Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 214

Abit Hoxha - Zespół Bałtycki

Międzynarodowe uwarunkowania rozwoju sieci 5G na Litwie

W maju rząd Litwy zatwierdził wytyczne w sprawie rozwoju telefonii komórkowej piątej generacji (5G) na lata 2020-2025. W celu zapewnienia stopniowego i kontrolowanego rozwoju komunikacji 5G przystąpiono do działań na rzecz przygotowania na Litwie wydajnego środowiska prawnego i inwestycyjnego. Podjęte decyzje są zgodne ze strategią Unii Europejskiej, dotyczącą...

Więcej →

Zespół Bałkański

[Photo: Serbian Parliament Building in Belgrade at Night]

Komentarze IEŚ 212

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Wybory w Serbii: spodziewane zwycięstwo Serbskiej Partii Postępowej

21 czerwca 2020 r. w Serbii odbyły się przełożone wskutek wybuchu pandemii koronawirusa wybory powszechne, wybory samorządowe oraz wybory do Zgromadzenia Wojwodiny. Zgodnie z przewidywaniami zdecydowane zwycięstwo odniosła rządząca Serbska Partia Postępowa. Największe partie opozycyjne zbojkotowały głosowanie, stwierdzając jednocześnie, że w Serbii nie istnieją...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 213

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Białoruś na rozdrożu

Tegoroczne wybory prezydenckie na Białorusi to najpoważniejsze, jak dotąd, wyzwanie dla Alaksandra Łukaszenki. Niezadowolenie i frustracja, powodowane zarówno sytuacją gospodarczą, jak i brakiem reakcji władz na pandemię, doprowadziły do bezprecedensowej mobilizacji i aktywizacji politycznej społeczeństwa, przy braku zainteresowania sąsiadów (z wyjątkiem Rosji) oraz...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 211

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

„Nie pisaliśmy przeszłości, przyszłość jest w naszych rękach”: nowe otwarcie słowacko-węgierskie w cieniu Trianon

4 czerwca minęło 100 lat od podpisania traktatu w Trianon, wskutek którego nastąpiła utrata znacznej części terytorium i ludności przez Węgry oraz jednocześnie przyłączenie Słowacji do nowo powstałej Czechosłowacji. Na początku czerwca oficjalne wizyty w Budapeszcie złożyli minister spraw zagranicznych Słowacji Ivan Korčok oraz premier rządu Igor Matovič....

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 210

Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Ukraińscy migranci zarobkowi na polskim (nie)pewnym rynku pracy

Zamrożenie gospodarek polskiej i ukraińskiej na skutek COVID-19, wzrost zatrudnienia cudzoziemców w Czechach, otwarcie niemieckiego rynku pracy dla Ukraińców to tendencje, które rzutują m.in. na polski rynek pracy. Skala migracji zarobkowych wymaga wdrożenia dedykowanych narzędzi integracyjnych, ułatwiających migrantom adaptację w warunkach życia...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 209

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Państwa bałtyckie – kolebka innowacji w Europie Środkowej

Państwa bałtyckie utrzymują stabilną pozycję wśród najbardziej innowacyjnych państw Europy Środkowej – i czerpią z tego wymierne korzyści. Innowacyjna gospodarka jest bowiem kluczowym instrumentem w kształtowaniu wysokiej jakości życia mieszkańców oraz wzmacnianiu konkurencyjności gospodarek. Szczególnym przypadkiem jest Estonia, postrzegana jako – Dolina...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 208

Michał Paszkowski - Zespół Wschodni

Białoruś-Rosja-Polska – rurociągowa układanka

Od początku 2020 r. Białoruś prowadzi intensywne działania majce na celu dywersyfikację źródeł i kierunków dostaw ropy naftowej. Podejmowane starania są bezpośrednim efektem wstrzymania przez Rosję na okres trzech miesięcy (styczeń-marzec 2020 r.) eksportu surowca do białoruskich rafinerii. Pomimo wznowienia już dostaw ropy naftowej przez Rosję, władze w Mińsku...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 207

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Białoruska kampania wyborcza w cieniu pandemii COVID-19

Zbliżające się wybory prezydenckie na Białorusi będą jednymi z najważniejszych w historii tego państwa po 1991 r. Towarzyszyć im będą również szczególne okoliczności, m.in. wyjątkowa pod względem skali i skutków pandemia COVID-19, przeciągający się spór z Federacją Rosyjską o plan integracji w ramach Państwa Związkowego i zasady sprzedaży ropy naftowej,...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 206

Michał Paszkowski - Zespół Wschodni

Nord Stream 2… „niedokończone” zagrożenie dla bezpieczeństwa energetycznego państw Europy Środkowej i Wschodniej

