Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 342

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Nafciarze w kłopotach: kondycja rafinerii w państwach Europy Środkowej

Przemysł rafineryjny, podobnie jak wiele innych gałęzi gospodarki, znalazł się w niezwykle trudnej sytuacji wywołanej pandemią COVID-19. Wprowadzone obostrzenia (m.in. zamknięcie granic lądowych, morskich, powietrznych) spowodowały spadek zapotrzebowania na wszystkie rodzaje paliw. W Europie Środkowej funkcjonuje kilkanaście rafinerii, które musiały zmniejszyć...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarz IEŚ 341

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Rumunia: wizyta ministra spraw zagranicznych Słowacji oraz europejska agenda

Minister spraw zagranicznych i europejskich Słowacji Ivan Korčok (Sloboda a Solidarita, SaS) 16 lutego 2021 r. złożył oficjalną wizytę w Bukareszcie. Było to jedno z wielu spotkań, które premier Rumunii Florin Cîţu (PNL) oraz przedstawiciele jego gabinetu odbyli w ciągu pierwszych dwóch miesięcy od powołania na stanowiska. Wizyta miała na celu konsultacje...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 340

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Wzrost zakażeń SARS-CoV-2 w Europie Środkowej

Republika Czeska, Słowacja i Węgry od kilku tygodni zaliczają się do państw o najwyższych wskaźnikach epidemicznych na świecie. Mimo wprowadzanych restrykcji oraz rozpoczętych programów szczepień sytuacja nie ulega poprawie. Państwa te podtrzymują obecne lub nakładają kolejne ograniczenia, które mają przeciwdziałać rozprzestrzenianiu się SARS-CoV-2. Republika...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 339

Konrad Pawłowski | Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Przedterminowe wybory parlamentarne w Kosowie (cz. II): przewidywane zwycięstwo Vetëvendosje i perspektywa rozwoju sytuacji politycznej

14 lutego 2021 r. w Kosowie odbyły się przedterminowe wybory parlamentarne. Zgodnie z przewidywaniami wygrał opozycyjny Ruch „Samostanowienie!” (Lëvizja VETËVENDOSJE!). Wysokie poparcie dla Vetëvendosje pokazuje, że obywatele Kosowa oczekują realnych zmian w zakresie reformy państwa i poprawy sytuacji ekonomicznej, zapowiadanych przez polityków Vetëvendosje....

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 338

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Przedterminowe wybory parlamentarne w Kosowie (cz. I): sukces demokracji czy kolejna odsłona wewnętrznego kryzysu politycznego?

14 lutego 2021 r. w Republice Kosowa odbyły się wybory parlamentarne, których zwycięzcą okazał się opozycyjny Ruch „Samostanowienie!”(Lëvizja VETËVENDOSJE!). W opinii wielu kosowskich Albańczyków wybory te stanowiły triumf demokracji niosący nadzieję na oczekiwane zmiany w państwie. Kolejne już przedterminowe wybory parlamentarne są jednocześnie wyrazem...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 337

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Europa Środkowa wobec zmiany władzy w Białym Domu

Listopadowe wybory prezydenckie w USA przyniosły zmianę gospodarza Białego Domu. Fakt ten został w różny sposób odebrany w państwach Europy Środkowej. Elementem wspólnym jest jednak oczekiwanie kontynuacji i pogłębiania współpracy państw Grupy Wyszehradzkiej z USA, także w nowych obszarach. Reakcja Republiki Czeskiej. Prezydent Republiki Czeskiej Miloš Zeman...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 336

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Czarnogóra: pogarszająca się sytuacja pandemiczna

Czarnogóra zmaga się z rosnącą liczbą osób zarażonych wirusem SARS-CoV-2. Aby nie dopuścić do przeciążenia służby zdrowia, w państwie wprowadzane są kolejne restrykcje. Nadzieją na poprawę sytuacji są szczepionki, których wciąż jednak brak. Niespójność komunikatów płynących ze strony Ministerstwa Zdrowia przyczynia się do wzrostu niezadowolenia w...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 335

Anna Jagiełło-Szostak - Zespół Bałkański

Reakcje państw Bałkanów Zachodnich na objęcie urzędu prezydenta Stanów Zjednoczonych przez Joe Bidena

Wybory prezydenckie w USA i wygrana kandydata Partii Demokratycznej Joe Bidena będą miały znaczenie dla działań podejmowanych wobec Bałkanów Zachodnich. Spodziewany jest powrót USA jako gracza nie dzielącego państwa świata i rywalizującego z Unią Europejską, a rozwiązującego trudne kwestie przy jednoczesnym akcentowaniu wartości demokratycznych i współpracy...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 334

