Instytut Europy Środkowej/Komentarze IEŚ
Wydawca: Instytut Europy Środkowej
ISSN: 2657-6996
  • Sławomir Poleszak
  • Agnieszka Zajdel
  • Szczepan Czarnecki
  • Spasimir Domaradzki
  • Łukasz Krzyżanowski
  • Sławomir Łukasiewicz
  • Damian Szacawa
  • Agata Tatarenko

Komentarze IEŚ

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 719
7 listopada 2022
Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

„Zło przyszło z Zachodu”. Okultyzm, magia i „desatanizacja” w rosyjskiej propagandzie wojennej

Rosyjska propaganda wykorzystuje różne narzędzia w celu usprawiedliwiania agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę oraz dyskredytowania jej obrońców. Jednym z elementów tej strategii było eksponowanie rzekomych nacjonalistycznych i neonazistowskich środowisk, które miały przejąć władzę w 2014 r. w wyniku przewrotu zbrojnego. Łączyły się z tym oskarżenia o...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 718
7 listopada 2022
Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Szczyt Parlamentarny Międzynarodowej Platformy Krymskiej 2022: wyniki spotkania

W dniach 24-25 października 2022 r. w Zagrzebiu (Chorwacja) odbył się pierwszy Szczyt Parlamentarny Międzynarodowej Platformy Krymskiej. W spotkaniu wzięły udział delegacje parlamentarne z 43 państw i zgromadzeń międzyparlamentarnych. Ogółem w forum uczestniczyło ok. 400 polityków z całego świata, którzy dyskutowali o deokupacji Półwyspu Krymskiego, jego dalszej...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 716
27 października 2022
Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Pseudoreferenda, aneksja oraz stan wojenny w czterech obwodach ukraińskich (część 2)

Nielegalne referenda, rosyjska aneksja czterech obwodów należących do Ukrainy oraz wprowadzenie na ich terenie stanu wojennego przyczyniły się do eskalacji napięcia oraz gróźb użycia broni jądrowej ze strony Kremla. Są to kolejne działania Rosji niezgodne z prawem międzynarodowym. Służą one reżimowi Putina jako narzędzie wywierania presji na Ukrainę i na...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 715
27 października 2022
Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Pseudoreferenda, aneksja oraz stan wojenny w czterech obwodach ukraińskich (część 1)

Nielegalne referenda, rosyjska aneksja czterech obwodów należących do Ukrainy oraz wprowadzenie na ich terenie stanu wojennego przyczyniły się do eskalacji napięcia oraz gróźb użycia broni jądrowej ze strony Kremla. Są to kolejne działania Rosji niezgodne z prawem międzynarodowym. Służą one reżimowi Putina jako narzędzie wywierania presji na Ukrainę i na...

Więcej →

Zespół Bałkański, Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 713
20 października 2022
Piotr Oleksy | Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański, Zespół Wschodni

U bram Schengen. Rumunia i Bułgaria w oczekiwaniu na przełom

8 grudnia 2022 r. Rada Unii Europejskiej zdecyduje o rozszerzeniu strefy Schengen o Bułgarię, Chorwację i Rumunię. Poszerzenie strefy o Chorwację jest wysoce prawdopodobne, jednak w przypadku pozostałych dwóch państw nadal wyrażane są poważne zastrzeżenia. Dla Rumunii jest to kluczowa kwestia, a tamtejsze elity oczekują przełomu. Władze w Sofii również chciałyby...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 708
10 października 2022
Ireneusz Topolski - Zespół Wschodni

Potencjał militarny Federacji Rosyjskiej w obwodzie kaliningradzkim

Położenie geostrategiczne obwodu kaliningradzkiego decyduje o jego znaczeniu militarnym dla Federacji Rosyjskiej. Od 2016 r. rozbudowa potencjału militarnego koncentrowała się na zwiększeniu jego zdolności ofensywnych. Proces ten uległ zmianie po agresji na Ukrainę. Skierowane z obwodu kaliningradzkiego do walki jednostki bojowe poniosły duże straty. Spowodowało to...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 705
6 października 2022
Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Naddniestrzański dylemat Kiszyniowa

Władze Mołdawii stoją przed dylematem w kwestii polityki wobec separatystycznego regionu na lewym brzegu Dniestru. Nowe uwarunkowania międzynarodowe, które są efektem rosyjskiej agresji na Ukrainę, zwiększają możliwości nacisku na władze separatystycznej republiki. Szybkie rozwiązanie problemu byłoby w interesie Ukrainy, która sygnalizuje chęć zaangażowania się...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 704
4 października 2022
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Wiarygodność organizacji międzynarodowych w obliczu inwazji Rosji na Ukrainę (część 2)

Agresja Rosji na Ukrainę przyczyniła się nie tylko do przyspieszonej erozji porządku międzynarodowego, ale także do spadku zaufania wobec organizacji międzynarodowych. Ograniczona efektywność kluczowych organizacji międzypaństwowych, kontrowersyjne działania niektórych istotnych organizacji pozarządowych oraz konsekwentne lekceważenie przez Rosję prawa...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 700
30 września 2022
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Wiarygodność organizacji międzynarodowych w obliczu inwazji Rosji na Ukrainę (część 1)

