Wydawca: Instytut Europy Środkowej
ISSN: 2657-6996
  • Beata Surmacz
  • Tomasz Stępniewski
  • Agnieszka Zajdel
  • Aleksandra Kuczyńska-Zonik
  • Jakub Olchowski
  • Konrad Pawłowski
  • Agata Tatarenko

Komentarze IEŚ

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 591
Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Cała naprzód! Finlandia na kursie do członkostwa w NATO

W Finlandii toczy się intensywna dyskusja na temat członkostwa w Sojuszu Północnoatlantyckim, której towarzyszy wzrost poparcia opinii publicznej dla tego kroku. Agresja Rosji na Ukrainę zasadniczo zmienia środowisko polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Finlandii, przybliżając ją znacząco do akcesji do NATO. Oficjalnej debacie w parlamencie towarzyszy stopniowa...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komenatrze IEŚ 587
Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Państwa bałtyckie: rezygnacja z importu gazu ziemnego z Rosji

Pomimo uzależnienia od dostaw gazu ziemnego państwa bałtyckie zdecydowały się na wstrzymanie jego importu z Rosji. Taka decyzja wiąże się z koniecznością poszukiwania alternatywnych źródeł dostaw oraz wykorzystania w pełni istniejącej infrastruktury, która będzie rozbudowywana. Dla Litwy, Łotwy oraz Estonii kluczowa będzie współpraca regionalna, w tym także z...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 585
Michał Paszkowski | Łukasz Lewkowicz - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Słowacja: dywersyfikacja dostaw gazu ziemnego z nieporozumieniem w rządzie w tle

Słowacja jednoznacznie potępiła atak Rosji na Ukrainę i obecnie konsekwentnie opowiada się za wprowadzeniem embarga na import surowców energetycznych i paliw. Duże uzależnienie tego państwa od dostaw gazu ziemnego wymusza potrzebę stworzenia bardziej zróżnicowanej struktury importu, co jednak w obecnych uwarunkowaniach rynkowych będzie stanowiło poważne wyzwanie. W...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 582
Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Ciężar sankcji. Rosyjska gospodarka w obliczu wielkiej recesji

Po kilku tygodniach od rozpoczęcia wojny rosyjska gospodarka ugina się pod ciężarem sankcji, o czym świadczą krach na rynku walutowym i finansowym, rosnące inflacja, bezrobocie i ryzyko niewypłacalności oraz widmo głębokiej recesji. Bank Światowy przewiduje dwucyfrowy spadek PKB Rosji w 2022 r., zastrzegając bezprecedensową wysoką niepewność co do tych prognoz,...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 578
Damian Szacawa | Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Sektor energetyczny państw nordyckich: reakcje przedsiębiorstw i rządów na inwazję Rosji na Ukrainę

Państwa nordyckie w sposób jednoznacznie negatywny oceniają atak Rosji na Ukrainę, co ma swoje przełożenie na wymiar energetyczny. Działania są podejmowane zarówno przez przedsiębiorstwa energetyczne, jak i poszczególne rządy. Ich efektem będzie ograniczenie kooperacji z Rosją i większa koncentracja na działaniach służących zwiększeniu bezpieczeństwa...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 571
Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Uciekać przed wojną. Doświadczenia kryzysu uchodźczego w Unii Europejskiej

Obecny napływ ludności z Ukrainy różni się od poprzedniego kryzysu uchodźczego w Europie – przede wszystkim dynamiką napływu ludności. Tylko w ciągu miesiąca z ogarniętego wojną państwa do Unii Europejskiej uciekło 3,4 mln osób, tj. ponad dwukrotnie więcej niż w całym 2015 r., kiedy to już mówiono o największym kryzysie uchodźczym od końca II wojny...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 569
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Stosunek mieszkańców Łotwy do uchodźców z Ukrainy

Łotewskie społeczeństwo jest podzielone ze względu na stosunek do uchodźców z Ukrainy. Już od pierwszych dni wojny Rosji z Ukrainą większość mieszkańców angażuje się w pomoc przybyłym na Łotwę. Jednocześnie rosyjskojęzyczni Łotysze twierdzą, że pomoc okazywana uchodźcom jest zbyt duża. Przyczyny takiej sytuacji są złożone i wynikają zarówno z...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 565
Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Brak konsensusu: państwa Europy Środkowej wobec embarga na zakup surowców energetycznych z Rosji

Państwa Europy Środkowej w różny sposób ustosunkowują się do możliwości wprowadzenia sankcji wobec Rosji, które objęłyby wstrzymanie importu ropy naftowej i gazu ziemnego. O ile wszystkie państwa potępiły zbrojną agresję Rosji na Ukrainę oraz opowiedziały się za nałożeniem sankcji gospodarczo-politycznych, o tyle brakuje pełnej zgody w zakresie sankcji...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 561
Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Sankcje organizacyjne: zawieszenie współpracy z Rosją w regionie Morza Bałtyckiego

Agresja Rosji na Ukrainę stanowi jawne naruszenie fundamentalnych zasad prawa międzynarodowego, do którego odwołują się liczne instytucje międzynarodowe w regionie Morza Bałtyckiego (RMB). Podejmując decyzję o zawieszeniu uczestnictwa Rosji i Białorusi w tych strukturach współpracy regionalnej, państwa regionu dowiodły, że wykluczają współpracę z agresorem....

