Wydawca: Instytut Europy Środkowej
ISSN: 2657-6996
  • Beata Surmacz
  • Tomasz Stępniewski
  • Agnieszka Zajdel
  • Aleksandra Kuczyńska-Zonik
  • Jakub Olchowski
  • Konrad Pawłowski
  • Agata Tatarenko

Komentarze IEŚ

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 241
- Zespół Bałtycki

Modernizacja Armii Litewskiej: stan na 2020 rok

Podpisany przez Litwę w 2016 r. kontrakt na zakup kołowych transporterów opancerzonych Boxer to jeden z najważniejszych projektów modernizacyjnych Armii Litewskiej realizowanych po 1991 r. Transfer Boxerów, przemianowanych na Wilki, choć opóźniony, ostatecznie trafił na Litwę. Obecnie trwa ich wdrażanie w struktury Brygady Zmechanizowanej „Żelazny Wilk”. Ten...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 240
- Zespół Wschodni

Masowe protesty na Białorusi. Społeczeństwo oczekuje zmian

Na Białorusi nie ustają protesty po sfałszowanych wyborach prezydenckich. Uczestnicy wielotysięcznych pokojowych manifestacji domagają się ustąpienia prezydenta Alaksandra Łukaszenki. Do protestujących dołączyli pracownicy różnych zakładów i przedsiębiorstw, służby zdrowia, przedstawiciele mediów publicznych oraz część byłych funkcjonariuszy resortów...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 239
- Zespół Wyszehradzki

Węgierski (nie)pluralizm na rynku medialnym

Na Węgrzech od dekady, tj. od objęcia rządów przez obecną koalicję Fidesz-KDNP, prowadzona jest polityka zmierzająca do systemowego ograniczenia pluralizmu rynku medialnego. Budowanie systemu medialnego od nowa ma na celu podporządkowanie go narracji rządzących, a tym samym zapewnienie mobilizacji elektoratu, który utrzyma rządzącą koalicję u władzy. W konstrukcji...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 238
- Zespół Bałtycki

Saga o próbie budowy rafinerii w Estonii dobiegła końca

W Estonii od wielu lat trwa dyskusja na temat budowy rafinerii i w konsekwencji – efektywniejszego wykorzystania krajowych łupków bitumicznych. Uwarunkowania rynkowe (m.in. pandemia COVID-19) sprawiły, że kolejny raz firmy energetyczne porzuciły plany budowy zakładu. Trudno obecnie wskazać, czy w przyszłości tego typu inwestycja zostanie zrealizowana, chociaż mogłaby...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 237
- Zespół Wyszehradzki

Prezydencja Czech w Grupie Wyszehradzkiej: rozsądna droga naprzód

30 czerwca 2020 r. Republika Czeska zakończyła roczne przewodnictwo w Grupie Wyszehradzkiej (V4), które 1 lipca zostało przekazane Polsce na zasadzie rotacji rocznej. Przewodnictwo Czech, tak jak poprzedzająca je kadencja Słowacji, stanowiło rozsądny i pragmatyczny krok naprzód we współpracy państw V4. Dyplomacja Republiki Czeskiej wykorzystywała platformę...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 236
- Zespół Bałtycki

Trójkąt Lubelski – perspektywy współpracy polsko-litewsko-ukraińskiej

W dniu 28 lipca 2020 r. w Lublinie został powołany Trójkąt Lubelski – nowa platforma współpracy między Polską, Litwą i Ukrainą. Deklarację o utworzeniu takiego formatu podpisali ministrowie spraw zagranicznych Polski (Jacek Czaputowicz), Litwy (Linas Linkevičius) i Ukrainy (Dmytro Kułeba). Ma on na celu promowanie i intensyfikowanie współpracy w zakresie...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 235
- Zespół Wschodni

Litwa: przygotowania na falę emigracji politycznej z Białorusi

Litwa przygotowuje się na wzrost liczby obywateli białoruskich ubiegających się o azyl na jej terytorium. Mimo że do tej pory nie było wielu przypadków osób starających się o uzyskanie tego statusu, Litwa ma już doświadczenie w kwestii przyjmowania emigrantów politycznych z Rosji i Ukrainy. Dotychczasowe działania tego państwa potwierdzają jego głębokie...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 236
- Zespół Wschodni

Trójkąt Lubelski – perspektywy współpracy polsko-litewsko-ukraińskiej

W dniu 28 lipca 2020 r. w Lublinie został powołany Trójkąt Lubelski – nowa platforma współpracy między Polską, Litwą i Ukrainą. Deklarację o utworzeniu takiego formatu podpisali ministrowie spraw zagranicznych Polski (Jacek Czaputowicz), Litwy (Linas Linkevičius) i Ukrainy (Dmytro Kułeba). Ma on na celu promowanie i intensyfikowanie współpracy w zakresie...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 234
- Zespół Wschodni

