Wydawca: Instytut Europy Środkowej
ISSN: 2657-6996
  • Beata Surmacz
  • Tomasz Stępniewski
  • Agnieszka Zajdel
  • Aleksandra Kuczyńska-Zonik
  • Jakub Olchowski
  • Konrad Pawłowski
  • Agata Tatarenko

Komentarze IEŚ

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 489
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Akcja Wyborcza Polaków na Litwie – Związek Chrześcijańskich Rodzin wobec kryzysu na granicy Litwy i Białorusi

W obliczu narastającego kryzysu na granicy litewsko-białoruskiej i presji migracyjnej ze strony Alaksandra Łukaszenki partia Akcja Wyborcza Polaków na Litwie – Związek Chrześcijańskich Rodzin (AWPL-ZChR) koncentrowała się na krytyce rządu litewskiego, zarówno w kwestii polityki zagranicznej Litwy wobec Białorusi, jak i lokowania migrantów w ośrodkach w regionach...

Więcej →

Zespół Bałkański, Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 483
Konrad Pawłowski | Michał Paszkowski - Zespół Bałkański, Zespół Bałtycki

Serbia: nowe porozumienie w sprawie dostaw gazu ziemnego z Rosji

25 listopada 2021 r. w czasie spotkania w Soczi prezydenci Rosji i Serbii zawarli porozumienie na temat przedłużenia o sześć miesięcy dostaw gazu ziemnego z Rosji do Serbii na warunkach kontraktowych z 2013 r. W okresie gwałtownie rosnących cen surowca na giełdach międzynarodowych, gwarantowana do połowy 2022 r. niska cena (270 USD za 1000 m3) to duży sukces prezydenta...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 475
Michał Paszkowski | Łukasz Lewkowicz - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Słowacja sprzeciwia się budowie gazociągu Nord Stream 2

Budowany przez rosyjską spółkę OAO Gazprom gazociąg Nord Stream 2 (NS2) będzie miał istotny wpływ na poziom bezpieczeństwa energetycznego Słowacji. Państwo to, podobnie jak Ukraina, obawia się spadku znaczenia tranzytowego, a także wykorzystywania przez Rosję monopolistycznej pozycji w Europie Środkowej. Niemniej nie jest to temat często poruszany w debacie...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 473
Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

25 lat członkostwa i rozwoju Polski w OECD

25 lat temu Polska stała się członkiem Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). W tym czasie skróciła dystans do najzamożniejszych gospodarek zrzeszonych w tej organizacji, jeżeli za wskaźnik zamożności przyjmiemy PKB per capita. W 1996 r. wynosił on w Polsce 40% średniej dla państw OECD, natomiast w 2020 r. już 76%. W bardziej holistycznym mierniku...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 467
Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Komisja Europejska przeciwna rozwojowi sektora łupkowego w Estonii

Od lat kluczową rolę w systemie energetycznym Estonii odgrywają łupki bitumiczne, które właściwościami przypominają węgiel. Obecnie są tam stosowane do wytwarzania energii elektrycznej oraz po przetworzeniu – jako składnik paliwa żeglugowego. Odpowiedzią na globalne zmiany klimatyczne i procesy degradacji środowiska jest nowy pakiet legislacyjny Unii Europejskiej...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 464
Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Polityka bezpieczeństwa Szwecji w regionie Morza Bałtyckiego: ciąg dalszy układania puzzli

W celu wzmocnienia swojego bezpieczeństwa Szwecja zwiększa zdolności obronne zgodnie z koncepcją strategii bezpieczeństwa 2021-2025. Intensyfikacji działań wewnętrznych w ramach tzw. obrony totalnej towarzyszy zacieśnienie współpracy regionalnej z państwami nordyckimi w ramach Nordyckiej Współpracy Obronnej (NORDEFCO), dwóch formatów trójstronnych i dwustronnej...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 462
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Wysoka zachorowalność na COVID-19 na Łotwie – diagnoza sytuacji i analiza przyczyn

Łotwa jest obecnie państwem o najwyższym w Unii Europejskiej wskaźniku zachorowalności na 100 000 mieszkańców (1257 w ciągu ostatnich 14 dni; średnia UE to 190; w czołówce pod względem zachorowalności znajdują się również pozostałe państwa bałtyckie – Litwa i Estonia, odpowiednio 1163 i 1087[1]). W ciągu ostatniego tygodnia liczba wykrytych przypadków...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 461
Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Solidne i z wizją rozwoju. Polsko-estońskie stosunki gospodarcze

Trzydzieści lat współczesnych stosunków polsko-estońskich to okres dynamicznego rozwoju wzajemnych relacji gospodarczych, zwłaszcza w ostatniej dekadzie. Polska i Estonia jako jedne z najszybciej rozwijających się państw Unii Europejskiej po 2010 r., znacznie zwiększyły wzajemne obroty w handlu towarami i usługami, a także stały się ważnym rynkiem wzajemnych...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 458
Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Orlen Lietuva: nowe instalacje w rafinerii niezbędne do poprawy efektywności zakładu

