Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 309

12 stycznia 2021

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

„Powoli zaciskająca się pętla”. Rosyjsko-białoruskie porozumienie w sprawie cen dostaw gazu i ropy naftowej

24 grudnia 2020 r. władze Białorusi i przedstawiciele Gazpromu podpisali porozumienie w sprawie sprzedaży gazu ziemnego. Ministerstwo Energetyki Białorusi nie podało jednak precyzyjnej ceny za dostawy w 2021 r., podkreślając jedynie, że będzie ona zbliżona do ceny z 2020 r. oraz znacznie niższa od przewidzianej w rosyjsko-białoruskim porozumieniu z 2011 r. Dopiero 10...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 308

8 stycznia 2021

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Nowe obostrzenia i nowe (lepsze) prognozy gospodarcze w państwach bałtyckich

Wzrost zakażeń COVID-19 w państwach bałtyckich w ostatnich tygodniach skutkuje wprowadzeniem szeregu obostrzeń. Drugi lockdown nie wpłynie jednak tak negatywnie na gospodarki państw bałtyckich, jak przewidywano. Prognozy wskazują, że recesja w 2020 r. na Litwie i w Estonii może być jedną z najniższych w Europie. Bez wątpienia jednak najnowsze restrykcje – np....

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 307

7 stycznia 2021

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Estońska Konserwatywna Partia Ludowa: kontrowersje polityczne a poparcie społeczne

Estońska Konserwatywna Partia Ludowa (Eesti Konservatiivne Rahvaerakond, EKRE), znana ze skandali i prowokacyjnych wypowiedzi swoich członków, jest partią antyestablishmentową, antyunijną i antyimigrancką. W ostatnim czasie gorącą dyskusję wywołały krytyczne uwagi jej liderów wobec premier Finlandii, obraźliwe słowa w stosunku do Joego Bidena w kontekście...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 306

7 stycznia 2021

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Budżet Ukrainy na 2021 rok

Rada Najwyższa Ukrainy na posiedzeniu w dniu 15 grudnia 2020 r. przyjęła w całości w drugim czytaniu ustawę budżetową na 2021 r. Dokument poparło 289 deputowanych. To dużo powyżej niezbędnych 226 głosów. Pomiędzy pierwszym a drugim czytaniem rząd zwiększył przewidywane dochody do 1,084 bln UAH (37,25 mld USD). Wydatki ustalono na poziomie 1,32 bln UAH (45,37 mld...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 305

5 stycznia 2021

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Razem z „bratnim narodem”. Szczepienia przeciwko wirusowi SARS-CoV-2 na Białorusi

29 grudnia 2020 r. na Białorusi rozpoczęła się pierwsza faza masowych szczepień przeciwko COVID-19. Władze zdecydowały się na masowe szczepienia wyprodukowanym przez Rosję preparatem Sputnik V, którego skuteczność budzi poważne obawy niezależnych ekspertów, ale także m.in. przeważającej części społeczeństwa rosyjskiego. Szczepienia mają charakter dobrowolny...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 304

4 stycznia 2021

Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Ukraina – bitwa o szczepienia przeciwko COVID-19

Według statystyk Ministerstwa Ochrony Zdrowia Ukrainy liczba zachorowań na COVID-19, zgodnie ze stanem na 30 grudnia 2020 r., przekroczyła milion, a liczba przypadków śmiertelnych zbliża się do 20 tys. od początku pandemii. Ukraina znajduje się na końcu zestawienia państw Europy Środkowej i Wschodniej pod względem liczby wykonanych testów w przeliczeniu na milion...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 303

30 grudnia 2020

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Nadzieja i rozczarowanie. Szczepienia przeciwko COVID-19 w Europie Południowo-Wschodniej

Polityka szczepień państw Europy Południowo-Wschodniej wskazuje na istotną różnicę w jakości zarządzania państwem w sytuacji kryzysowej. Podczas gdy państwa członkowskie Unii Europejskiej z tego regionu – Chorwacja i Słowenia – mają jasno sprecyzowane plany i harmonogram szczepień, rządy państw Bałkanów Zachodnich są w stanie podać swoim obywatelom jedynie...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 302

29 grudnia 2020

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Nie sprint, lecz maraton. Masowe szczepienia przeciwko COVID-19 w państwach regionu Morza Bałtyckiego

Państwa bałtyckie i nordyckie, w tym także Norwegia nienależąca do UE, uczestniczą w programie zakupu szczepionek, negocjowanym przez Komisję Europejską. W większości państw regionu (poza Łotwą), z których każde otrzymało 9750 dawek produktu firmy Pfizer/BioNTech, szczepienia rozpoczęto 27 grudnia. Poszczególne państwa przyjęły stosowne strategie szczepień, w...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 301

28 grudnia 2020

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Stosunek do szczepień przeciw COVID-19 w Europie Środkowej

