Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Wyszehradzki

Komentarze Brief IEŚ 1091

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Spotkanie ministrów spraw zagranicznych Grupy Wyszehradzkiej: współpraca w obliczu podziałów

21 marca 2024 r. w stolicy Republiki Czeskiej miało miejsce spotkanie ministrów spraw zagranicznych Grupy Wyszehradzkiej. Radosław Sikorski, Jan Lipavský, Juraj Blanár oraz Peter Szijjártó rozmawiali o wojnie rosyjsko-ukraińskiej, w tym m.in. o wsparciu dla Ukrainy, rozszerzeniu Unii Europejskiej oraz o zbliżającej się polskiej prezydencji w V4. Poruszono także temat...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze Brief IEŚ 1090

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja: Ivan Korčok zwycięzcą pierwszej tury wyborów prezydenckich

23 marca 2024 r. na Słowacji odbyła się pierwsza tura wyborów prezydenckich. Ostatecznie wzięło w niej udział 9 kandydatów. Zdecydowanym zwycięzcą wyborów został były minister spraw zagranicznych i europejskich Ivan Korčok, który otrzymał 42,51% poparcia. Na drugim miejscu znalazł się marszałek parlamentu Peter Pellegrini (Hlas-SD), na którego zagłosowało...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1088

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Wyzwania rządu Petra Fiali: zaufanie społeczne i preferencje wyborcze

Badania opinii publicznej w Republice Czeskiej wskazują na długotrwały kryzys zaufania społecznego wobec koalicyjnego rządu Petra Fiali. Obecnie zaledwie 17% społeczeństwa wyraża aprobatę dla jego działań. Chociaż w porównaniu z badaniami z poprzedniego roku odnotowano pewną poprawę, to wciąż dominuje sceptycyzm społeczny wobec działań władzy, zwłaszcza...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1087

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja: dylematy polityki wschodniej rządu Roberta Fico

Od początku funkcjonowania obecnego rządu Roberta Fico widoczny jest pewien dualizm dotyczący polityki wschodniej Słowacji. Z jednej strony słowackie władze deklarują chęć dalszego wspierania Ukrainy, zarówno humanitarnego, jak i politycznego. Z drugiej zaś strony podejmowane są próby promowania jak najszybszego dyplomatycznego zakończenia wojny...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1082

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Francja i Republika Czeska na drodze do partnerstwa strategicznego

Podpisanie „Planu działania partnerstwa strategicznego na lata 2024-2028” między Francją a Republiką Czeską było kluczowym wydarzeniem podczas wizyty prezydenta Emmanuela Macrona w Pradze 5 marca 2024 r. Partnerstwo to obejmuje takie obszary, jak dalsze poparcie dla Ukrainy w jej konflikcie z Rosją, współpraca w energetyce jądrowej oraz wzmacnianie relacji między...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komantarze IEŚ 1075

Jakub Bornio | Damian Szacawa - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Szwecja w NATO: znaczenie dla Europy Środkowej i Wschodniej

7 marca 2024 r. premier Szwecji Ulf Kristersson i minister spraw zagranicznych tego państwa Tobias Billström przekazali dokumenty akcesyjne sekretarzowi stanu USA Antony’emu Blinkenowi, który jako reprezentant państwa depozytariusza Traktatu Waszyngtońskiego oficjalnie ogłosił, że Szwecja stała się 32. członkiem Sojuszu Północnoatlantyckiego. Obecność Szwecji w...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1073

Damian Szacawa | Jakub Bornio - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Szwecja w NATO: ostatni etap negocjacji

26 lutego 2024 r. Zgromadzenie Krajowe Węgier ratyfikowało protokół akcesyjny Szwecji do Sojuszu Północnoatlantyckiego. Nowy prezydent Węgier Tamás Sulyok, który 5 marca 2024 r. zastąpił na tym stanowisku Katalin Novák, potwierdził decyzję parlamentu. Wyrażenie zgody na rozszerzenie NATO przez Węgry zostało poprzedzone wizytą premiera Szwecji Ulfa Kristerssona...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1069

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja u progu wyborów prezydenckich: sylwetki kandydatów

Aktualnie na Słowacji trwa kampania wyborcza przed wyborami prezydenckimi. Formalnie do walki o prezydenturę zgłosiło się 11 kandydatów. Są to zarówno przedstawiciele partii politycznych, jak i kandydaci niezależni. Wśród kandydatów nie ma żadnej kobiety. Pierwsza tura wyborów zaplanowana została na 23 marca 2024 r. W przypadku, gdy żaden z kandydatów nie...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1066

Jakub Bornio - Zespół Wyszehradzki

Zakup F-35 kolejnym krokiem na drodze do wzmacniania zdolności wojskowych Republiki Czeskiej

