Wydawca: Instytut Europy Środkowej
ISSN: 2657-6996
  • Beata Surmacz
  • Tomasz Stępniewski
  • Agnieszka Zajdel
  • Aleksandra Kuczyńska-Zonik
  • Jakub Olchowski
  • Konrad Pawłowski
  • Agata Tatarenko

Komentarze IEŚ

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 227
Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

„Powrót na właściwe tory”: prezydencja Polski w Grupie Wyszehradzkiej w cieniu pandemii

1 lipca Polska po raz szósty przejęła roczną prezydencję w Grupie Wyszehradzkiej (V4). W programie nowej prezydencji akcent położony został na podejmowanie wspólnych działań na rzecz powrotu do normalności gospodarczej i społecznej. Najważniejszym elementem funkcjonowania V4 w najbliższym roku ma być pobudzenie osłabionej przez pandemię gospodarki. Do zadań...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 226
Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Narodowy Bank Ukrainy: nowy prezes, stare wyzwania

16 lipca 2020 r. Rada Najwyższa na wniosek prezydenta Zełenskiego powołała na stanowisko prezesa Narodowego Banku Ukrainy (NBU) Kyryła Szewczenkę. Zastąpił on Jakiwa Smolija, który złożył wniosek o dymisję, podając jako powód presję polityczną tak na NBU, jak i na decyzje przez niego podejmowane. Rezygnacja jest niepokojącym sygnałem dla instytucji i inwestorów...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 225
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Ukraina – NATO: burzliwy związek

W czerwcu 2020 r. Ukraina weszła do wąskiego grona sześciu państw, którym NATO przyznało status członka programu Rozszerzonych Możliwości (Enhanced Opportunities Partners). Status ten posiadają też Gruzja, Finlandia, Szwecja, Australia i Jordania. Oznacza to zacieśnienie współpracy i jest istotnym sygnałem politycznym adresowanym zarówno do Ukrainy, jak i do Rosji...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 224
Walenty Baluk - Zespół Wschodni

Propaganda Rosji w kontekście Strategii Bezpieczeństwa Narodowego RP (2020)

12 maja 2020 r. prezydent Andrzej Duda zatwierdził Strategię Bezpieczeństwa Narodowego RP. Agresywne i destabilizujące działania Rosji w najbliższym otoczeniu Polski w latach 2014-2020 nie mogły nie wzbudzić zainteresowania autorów dokumentu. W nowej strategii do najpoważniejszych zagrożeń zaliczono neoimperialną politykę władz Federacji Rosyjskiej, realizowaną...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 223
Jan Muś - Zespół Bałkański

Chorwacja przystępuje do Mechanizmu Kursów Walutowych ERM II

Przystępując do Europejskiego Mechanizmu Kursów Walutowych (ERM II), Chorwacja znacząco zbliżyła się do przyjęcia wspólnej waluty europejskiej. Członkostwo w ERM II podporządkowuje politykę pieniężną państwa zasadom przyjętym w strefie euro. Ponadto Chorwacki Bank Narodowy podjął ściślejszą współpracę z Europejskim Bankiem Centralnym. Chorwację czeka...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 222
Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Macedonia Północna po przedterminowych wyborach parlamentarnych

W Macedonii Północnej zakończyły się przedterminowe wybory parlamentarne. Ze względu na pandemię COVID-19 ich organizacja znacznie różniła się od poprzednich. Nieznaczne zwycięstwo odniosła koalicja stworzona przed dotychczasową partię rządzącą – Socjaldemokratyczny Związek Macedonii (SDSM). Tradycyjnie to jednak ugrupowania albańskie, które uzyskały dobry...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 220
Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Ukraina: nieuchwalony program rządu

Rada Najwyższa 18 czerwca 2020 r. po raz drugi nie zatwierdziła Programu działalności Gabinetu Ministrów Ukrainy. Za jego przyjęciem zagłosowało jedynie 207 parlamentarzystów przy wymaganych 226. Dokument poparło 176 deputowanych frakcji Sługa Narodu, 17 – grupy Zaufanie, 6 – grupy Za Przyszłość i 8 deputowanych pozafrakcyjnych. Uzyskany rezultat świadczy przede...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 221
Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Serbia: protesty z powodu zapowiedzi zaostrzenia środków administracyjnych w walce z pandemią COVID-19 z kryzysem politycznym w tle

Wskutek zwiększającej się liczby zachorowań w Belgradzie oraz innych miastach Serbii władze państwa 7 lipca 2020 r. zdecydowały o zaostrzeniu środków administracyjnych w walce z pandemią. Zapowiedź wprowadzenia w stolicy części zniesionych ograniczeń doprowadziła do wybuchu masowych, kilkutysięcznych demonstracji, których tłem pozostawał przeciągający się,...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 219
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Wschodni