Agresja Rosji na Ukrainę przyczyniła się nie tylko do przyspieszonej erozji porządku międzynarodowego, ale także do spadku zaufania wobec organizacji międzynarodowych. Ograniczona efektywność kluczowych organizacji międzypaństwowych, kontrowersyjne działania niektórych istotnych organizacji pozarządowych, a także konsekwentne lekceważenie przez Rosję prawa...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 696
27 września 2022
Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Żniwa na Ukrainie w cieniu wojny

Kampania zbierania plonów w 2022 r. prawdopodobnie jest najtrudniejszą w historii niepodległej Ukrainy. Pełnowymiarowa inwazja Rosji spowodowała znaczne zniszczenie infrastruktury rolnej, zaminowanie pól i spadek produkcji. Kosztem nadzwyczajnego wysiłku, a nawet ofiar ludzkich, udało się zakończyć zbiór wczesnych upraw zbożowych i rozpocząć jesienną kampanię...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 692
22 września 2022
Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Orędzie Władimira Putina z 21 września 2022 r. i jego znaczenie

21 września opublikowane zostało orędzie Władimira Putina do narodu rosyjskiego – pierwsze od czasu rozpoczęcia rosyjskiej agresji na Ukrainę. Prezydent zapowiedział w nim pomoc samozwańczym republikom donbaskim oraz wojskowo-cywilnym władzom obwodu zaporoskiego i chersońskiego w przeprowadzeniu referendów o przyłączeniu tych obszarów do Rosji. Ogłosił także...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 690
15 września 2022
Michał Paszkowski | Piotr Oleksy - Zespół Bałtycki, Zespół Wschodni

Mołdawia: trudna sytuacja energetyczna i rosyjskie groźby

Mołdawski sektor energetyczny znajduje się w niezwykle trudnym położeniu. Jest to efekt wieloletnich zaniedbań osób rządzących tym państwem oraz działań podejmowanych od kilku miesięcy przez Rosję. Wysokie koszty gazu ziemnego i energii elektrycznej oraz rosnąca inflacja będą oddziaływać na notowania proeuropejskiego obozu władzy. Niepokój podsycają...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 682
31 sierpnia 2022
Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Platforma Krymska 2022: na drodze do odbudowy integralności terytorialnej Ukrainy

23 sierpnia 2022 r. w Kijowie odbył się drugi szczyt Platformy Krymskiej – inicjatywy, która ma na celu konsolidację polityki nieuznawania zmian w międzynarodowym statusie prawnym Krymu. Znaczenie tegorocznych obrad polegało głównie na tym, że kwestia deokupacji Półwyspu ewoluowała z poziomu konieczności ochrony podstawowych zasad prawa międzynarodowego w kierunku...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 680
30 sierpnia 2022
Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Mołdawia: próby przebudowy sceny politycznej

Mołdawska prokuratura stawia zarzuty kolejnym czołowym politykom dwóch największych ugrupowań opozycyjnych – Partii Socjalistów Republiki Mołdawii (PSRM) oraz Partii Șor. Jednocześnie coraz bardziej uwidacznia się społeczne niezadowolenie, powodowane gwałtownym wzrostem cen. Kompromitacja partii opozycyjnych stworzyła przestrzeń do powstania nowych ruchów...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 678
27 sierpnia 2022
Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Na równi pochyłej. Sytuacja gospodarcza Białorusi w czasie pełnowymiarowej agresji Rosji na Ukrainę (część 2)

Nowa faza rosyjskiej agresji i pośredni w niej udział reżimu Łukaszenki mają istotny wpływ na sytuację geopolityczną i gospodarczą Białorusi. Stopniowo wdrażane nowe pakiety sankcji uderzają w najbardziej dochodowe sektory białoruskiej gospodarki, które od lat uzależnione są od eksportu do Unii Europejskiej i na Ukrainę. Pogłębiająca się recesja przekłada...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 677
27 sierpnia 2022
Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Na równi pochyłej. Sytuacja gospodarcza Białorusi w czasie pełnowymiarowej agresji Rosji na Ukrainę (część 1)

Nowa faza rosyjskiej agresji i pośredni w niej udział reżimu Łukaszenki mają istotny wpływ na sytuację geopolityczną i gospodarczą Białorusi. Stopniowo wdrażane nowe pakiety sankcji uderzają w najbardziej dochodowe sektory białoruskiej gospodarki, które od lat uzależnione są od eksportu do Unii Europejskiej i na Ukrainę. Pogłębiająca się recesja przekłada...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 676
26 sierpnia 2022
Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Przyśpieszona ukrainizacja językowa