Wybory prezydenckie z 9 sierpnia 2020 r. na Białorusi: przebieg i konsekwencje

9 sierpnia 2020 r. odbyły się wybory prezydenckie na Białorusi. Zgodnie z przewidywaniami przebiegły one pod pełną kontrolą administracji państwowej i resortów siłowych. Spływające z Białorusi dane świadczą o masowych fałszerstwach wyborczych, jakich dopuszczały się osoby zaangażowane w przebieg głosowania. Metody i skala fałszerstw nie są znane, ponieważ...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 233
- Zespół Bałtycki

Bezpieczeństwo państw regionu Morza Bałtyckiego w obszarze ochrony środowiska: spadek emisji dwutlenku węgla w dobie pandemii COVID-19

Współcześnie jednym z kluczowych wysiłków i wyzwań na rzecz wyhamowania globalnego ocieplenia jest zmniejszenie emisji dwutlenku węgla. Obostrzenia wprowadzone przez władze poszczególnych państw w związku z pandemią COVID-19 wpłynęły również na ten aspekt światowej gospodarki. Dostrzegalny już spadek poziomu emisji szkodliwych substancji do atmosfery jest...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 231
- Zespół Wschodni

Wybory prezydenckie 9 sierpnia 2020 r. na Białorusi: kampania i możliwe scenariusze

Na ostatniej prostej kampanii przed wyborami prezydenckimi na Białorusi, zaplanowanymi na 9 sierpnia 2020 r., obserwujemy bezprecedensową mobilizację sił opozycyjnych, która przejawia się w wielotysięcznych pokojowych manifestacjach odbywających się w największych miastach Białorusi. Władze nie utrudniały organizowania opozycyjnych mityngów politycznych,...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 232
- Zespół Bałkański

Rumunia: plan naprawczy dla gospodarki w cieniu wzrostu zakażeń SARS-CoV-2 i sporu politycznego

W lipcu i na początku sierpnia 2020 r. w Rumunii nastąpił gwałtowny wzrost zachorowań na COVID-19. Przyczyną tego stanu rzeczy było poluzowanie obostrzeń związanych z zapobieganiem rozprzestrzenieniu się koronawirusa oraz luka prawna, która w praktyce pozbawiła rządzących możliwości egzekwowania kwarantanny i leczenia osób zarażonych. Kryzys zdrowotny wywołał...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 230
- Zespół Wschodni

Rada Najwyższa Ukrainy: bilans pierwszego roku

21 lipca 2019 r. obywatele Ukrainy wybrali nową Radę Najwyższą. Proprezydencka partia Sługa Narodu otrzymała duży kredyt zaufania, uzyskując większość w parlamencie, co umożliwiło jej samodzielne rządy. Mimo przyjęcia szeregu ważnych ustaw, nie wszystkie obietnice wyborcze Wołodymyra Zełenskiego zostały spełnione w ciągu roku. W efekcie notowania Sługi Narodu...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 229
- Zespół Bałkański

Bułgaria: protesty społeczne i polityczny pat

Od 9 lipca 2020 r. w Bułgarii odbywają się protesty społeczne skierowane przeciwko trzeciemu koalicyjnemu rządowi premiera Bojko Borisowa z konserwatywnej partii Obywatele na rzecz Europejskiego Rozwoju Bułgarii (GERB). Źródło społecznego sprzeciwu stanowią oskarżenia rządu o korupcję, realizację interesów oligarchów oraz nadużycia władzy sądowniczej. Pomimo...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 228
- Zespół Bałtycki

Norwegia w Radzie Bezpieczeństwa ONZ 2021-2022: „utalentowany strateg” czy „biegający lisek”?

Norwegia została wybrana 17 czerwca 2020 r. na niestałego członka Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych (RB ONZ) na lata 2021-2022. Z pięciu priorytetów, które przedstawiła, szczególną uwagę zwrócono na konieczność przestrzegania prawa międzynarodowego oraz wzmacnianie struktur współpracy wielostronnej. Tym ambitnym celom towarzyszą liczne...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 227
- Zespół Wyszehradzki

„Powrót na właściwe tory”: prezydencja Polski w Grupie Wyszehradzkiej w cieniu pandemii

1 lipca Polska po raz szósty przejęła roczną prezydencję w Grupie Wyszehradzkiej (V4). W programie nowej prezydencji akcent położony został na podejmowanie wspólnych działań na rzecz powrotu do normalności gospodarczej i społecznej. Najważniejszym elementem funkcjonowania V4 w najbliższym roku ma być pobudzenie osłabionej przez pandemię gospodarki. Do zadań...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 226
- Zespół Wschodni