Rafineria w Możejkach na Litwie, należąca do ORLEN Lietuva (spółka córka PKN ORLEN S.A.), jest jedynym tego typu zakładem funkcjonującym w państwach bałtyckich. Wytwarzane produkty eksportuje zarówno do sąsiednich państw, jak i na rynki międzynarodowe poprzez terminale naftowe nad Morzem Bałtyckim. Trudne uwarunkowania rynkowe, problemy logistyczne oraz polityka...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 455
Dominik Héjj - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Konsekwentny wzrost uzależnienia energetycznego Węgier od Rosji

W dniu 27 września 2021 r. Węgry zawarły nowy kontrakt na dostawy gazu ziemnego z Rosji, co uniemożliwi de facto import surowca z innych kierunków. Podpisanie umowy jest elementem realizowanej konsekwentnie polityki rządu Viktora Orbána, która opiera się na współpracy z Rosją. Sugerowane inne rozwiązania (np. dostawy z Azerbejdżanu) jak do tej pory nie mają oparcia...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 451
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Koleje losu Rail Baltica: małe szanse na ukończenie prac w zakładanym terminie

Rail Baltica to jeden z kluczowych projektów infrastrukturalnych realizowanych w państwach bałtyckich. Przewiduje budowę nowej zelektryfikowanej linii dwutorowej o długości 870 km z połączeniem z Polską i z Finlandią. Główną cechą linii jest jej europejska szerokość toru (1435 mm), w przeciwieństwie do tej odziedziczonej po Imperium Rosyjskim (1520 mm)....

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 450
Łukasz Lewkowicz - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Słowacja: kryzys cenowy i możliwe problemy z dostępem do gazu ziemnego

Obecnie istotnym wyzwaniem, przed którym stoi Słowacja, są szybko rosnące ceny nośników energii, w tym gazu ziemnego. Problem ten dotyka nie tylko wielkie przedsiębiorstwa, ale także odbiorców indywidualnych. Obok rosnących cen niepokojący jest też niski poziom wypełnienia magazynów gazu ziemnego. Podejmowane przez Rosję działania w kierunku zmniejszenia transportu...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 449
Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Amerykański gaz ziemny w państwach Europy Środkowej

W Europie, w tym także w państwach Europy Środkowej, występuje niedobór gazu ziemnego, co powoduje, że wiele z nich znajduje się w trudnej sytuacji. W chwili obecnej głównym dostawcą gazu ziemnego w regionie pozostaje Rosja. Jednak w przyszłości ważną rolę w demonopolizacji pozycji Rosji mogą odgrywać Stany Zjednoczone. Rozwijana od wielu lat w państwach Europy...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 444
Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Norwegia przed wyborami parlamentarnymi: kwestie energetyczne i klimatyczne w centrum debaty politycznej

Wybory parlamentarne mogą wpłynąć na dalszy rozwój sektora wydobywczego w Norwegii. Duży wpływ na dyskusje polityczne wywarły ostatnie raporty Międzynarodowej Agencji Energii (IEA) oraz Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC), wskazujące, że walka ze zmianami klimatu wymusza konieczność ograniczenia roli ropy naftowej i gazu ziemnego w gospodarce...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 441
Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Norwegia przed wyborami parlamentarnymi: duże szanse na zmianę rządu

13 września odbędą się wybory parlamentarne w Norwegii do 169-osobowego Stortingu. Sondaże przedwyborcze wskazują, że rządząca obecnie centroprawicowa koalicja mniejszościowa z premier Erną Solberg (Partia Konserwatywna) znajdzie się w opozycji. Najbardziej prawdopodobnym scenariuszem jest zmiana rządu na centrolewicowy, ale ostateczny skład będzie zależny od...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 440

Wyjście smoka. Spór dyplomatyczny na linii Litwa-Chiny

14 września mija 30 lat od nawiązania stosunków dyplomatycznych między Litwą a Chinami. Tymczasem w przededniu zbliżającej się rocznicy w relacjach między państwami iskrzy. Chińskie władze ostrzegają, że „na świecie są tylko jedne Chiny”. Odwołują swojego ambasadora w Wilnie, czego jeszcze nigdy wcześniej nie uczyniły w stosunku do państwa członkowskiego...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 438
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Łotwa przygotowuje się do wyborów parlamentarnych w 2022 r.