Bałtycki hub transportowy

Państwa bałtyckie, położone między Europą Wschodnią a Zachodnią oraz między północną częścią kontynentu a państwami Europy Środkowej i Południowej, mają duży potencjał logistyczny i tranzytowy. Obecnie transport i logistyka należą do ważnych obszarów bilateralnej współpracy gospodarczej między państwami bałtyckimi a Europą Wschodnią (Rosją,...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 218
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Wschodni

Rosyjska dezinformacja w Europie Wschodniej i państwach bałtyckich w czasie pandemii COVID-19

Rosja dąży do wykorzystania każdej możliwości zwiększenia swoich wpływów na obszarze poradzieckim. Efektywnie i na dużą skalę prowadzi przy tym działania w infosferze – ma w tym zakresie doświadczenie i know-how. Rozprzestrzenianie przez Rosję fałszywych informacji stało się łatwiejsze w czasie pandemii. Podejmowane przez nią działania są szeroko zakrojone i...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 217
Jan Muś - Zespół Bałkański

Wybory w Chorwacji – stary rząd na nowe czasy

Wybory w Chorwacji wygrała zdecydowanie Chorwacka Wspólnota Demokratyczna (HDZ). Jej lider – Andrej Plenković – będzie w stanie sformować nową większość parlamentarną i nowy rząd w oparciu o nielicznych koalicjantów pozostawiających mu niezależność w sprawowaniu władzy. Przed rządem chorwackim stoi jednak szereg wyzwań, które w przyszłości mogą zagrozić...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 216
Marlena Gołębiowska - Zespół Wyszehradzki

Wymiana handlowa Polski – potencjalny wpływ pandemii

Pandemia COVID-19 istotnie wpłynie na handel międzynarodowy – nie tylko w sposób bezprecedensowy zmniejszy się jego wolumen, ale zmianie ulegnie także struktura geograficzna. Z punktu widzenia Polski, ale także szerzej – państw Europy Środkowej i Wschodniej, istotnym trendem w tym zakresie jest potencjalne przejście w kierunku regionalnych łańcuchów dostaw. Stanowi...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 215
Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Spory wokół pomników: lekcja z Europy Środkowej

Debata prowadzona wokół pomników na zachodzie Europy i w USA, którą wywołał ruch Black Lives Matter (BLM), przypomniała o doświadczeniu Europy Środkowej w radzeniu sobie z trudnym dziedzictwem historycznym. Konflikty dotyczące pomników i miejsc pamięci w regionie nie są jednak zakończonym procesem, co dobitnie pokazał czesko-rosyjski spór o pomnik marszałka...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 214
Abit Hoxha - Zespół Bałtycki

Międzynarodowe uwarunkowania rozwoju sieci 5G na Litwie

W maju rząd Litwy zatwierdził wytyczne w sprawie rozwoju telefonii komórkowej piątej generacji (5G) na lata 2020-2025. W celu zapewnienia stopniowego i kontrolowanego rozwoju komunikacji 5G przystąpiono do działań na rzecz przygotowania na Litwie wydajnego środowiska prawnego i inwestycyjnego. Podjęte decyzje są zgodne ze strategią Unii Europejskiej, dotyczącą...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 212
Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Wybory w Serbii: spodziewane zwycięstwo Serbskiej Partii Postępowej

21 czerwca 2020 r. w Serbii odbyły się przełożone wskutek wybuchu pandemii koronawirusa wybory powszechne, wybory samorządowe oraz wybory do Zgromadzenia Wojwodiny. Zgodnie z przewidywaniami zdecydowane zwycięstwo odniosła rządząca Serbska Partia Postępowa. Największe partie opozycyjne zbojkotowały głosowanie, stwierdzając jednocześnie, że w Serbii nie istnieją...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 213
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Białoruś na rozdrożu

Tegoroczne wybory prezydenckie na Białorusi to najpoważniejsze, jak dotąd, wyzwanie dla Alaksandra Łukaszenki. Niezadowolenie i frustracja, powodowane zarówno sytuacją gospodarczą, jak i brakiem reakcji władz na pandemię, doprowadziły do bezprecedensowej mobilizacji i aktywizacji politycznej społeczeństwa, przy braku zainteresowania sąsiadów (z wyjątkiem Rosji) oraz...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 211
Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

„Nie pisaliśmy przeszłości, przyszłość jest w naszych rękach”: nowe otwarcie słowacko-węgierskie w cieniu Trianon

4 czerwca minęło 100 lat od podpisania traktatu w Trianon, wskutek którego nastąpiła utrata znacznej części terytorium i ludności przez Węgry oraz jednocześnie przyłączenie Słowacji do nowo powstałej Czechosłowacji. Na początku czerwca oficjalne wizyty w Budapeszcie złożyli minister spraw zagranicznych Słowacji Ivan Korčok oraz premier rządu Igor Matovič....

