Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 904

13 lipca 2023

Krzysztof Fedorowicz - Zespół Wschodni

Grupa Wagnera na Białorusi. Realia i perspektywy

Białoruska oferta mediacji oraz propozycja przeniesienia najemników z Grupy Wagnera na terytorium tego państwa wywołały określone reakcje obronne państw sąsiednich, szczególnie Polski i Litwy. Przede wszystkim zapowiadaną obecność grupy na terenie Białorusi odebrano jako bezpośrednie zagrożenie. Tym samym istotną kwestią jest jej rzeczywisty status na Białorusi i...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 903

13 lipca 2023

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Skuteczność ONZ i MAEA w obliczu konfliktu rosyjsko-ukraińskiego

Po 24 lutego 2022 r. coraz częściej podnoszona jest kwestia adekwatności instytucji międzynarodowych do nowych realiów geopolitycznych. Agresja Rosji na Ukrainę pokazała, że system bezpieczeństwa zbiorowego zbudowany po II wojnie światowej nie wypracował skutecznych mechanizmów, które zapobiegałyby wojnom zaborczym i wykorzystywaniu infrastruktury jądrowej do...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 897

6 lipca 2023

Jakub Olchowski | Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Kolejny szczyt NATO w cieniu wojny

W dniach 11-12 lipca 2023 r. w Wilnie odbędzie się szczyt Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego. Największym wyzwaniem dla NATO-wskich przywódców będzie ułożenie relacji z Ukrainą w obliczu trwającej rosyjskiej agresji na to państwo. Rosnące oczekiwania Ukrainy w kwestii członkostwa w tej organizacji powodują rozbieżności między jej członkami. W takiej...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 891

29 czerwca 2023

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Hybrydowa kontrofensywa

Na przełomie maja i czerwca 2023 r. Ukraina rozpoczęła działania kontrofensywne. Zdając sobie sprawę z wysokiej stawki i dużych oczekiwań, tak ze strony społeczeństwa, jak i zachodnich partnerów, władze Ukrainy starają się tonować nadmierny optymizm. Jednocześnie sięgnięto też po instrumenty hybrydowe, by zwiększać szanse kontrofensywy poprzez destabilizowanie...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 889

29 czerwca 2023

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Bunt Prigożyna i jego potencjalne skutki

23 czerwca 2023 r. Jewgienij Prigożyn rozpoczął swój „marsz sprawiedliwości”, który miał być odpowiedzią na dyskryminację i bezpośredni atak na najemników z Grupy Wagnera przez siły zbrojne Federacji Rosyjskiej. Krótki bunt, wymierzony oficjalnie w kierownictwo Ministerstwa Obrony Federacji Rosyjskiej, obnażył niemoc i słabość państwa rosyjskiego. Trudno...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 888

29 czerwca 2023

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Geneza „marszu sprawiedliwości” Jewgienija Prigożyna

Prywatna firma militarna – Grupa Wagnera – była i jest niejednokrotnie wykorzystywana przez władze Federacji Rosyjskiej w zapalnych punktach na Bliskim Wschodzie, w Afryce oraz od początku rosyjskiej agresji także na Ukrainie. Atak na pełną skalę oraz problemy armii rosyjskiej przyczyniły się do znacznego zwiększenia liczebności oddziałów podporządkowanych...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 886

28 czerwca 2023

Krzysztof Fedorowicz - Zespół Wschodni

Nowa koncepcja bezpieczeństwa narodowego Białorusi

W marcu 2023 r. Rada Bezpieczeństwa Białorusi przedstawiła projekt nowej koncepcji bezpieczeństwa narodowego. W obliczu eskalacji napięcia geopolitycznego w regionie przyjęto założenie, iż powinna ona być ukierunkowana na realizację działań w ramach odstraszania strategicznego, mających na celu ochronę niepodległości, integralności terytorialnej, suwerenności i...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 877

21 czerwca 2023

Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Wyzwania stabilności. Rumuńska polityka po rotacyjnej zmianie rządu

Nowym premierem Rumunii został Marcelu Ciolacu, lider Partii Socjaldemokratycznej. Rekonstrukcja rządu odbyła się w ramach planowanej rotacji stanowisk między głównymi partnerami koalicyjnymi. Nie przyniesie ona znaczących zmian w polityce wewnętrznej ani zagranicznej. Niemniej zbliżające się wybory parlamentarne i prezydenckie oraz dynamika międzynarodowa powodują,...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 876

21 czerwca 2023

Krzysztof Fedorowicz - Zespół Wschodni

Białoruś wobec nadchodzącego kryzysu sukcesyjnego

W najbliższym czasie Białoruś stanie przed nieuchronnym problemem sukcesji władzy. Na wizerunku sprawnego fizycznie do tej pory prezydenta cieniem kładą się problemy zdrowotne, których nie można już ukryć przed opinią publiczną. Wyraźnie dostrzegalne pogorszenie stanu zdrowia Alaksandra Łukaszenki wskazuje, iż kwestia sukcesji na Białorusi staje się coraz...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 863