Wybory samorządowe na Łotwie, przeprowadzone w czerwcu 2021 r., rozpoczęły nieformalny okres kampanii wyborczej i wzmożoną aktywność polityczną kandydatów, którzy zamierzają startować w wyborach parlamentarnych zaplanowanych na 1 października przyszłego roku. Na ich działania niewątpliwie wpływają również kryzys migracyjny oraz niepewna sytuacja...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 436
Łukasz Lewkowicz - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Inicjatywa Trójmorza przed szczytem w Rydze: inspirowana politycznie, napędzana komercyjnie

Przyszłoroczny, Siódmy Szczyt Inicjatywy Trójmorza (The Three Seas Initiative, TSI) odbędzie się w Rydze. W obliczu głównego wyzwania, jakim dla TSI pozostaje znalezienie finansowania priorytetowych projektów w regionie, prezydent Egils Levits zapowiedział, że Łotwa planuje położyć nacisk na pozyskiwanie kapitału prywatnego, który pozwoli poprawić infrastrukturę...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 434
Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Nadchodzi zima. Przygotowania państw Europy Środkowej do zwiększonego zapotrzebowania na gaz ziemny

W państwach Europy Środkowej, podobnie jak w innych częściach kontynentu, poziom zapasów gazu ziemnego zgromadzonych w magazynach przed nadchodzącym okresem jesienno-zimowym jest niski. Sytuacja ta wynika z ograniczonej dostępności surowca. Uwarunkowania rynkowe są mało korzystne i jeżeli taka sytuacja utrzyma się w kolejnych miesiącach, pod koniec 2021 r. można...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 433
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Wybory prezydenckie w Estonii: możliwe scenariusze

30 sierpnia jednoizbowy parlament Estonii wybierze prezydenta. Po długich dyskusjach tworzące koalicję Partia Reform i Partia Centrum zdecydowały się poprzeć wspólnego kandydata – dyrektora Estońskiego Muzeum Narodowego Alara Karisa. Aby wygrać wybory, Karis musi uzyskać poparcie członków jeszcze jednej partii. Parlamentarzyści są zdeterminowani. Chcą dokonać...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 428
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Kryzys migracyjny na Litwie: bezpieczeństwo państwa versus prawa człowieka

W tym roku z Białorusi na Litwę przybyło ponad 4100 cudzoziemców. W ocenie Litwy zwiększone przepływy migracyjne to element hybrydowej agresji białoruskiego reżimu. Ochronę granic Litwy wsparli m.in. funkcjonariusze Frontexu, ponadto od początku lipca w kraju obowiązuje sytuacja nadzwyczajna. Dodatkowo, aby ograniczyć napływ migrantów, wprowadzono nowe regulacje,...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 426
Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Główne partie polityczne w Danii nadal zainteresowane budową gazociągu Baltic Pipe

Na większości etapów w Danii, Polsce oraz na dnie Morza Bałtyckiego prace związane z budową gazociągu Baltic Pipe realizowane są zgodnie z harmonogramem. Mimo że sprawa Baltic Pipe ponownie trafiła do duńskiej Agencji ds. Ochrony Środowiska – w celu wydania kolejnej opinii środowiskowej – wiele wskazuje na to, że prace wstrzymane na części odcinków w Danii...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 424
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Zarządzanie migracją zarobkową na Litwie w dobie pandemii

Pandemiczny kryzys gospodarczy przyniósł Litwie najwyższe od lat bezrobocie. Równocześnie w wielu branżach wciąż brakuje pracowników. Pomimo utrudnień w podróżowaniu w 2020 r. na Litwę przybyło 22,3 tys. cudzoziemców, czyli ponad 2 tys. więcej niż w roku poprzednim, i prognozuje się, że ten trend będzie się utrzymywał. Dodatkowo rząd litewski stara się...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 421
Marta Drabczuk - Zespół Bałtycki, Zespół Wschodni

Nowa szansa i nowe problemy: wielka prywatyzacja na Ukrainie

Od kilku miesięcy na Ukrainie trwa ożywiona debata na temat prywatyzacji dużych przedsiębiorstw państwowych. Proces ten wspierany jest przez prezydenta, który dostrzega w nim możliwość zarówno zwiększenia efektywności zarządzania spółkami o znaczeniu strategicznym, jak i ograniczenia korupcji. Z punktu widzenia interesów państwa kluczowe jest uzupełnienie braków...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 419
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Sankcje Unii Europejskiej wobec Białorusi i ich wpływ na gospodarki Litwy i Łotwy

W reakcji na łamanie praw człowieka przez władze białoruskie oraz wymuszenie lądowania samolotu Ryanair w Mińsku w maju br. Unia Europejska nałożyła kolejne obostrzenia na osoby i podmioty odpowiedzialne za represje na Białorusi, a także – na najbardziej dochodowe dla reżimu Alaksandra Łukaszenki branże przemysłu, tj. przemysł nawozowy, naftowy i petrochemiczny...

Więcej →