Komentarze IEŚ

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 812

Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Mołdawska scena polityczna w dobie antyrządowych protestów

Rządząca Republiką Mołdawii Partia Działania i Solidarności (PAS) notuje w ostatnich miesiącach spadki poparcia w sondażach. Ich przyczyną jest wzrost cen, zwłaszcza energii, oraz brak oczekiwanych reform. Ponadto w Kiszyniowie regularnie odbywają się protesty o antyrządowym charakterze. Niemniej kalendarz wyborczy, kształt sceny politycznej oraz nastroje społeczne...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 811

Jan Muś - Zespół Bałkański

Solidarność dla stabilności: premier Słowenii z wizytą w Bośni i Hercegowinie

Wizyta premiera Słowenii Roberta Goloba w Bośni i Hercegowinie ma potrójne znaczenie. Przede wszystkim ma podkreślić rolę, jaką Słowenia odgrywa w regionie, szczególnie w odniesieniu do bardzo aktywnej polityki Chorwacji wobec Bośni i Hercegowiny. Premier Słowenii chciał wykorzystać sukces, jaki Słowenia odniosła w czasie swojej prezydencji w UE, kiedy BiH...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 810

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Aktywny i wiarygodny partner: inauguracja prezydentury Petra Pavla

Petr Pavel, wybrany na prezydenta Republiki Czeskiej 28 stycznia 2023 r., w dniu 9 marca złożył przysięgę na Zamku Praskim. Uroczystości pod wieloma względami miały charakter symboliczny. Zapowiadały zmiany w sprawowaniu urzędu prezydenta przez Petra Pavla w stosunku do jego poprzednika Miloša Zemana. O tym, że Petr Pavel zamierza wyraźnie odciąć się od okresu...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 809

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Ukraińskie rolnictwo rok po rosyjskiej inwazji: wyniki i prognozy

Rok 2022 przyniósł rekordowe straty dla ukraińskiego rolnictwa, a jednocześnie wskazał na wysoką odporność i możliwości adaptacji tego sektora gospodarki do warunków wojennych. Ukraińskim rolnikom udało się zapewnić bezpieczeństwo żywnościowe państwa i utrzymać jego potencjał eksportowy. Jednak w 2023 r. problemy tej branży nadal będą się pogłębiać ze...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 808

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Bułgaria rozważa powrót do budowy rurociągu Burgas-Aleksandropolis

W Bułgarii trwają prace nad powrotem do budowy rurociągu Burgas-Aleksandropolis, który miałby umożliwić większą dywersyfikację dostaw ropy naftowej do rafinerii w Burgas. Projekt został zainicjowany już w 1993 r., przy czym wówczas zakładał zwiększenie eksportu ropy naftowej wydobywanej w Rosji na rynki międzynarodowe. Trwająca wojna rosyjsko-ukraińska oraz...

Więcej →

Zespół Bałkański, Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 807

Dominik Héjj | Jan Muś | Michał Paszkowski - Zespół Bałkański, Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Rurociąg Serbia-Węgry: nowy rozdział we współpracy energetycznej

Serbia od kilkunastu miesięcy podejmuje aktywne działania na rzecz dywersyfikacji źródeł oraz kierunków dostaw ropy naftowej do jedynej funkcjonującej w tym państwie rafinerii w Panczewie. Ze względu na sankcje nałożone na Rosję zakład nie jest obecnie w stanie importować ropy naftowej z tego państwa. Rząd w Belgradzie opowiada się jednak za budową rurociągu...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 806

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Serbia: ponadpartyjny format współpracy politycznej in statu nascendi

10 marca 2023 r. prezydent Serbii Aleksandar Vučić ogłosił utworzenie ponadpartyjnego bloku politycznego o nazwie Ruch Ogólnonarodowy na rzecz Państwa. Według deklaracji prezydenta Ruch ten tworzyć mają różne partie i środowiska polityczne, uznane autorytety i osobistości spoza świata polityki oraz przedstawiciele różnych grup zawodowych. Zapowiedziana inicjatywa...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarz IEŚ 805

Anna Jagiełło-Szostak - Zespół Bałkański

Czarnogóra: przed wyborami prezydenckimi

Wybory prezydenckie w Czarnogórze odbędą się 19 marca 2023 r. i będą czwartymi od ogłoszenia niepodległości w 2006 r. W wyborach wystartuje siedmiu kandydatów, w tym Milo Đukanović, obecny prezydent Czarnogóry i lider Demokratycznej Partii Socjalistów. Mimo że w czarnogórskim systemie politycznym pozycja ustrojowa prezydenta jest słabsza niż premiera, wybory te...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarz IEŚ 804