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 210
Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Ukraińscy migranci zarobkowi na polskim (nie)pewnym rynku pracy

Zamrożenie gospodarek polskiej i ukraińskiej na skutek COVID-19, wzrost zatrudnienia cudzoziemców w Czechach, otwarcie niemieckiego rynku pracy dla Ukraińców to tendencje, które rzutują m.in. na polski rynek pracy. Skala migracji zarobkowych wymaga wdrożenia dedykowanych narzędzi integracyjnych, ułatwiających migrantom adaptację w warunkach życia...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 209
Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Państwa bałtyckie – kolebka innowacji w Europie Środkowej

Państwa bałtyckie utrzymują stabilną pozycję wśród najbardziej innowacyjnych państw Europy Środkowej – i czerpią z tego wymierne korzyści. Innowacyjna gospodarka jest bowiem kluczowym instrumentem w kształtowaniu wysokiej jakości życia mieszkańców oraz wzmacnianiu konkurencyjności gospodarek. Szczególnym przypadkiem jest Estonia, postrzegana jako – Dolina...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 208
Michał Paszkowski - Zespół Wschodni

Białoruś-Rosja-Polska – rurociągowa układanka

Od początku 2020 r. Białoruś prowadzi intensywne działania majce na celu dywersyfikację źródeł i kierunków dostaw ropy naftowej. Podejmowane starania są bezpośrednim efektem wstrzymania przez Rosję na okres trzech miesięcy (styczeń-marzec 2020 r.) eksportu surowca do białoruskich rafinerii. Pomimo wznowienia już dostaw ropy naftowej przez Rosję, władze w Mińsku...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 207
Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Białoruska kampania wyborcza w cieniu pandemii COVID-19

Zbliżające się wybory prezydenckie na Białorusi będą jednymi z najważniejszych w historii tego państwa po 1991 r. Towarzyszyć im będą również szczególne okoliczności, m.in. wyjątkowa pod względem skali i skutków pandemia COVID-19, przeciągający się spór z Federacją Rosyjską o plan integracji w ramach Państwa Związkowego i zasady sprzedaży ropy naftowej,...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 206
Michał Paszkowski - Zespół Wschodni

Nord Stream 2… „niedokończone” zagrożenie dla bezpieczeństwa energetycznego państw Europy Środkowej i Wschodniej

Rosja usilnie dąży do zakończenia budowy gazociągu Nord Stream 2 (NS2), który docelowo miałby znacząco zwiększyć dostawy gazu ziemnego do Europy. Jednak projekt napotyka kolejne trudności. Po sankcjach USA i uznaniu przez niemiecką Federalną Agencję ds. Sieci (Bundesnetzagentur, BNetzA), że brak jest przesłanek do wyłączenia gazociągu NS2 spod dyrektywy gazowej...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 205
Jan Muś | Konrad Pawłowski | Agata Domachowska - Zespół Bałkański

COVID-19: państwa Bałkanów stopniowo znoszą ograniczenia w zakresie osobowego ruchu granicznego

W ramach działań podjętych w walce z pandemią COVID-19 państwa Europy Południowo-Wschodniej wprowadziły tymczasowy zakaz wjazdu na swoje terytorium dla cudzoziemców. Wraz z ograniczeniem rozprzestrzeniania się pandemii państwa bałkańskie stopniowo zniosły większość obostrzeń w zakresie przekraczania granic przez obcokrajowców. Otwarcie granic dla ruchu osobowego...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 204
Krzysztof Fedorowicz - Zespół Bałkański

Viktor Orbán w Mińsku. Nowy sojusznik Białorusi w Unii Europejskiej

W obliczu coraz częstszych problemów ze swoim najważniejszym sojusznikiem na wschodzie, Białoruś stara się coraz bardziej aktywizować opcję wielowektorowości w polityce zagranicznej. Przejawia się to w poszukiwaniu nowych sojuszników na arenie międzynarodowej. Jednym z nich stał się ostatnio Viktor Orbán – pierwszy premier Węgier, który złożył oficjalną...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 203
Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Nowe nadzieje na intensyfikację współpracy w ramach zreformowanej Rady Państw Morza Bałtyckiego

19 maja odbyło się spotkanie ministrów spraw zagranicznych Rady Państw Morza Bałtyckiego (RPMB). Ze względu na pandemię COVID-19 spotkanie zorganizowano w formie wideokonferencji. W trakcie obrad ministrowie zatwierdzili reformę RPMB, a także poruszyli kwestie współpracy w regionie Morza Bałtyckiego w czasach pandemii COVID-19, zaangażowania młodzieży w sprawy...

Więcej →