Jan Muś - Zespół Bałkański

Narodowa Strategia Rozwoju Republiki Chorwacji do roku 2030. Pogłębienie integracji w ramach Unii Europejskiej

5 lutego 2021 roku chorwacki parlament przyjął Narodową Strategię Rozwoju Republiki Chorwacji do roku 2030. Została ona przyjęta po wieloletnim oczekiwaniu na dokument, który wskazywałby strategiczne kierunki rozwoju Chorwacji w perspektywie średnio- i długoterminowej. Zawiera on jedynie ogólne punkty odniesienia bez podawania konkretnych rozwiązań. Jego przyjęcie...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 333

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Made in Czechia – protekcjonizm spożywczy w Republice Czeskiej

Dwudziestego stycznia 2021 r. izba niższa parlamentu Republiki Czeskiej przegłosowała nowelizację ustawy o żywności z przygotowaną przez posłów populistycznej, prawicowej partii SPD poprawką dotyczącą obowiązującego udziału wybranych artykułów spożywczych pochodzących z Czech w rynku wewnętrznym. Uchwalona przez izbę poselską ustawa głosami deputowanych z...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 332

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Ułatwienia w podejmowaniu pracy w Polsce dla ukraińskich medyków

W ostatnich latach w polskim systemie ochrony zdrowia występuje coraz większy deficyt pracowników. Z uwagi na emigrację personelu medycznego oraz pandemię COVID-19 braki kadrowe w szpitalach i przychodniach stały się jeszcze bardziej dotkliwe. 28 grudnia 2020 r. prezydent Andrzej Duda podpisał „Ustawę o zmianie niektórych ustaw w celu zapewnienia w okresie ogłoszenia...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 331

Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Ukraina blokuje prorosyjskie kanały telewizyjne

2 lutego 2021 r. decyzją Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy kanały telewizyjne 112 Ukraina, ZIK i NewsOne zostały zablokowane z powodu sankcji nałożonych na ich formalnego właściciela, Tarasa Kozaka. Ich przyczyną jest powiązanie aktywów Kozaka, pochodzących ze źródeł przestępczych związanych z dostawami węgla z okupowanego Donbasu, z finansowaniem...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 330

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Łotwa: niezadowolenie społeczne i spadek zaufania do rządu

Dotychczasowe działania władz na Łotwie związane z zapobieganiem zachorowaniom na COVID-19 oraz odbudową gospodarczą państwa spotkały się z widoczną krytyką społeczną. Narastające niezadowolenie objawiło się protestami i sceptycyzmem wobec masowych szczepień. Kampania informacyjna na temat koronawirusa okazała się mało efektywna, powodując wzrost dezinformacji...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 329

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Uziemieni: sektor lotniczy w państwach Europy Środkowej w dobie pandemii COVID-19

Z powodu pandemii COVID-19 sektor lotniczy na świecie przeżywa największy kryzys w swojej historii. Ograniczenie lotniczego ruchu pasażerskiego, będące efektem wprowadzonych obostrzeń, sprawiło, że wiele linii lotniczych stanęło przed groźbą bankructwa. W tych uwarunkowaniach przedsiębiorstwa lotnicze z Europy Środkowej bez wsparcia rządowego nie byłyby w stanie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 328

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Kosowo i Izrael nawiązują stosunki dyplomatyczne

1 lutego 2021 r. Kosowo i Izrael nawiązały stosunki dyplomatyczne. Z uwagi na sytuację pandemiczną ceremonia podpisania umowy międzynarodowej odbyła się za pośrednictwem platformy internetowej. Nawiązanie stosunków dyplomatycznych z kolejnym państwem stanowi sukces władz Kosowa, które od ogłoszenia niepodległości w 2008 r. prowadzą działania na rzecz powszechnego...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 327

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja: zmiany równościowe w dyplomacji

Rząd Słowacji aktywnie włącza się w politykę Unii Europejskiej (UE) dotyczącą wspierania równouprawnienia płci w administracji publicznej. Wynika to w dużym stopniu z wieloletnich zaniedbań w tym zakresie i chęci poprawy wizerunku państwa. Poligonem doświadczalnym nowej polityki państwowej jest dyplomacja. W ostatnim czasie w Ministerstwie Spraw Zagranicznych i...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 326

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Ukraina – wyzwania i dylematy w 2021 roku