Narodowy Bank Ukrainy: nowy prezes, stare wyzwania

16 lipca 2020 r. Rada Najwyższa na wniosek prezydenta Zełenskiego powołała na stanowisko prezesa Narodowego Banku Ukrainy (NBU) Kyryła Szewczenkę. Zastąpił on Jakiwa Smolija, który złożył wniosek o dymisję, podając jako powód presję polityczną tak na NBU, jak i na decyzje przez niego podejmowane. Rezygnacja jest niepokojącym sygnałem dla instytucji i inwestorów...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 225
- Zespół Wschodni

Ukraina – NATO: burzliwy związek

W czerwcu 2020 r. Ukraina weszła do wąskiego grona sześciu państw, którym NATO przyznało status członka programu Rozszerzonych Możliwości (Enhanced Opportunities Partners). Status ten posiadają też Gruzja, Finlandia, Szwecja, Australia i Jordania. Oznacza to zacieśnienie współpracy i jest istotnym sygnałem politycznym adresowanym zarówno do Ukrainy, jak i do Rosji...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 224
- Zespół Wschodni

Propaganda Rosji w kontekście Strategii Bezpieczeństwa Narodowego RP (2020)

12 maja 2020 r. prezydent Andrzej Duda zatwierdził Strategię Bezpieczeństwa Narodowego RP. Agresywne i destabilizujące działania Rosji w najbliższym otoczeniu Polski w latach 2014-2020 nie mogły nie wzbudzić zainteresowania autorów dokumentu. W nowej strategii do najpoważniejszych zagrożeń zaliczono neoimperialną politykę władz Federacji Rosyjskiej, realizowaną...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 223
- Zespół Bałkański

Chorwacja przystępuje do Mechanizmu Kursów Walutowych ERM II

Przystępując do Europejskiego Mechanizmu Kursów Walutowych (ERM II), Chorwacja znacząco zbliżyła się do przyjęcia wspólnej waluty europejskiej. Członkostwo w ERM II podporządkowuje politykę pieniężną państwa zasadom przyjętym w strefie euro. Ponadto Chorwacki Bank Narodowy podjął ściślejszą współpracę z Europejskim Bankiem Centralnym. Chorwację czeka...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 222
- Zespół Bałkański

Macedonia Północna po przedterminowych wyborach parlamentarnych

W Macedonii Północnej zakończyły się przedterminowe wybory parlamentarne. Ze względu na pandemię COVID-19 ich organizacja znacznie różniła się od poprzednich. Nieznaczne zwycięstwo odniosła koalicja stworzona przed dotychczasową partię rządzącą – Socjaldemokratyczny Związek Macedonii (SDSM). Tradycyjnie to jednak ugrupowania albańskie, które uzyskały dobry...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 220
- Zespół Wschodni

Ukraina: nieuchwalony program rządu

Rada Najwyższa 18 czerwca 2020 r. po raz drugi nie zatwierdziła Programu działalności Gabinetu Ministrów Ukrainy. Za jego przyjęciem zagłosowało jedynie 207 parlamentarzystów przy wymaganych 226. Dokument poparło 176 deputowanych frakcji Sługa Narodu, 17 – grupy Zaufanie, 6 – grupy Za Przyszłość i 8 deputowanych pozafrakcyjnych. Uzyskany rezultat świadczy przede...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 221
- Zespół Bałkański

Serbia: protesty z powodu zapowiedzi zaostrzenia środków administracyjnych w walce z pandemią COVID-19 z kryzysem politycznym w tle

Wskutek zwiększającej się liczby zachorowań w Belgradzie oraz innych miastach Serbii władze państwa 7 lipca 2020 r. zdecydowały o zaostrzeniu środków administracyjnych w walce z pandemią. Zapowiedź wprowadzenia w stolicy części zniesionych ograniczeń doprowadziła do wybuchu masowych, kilkutysięcznych demonstracji, których tłem pozostawał przeciągający się,...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 219
- Zespół Wschodni

Bałtycki hub transportowy

Państwa bałtyckie, położone między Europą Wschodnią a Zachodnią oraz między północną częścią kontynentu a państwami Europy Środkowej i Południowej, mają duży potencjał logistyczny i tranzytowy. Obecnie transport i logistyka należą do ważnych obszarów bilateralnej współpracy gospodarczej między państwami bałtyckimi a Europą Wschodnią (Rosją,...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 218
- Zespół Wschodni

Rosyjska dezinformacja w Europie Wschodniej i państwach bałtyckich w czasie pandemii COVID-19

Rosja dąży do wykorzystania każdej możliwości zwiększenia swoich wpływów na obszarze poradzieckim. Efektywnie i na dużą skalę prowadzi przy tym działania w infosferze – ma w tym zakresie doświadczenie i know-how. Rozprzestrzenianie przez Rosję fałszywych informacji stało się łatwiejsze w czasie pandemii. Podejmowane przez nią działania są szeroko zakrojone i...

Więcej →