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Wsparcie Norwegii dla Ukrainy: bilans 12 miesięcy

W 2022 r. wartość pomocy dla Ukrainy wyniosła ok. 10,7 mld koron norweskich (ok. 965 mln euro), w tym 6,3 mld koron przekazano na pomoc cywilną i humanitarną, a 4,4 mld na pomoc wojskową. W większości środki te przekazane zostały za pośrednictwem organizacji międzynarodowych i funduszy wielostronnych. W kolejnych latach środki na wspieranie Ukrainy pochodzić będą z...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarz IEŚ 803

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Bułgaria: początek kampanii wyborczej

3 marca 2023 r. oficjalnie rozpoczęła się kampania wyborcza do przedterminowych wyborów parlamentarnych zaplanowanych na 2 kwietnia 2023 r. Tego dnia Centralna Komisja Wyborcza zarejestrowała piętnaście partii i siedem koalicji wyborczych. W kolejnych, piątych już wyborach parlamentarnych w ciągu ostatnich dwóch lat były premier Bojko Borisow dąży do odzyskania...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarz IEŚ 802

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Projekt porozumienia o podstawach normalizacji stosunków między Serbią i Kosowem: charakterystyka i główne założenia umowy (cz. 2)

W tle trwającego od kilku miesięcy kryzysu politycznego wokół północnego Kosowa ma miejsce niełatwy dialog między władzami w Belgradzie i Prisztinie, prowadzony przy wsparciu UE. Dialog ten ogniskuje się obecnie na tzw. francusko-niemieckiej – vel europejskiej i aktywnie popieranej przez Stany Zjednoczone – propozycji pełnej i szybkiej normalizacji relacji między...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarz IEŚ 801

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Wybory parlamentarne w Estonii: kontynuacja i zmiana

5 marca 2023 r. odbyły się wybory do estońskiego parlamentu. Frekwencja wyniosła 64%. Zwyciężyła liberalna Partia Reform przed Estońską Konserwatywną Partią Ludową, Partią Centrum, Eesti 200, Partią Socjaldemokratyczną i Ojczyzną. Koalicję rządową najprawdopodobniej utworzą liberalne RE, Eesti 200 i SDE, co oznacza, że dotychczasowy kurs w polityce...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 800

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Estonia aktualizuje Koncepcję bezpieczeństwa narodowego

Estonia przyjęła zaktualizowaną wersję Koncepcji bezpieczeństwa narodowego. Dokument ten powstał w odpowiedzi na zmiany w środowisku bezpieczeństwa w związku z wojną rosyjsko-ukraińską. Największe znaczenie ma deklaracja dotycząca wzrostu wydatków na cele obronne w kolejnych latach – do minimum 3% PKB – oraz finansowania pozamilitarnych działań na rzecz...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 799

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Rok po inwazji: wpływ wojny rosyjsko-ukraińskiej na bezpieczeństwo energetyczne państw Europy Środkowej

Wojna rosyjsko-ukraińska w istotny sposób zmieniła postrzeganie bezpieczeństwa w Europie Środkowej, a biorąc pod uwagę dużą rolę Rosji w dostawach surowców energetycznych, wpłynęła także na sferę gospodarczo-energetyczną. Wraz ze zbrojnym atakiem Rosji na Ukrainę większość państw Europy Środkowej podjęła działania mające na celu ograniczenie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 798

Jan Muś - Zespół Bałkański

Słowenia: postępująca konsolidacja sceny politycznej

Na scenie politycznej Słowenii doszło do istotnych przesunięć. Wpłyną one pozytywnie przede wszystkim na pozycję prawicowej Słoweńskiej Partii Demokratycznej Janeza Janšy. Znajdujący się w centrum sceny politycznej Ruch Wolności Roberta Goloba skupił najważniejszych partnerów z partii liberalnych. Niejasna jest za to przyszłość partii lewicowych. Istotną...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 797

Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Mołdawia: nowy premier i rozwój asertywności

Nowym premierem Mołdawii został Dorin Recean, były doradca prezydenta ds. bezpieczeństwa i były minister spraw wewnętrznych. Zmiana szefa rządu odbyła się w czasie, gdy do opinii publicznej docierały liczne doniesienia o zagrożeniu atakiem dywersyjnym ze strony Rosji. Temat bezpieczeństwa wychodzi na pierwszy plan życia publicznego w Mołdawii, która coraz wyraźniej...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 796