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 560
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Rosyjska dezinformacja i odporność społeczna w państwach bałtyckich

Po wprowadzeniu zakazu transmisji rosyjskich kanałów telewizyjnych w państwach bałtyckich, dezinformacja na temat wojny rosyjsko-ukraińskiej rozpowszechniana jest poprzez rosyjskojęzyczne portale informacyjne i media społecznościowe. Narracje prokremlowskie dotyczą zarówno rosyjskiej ofensywy na Ukrainie, jak i reakcji Litwy, Łotwy i Estonii. Dzięki długofalowym...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 551
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Mniejszości rosyjskojęzyczne w państwach bałtyckich a agresja Rosji na Ukrainę

Mniejszości rosyjskojęzyczne, które na Litwie, Łotwie i w Estonii są często postrzegane przez pryzmat nostalgii za ZSRR i popierania polityki Kremla, spotkały się z zarzutami o to, że akceptują i wspierają inwazję Rosji na Ukrainę. W ich obronie stanęli członkowie rządów Litwy, Łotwy i Estonii. Chociaż społeczności rosyjskojęzyczne są podzielone ze względu...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 540

Gospodarcze, energetyczne i dyplomatyczne. Sankcje Zachodu wobec Rosji (cz. 2)

Państwa Zachodu w obliczu rosyjskiej inwazji na Ukrainę decydują się na kolejne sankcje w wymiarze gospodarczym (odcięcie od zachodniego finansowania poprzez ograniczenia na rynkach finansowych dla rosyjskich banków oraz od systemu płatności międzybankowych SWIFT), energetycznym (z uwagi na wspólne zależności – na tym etapie o ograniczonej sile) oraz dyplomatycznym...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 539

Gospodarcze, energetyczne i dyplomatyczne. Sankcje Zachodu wobec Rosji (cz. 1)

Państwa Zachodu w obliczu rosyjskiej inwazji na Ukrainę decydują się na kolejne sankcje w wymiarze gospodarczym (odcięcie od zachodniego finansowania poprzez ograniczenia na rynkach finansowych dla rosyjskich banków oraz od systemu płatności międzybankowych SWIFT), energetycznym (z uwagi na wspólne zależności – na tym etapie o ograniczonej sile) oraz dyplomatycznym...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 536
Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Danii: balans pomiędzy wartościami a zagrożeniami bezpieczeństwa

Przedstawiona pod koniec stycznia 2022 r. nowa strategia polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Danii koncentruje się wokół przywiązania do wartości, dbania o bezpieczeństwo oraz budowania potęgi państwa w oparciu o dyplomację klimatyczną. W związku z napiętą sytuacją międzynarodową strategia ma przeciwdziałać tradycyjnym i nowym zagrożeniom bezpieczeństwa....

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 531
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Państwa bałtyckie solidarne z Ukrainą

W ostatnich tygodniach, a w szczególności po ataku Rosji na Ukrainę, kwestie związane z bezpieczeństwem w regionie zajmują priorytetowe miejsce w debacie publicznej państw bałtyckich. W odpowiedzi na rosyjską agresję Litwa, Łotwa i Estonia wyraziły solidarność z Ukrainą i gotowość udzielenia jej pomocy, a także podjęły działania na rzecz wzmacniania...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 528
Michał Paszkowski | Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Maksymalne ceny paliw w państwach Europy Środkowej

Rządy Chorwacji, Węgier i Serbii w celu przeciwdziałania wysokim cenom paliw jako jedyne w Europie Środkowej zdecydowały o wprowadzeniu cen maksymalnych. Nabywcy zyskują, płacąc mniej za paliwo, ale tracą sprzedawcy, na których przerzucono koszty tego rozwiązania. Dotychczas bowiem żadne z państw, które wprowadziło ceny regulowane na paliwa, nie zdecydowało się na...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 527
Andrzej Szabaciuk | Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki, Zespół Wschodni