Obywatele Republiki Czeskiej, Rumunii, Słowacji i Węgier podchodzą sceptycznie do planu szczepień przeciw COVID-19. Tak wynika zarówno z badań lokalnych przeprowadzonych w poszczególnych państwach, jak i z globalnego sondażu zrealizowanego przez agencję IPSOS. Programy szczepień w pierwszej kolejności obejmą służę zdrowia i osoby narażone na ciężki przebieg...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 300

15 grudnia 2020

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Nowa strategia bezpieczeństwa Szwecji: pomiędzy statusem specjalnego partnera a członkostwem w NATO

W ciągu ostatnich kilku lat region Morza Bałtyckiego (RMB) stał się obszarem, gdzie obok pokojowych stosunków pomiędzy państwami pojawiły się silne napięcia, wywołane przez liczne rosyjskie prowokacje wojskowe oraz ćwiczenia wojskowe na dużą skalę. Spowodowało to zmianę podejścia w Szwecji, w której obecnie toczy się debata wokół strategii bezpieczeństwa na...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 299

11 grudnia 2020

Jan Muś - Zespół Bałkański

Chorwacja: kolejny etap reformy podatkowej

4 grudnia 2020 r. został wybrany nowy rząd Czarnogóry, na którego czele stanął Zdravko Krivokapić. Po raz pierwszy od prawie trzech dekad w skład rządu nie weszła Demokratyczna Partia Socjalistów (Demokratska partija socijalista Crne Gore, DPS) – ugrupowanie, z którego wywodzi się obecny prezydent Czarnogóry, Milo Đukanović. Nowy premier zapowiedział, że...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 298

8 grudnia 2020

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Rząd Węgier dziewiąty raz zmienia ustawę zasadniczą

Do laski marszałkowskiej został złożony projekt nowelizacji konstytucji Węgier. Projekt ustawy przedłożyła minister sprawiedliwości Judit Varga. Istotne, acz kontrowersyjne politycznie zmiany konstytucji mają być procedowane w czasie, gdy Węgry zmagają się z pandemią COVID-19, a w państwie ponownie wprowadzono stan zagrożenia.

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 297

8 grudnia 2020

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Czarnogóra: powołanie nowego rządu

4 grudnia 2020 r. został wybrany nowy rząd Czarnogóry, na którego czele stanął Zdravko Krivokapić. Po raz pierwszy od prawie trzech dekad w skład rządu nie weszła Demokratyczna Partia Socjalistów (Demokratska partija socijalista Crne Gore, DPS) – ugrupowanie, z którego wywodzi się obecny prezydent Czarnogóry, Milo Đukanović. Nowy premier zapowiedział, że...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 296

7 grudnia 2020

Agata Domachowska | Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Serbska Cerkiew Prawosławna w żałobie: śmierć metropolity Czarnogóry i Przymorza Amfilohije oraz patriarchy Serbskiej Cerkwi Prawosławnej Irineja

W ciągu niespełna miesiąca wskutek zarażenia koronawirusem zmarło dwóch ważnych hierarchów Serbskiej Cerkwi Prawosławnej (Српска Православна Црква, SPC). W dniu 30 października 2020 r. zmarł metropolita Czarnogóry i Przymorza Amfilohije, zaś 20 listopada odszedł z tego świata patriarcha Serbskiej Cerkwi Prawosławnej Irinej. Obaj przywódcy...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 295

1 grudnia 2020

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Serbia: między „fałszywą rusofilią” a „nieskrywaną rusofobią”?

Na przestrzeni ostatniego roku miały miejsce wydarzenia, które zmąciły dominujący w Serbii przekaz informacyjny, podkreślający tradycyjnie przyjazne i bliskie relacje między Serbią i Rosją. Powtarzające się dyplomatyczne sprostowania i polityczne dwuznaczności w relacjach między obu państwami wskazują na faktyczne ochłodzenie relacji oraz narastający –...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 294

30 listopada 2020

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja na froncie walki z pandemią: sukces masowego testowania i wielość strategii rządowych

22 listopada na Słowacji zakończono rządowy program masowego testowania mieszkańców „Odpowiedzialność społeczna”. W badaniach wzięła udział większość dorosłych Słowaków. Dzięki odizolowaniu osób zakażonych udało się ustabilizować trudną sytuację epidemiologiczną państwa. Wzmocniona została również pozycja polityczna premiera Słowacji, który był...

Więcej →

Zespół Bałtycki

[Zdjęcie: reaktor jądrowy Ringhals w Szwecji, https://powerplants.vattenfall.com/ringhals]

Komentarze IEŚ 293

30 listopada 2020

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Region Morza Bałtyckiego: możliwe nowe punkty na mapie elektrowni jądrowych

Na początku listopada 2020 r. rząd Estonii podjął decyzję o powołaniu grupy roboczej w celu przeanalizowania możliwości budowy elektrowni jądrowej, która miałaby powstać po 2035 r. Jednak to nie jedyny tego typu projekt w regionie Morza Bałtyckiego, bowiem od kilku lat trwają prace w zakresie budowy elektrowni w Polsce. W związku z potrzebą redukcji emisji CO2 i...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 292

27 listopada 2020

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgierskie weto wobec unijnego budżetu – przekonanie czy strategia?