29 stycznia 2024 r. Minister Obrony Republiki Czeskiej Janá Černochová podpisała list ofertowy i akceptacyjny dotyczący zakupu 24 myśliwców piątej generacji F-35, produkowanych przez amerykański koncern Lockheed Martin. Kontrakt jest jednym z szeregu zakupów modernizacyjnych, które Republika Czeska podjęła po wybuchu pełnoskalowej wojny na Ukrainie. Stanowi on...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1056

Agata Tatarenko | Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Wizyta prezydenta Petra Pavla na Bliskim Wschodzie potwierdza partnerstwo strategiczne Republiki Czeskiej i Izraela

W styczniu 2024 r. prezydent Republiki Czeskiej Petr Pavel odbył podróż do Izraela i Kataru. W Izraelu spotkał się z prezydentem Herzogiem i premierem Netanjahu, z którymi omawiał tematy dotyczące bezpieczeństwa, pomocy humanitarnej dla Palestyny oraz współpracy gospodarczej. Prezydentowi towarzyszyła delegacja biznesowa. Efektem wizyty było podpisanie porozumienia o...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1053

Szczepan Czarnecki | Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Proces cyfryzacji w Republice Czeskiej: eDoklady i DiPSy

Na początku 2024 r. w Republice Czeskiej wprowadzono aplikację eDoklady (eDokumenty), umożliwiającą przechowywanie cyfrowych dokumentów tożsamości, oraz system DiPSy, ułatwiający rekrutację uczniów do szkół ponadgimnazjalnych. Działania te są przykładem stopniowej cyfryzacji usług publicznych w Republice Czeskiej. Władze tego państwa wspierają rozwój...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1051

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgry ważnym partnerem Wietnamu w Unii Europejskiej

W dniach 18-20 stycznia 2024 r. na zaproszenie Viktora Orbána oficjalną wizytę na Węgrzech złożył premier Wietnamu Pham Minh Chinh. Wietnam szuka w Węgrzech partnera w relacjach z Unią Europejską, a także zabiega o uznanie Wietnamczyków mieszkających na Węgrzech za mniejszość narodową. Węgry zainteresowane są natomiast pozyskaniem nowych inwestorów oraz...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1048

Jakub Bornio - Zespół Wyszehradzki

„Steadfast Defender 2024” – element komunikacji strategicznej NATO

Manewry „Steadfast Defender 2024”, które rozpoczęły się 24 stycznia 2024 r., są największymi ćwiczeniami wojskowymi Sojuszu Północnoatlantyckiego (NATO) w jego postzimnowojennej historii. Zaplanowane na pierwsze półrocze bieżącego roku będą odbywały się przede wszystkim w Niemczech, Polsce i państwach bałtyckich, a ich głównym celem jest odstraszanie...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1038

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Fidesz-KDNP wykorzysta 2024 rok do umocnienia pozycji

Rok 2024 przyniesie w polityce węgierskiej istotne wydarzenia, zarówno na wewnętrznej scenie politycznej, jak i w otoczeniu międzynarodowym. Będą to zaplanowane na czerwiec wybory do Parlamentu Europejskiego (PE) i wybory samorządowe oraz prezydencja w Radzie UE. W polityce zagranicznej nadrzędnym celem będzie uzyskanie dostępu do dotychczas zamrożonych środków...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1034

Jakub Bornio - Zespół Wyszehradzki

Naruszenia przestrzeni powietrznej w państwach Europy Środkowo-Wschodniej w kontekście wojny na Ukrainie

W efekcie wybuchu pełnoskalowej wojny rosyjsko-ukraińskiej w przestrzeni powietrznej państw Europy Środkowo-Wschodniej (EŚW) doszło do licznych incydentów z użyciem środków napadu powietrznego i systemów obrony przeciwlotniczej. Z całą pewnością część z nich ma charakter intencjonalnych prowokacji, których celem jest realizowanie przez Rosję określonej agendy...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1033

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: powrót debaty o wstąpieniu do strefy euro

W 2024 r. Republika Czeska z dużym prawdopodobieństwem spełni trzy z czterech kryteriów konwergencji nominalnej, obecnych w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w zakresie wprowadzenia euro w miejsce korony czeskiej. Spełnienie przez Czechy wskazanych kryteriów oraz poparcie dla przyjęcia wspólnej europejskiej waluty podkreślił w noworocznym przemówieniu...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1028

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

„Słowacja na pierwszym miejscu”: polityka zagraniczna czwartego rządu Roberta Fico

Pod koniec 2023 r. przyjęta została deklaracja programowa koalicyjnego rządu Roberta Fico na lata 2023-2027. W dokumencie stosunkowo mało miejsca poświęcono kwestiom zagranicznym, a zapisane tam priorytety i wyzwania w dużym stopniu pokrywają się z programem wyborczym największej partii koalicyjnej Smer-SSD. Nowe władze zapowiadają bardziej „suwerenną”...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1021

