Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 67

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

W cieniu tzw. formuły Steinmeiera: czy Ukraina ma szansę zakończyć konflikt na Donbasie?

Od kilku tygodniu w ukraińskich mediach pojawia się informacja, że nowy prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski jest zainteresowany rozpoczęciem rozmów w formacie normandzkim dotyczących zakończenia konfliktu na wschodzie Ukrainy i uregulowania statusu Donbasu. Informacje te wywołały ogromne emocje na Ukrainie, niosąc ze sobą falę krytyki wymierzonej w prezydenta i jego...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 68

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Łotwa i Estonia głosują nad zmianami w ustawach o obywatelstwie

Procedowane nowelizacje ustaw o obywatelstwie na Łotwie i w Estonii mają umożliwić uzyskanie obywatelstwa dzieciom rodziców z nieokreślonym obywatelstwem lub obywateli państwa trzeciego, którzy zamieszkiwali w Estonii przed 20 sierpnia 1991 r. (Estonia), oraz nadanie automatycznie obywatelstwa dzieciom nieobywateli urodzonym po 1 stycznia 2020 r. (Łotwa). W obu państwach...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 66

Tomasz Lachowski - Zespół Wschodni

Droga do kapitulacji czy sprytny manewr prezydenta Zełenskiego? Formuła Steinmeiera w świetle prawa międzynarodowego

Kapitulacja, a może próba wyjścia z impasu i możliwość realnego zakończenia konfliktu zbrojnego na Donbasie? Trwające od kilku dni w Kijowie kilkutysięczne protesty obywateli, zaniepokojonych decyzją ukraińskich władz, z pewnością mogły nieco zaskoczyć prezydenta Wołodymyra Zełenskiego, przyzwyczajonego już do wysokich słupków społecznego poparcia. Co jednak...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 64

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Ustawodawczy maraton: pierwszy miesiąc pracy Rady Najwyższej Ukrainy oraz inicjatywy Biura Prezydenta

Rada Najwyższa dziewiątej kadencji rozpoczęła swoją działalność 29 sierpnia 2019 r. Nowy skład parlamentu uformował się w wyniku przedterminowych wyborów, które odbyły się 21 lipca. Według wyników głosowania proprezydencka partia Sługa Narodu otrzymała 254 z 450 mandatów. W ciągu pierwszego miesiąca działalności parlamentu partia rządząca wykazała się...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 65

Jan Muś - Zespół Wschodni

Integracja Serbii z Unią Euroazjatycką. Alternatywa i zagrożenie

Integracja Serbii z Euroazjatycką Unią Gospodarczą (EaUG) będzie miała trojakie znaczenie. Przede wszystkim umożliwi Serbii – choć nie zagwarantuje – zwiększenie obrotu handlowego z EaUG oraz napływ inwestycji zagranicznych. Ponadto wzmocni pozycję negocjacyjną Serbii w relacji z Unią Europejską, dotyczącą jej członkostwa we Wspólnocie. W końcu – ewentualne...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 63

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Niewykorzystana szansa słowackiej dyplomacji: obchody 75. rocznicy wybuchu Słowackiego Powstania Narodowego

29 sierpnia 2019 r. w Bańskiej Bystrzycy upamiętniono 75. rocznicę wybuchu Słowackiego Powstania Narodowego (SNP). Jest ono uważane za jedno z najważniejszych wydarzeń historycznych w dziejach Słowacji. W przestrzeni medialnej i naukowej pojawiają się porównania z Powstaniem Warszawskim. Mimo zapowiedzi słowackich polityków, w obchodach nie wzięli udziału prezydenci...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 62

Jan Muś - Zespół Bałkański

Serbia umacnia swoją pozycję w Bośni i Hercegowinie

Serbia sukcesywnie umacnia swoje wpływy gospodarcze w kluczowych sektorach gospodarki Bośni i Hercegowiny – energetyce i mediach. Integracja gospodarcza obydwu państw, a także rosnąca dominacja Serbii mają potencjalne przełożenie na linię polityczną bośniackich Serbów. Poza zyskami ekonomicznymi gra toczy się o możliwość wywierania presji na przywódców...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 61

Szczepan Czarnecki - Zespół Bałkański

Czeska delegacja z oficjalną wizytą w Serbii – implikacje dla polityki zagranicznej Czech

Podczas oficjalnej wizyty w Serbii, odbywającej się w dniach 10-12 września 2019 r., prezydent Republiki Czeskiej Miloš Zeman opowiedział się za wycofaniem uznania niepodległości Kosowa. Po spotkaniu w Belgradzie z prezydentem Serbii Aleksandarem Vučiciem prezydent Czech poinformował, że w przyszłym miesiącu przeprowadzi konsultacje z organami władzy ustawodawczej na...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 60