8 listopada Viktor Orbán wysłał list do przywódców Niemiec, Słowenii i Portugalii, a także przewodniczącej Komisji Europejskiej i przewodniczącego Rady Europejskiej, w którym poinformował ich, że w przypadku faktycznego powiązania budżetu UE oraz tzw. funduszu pomocowego z zagadnieniem praworządności dojdzie do węgierskiego weta.

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 291

26 listopada 2020

Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Kryzys konstytucyjny na Ukrainie i jego implikacje wewnętrzne i międzynarodowe

27 października 2020 r. sędziowie Sądu Konstytucyjnego Ukrainy (SK) uznali odpowiedzialność za nieprawidłowe zeznania podatkowe za niezgodną z ustawą zasadniczą, blokując tym samym elektroniczny system zeznań podatkowych i pozbawiając Narodową Agencję ds. Zapobiegania Korupcji (NAZK) możliwości kontrolowania, przechowywania i udostępniania deklaracji. Orzeczenie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 289

24 listopada 2020

Jan Muś - Zespół Bałkański

Pogłębianie integracji w ramach CEFTA

Sekretariat Środkowoeuropejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (CEFTA) poinformował o zacieśnieniu współpracy pomiędzy państwami członkowskimi, w skład których wchodzą państwa Bałkanów Zachodnich (WB6). Większa konkurencyjność i atrakcyjność regionu wpłynie korzystnie na wymianę handlową z państwami UE, szczególnie z Niemcami i Włochami, ale także z...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 288

23 listopada 2020

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Ukraina z nową strategią bezpieczeństwa i starymi problemami

Przyjęta we wrześniu 2020 r. strategia bezpieczeństwa narodowego Ukrainy odnosi się do wielu płaszczyzn oraz zagrożeń i wyzwań, wskazuje też Polskę jako jednego z partnerów strategicznych. W wymiarze militarnym implementacja strategii może być jednak trudna – tak Siły Zbrojne Ukrainy, jak i sektor zbrojeniowy, mimo szybkiego tempa rozwoju i modernizacji, borykają...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 287

17 listopada 2020

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Otwarcie elektrowni jądrowej w Ostrowcu na Białorusi – uwarunkowania i znaczenie inwestycji

7 listopada 2020 r., w rocznicę wybuchu rewolucji październikowej, miało miejsce uroczyste otwarcie pierwszego bloku elektrowni jądrowej w Ostrowcu na Białorusi. Inwestycja ma kluczowe znaczenie z punktu widzenia białoruskiego sektora energetycznego, pogłębia jednak uzależnienie gospodarcze i polityczne Białorusi od Rosji, przyczynia się do pogorszenia stosunków z...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Premier Danii z pingwinem podczas spotkania Rady Państw Morza Bałtyckiego

Komentarze IEŚ 286

17 listopada 2020

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Formaty współpracy wielostronnej w regionie Morza Bałtyckiego: w poszukiwaniu swojej niszy

W ciągu minionego półrocza uczestnicy poszczególnych formatów współpracy regionalnej rozpoczęli dyskusję na temat wizji regionu Morza Bałtyckiego (RMB) w perspektywie 2030 r. Rok 2021 będzie stanowił okres podsumowania dotychczasowych efektów współpracy (bałtycki plan działania HELCOM), okres przejściowy (Punkt ds. Strategii UE dla regionu Morza Bałtyckiego), a...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 285

16 listopada 2020

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

AWPL-ZChR: jak smakuje gorycz porażki

Akcja Wyborcza Polaków na Litwie – Związek Chrześcijańskich Rodzin (AWPL-ZChR), która podczas ostatnich wyborów parlamentarnych na Litwie uzyskała jedynie 4,8% poparcia, złożyła skargę dotyczącą rażących naruszeń procedury wyborczej do Sejmu. Główna Komisja Wyborcza na Litwie odrzuciła skargę, jednak AWPL-ZChR ponownie odwołała się do Sejmu i prezydenta....

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 284

14 listopada 2020

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Wyniki wyborów samorządowych na Ukrainie

Wybory samorządowe na Ukrainie odbyły się 25 października 2020 r. Po raz pierwszy zostały przeprowadzone zgodnie z nową ordynacją wyborczą w warunkach trwającej decentralizacji państwa. Ponad 28 mln obywateli mogło wziąć udział w wyborach deputowanych do rad samorządowych, a także przewodniczących wsi i osiedli oraz merów miast. Jednak do lokali wyborczych...

Więcej →