampanii przed wyborami parlamentarnymi, zaplanowanymi na październik 2020 r. W ostatnim czasie następuje spadek poparcia dla rządzącej partii, potęgowany m.in. protestami różnych grup zawodowych i ujawnianymi przez media nadużyciami. Rząd Sauliusa Skvernelisa powinien przetrwać do końca kadencji,...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 84

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Kolejne komplikacje w kwestii porozumienia dotyczącego traktatu granicznego pomiędzy Estonią a Rosją

Traktat graniczny jest jednym z najbardziej problematycznych aspektów w stosunkach estońsko-rosyjskich. Wypracowany w poprzednich latach w Estonii konsensus polityczny podważa w ostatnim czasie populistyczna Estońska Konserwatywna Partia Ludowa (EKRE), która podnosi kwestię roszczeń terytorialnych wobec Rosji. Kontrowersyjne wypowiedzi polityków EKRE, domagających się...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 79

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Dania wyraziła zgodę na budowę Baltic Pipe

25 października Duńska Agencja Energii (DEA) wydała zgodę na budowę gazociągu Baltic Pipe na wodach i szelfie kontynentalnym należących do Danii. Budowa Baltic Pipe, poprzez zwiększenie dostępności gazu naturalnego, wspomoże transformację energetyczną Polski oraz pozwoli na dalszą dywersyfikację kierunków dostaw błękitnego paliwa do Polski. Natomiast w skali...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 68

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Łotwa i Estonia głosują nad zmianami w ustawach o obywatelstwie

Procedowane nowelizacje ustaw o obywatelstwie na Łotwie i w Estonii mają umożliwić uzyskanie obywatelstwa dzieciom rodziców z nieokreślonym obywatelstwem lub obywateli państwa trzeciego, którzy zamieszkiwali w Estonii przed 20 sierpnia 1991 r. (Estonia), oraz nadanie automatycznie obywatelstwa dzieciom nieobywateli urodzonym po 1 stycznia 2020 r. (Łotwa). W obu państwach...

Więcej →