7 czerwca 2023

Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Umacnianie Wspólnoty. Kluczowe wątki spotkania europejskich przywódców w Mołdawii

Szczyt Europejskiej Wspólnoty Politycznej (EWP), który odbył się 1 czerwca 2023 r. w Kiszyniowie, był krokiem w stronę mocniejszego ugruntowania tego formatu w systemie międzynarodowym. Jednocześnie był to wyraźny gest potwierdzający wzrost wagi państw Europy Wschodniej. Na spotkaniu europejskich przywódców zarysowały się rozbieżności w kwestii gwarancji...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 861

1 czerwca 2023

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Grupa Ramstein: przesłanki utworzenia i rola w zapewnieniu zdolności wojskowych Ukrainy (część 3)

Grupa Ramstein to międzynarodowa koalicja, której członkowie udzielają Ukrainie regularnej pomocy wojskowej w postaci finansowania, dostaw broni, szkolenia ukraińskich wojskowych, a także modernizacji oraz naprawy sprzętu. Od końca kwietnia 2022 r. koalicja ta zapewniła Ukrainie 65 mld USD pomocy w zakresie bezpieczeństwa, obejmującej m.in. dostarczenie nowoczesnych...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 860

1 czerwca 2023

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Grupa Ramstein: przesłanki utworzenia i rola w zapewnieniu zdolności wojskowych Ukrainy (część 2)

Grupa Kontaktowa ds. Obrony Ukrainy, zwana w skrócie grupą (formatem) Ramstein, to koalicja 54 państw, której celem jest zsynchronizowanie i przyspieszenie procesu dostarczania Ukrainie pomocy wojskowej, uzbrojenia i sprzętu w celu przeciwdziałania rosyjskiej agresji. Utworzenie tej koalicji 26 kwietnia 2022 r. było odpowiedzią na brak zdecydowanych działań organizacji...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 859

31 maja 2023

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Grupa Ramstein: przesłanki utworzenia i rola w zapewnieniu zdolności wojskowych Ukrainy (część 1)

Agresja Rosji na Ukrainę, dokonana 24 lutego 2022 r., doprowadziła do radykalnych zmian w architekturze europejskiego i globalnego bezpieczeństwa. Największa wojna lądowa w Europie od czasów II wojny światowej przyczyniła się do utworzenia koalicji 54 państw – tzw. formatu Ramstein, w ramach którego opracowano mechanizm regularnej pomocy wojskowej dla Ukrainy w...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 854

25 maja 2023

Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Mołdawia: przyśpieszenie na europejskim kursie oraz próby rzucenia gagauskiej kotwicy

Władze Mołdawii postanowiły zademonstrować poparcie większości społeczeństwa dla idei integracji europejskiej. Ma to szczególne znaczenie przed szczytem Europejskiej Wspólnoty Politycznej, który odbędzie się 1 czerwca 2023 r. w Kiszyniowie. Jednocześnie prorosyjska Partia Șor zdobyła władzę w Autonomii Gagauskiej. Widać obecnie, że będzie starała się...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 848

18 maja 2023

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Spór o status Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej Patriarchatu Moskiewskiego w Ukrainie (cz. 3)

Od listopada 2022 r. w Ukrainie prowadzona jest ożywiona dyskusja nad kwestią zakazu działalności Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej Patriarchatu Moskiewskiego. Projekt takiej ustawy skierowany został do Rady Najwyższej 19 stycznia 2023 r., ale od tego czasu nie poczyniono żadnych działań, aby został on wcielony w życie. Prawdopodobną przyczyną opieszałości władz...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 845

15 maja 2023

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

„Specjalna Wojna Ojczyźniana”

Obchodzony 9 maja Dzień Zwycięstwa jest wciąż najważniejszym świętem w Rosji, a jednocześnie istotnym instrumentem polityki Kremla, tak w wymiarze wewnętrznym, jak i międzynarodowym. Moskiewskie obchody w 2023 r. i wystąpienie Władimira Putina pokazały, że Rosja militarnie i ekonomiczne znajduje się w bardzo trudnej sytuacji. Mimo to zamierza konsekwentnie...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 840

6 maja 2023

Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Gagauzja: nowy baszkan będzie przeciwnikiem prozachodniej władzy w Mołdawii

Do drugiej tury wyborów baszkana Gagauzji weszli Grigorij Uzun, którego wspierała Partia Socjalistów, oraz Jewgienija Gucul – kandydatka Partii Șor. Oboje reprezentują narrację antyrządową oraz skrajny, socjalny populizm, podszyty prorosyjskością. Gagauzja może stać się bastionem opozycji, oddziałującym na emocje społeczne oraz służącym destabilizacji...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 838