Anna Jagiełło-Szostak - Zespół Bałkański

Relacje Bośni i Hercegowiny z NATO w cieniu rosyjskiej inwazji na Ukrainę

Na spotkaniu ministerialnym państw członkowskich NATO w Brukseli w dniach 14-15 lutego 2023 r. zatwierdzono pakiet pomocowy dla Bośni i Hercegowiny, co jest kontynuacją decyzji podjętych już w czerwcu 2022 r. na szczycie NATO w Madrycie. Bośnia i Hercegowina po otrzymaniu statusu kandydata do Unii Europejskiej aspiruje także do członkostwa w NATO. Jest to celem polityki...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 795

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Orędzie Władimira Putina z 21 lutego 2023 r. i jego znaczenie

Orędzie Władimira Putina wygłoszone 21 lutego 2023 r. przed Zgromadzeniem Federalnym zdominowała kwestia agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę oraz rzekome imperialne plany Zachodu zmierzające do „strategicznego pokonania Rosji”. Poza próbą uzasadnienia tzw. „specjalnej operacji wojskowej”, Putin starał się przekonać swoich współobywateli, że nie zamierza...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 794

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgierska obecność na szczycie B9 w Warszawie

W środę, 22 lutego 2023 r., odbył się Nadzwyczajny Szczyt Bukaresztańskiej Dziewiątki (B9). Jego gospodarzami byli prezydent RP Andrzej Duda oraz prezydent Słowacji Zuzana Čaputová. W szczycie udział wzięli także prezydent USA Joe Biden oraz sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg. Zwieńczeniem kilkugodzinnego posiedzenia była deklaracja, która jednoznacznie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 793

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Projekt porozumienia o podstawach normalizacji stosunków między Serbią i Kosowem: pełna normalizacja i niepełne uznanie (cz. 1)

Projekt tzw. francusko-niemieckiej – vel europejskiej i aktywnie popieranej przez Stany Zjednoczone – propozycji porozumienia o podstawach normalizacji stosunków między Serbią i Kosowem nie przewiduje wzajemnego uznania ani nie wymaga od Serbii formalnego i wyraźnego uznania Kosowa. Upublicznione fragmenty dokumentu pokazują jednak, że projekt porozumienia faktycznie...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 792

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Międzynarodowa pomoc finansowa i militarna dla Ukrainy walczącej z rosyjską agresją

Partnerzy międzynarodowi udzielają Ukrainie wsparcia na bezprecedensową skalę. Połowa przekazywanych środków przypada na pomoc finansową, jedna trzecia na pomoc wojskową, a reszta na wsparcie humanitarne. Ma to fundamentalne znaczenie dla dalszego podtrzymywania funkcjonowania i stabilności Ukrainy oraz jej możliwości bojowych. Jednocześnie charakter udzielanej...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 791

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Bułgaria: kolejne osoby objęte amerykańskimi sankcjami

10 lutego 2023 r. Biuro ds. Kontroli Aktywów Zagranicznych Departamentu Skarbu (OFAC) Stanów Zjednoczonych Ameryki nałożyło sankcje na kolejnych pięciu obywateli Bułgarii. Z powodu korupcji na wielką skalę sankcjami zostali objęci: Vladislav Goranov – były minister finansów w drugim i trzecim rządzie Bojko Borisowa (2014-2020), były minister energetyki (2005-2007)...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 790

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Ukraina na wojnie z korupcją

Jednym z kluczowych, wewnętrznych problemów Ukrainy pozostaje systemowa korupcja, głęboko zakorzeniona w mentalności i mechanizmach funkcjonowania społeczeństwa oraz elit. Wyeliminowanie lub ograniczenie zachowań korupcyjnych to dla Ukrainy kwestia „być albo nie być”, ponieważ państwo nie będzie w stanie skutecznie obronić się przed Rosją ani odbudować po...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 789

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja wobec agresji Rosji na Ukrainę: kontekst społeczny

Społeczeństwo słowackie od początku agresji Rosji na Ukrainę jest silnie spolaryzowane. Z jednej strony badania opinii publicznej z pierwszych miesięcy konfliktu pokazały istotny spadek sympatii Słowaków do Rosji oraz prezydenta Władimira Putina. Wzmocniona została również prozachodnia orientacja społeczeństwa słowackiego i wzrosło społeczne znaczenie NATO jako...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 788

Hanna Bazhenova | Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Relacje UE – Ukraina. Między oczekiwaniami, interesami i możliwościami

W ostatnich tygodniach doszło do intensyfikacji dialogu między Unią Europejską i Ukrainą. Zarówno w wymiarze formalnym, jak i symbolicznym relacje te weszły na poziom bezprecedensowy. Zarazem coraz wyraźniej zaznaczają się rozbieżności między oczekiwaniami strony ukraińskiej a możliwościami i chęciami po stronie Unii Europejskiej. Kwestia ta może w przyszłości...

Więcej →