Rosja usilnie dąży do zakończenia budowy gazociągu Nord Stream 2 (NS2), który docelowo miałby znacząco zwiększyć dostawy gazu ziemnego do Europy. Jednak projekt napotyka kolejne trudności. Po sankcjach USA i uznaniu przez niemiecką Federalną Agencję ds. Sieci (Bundesnetzagentur, BNetzA), że brak jest przesłanek do wyłączenia gazociągu NS2 spod dyrektywy gazowej...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 205

Jan Muś | Konrad Pawłowski | Agata Domachowska - Zespół Bałkański

COVID-19: państwa Bałkanów stopniowo znoszą ograniczenia w zakresie osobowego ruchu granicznego

W ramach działań podjętych w walce z pandemią COVID-19 państwa Europy Południowo-Wschodniej wprowadziły tymczasowy zakaz wjazdu na swoje terytorium dla cudzoziemców. Wraz z ograniczeniem rozprzestrzeniania się pandemii państwa bałkańskie stopniowo zniosły większość obostrzeń w zakresie przekraczania granic przez obcokrajowców. Otwarcie granic dla ruchu osobowego...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 204

Krzysztof Fedorowicz - Zespół Bałkański

Viktor Orbán w Mińsku. Nowy sojusznik Białorusi w Unii Europejskiej

W obliczu coraz częstszych problemów ze swoim najważniejszym sojusznikiem na wschodzie, Białoruś stara się coraz bardziej aktywizować opcję wielowektorowości w polityce zagranicznej. Przejawia się to w poszukiwaniu nowych sojuszników na arenie międzynarodowej. Jednym z nich stał się ostatnio Viktor Orbán – pierwszy premier Węgier, który złożył oficjalną...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 203

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Nowe nadzieje na intensyfikację współpracy w ramach zreformowanej Rady Państw Morza Bałtyckiego

19 maja odbyło się spotkanie ministrów spraw zagranicznych Rady Państw Morza Bałtyckiego (RPMB). Ze względu na pandemię COVID-19 spotkanie zorganizowano w formie wideokonferencji. W trakcie obrad ministrowie zatwierdzili reformę RPMB, a także poruszyli kwestie współpracy w regionie Morza Bałtyckiego w czasach pandemii COVID-19, zaangażowania młodzieży w sprawy...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Zdjęcie: Wikimedia (CC BY SA 2.0)Shealah Craighead

Komentarze IEŚ 202

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Prezydencja Estonii w Radzie Bezpieczeństwa ONZ

Na maj 2020 r. przypadła pierwsza w historii prezydencja Estonii w Radzie Bezpieczeństwa ONZ. Estonia znalazła się w centrum dyplomacji kryzysowej związanej z pandemią COVID-19 i wykorzystała ją do promocji swojego wizerunku jako państwa cyfrowego. Sukcesem prezydencji Estonii było przyciągnięcie szerokiej uwagi państw do kwestii bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 201

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Powołanie nowego rządu w Kosowie

3 czerwca został powołany nowy rząd w Kosowie. Na jego czele stanął Avdullah Hoti z Demokratycznej Ligii Kosowa (LDK), były wicepremier i minister finansów. Utworzenie drugiego już w tym roku rządu było możliwe dzięki decyzji Trybunału Konstytucyjnego. Były premier Kosowa Albin Kurti wskazuje, że powołanie nowego rządu odbyło się z naruszeniem prawa. Nowy rząd...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 200

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Trianon jako trauma i narzędzie w polityce pamięci Węgier

4 czerwca przypada rocznica zawarcia traktatu w Trianon. Był to dokument podpisany w 1920 r. w pałacu Grand Trianon w Wersalu. Ustalał on na nowo stosunki między Węgrami a państwami Europy po rozpadzie monarchii Austro-Węgier w wyniku I wojny światowej. W myśl zawartych w nim postanowień Węgry zostały okrojone do 1/3 dawnej powierzchni oraz utraciły ok. 63% ludności....

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 199

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Macedonia Północna: od sporu o nazwę do sporu o tożsamość

Podpisanie Traktatu o przyjaźni, dobrosąsiedztwie i współpracy między Bułgarią i Republiką Macedonii miało pozytywny wpływ na rozwiązanie grecko-macedońskiego sporu o nazwę państwa. W traktacie bułgarsko-macedońskim pokładano wielkie nadzieje. Liczono na jakościową zmianę we wzajemnych relacjach, które niezależnie od faktu, że Bułgaria jako pierwsza uznała...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 198

Jan Muś - Zespół Bałkański

Spór historyczny ponownie komplikuje stosunki między Bułgarią i Macedonią Północną