Justyna Marzec | Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: dywersyfikacja dostaw gazu i bezpieczeństwo energetyczne regionu

W wyniku pełnoskalowej agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę szereg państw Unii Europejskiej podjęło inicjatywy na rzecz dywersyfikacji dostaw gazu celem uniezależnienia się od importu surowca z Rosji. Działania w tym zakresie zainicjował również rząd Republiki Czeskiej, który od początku wojny w Ukrainie poszukiwał rozwiązań w kierunku zwiększenia...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1015

Aleksandra Kuczyńska-Zonik | Jakub Bornio - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Niemcy ogłaszają szczegóły sformowania brygady na Litwie

Niemcy i Litwa ustalają szczegóły rozmieszczenia niemieckiej brygady na Litwie. Ma się ona składać z istniejących już batalionów relokowanych z Niemiec i operującej na Litwie międzynarodowej batalionowej grupy bojowej NATO. Brygada ma osiągnąć pełną zdolność bojową do 2028 r. i pełnić funkcję nie tylko wzmacniającą krajowy potencjał obronny, ale także...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1014

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Prezydent Węgier ponownie zapewnia o poparciu dla członkostwa Szwecji w NATO

Węgry nie będą ostatnim państwem członkowskim, które wyrazi zgodę na rozszerzenie Sojuszu Północnoatlantyckiego do 32 państw. Taka deklaracja padła w czasie spotkania prezydent Węgier z sekretarzem generalnym NATO Jensem Stoltenbergiem. Prezydent Katalin Novák podkreśliła mocne zaangażowanie Węgier w bezpieczeństwo Sojuszu Północnoatlantyckiego, którego...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1012

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgry regionalnym rzecznikiem Chin

Budapeszt pozostaje jedynym zdeklarowanym sojusznikiem Pekinu w regionie Europy Środkowej. W czasie ostatniego spotkania Viktora Orbána z Xí Jìnpíngiem zapowiedziano podniesienie po raz kolejny relacji na „nowy poziom”, zapewne tak w wymiarze gospodarczym, jak i politycznym. Jednakże Węgry są dla Chin zaledwie narzędziem do realizowania ich interesów w regionie. Tło...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1011

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Jak Czechy radzą sobie z cyberbezpieczeństwem i dezinformacją po rozpoczęciu wojny w Ukrainie

Od kilkunastu lat systemy administracji publicznej, infrastruktury oraz służby zdrowia Republiki Czeskiej są celem regularnych ataków cybernetycznych. Ich liczba wzrosła po wybuchu pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę. Tendencję tę pokazują raporty na temat cyberbezpieczeństwa w 2022 r., opublikowane przez czeskie instytucje – Informacyjną Służbę Bezpieczeństwa...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1009

Marlena Gołębiowska | Bartosz Jóźwik - Zespół Wyszehradzki

Międzynarodowa konkurencyjność gospodarek: Czechy i Słowacja

Czechy, które osiągnęły wysokie 18. miejsce w globalnym rankingu konkurencyjności, znacząco dystansują swojego sąsiada, Słowację, zajmującą 53. pozycję. Ta różnica w rankingu odzwierciedla odmienne trajektorie rozwojowe obu państw. Mimo to zarówno gospodarka czeska, jak i słowacka stoją obecnie przed tymi samymi wyzwaniami – wysoką inflacją oraz wyhamowaniem...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1003

Jakub Bornio - Zespół Wyszehradzki

Inwestycje niemieckiego sektora zbrojeniowego na Węgrzech (cz. 2)

Pełnoskalowa wojna rosyjsko-ukraińska spowodowała wzrost zamówień w sektorze zbrojeniowym i unaoczniła trudności w przestawieniu produkcji na tryb wojenny. Niemieckie firmy tego sektora, pomimo swojej niekwestionowanej wysokiej pozycji na rynku globalnym, szukają możliwości zwiększenia zdolności wytwórczych. Potrzeba ta zbiegła się z założeniami polityki...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1002

Jakub Bornio - Zespół Wyszehradzki

Inwestycje niemieckiego sektora zbrojeniowego na Węgrzech (cz. 1)

Pełnoskalowa wojna rosyjsko-ukraińska spowodowała wzrost zamówień w sektorze zbrojeniowym i unaoczniła trudności w przestawieniu produkcji na tryb wojenny. Niemieckie firmy tego sektora, pomimo swojej niekwestionowanej wysokiej pozycji na rynku globalnym, szukają możliwości zwiększenia zdolności wytwórczych. Potrzeba ta zbiegła się z założeniami polityki...

Więcej →