4 maja 2023

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Ukraina wobec Chin w obliczu rosyjskiej inwazji

Od wybuchu wojny Ukraina zabiega o większe zaangażowanie Chin w uregulowanie konfliktu, mając nadzieję, że pozwoli to zatrzymać rosyjską agresję. Władze Chin unikały jednak bezpośredniego kontaktu z prezydentem Zełenskim i niejednoznacznie wypowiadały się na temat przyczyn wojny oraz działań Rosji. Wykorzystując sytuację, zaopatrywały się w tanie rosyjskie...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 835

25 kwietnia 2023

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Pierwsza Konferencja Bezpieczeństwa Morza Czarnego odpowiedzią na strategiczne zagrożenia i wyzwania

W dniach 12-13 kwietnia 2023 r. w Bukareszcie, w ramach Międzynarodowej Platformy Krymskiej, odbyła się Pierwsza Konferencja Bezpieczeństwa Morza Czarnego. Jej celem było wypracowanie wspólnej wizji wobec wyzwań i zagrożeń, a także strategii zapewnienia bezpieczeństwa w regionie czarnomorskim. W wydarzeniu wzięło udział ponad 200 polityków, mężów stanu i...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 834

24 kwietnia 2023

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Wpływ wojny na dynamikę sytuacji politycznej i społecznej na Ukrainie

Rosyjska agresja wpłynęła na układ sił politycznych na Ukrainie. Ugrupowania prorosyjskie zniknęły ze sceny. Ponadto, dopóki wojna trwa, nie odbędą się wybory, co utrwala aktualną sytuację. Jednocześnie odżywają konflikty polityczne i dotychczasowe problemy, takie jak korupcja i niewydolność elit politycznych. Morale społeczeństwa pozostaje jednak wysokie, a...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 832

21 kwietnia 2023

Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Ukraina i Mołdawia: w stronę realnego partnerstwa

Rosyjska inwazja uwidoczniła znaczenie stosunków ukraińsko-mołdawskich dla rozwoju i sytuacji strategicznej obu państw. Dla Kiszyniowa Ukraina stała się kluczowym gwarantem bezpieczeństwa. Natomiast Kijów dostrzegł strategiczne znacznie sąsiada w sferze militarnej, społecznej i transportowo-logistycznej. Jednocześnie w życiu publicznym pojawiły się sygnały o...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 830

18 kwietnia 2023

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Białoruś, gwarancje bezpieczeństwa a sprawa polska

W ostatnich tygodniach władze Białorusi starają się akcentować narastające rzekomo zagrożenie ze strony państw Sojuszu Północnoatlantyckiego, w tym m.in. Polski. W efekcie zintensyfikowano konsultacje z Federacją Rosyjską na temat nowych gwarancji bezpieczeństwa. Działania te mogą mieć związek z kwestią rozmieszczenia na terytorium Białorusi broni jądrowej,...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 828

7 kwietnia 2023

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Wołodymyr Zełenski w Warszawie – emocje i deklaracje

Wizyta Wołodymyra Zełenskiego w Polsce miała znaczenie symboliczne, ale była również elementem szerokiej kampanii dyplomatycznej, prowadzonej konsekwentnie przez Ukrainę w celu pozyskiwania zewnętrznego wsparcia dla wysiłku wojennego. W wymiarze symbolicznym pierwsza od czasu rosyjskiej inwazji oficjalna wizyta zagraniczna prezydenta Ukrainy podkreśliła wdzięczność...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 819

27 marca 2023

Tomasz Lachowski - Zespół Wschodni

Czy Władimir Putin trafi do Hagi? O prawno-politycznych konsekwencjach nakazów aresztowania wydanych przez Międzynarodowy Trybunał Karny

17 marca 2023 r. Międzynarodowy Trybunał Karny w Hadze podjął decyzję w przedmiocie wydania nakazów aresztowania wobec dwóch osób – urzędującego prezydenta Federacji Rosyjskiej, Władimira Putina, oraz rzeczniczki praw dziecka w Rosji, Marii Lwowej-Biełowej. Sędziowie Izby Przygotowawczej MTK uznali, że został zgromadzony wystarczający materiał dowodowy, aby...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 818

26 marca 2023

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Scenariusze rozwoju sytuacji polityczno-militarnej na Ukrainie

Po ponad roku od rozpoczęcia rosyjskiej inwazji dyskusja polityczna wśród zachodnich partnerów Ukrainy koncentruje się przeważnie na kwestiach dostaw broni i możliwości ich rozszerzenia. Jednocześnie w USA i Europie rośnie sceptycyzm co do konieczności udzielania Ukrainie znaczącej pomocy finansowej i wojskowej, w szczególności w obawie przed niekontrolowaną...

Więcej →