Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ nr 600

Barbara Jundo-Kaliszewska - Zespół Bałtycki

Problemy AWPL-ZChR: rozbrat i inwazja

Polska partia na Litwie. Mniejszość polską na Litwie uznaje się za najlepiej zorganizowaną i najprężniej działającą społeczność polską poza granicami Polski. Aktywność ta została uwarunkowana historycznie i wyrosła m.in. na gruncie lokalnego narodowościowego konfliktu polsko-litewskiego. Zabiegająca o utworzenie polskiej jednostki narodowo-terytorialnej w...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 598

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Perspektywy wzrostu wydobycia gazu ziemnego w państwach Europy Środkowej

Duże uzależnienie od dostaw gazu ziemnego z Rosji powoduje, że państwa Europy Środkowej – w związku z wojną na Ukrainie – poszukują alternatywnych źródeł pochodzenia tego surowca. Obok działań na rzecz dywersyfikacji kierunków dostaw, rozważane są także prace na rzecz zwiększenia wydobycia gazu ziemnego. Mimo że perspektywy znacznego wzrostu produkcji w...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 597

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Dziewiąty maja: państwa bałtyckie sprzeciwiają się symbolice agresji

W dniu 9 maja, obchodzonym przez rosyjskojęzycznych mieszkańców państw bałtyckich jako dzień zwycięstwa Armii Radzieckiej nad nazizmem, nie doszło do znaczących incydentów i prowokacji. Ze względu na trwające rosyjskie działania wojenne na Ukrainie władze wprowadziły zakaz eksponowania symboliki wojennej nawołującej do agresji, a także ograniczyły możliwość...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 596

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Duża rola małego państwa. Estonia na pomoc Ukrainie

Estonia, przekazując walczącej Ukrainie sprzęt wojskowy i pomoc humanitarną o łącznej wartości 220 mln euro, stała się liderem wsparcia w relacji do potencjału gospodarczego. Na tym jednak estońska solidarność się nie kończy. Wraz z eskalacją brutalności wojsk rosyjskich w Ukrainie, nasila się sprzeciw społeczeństwa wobec działań Rosji. To w estońskiej...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 592

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

W przeddzień 9 maja: znaczenie pomników sowieckich w Europie Środkowej

31 lat po obaleniu komunizmu w państwach Europy Środkowej w dalszym ciągu istnieją setki pomników upamiętniających żołnierzy Armii Czerwonej. Znajdują się zarówno w miejscach publicznych, jak i na cmentarzach. W ostatnich tygodniach obserwuje się liczne akty ich niszczenia jako wyraz protestu wobec rosyjskiej inwazji oraz dowód solidarności z Ukraińcami. Działania...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 591

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Cała naprzód! Finlandia na kursie do członkostwa w NATO

W Finlandii toczy się intensywna dyskusja na temat członkostwa w Sojuszu Północnoatlantyckim, której towarzyszy wzrost poparcia opinii publicznej dla tego kroku. Agresja Rosji na Ukrainę zasadniczo zmienia środowisko polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Finlandii, przybliżając ją znacząco do akcesji do NATO. Oficjalnej debacie w parlamencie towarzyszy stopniowa...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komenatrze IEŚ 587

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Państwa bałtyckie: rezygnacja z importu gazu ziemnego z Rosji

Pomimo uzależnienia od dostaw gazu ziemnego państwa bałtyckie zdecydowały się na wstrzymanie jego importu z Rosji. Taka decyzja wiąże się z koniecznością poszukiwania alternatywnych źródeł dostaw oraz wykorzystania w pełni istniejącej infrastruktury, która będzie rozbudowywana. Dla Litwy, Łotwy oraz Estonii kluczowa będzie współpraca regionalna, w tym także z...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 585

Michał Paszkowski | Łukasz Lewkowicz - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Słowacja: dywersyfikacja dostaw gazu ziemnego z nieporozumieniem w rządzie w tle

Słowacja jednoznacznie potępiła atak Rosji na Ukrainę i obecnie konsekwentnie opowiada się za wprowadzeniem embarga na import surowców energetycznych i paliw. Duże uzależnienie tego państwa od dostaw gazu ziemnego wymusza potrzebę stworzenia bardziej zróżnicowanej struktury importu, co jednak w obecnych uwarunkowaniach rynkowych będzie stanowiło poważne wyzwanie. W...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 582

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Ciężar sankcji. Rosyjska gospodarka w obliczu wielkiej recesji