Litewsko-białoruski spór o tranzyt i jego potencjalne konsekwencje

Amerykańskie sankcje gospodarcze nałożone na Białoruś z powodu represji politycznych po sfałszowanych wyborach prezydenckich w 2020 r., a następnie eskalacja kryzysu na granicy z Białorusią zmusiły Litwę do wprowadzenia zakazu tranzytu białoruskich nawozów potasowych, który zaczął obowiązywać od 1 lutego br. W odpowiedzi Białoruś zakazała tranzytu...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 520
Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Szwecja i Finlandia wobec eskalacji napięcia w Europie

Propozycje Rosji dotyczące znaczącej rewizji architektury bezpieczeństwa regionalnego w Europie Środkowej i Wschodniej, przedstawione w połowie grudnia 2021 r., spotkały się z reakcją wielu państw. W Szwecji i Finlandii ponownie rozgorzała debata na temat członkostwa tych państw w NATO, a ich przedstawiciele zareagowali podobnie, podkreślając swoje prawo do...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 513
Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

W górę. Płaca minimalna w państwach Europy Środkowej

O ile w 2021 r. w większości państw Europy Środkowej miały miejsce niewielkie podwyżki płacy minimalnej, o tyle te wprowadzone z początkiem 2022 r. są już bardziej znaczące. Co istotne, są też one wyższe niż w zamożniejszych państwach Unii Europejskiej, co wpływa na konwergencję płac. Niwelowaniu różnic w poziomie zarobków obywateli poszczególnych państw...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 512

Konsekwencje kryzysu cen energii energetycznej w państwach bałtyckich

W odpowiedzi na rekordowo wysokie ceny energii elektrycznej rządy Litwy, Łotwy i Estonii podjęły szerokie działania w celu ograniczenia negatywnych skutków kryzysu cenowego. Wprowadzone dotychczas rozwiązania mogą okazać się jednak niewystarczające. Prognozy na najbliższe miesiące nie są bowiem optymistyczne – przewiduje się, że kryzys cen energii nie osiągnął...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 504
Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Wyzwania energetyczne państw bałtyckich w 2022 roku

Rok 2022 państwa bałtyckie rozpoczynają wyzwaniami związanymi z rosnącymi cenami energii elektrycznej, niskim poziomem wypełnienia magazynu gazu ziemnego w Inčukalns na Łotwie oraz polityką Rosji, mającą na celu ograniczanie dostępności tego surowca w regionie. W najbliższych miesiącach nie należy spodziewać się znaczącej poprawy sytuacji, dlatego też kluczowa...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 503
Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Grupa MOL: strategia i plany inwestycyjne

Węgierska Grupa MOL jest aktywna zarówno w segmencie upstream (poszukiwanie i wydobycie), jak i downstream (przerób, sprzedaż paliw), a od lat była zainteresowana zwiększeniem swojej obecności także w Polsce. Wraz z zakończeniem procesu połączenia PKN ORLEN S.A. i Grupy LOTOS S.A. na rynku paliw w Polsce pojawi się dobrze znana i rozpoznawalna marka, przy czym...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 499

Pogromca smoków. Krajowe i międzynarodowe konsekwencje sporu Litwy z Chinami

Spór dyplomatyczny Litwy z Chinami eskaluje. Nasilające się retorsje gospodarcze, uderzające w litewskich przedsiębiorców, z jednej strony prowadzą do polaryzacji litewskiej sceny politycznej, a z drugiej – przykuwają coraz większą uwagę środowiska międzynarodowego. Perspektywa krajowa. Po otwarciu na Litwie w listopadzie 2021 r. tajwańskiego przedstawicielstwa z...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 492
Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Wystrzał inflacji. Państwa Europy Środkowej wobec wzrostu cen

Wzrost cen będzie stanowić istotne wyzwanie dla środkowoeuropejskich gospodarek w 2022 r. Dotyczy to zarówno państw należących do strefy euro, jak i tych spoza niej. Wśród tych pierwszych – z najwyższym wzrostem cen borykają się postrzegane dotychczas jako wyjątkowo odporne na kryzys wywołany pandemią gospodarki bałtyckie, które ostatni miesiąc 2021 r....

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 490
Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

OBWE w przededniu przewodnictwa Polski: trudna współpraca w środowisku (nie)bezpieczeństwa

Napięte stosunki pomiędzy państwami członkowskimi OBWE zawsze stanowiły poważną przeszkodę w osiągnięciu porozumienia, niezbędnego do podejmowania decyzji przez ministrów spraw zagranicznych. Miniony rok upłynął Szwecji na nieustannym poszukiwaniu konsensusu, który umożliwiłby sprawne funkcjonowanie tej organizacji w dynamicznym środowisku bezpieczeństwa....

Więcej →