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

100 dni prezydenta Wołodymyra Zełenskiego: polityka międzynarodowa

27 sierpnia minęło 100 dni od objęcia przez Wołodymyra Zełenskiego stanowiska prezydenta Ukrainy. W tym czasie udało mu się przejąć kontrolę zarówno nad władzą wykonawczą, jak i ustawodawczą. Pierwsze wizyty międzynarodowe nowego prezydenta pokazały, że ogólny kierunek polityki zagranicznej Ukrainy nie zmieni się. Największym wyzwaniem pozostaje kwestia...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 59

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Realpolitik w stosunkach węgiersko-niemieckich

19 sierpnia 2019 r. kanclerz Angela Merkel udała się z wizytą do położonej w północno-zachodniej części Węgier miejscowości Sopron, gdzie – wspólnie z premierem Viktorem Orbánem – wzięła udział w obchodach 30. rocznicy Pikniku Paneuropejskiego, będącego fundamentem współczesnych relacji pomiędzy obydwoma państwami.

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 58

Dominik Wilczewski - Zespół Wschodni

Kontakty posłanki AWPL-ZChR z rosyjskimi dyplomatami

W Sejmie Litwy omawiana jest kwestia zatajenia przez posłankę Sojuszu Rosyjskiego Irinę Rozową, należącą do frakcji Akcji Wyborczej Polaków na Litwie – Związku Chrześcijańskich Rodzin (AWPL-ZChR), faktu kontaktów z przedstawicielami dyplomatycznymi Federacji Rosyjskiej na Litwie. Do wyjaśnienia szczegółów sprawy konieczne będzie powołanie komisji śledczej....

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 56

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Polska – Ukraina: w oczekiwaniu na normalizację

Sygnały, sugerujące, że podczas wizyty w Warszawie prezydent Wołodymyr Zełenski zamierza wystąpić z propozycją odblokowania ekshumacji ofiar rzezi wołyńskiej, wstrzymanej przez władze Ukrainy w 2017 r., przyjmowane są w Polsce z dużymi nadziejami. Na stosunki polsko-ukraińskie istotny wpływ wywierają bowiem napięcia wokół kwestii pamięci historycznej i polityki...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 57

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Litwa, Łotwa i Estonia świętują 30. rocznicę „łańcucha bałtyckiego”

„Łańcuch bałtycki” (est. Balti kett, łot. Baltijas ceļš, lit. Baltijos kelias) połączył około 2 mln mieszkańców Litwy, Łotwy i Estonii, należących wówczas do Związku Radzieckiego. Na przestrzeni ponad 600 km, wzdłuż dróg łączących trzy stolice, żywy ludzki łańcuch utworzyli ludzie trzymający się za ręce. Pokojowa akcja protestacyjna, przeprowadzona...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 55

Jewhen Mahda - Zespół Wschodni

Pułapki dla Zełenskiego

Jesienią 2019 r. Ukraina znajdzie się w nowej dla siebie jakościowo rzeczywistości politycznej – władza będzie faktycznie skoncentrowana w jednych rękach. Nie jest to sytuacja wyjątkowa w regionie Europy Środkowej i Wschodniej, wyróżnia ją jednak cecha szczególna: ukraiński prezydent ma obecnie bardzo małe doświadczenie w działalności politycznej, a stojącej...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 54

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Kosowo: „ustąpienie” premiera i przedterminowe wybory

W czwartek 22 sierpnia parlament Kosowa przegłosował samorozwiązanie. Miesiąc wcześniej (19 lipca) premier Ramush Haradinaj ogłosił, że rezygnuje ze sprawowanego urzędu po tym, jak Specjalna Izba Sądowa Kosowa wezwała go na przesłuchanie do Hagi. W reakcji na decyzję premiera ugrupowania opozycyjne zwróciły się do prezydenta o jak najszybsze rozpisanie...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 53

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Reforma Rady Państw Morza Bałtyckiego głównym zadaniem prezydencji Danii

1 lipca Dania objęła roczną prezydencję w Radzie Państw Morza Bałtyckiego (RPMB). Dotychczas priorytety i struktury RPMB zostały dwukrotnie przeformułowane. Głównym zadaniem Danii będzie ukończenie procesu reform RPMB i dostosowanie jej do nowych wyzwań, związanych z promocją dialogu i polityką spójności w regionie Morza Bałtyckiego (RMB).