Rosja dokonuje na Ukrainie zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości, a także językobójstwa („linguicide”), świadomie niszcząc język ukraiński jako element tożsamości narodu, jego kulturalnej i historycznej wspólnoty, interesów i wartości narodowych. Uzyskany efekt jest jednak przeciwny do zamierzonego – przyśpiesza proces samoidentyfikacji językowej...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 665
30 lipca 2022
Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Rola ruchu wolontariackiego w obronie Ukrainy przed rosyjską agresją

Od 24 lutego 2022 r. na Ukrainie nastąpił istotny wzrost ruchów wolontariackich. Aby wesprzeć siły zbrojne, Ukraińcy w ramach wolontariatu organizują zbiórki pieniędzy, kupują niezbędne artykuły, pomagają w przewożeniu ludzi itp. Część wolontariuszy pracuje samodzielnie, inni dołączają do już istniejących organizacji charytatywnych i społecznych, a...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 660
22 lipca 2022
Piotr Oleksy | Andrzej Szabaciuk | Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Uzyskanie statusu kandydata do Unii Europejskiej przez Ukrainę i Mołdawię oraz jego znaczenie w odbiorze społecznym tych państw

Od pierwszych dni nowej fazy rosyjskiej agresji (24 lutego 2022 r.) władze Ukrainy na czele z prezydentem Wołodymyrem Zełenskim jednoznacznie akcentowały, że perspektywa członkostwa w Unii Europejskiej będzie ważnym sygnałem świadczącym o solidarności państw europejskich w walce z rosyjską inwazją. Ukraina, podobnie jak Mołdawia, od lat mierzy się z...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 650
5 lipca 2022
Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Trudna sztuka balansowania. Reżim Łukaszenki wobec rosyjskiej agresji na Ukrainę

Od rozpoczęcia rosyjskiej agresji na Ukrainę Alaksandr Łukaszenka próbuje demonstrować bliskie związki z Federacją Rosyjską, udostępniając wojskom rosyjskim swoje terytorium oraz infrastrukturę i jednocześnie unikając wysłania białoruskich wojsk na Ukrainę. Przeciągająca się wojna i rosnące straty strony rosyjskiej zmuszają władze na Kremlu do szukania...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 647
4 lipca 2022
Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Status kandydata do członkostwa w Unii Europejskiej dla Ukrainy

24 czerwca 2022 r. podczas szczytu przywódców państw członkowskich UE w Brukseli została ogłoszona decyzja Rady Europejskiej o nadaniu Ukrainie statusu kandydata do Unii Europejskiej. Ukraina deklaruje gotowość do natychmiastowych działań w zakresie negocjacji akcesyjnych, jednak spełnienie niezbędnych warunków będzie procesem długotrwałym i trudnym dla państwa...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 646
30 czerwca 2022
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Rosyjska propaganda uderza w relacje polsko-ukraińskie

W ostatnich tygodniach Rosja prowadzi intensywną kampanię propagandowo-dezinformacyjną w celu pogorszenia relacji Polski i Ukrainy. Warszawie zarzuca się m.in. dążenie do zajęcia i podporządkowania sobie zachodniej części Ukrainy w imię idei „wielkiej Rzeczypospolitej”. Polska jest też przedstawiana jako państwo nieodpowiedzialne i rusofobiczne, dążące do...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 643
29 czerwca 2022
Jakub Olchowski | Andrzej Szabaciuk | Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Europejscy przywódcy w Kijowie – teatr polityczny z wymiernym epilogiem

Wizyta Klausa Iohannisa, Emmanuela Macrona, Mario Draghiego i Olafa Scholza w Kijowie nie przyniosła, wbrew oczekiwaniom wielu obserwatorów, prób nakłonienia Ukrainy do ustępstw wobec Rosji w imię szybkiego zakończenia wojny. Próby takie byłyby zresztą nieskuteczne, bo ustępstwa ze strony Ukrainy grożą jej utratą suwerenności. Przywódcy państw UE starali się...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 634
21 czerwca 2022
Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Plany rządu ukraińskiego na odbudowę Ukrainy

Już ponad kwartał Rosja prowadzi na Ukrainie wojnę na wyniszczenie. Dewastuje budynki, bombarduje i ostrzeliwuje zajęte miejscowości, minuje, wysadza i pali składy ropy naftowej, zakłady chemiczne, obiekty przemysłowe i zasiane pola. Ukraina zbiera informacje o zniszczeniach, a także pracuje nad minimalizacją strat wojennych oraz planami odbudowy państwa i gospodarki...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 632
17 czerwca 2022
Kinga Machowicz - Zespół Wschodni

Powściągliwa reakcja Kazachstanu wobec agresji Rosji na Ukrainę

Kazachstan prowadzi politykę zagraniczną w taki sposób, by służyła rozwojowi gospodarczemu państwa. W praktyce wiąże się to z koniecznością równoważenia interesów Chin, Rosji i Turcji w odniesieniu do państw Azji Centralnej, a także utrzymywania relacji handlowych z innymi państwami. Równolegle Kazachstan musi też zapobiegać groźbie utraty części...

Więcej →