Po kilku tygodniach od rozpoczęcia wojny rosyjska gospodarka ugina się pod ciężarem sankcji, o czym świadczą krach na rynku walutowym i finansowym, rosnące inflacja, bezrobocie i ryzyko niewypłacalności oraz widmo głębokiej recesji. Bank Światowy przewiduje dwucyfrowy spadek PKB Rosji w 2022 r., zastrzegając bezprecedensową wysoką niepewność co do tych prognoz,...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 578

Damian Szacawa | Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Sektor energetyczny państw nordyckich: reakcje przedsiębiorstw i rządów na inwazję Rosji na Ukrainę

Państwa nordyckie w sposób jednoznacznie negatywny oceniają atak Rosji na Ukrainę, co ma swoje przełożenie na wymiar energetyczny. Działania są podejmowane zarówno przez przedsiębiorstwa energetyczne, jak i poszczególne rządy. Ich efektem będzie ograniczenie kooperacji z Rosją i większa koncentracja na działaniach służących zwiększeniu bezpieczeństwa...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 571

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Uciekać przed wojną. Doświadczenia kryzysu uchodźczego w Unii Europejskiej

Obecny napływ ludności z Ukrainy różni się od poprzedniego kryzysu uchodźczego w Europie – przede wszystkim dynamiką napływu ludności. Tylko w ciągu miesiąca z ogarniętego wojną państwa do Unii Europejskiej uciekło 3,4 mln osób, tj. ponad dwukrotnie więcej niż w całym 2015 r., kiedy to już mówiono o największym kryzysie uchodźczym od końca II wojny...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 569

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Stosunek mieszkańców Łotwy do uchodźców z Ukrainy

Łotewskie społeczeństwo jest podzielone ze względu na stosunek do uchodźców z Ukrainy. Już od pierwszych dni wojny Rosji z Ukrainą większość mieszkańców angażuje się w pomoc przybyłym na Łotwę. Jednocześnie rosyjskojęzyczni Łotysze twierdzą, że pomoc okazywana uchodźcom jest zbyt duża. Przyczyny takiej sytuacji są złożone i wynikają zarówno z...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 565

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Brak konsensusu: państwa Europy Środkowej wobec embarga na zakup surowców energetycznych z Rosji

Państwa Europy Środkowej w różny sposób ustosunkowują się do możliwości wprowadzenia sankcji wobec Rosji, które objęłyby wstrzymanie importu ropy naftowej i gazu ziemnego. O ile wszystkie państwa potępiły zbrojną agresję Rosji na Ukrainę oraz opowiedziały się za nałożeniem sankcji gospodarczo-politycznych, o tyle brakuje pełnej zgody w zakresie sankcji...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 561

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Sankcje organizacyjne: zawieszenie współpracy z Rosją w regionie Morza Bałtyckiego

Agresja Rosji na Ukrainę stanowi jawne naruszenie fundamentalnych zasad prawa międzynarodowego, do którego odwołują się liczne instytucje międzynarodowe w regionie Morza Bałtyckiego (RMB). Podejmując decyzję o zawieszeniu uczestnictwa Rosji i Białorusi w tych strukturach współpracy regionalnej, państwa regionu dowiodły, że wykluczają współpracę z agresorem....

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 560

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Rosyjska dezinformacja i odporność społeczna w państwach bałtyckich

Po wprowadzeniu zakazu transmisji rosyjskich kanałów telewizyjnych w państwach bałtyckich, dezinformacja na temat wojny rosyjsko-ukraińskiej rozpowszechniana jest poprzez rosyjskojęzyczne portale informacyjne i media społecznościowe. Narracje prokremlowskie dotyczą zarówno rosyjskiej ofensywy na Ukrainie, jak i reakcji Litwy, Łotwy i Estonii. Dzięki długofalowym...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 551

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Mniejszości rosyjskojęzyczne w państwach bałtyckich a agresja Rosji na Ukrainę

Mniejszości rosyjskojęzyczne, które na Litwie, Łotwie i w Estonii są często postrzegane przez pryzmat nostalgii za ZSRR i popierania polityki Kremla, spotkały się z zarzutami o to, że akceptują i wspierają inwazję Rosji na Ukrainę. W ich obronie stanęli członkowie rządów Litwy, Łotwy i Estonii. Chociaż społeczności rosyjskojęzyczne są podzielone ze względu...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 540

Michał Paszkowski | Damian Szacawa | Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Gospodarcze, energetyczne i dyplomatyczne. Sankcje Zachodu wobec Rosji (cz. 2)