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 52

Damian Szacawa - Zespół Wschodni

Problemy Gazpromu w budowie Nord Stream 2

3 sierpnia spółka Nord Stream 2 AG, odpowiedzialna za projektowanie, budowę i późniejszą eksploatację Nord Stream 2 (Gazociągu Północnego, dalej NS2), poinformowała o ukończeniu jednej nitki gazociągu na terenie wyłącznej strefy ekonomicznej (WSE) Szwecji. Spółka wciąż jednak nie ma pozwolenia na ułożenie NS2 na wodach należących do Danii. Jeppe Kofod,...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 51

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Wizyta prezydent Słowacji Zuzany Čaputovej w Polsce

W dniu 15 lipca prezydent Słowacji Zuzana Čaputová złożyła oficjalną wizytę w Polsce, podczas której spotkała się z prezydentem Andrzejem Dudą i premierem Mateuszem Morawieckim. Rozmawiano m.in. o rozwoju infrastruktury, kwestiach bezpieczeństwa, polityce klimatycznej, sprawach europejskich. Wizyta w Warszawie to pierwsza oficjalna wizyta nowej prezydent Słowacji w...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 50

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Polityka klimatyczna Estonii w kontekście zapisów o neutralności klimatycznej Unii Europejskiej do 2050 r.

Estonia sprzeciwia się przyjęciu zapisów o osiągnięciu przez UE neutralności klimatycznej do 2050 r. W jej ocenie państwa członkowskie powinny mieć wystarczającą elastyczność co do wyboru instrumentów polityki klimatycznej na poziomie krajowym, biorąc pod uwagę stan rozwoju państwa i sprawiedliwość społeczną. Chodzi głównie o możliwość wprowadzania zmian...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 49

Jan Muś - Zespół Bałkański

Rekonstrukcja rządu w Chorwacji

Premier Andrej Plenković zmienił siedmiu członków swojego gabinetu. Rekonstrukcja rządu ma na celu przede wszystkim poprawienie wizerunku rządzącej Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej (HDZ) przed wyborami prezydenckimi, które mają się odbyć pod koniec roku, oraz zaplanowanymi na przyszły rok wyborami do parlamentu. Przeprowadzone zmiany umożliwią obecnemu...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 48

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Wstępne wyniki przedterminowych wyborów parlamentarnych na Ukrainie

21 lipca 2019 r. na Ukrainie odbyły się przedterminowe wybory parlamentarne. Prawie sześć tysięcy kandydatów walczyło o 424 miejsca w Radzie Najwyższej. Centralna Komisja Wyborcza Ukrainy (CKW) opracowała 100% protokołów elektronicznych z wynikami głosowania w wielomandatowym okręgu ogólnokrajowym. Według obliczeń do parlamentu wchodzi pięć partii politycznych:...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 47

Roman Romantsov - Zespół Wschodni

Współpraca gospodarcza Białorusi z Chinami – próba zmniejszenia zależności od Rosji?

Od 2017 r. można zauważyć widoczny rozwój współpracy między Białorusią a Chińską Republiką Ludową. Ostatnia wizyta prezydenta Alaksandra Łukaszenki w Chinach odbyła się w dn. 25-27 kwietnia w ramach II Forum Współpracy Międzynarodowej „Szlak i Droga”. W tym czasie spotkał się z kilkoma politykami, m.in. z przewodniczącym Chińskiej Republiki Ludowej Xi...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 46

Jan Muś - Zespół Bałkański

Chorwacja robi kolejny krok w stronę strefy euro

4 lipca Chorwacja wysłała list intencyjny w sprawie przystąpienia do Europejskiego Mechanizmu Kursów Walutowych (ERM II). Stanowi to pierwszy oficjalny krok do uczestnictwa w ERM II. Poprzedza on wprowadzenie euro jako oficjalnej waluty. Oprócz listu intencyjnego władze Chorwacji przedłożyły również Plan Działania (Action Plan) określający reformy, które Chorwacja...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 45

Dominik Wilczewski - Zespół Bałtycki

Nowy prezydent Litwy z wizytą w Polsce

12 lipca na stanowisko prezydenta Litwy został zaprzysiężony Gitanas Nausėda, który zastąpił Dalię Grybauskaitė, urzędującą od 2009 r. Zgodnie z przedwyborczymi zapowiedziami Nausėda w pierwszą podróż zagraniczną uda się do Polski (16 lipca). Nowy prezydent będzie kontynuował współpracę z Polską w dotychczasowym formacie, można po nim również oczekiwać...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 44

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Projekt ustawy o wolności wyznania powodem napięć w relacjach serbsko-czarnogórskich

Rząd Czarnogóry przedstawił projekt ustawy o wolności wyznania, regulujący kwestie działalności wspólnot religijnych w państwie. Został on jednak skrytykowany zarówno przez Serbską Cerkiew Prawosławną, jak i władze Serbii. Prezydent Aleksandar Vučić ostrzegł również, że przyjęcie ustawy może doprowadzić do pogorszenia relacji pomiędzy państwami. Władze...

Więcej →