Kwestia macedońskiej tożsamości narodowej powróciła na forum międzynarodowe. Stanowisko Bułgarii może skomplikować proces integracji Macedonii Północnej z Unią Europejską, a obecnie grozi eskalacją kolejnego sporu regionalnego o podłożu historycznym. Eskalacja powracającego sporu historycznego może również doprowadzić do spadku poparcia politycznego dla...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 197

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Wschodni

Rosja i Chiny w polityce bezpieczeństwa Łotwy

Państwa bałtyckie ze względu na uwarunkowania historyczne i geopolityczne (członkostwo w NATO i UE oraz bezpośrednie sąsiedztwo Rosji) leżą w centrum zainteresowania Rosji, która nadal demonstruje chęć odzyskania utraconych wpływów. Z punktu widzenia Łotwy tradycyjnie pojmowane bezpieczeństwo w wymiarze militarnym nie traci na aktualności, wzrasta jednak rola...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 196

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Białorusko-rosyjska rozgrywka geostrategiczna z importem ropy naftowej w tle

Od końca 2019 r. Białoruś i Federacja Rosyjska prowadzą intensywne rozmowy na temat przedłużenia kontraktu naftowego. Nie udało się, jak dotąd, osiągnąć pomyślnego rezultatu, gdyż władze Rosji kwestię tę łączą z postępem negocjacji nad pogłębioną integracją w ramach Państwa Związkowego. Władimir Putin wyraził zgodę na sprzedaż ropy naftowej w oparciu...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 195

Agata Tatarenko - Zespół Bałkański

Kolejne ochłodzenie w relacjach rumuńsko-węgierskich

Pod koniec kwietnia 2020 r. rumuński parlament zajął się ustawą, której celem było powołanie autonomicznego regionu, obejmującego tereny zamieszkane przez węgierskojęzyczną grupę etniczną Seklerów. Projekt został odrzucony przez senat. Inicjatywa wywołała jednak szereg kontrowersji na scenie politycznej w Rumunii, w tym przede wszystkim ostre w słowach...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 194

Marlena Gołębiowska - Zespół Wschodni

Przedsiębiorstwa państwowe w Europie Środkowej i Wschodniej w dobie pandemii COVID-19

Kryzysy gospodarcze wiążą się zwykle ze zwrotem w kierunku interwencjonizmu państwowego, a także z aktywniejszą rolą państwa-właściciela. Nie inaczej jest obecnie. Pandemia COVID-19 na nowo otwiera debatę o przedsiębiorstwach państwowych. Z uwagi na historię własności gospodarczej wybrzmiewa ona szczególnie w państwach Europy Środkowej i Wschodniej. Tym...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 193

Krzysztof Fedorowicz - Zespół Wschodni

Stolica Apostolska w polityce zagranicznej Białorusi – realia i perspektywy

W polityce zagranicznej Białorusi od kilkunastu lat istotną pozycję zajmują relacje ze Stolicą Apostolską. Mimo delikatnej materii różnic konfesyjnych i istniejących nadal problemów Kościoła katolickiego na Białorusi, polityka Watykanu wobec Mińska, w przeciwieństwie do Unii Europejskiej, była i jest dość prosta, realistyczna i zrozumiała dla białoruskich...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 190

Jan Muś - Zespół Bałkański

Konsekwencje COVID-19 w Chorwacji. Okazja do przeprowadzenia reform

Konsekwencje COVID-19 w Chorwacji będą zależeć od dwóch aspektów: czasu trwania pandemii oraz skali pomocy Unii Europejskiej. Oczywiste jest jednak, że skutki gospodarcze będą negatywne i poważne. Stanowi to realne zagrożenie dla dominującej Chorwackiej Unii Demokratycznej pod przewodnictwem liberała Andreja Plenkovicia, który pełni funkcję premiera. Z drugiej...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 191

Dominik Wilczewski - Zespół Bałtycki

Nowa normalność w „bałtyckiej bańce”

Państwa bałtyckie odnotowują pierwsze sukcesy w powstrzymywaniu rozprzestrzeniania się koronawirusa. Chociaż za wcześnie na stwierdzenie, jakie konkretnie działania przyczyniły się do takiego efektu, to kluczowe znaczenie miały na pewno szybko podjęte decyzje o wprowadzeniu restrykcji i gotowość społeczeństw do podporządkowania się ograniczeniom. Utrzymanie...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 192

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Dania: zielona dyplomacja nabiera rozpędu pomimo kryzysu gospodarczego

Wątki ekologiczne są podejmowane w Danii przez szereg partii, zwłaszcza po lewej stronie sceny politycznej. Zawarte w ustawie klimatycznej z grudnia 2019 r. cele polityki klimatycznej Danii są bardzo ambitne, a ich osiągnięcie wymaga znaczących wysiłków w nadchodzących latach. Zdaniem większości partii w parlamencie, kryzys gospodarczy wywołany pandemią COVID-19 nie...

Więcej →