Pandemia koronawirusa stanowić będzie w 2021 r. decydujący czynnik w życiu gospodarczym i politycznym Ukrainy. Kontynuacja walki z COVID-19, przeciwdziałanie jego skutkom ekonomicznym, zapewnienie szczepionek dla ludności, trudna sytuacja finansowa państwa, konieczność obsługi długu publicznego oraz pokrycia wysokiego deficytu budżetowego, osłabienie instytucji...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 325

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Pralnie w bankach: bałtycko-nordycki front przeciwko przestępstwom finansowym

Seria skandali bankowych od 2018 r. kładzie się cieniem na reputację sektora finansowego w państwach bałtyckich i nordyckich. Mowa o upadku banku na Łotwie oraz dotkliwych sankcjach dla banków ze Szwecji i Danii, które prowadziły swoje oddziały w Estonii. Wszystkie miały służyć za pralnie brudnych pieniędzy z państw poradzieckich, głównie z Rosji. Aby zatrzymać...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 324

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Czarnogóra: trudne relacje na linii rząd–prezydent

Pierwsze dwa miesiące funkcjonowania nowego rządu w Czarnogórze naznaczone były silnymi starciami pomiędzy nim a prezydentem Milo Đukanoviciem, przywódcą Demokratycznej Partii Socjalistów Czarnogóry (DPS) – ugrupowania, które prawie trzy dekady bez przerwy rządziło w tym bałkańskim państwie. Prezydent odmówił podpisania siedmiu ustaw uchwalonych 29 grudnia 2020...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 323

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: akcja szczepień z przeszkodami

Rozpoczęta z końcem grudnia 2020 r. akcja szczepień przeciwko COVID-19 w Republice Czeskiej przebiega wolniej niż założono w przygotowanej przez rząd strategii. Do 27 stycznia 2020 r. w państwie zaszczepiono ok. 222 tys. osób, co stanowi 1,75% populacji państwa. Przeszkodę w realizacji planów stanowią zarówno niewydolny system rejestracji, jak i brak sprawnej...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 322

Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Mołdawia – wyzwania i dylematy w 2021 roku

W 2021 rok Mołdawia wkroczyła z nowym prezydentem i ze starymi problemami. W centrum uwagi pozostają konflikt naddniestrzański, brak zaufania do rządu, pandemia koronawirusa i kwestia szczepień, walka z klanami oligarchicznymi, fatalny stan finansów publicznych i całkowita zależność od dostaw surowców energetycznych. Po planowanych wyborach parlamentarnych wiosną 2021...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 321

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Współpraca nordycka: odbudowa zaufania po pandemii COVID-19

Państwa nordyckie mają ambicję, aby do 2030 r. region nordycki stał się najbardziej zrównoważonym i zintegrowanym regionem na świecie. Tymczasem współpraca regionalna w 2020 r. została bardzo mocno osłabiona przez nieskoordynowane działania państw w walce z pandemią COVID-19. Wprowadzone obostrzenia mocno nadwyrężyły wzajemne zaufanie. Jego odbudowa oraz...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 320

Jan Muś - Zespół Bałkański

Chorwacja: perspektywa przyjęcia euro w dobie pandemii COVID-19 i trzęsienia ziemi

Premier Andrej Plenković przeprowadza państwo przez serię katastrof, które nawiedziły Chorwację w ubiegłym roku – pandemia COVID-19 oraz szereg trzęsień ziemi w Zagrzebiu i środkowej Chorwacji. Mimo wszystko projekt przyjęcia euro jako oficjalnej waluty w 2023 r. w dalszym ciągu pozostaje kluczowym elementem programu jego rządu. Spodziewane trudności gospodarcze...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 319

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Macedonia Północna przed spisem ludności w kwietniu 2021 roku

W tym roku po raz pierwszy od 19 lat w Macedonii Północnej zostanie przeprowadzony spis ludności – ostatni miał miejsce w 2002 r. Taką decyzję podjął macedoński parlament 21 stycznia 2021 r. Spis ten kilkakrotnie był już przekładany. W związku z tym dokładna liczba mieszkańców Macedonii Północnej nie jest znana. Temat spisu ludności wciąż wywołuje emocje...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 318

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Sektor motoryzacyjny jako element polityki w relacjach węgiersko-niemieckich

W ostatnim czasie niemieckie koncerny motoryzacyjne podjęły decyzję o kolejnych inwestycjach na Węgrzech. Moment ogłoszenia decyzji nie był przypadkowy, a forma przekazu po raz kolejny przypominała pewien rodzaj „gratyfikacji” za proeuropejskie decyzje, do których tym razem należało zaakceptowanie przez Węgry budżetu UE oraz funduszu Next Generation EU. Przemysł...

Więcej →