Państwa Zachodu w obliczu rosyjskiej inwazji na Ukrainę decydują się na kolejne sankcje w wymiarze gospodarczym (odcięcie od zachodniego finansowania poprzez ograniczenia na rynkach finansowych dla rosyjskich banków oraz od systemu płatności międzybankowych SWIFT), energetycznym (z uwagi na wspólne zależności – na tym etapie o ograniczonej sile) oraz dyplomatycznym...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 539

Michał Paszkowski | Damian Szacawa | Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Gospodarcze, energetyczne i dyplomatyczne. Sankcje Zachodu wobec Rosji (cz. 1)

Państwa Zachodu w obliczu rosyjskiej inwazji na Ukrainę decydują się na kolejne sankcje w wymiarze gospodarczym (odcięcie od zachodniego finansowania poprzez ograniczenia na rynkach finansowych dla rosyjskich banków oraz od systemu płatności międzybankowych SWIFT), energetycznym (z uwagi na wspólne zależności – na tym etapie o ograniczonej sile) oraz dyplomatycznym...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 536

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Danii: balans pomiędzy wartościami a zagrożeniami bezpieczeństwa

Przedstawiona pod koniec stycznia 2022 r. nowa strategia polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Danii koncentruje się wokół przywiązania do wartości, dbania o bezpieczeństwo oraz budowania potęgi państwa w oparciu o dyplomację klimatyczną. W związku z napiętą sytuacją międzynarodową strategia ma przeciwdziałać tradycyjnym i nowym zagrożeniom bezpieczeństwa....

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 531

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Państwa bałtyckie solidarne z Ukrainą

W ostatnich tygodniach, a w szczególności po ataku Rosji na Ukrainę, kwestie związane z bezpieczeństwem w regionie zajmują priorytetowe miejsce w debacie publicznej państw bałtyckich. W odpowiedzi na rosyjską agresję Litwa, Łotwa i Estonia wyraziły solidarność z Ukrainą i gotowość udzielenia jej pomocy, a także podjęły działania na rzecz wzmacniania...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 528

Michał Paszkowski | Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Maksymalne ceny paliw w państwach Europy Środkowej

Rządy Chorwacji, Węgier i Serbii w celu przeciwdziałania wysokim cenom paliw jako jedyne w Europie Środkowej zdecydowały o wprowadzeniu cen maksymalnych. Nabywcy zyskują, płacąc mniej za paliwo, ale tracą sprzedawcy, na których przerzucono koszty tego rozwiązania. Dotychczas bowiem żadne z państw, które wprowadziło ceny regulowane na paliwa, nie zdecydowało się na...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 527

Andrzej Szabaciuk | Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki, Zespół Wschodni

Litewsko-białoruski spór o tranzyt i jego potencjalne konsekwencje

Amerykańskie sankcje gospodarcze nałożone na Białoruś z powodu represji politycznych po sfałszowanych wyborach prezydenckich w 2020 r., a następnie eskalacja kryzysu na granicy z Białorusią zmusiły Litwę do wprowadzenia zakazu tranzytu białoruskich nawozów potasowych, który zaczął obowiązywać od 1 lutego br. W odpowiedzi Białoruś zakazała tranzytu...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 520

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Szwecja i Finlandia wobec eskalacji napięcia w Europie

Propozycje Rosji dotyczące znaczącej rewizji architektury bezpieczeństwa regionalnego w Europie Środkowej i Wschodniej, przedstawione w połowie grudnia 2021 r., spotkały się z reakcją wielu państw. W Szwecji i Finlandii ponownie rozgorzała debata na temat członkostwa tych państw w NATO, a ich przedstawiciele zareagowali podobnie, podkreślając swoje prawo do...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 513

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

W górę. Płaca minimalna w państwach Europy Środkowej

O ile w 2021 r. w większości państw Europy Środkowej miały miejsce niewielkie podwyżki płacy minimalnej, o tyle te wprowadzone z początkiem 2022 r. są już bardziej znaczące. Co istotne, są też one wyższe niż w zamożniejszych państwach Unii Europejskiej, co wpływa na konwergencję płac. Niwelowaniu różnic w poziomie zarobków obywateli poszczególnych państw...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 512

Michał Paszkowski | Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Konsekwencje kryzysu cen energii energetycznej w państwach bałtyckich

W odpowiedzi na rekordowo wysokie ceny energii elektrycznej rządy Litwy, Łotwy i Estonii podjęły szerokie działania w celu ograniczenia negatywnych skutków kryzysu cenowego. Wprowadzone dotychczas rozwiązania mogą okazać się jednak niewystarczające. Prognozy na najbliższe miesiące nie są bowiem optymistyczne – przewiduje się, że kryzys cen energii nie osiągnął...

Więcej →