Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Bałkański

Komentarze Brief IEŚ 1145

12 czerwca 2024

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Zwycięstwo HDZ w wyborach do Parlamentu Europejskiego w Chorwacji

W wyborach do Parlamentu Europejskiego, które odbyły się 9 czerwca 2024 r., najwięcej mandatów uzyskała rządząca HDZ. Po wygranych w kwietniu wyborach parlamentarnych potwierdziła ona swoją dominującą pozycję na chorwackiej scenie politycznej. To czwarte z kolei wybory do Parlamentu Europejskiego, zorganizowane w Chorwacji po uzyskaniu przez nią członkostwa w Unii...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze Brief IEŚ 1140

7 czerwca 2024

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Bułgaria: przedterminowe wybory parlamentarne oraz wybory do Parlamentu Europejskiego

9 czerwca 2024 r. wraz z wyborami do Parlamentu Europejskiego w Bułgarii odbędą się również przedterminowe wybory parlamentarne. Będą to już szóste wybory parlamentarne od kwietnia 2021 r., gdy na fali społecznych protestów doszło do odsunięcia od władzy Bojko Borisowa i jego partii GERB. Przedterminowe wybory parlamentarne są konsekwencją decyzji Borisowa o...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 1122

14 maja 2024

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Wizyta przewodniczącego ChRL Xi Jinpinga w Serbii

7 i 8 maja 2024 r. w Serbii miała miejsce oficjalna wizyta ok. 400-osobowej delegacji chińskiej na czele z przewodniczącym ChRL Xi Jinpingiem. W czasie wizyty podpisano łącznie 29 porozumień bilateralnych, zakładających m.in. wzmocnienie i podniesienie partnerstwa strategicznego Serbii i Chin do poziomu – występującej w nomenklaturze chińskiej – wspólnoty państw o...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 1119

10 maja 2024

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Zdecydowane zwycięstwo opozycji w wyborach parlamentarnych i prezydenckich w Macedonii Północnej

8 maja 2024 r. w Macedonii Północnej odbyły się zarówno wybory parlamentarne, jak i II tura wyborów prezydenckich. Zdecydowane zwycięstwo odniosła Wewnętrzna Macedońska Organizacja Rewolucyjna – Demokratyczna Partia Macedońskiej Jedności Narodowej, dotychczasowa największa partia opozycyjna. Sukces wyborczy odniosła także kandydatka tej partii, Gordana Siljanovska...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 1118

7 maja 2024

Agata Domachowska | Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Nadchodzące wybory parlamentarne w Macedonii Północnej

8 maja 2024 r. w Macedonii Północnej odbędą się wybory w formule „2 w 1”. W tym samym dniu zorganizowane zostaną bowiem zarówno wybory parlamentarne, jak i druga tura wyborów prezydenckich. Pozostająca przez siedem ostatnich lat w opozycji Wewnętrzna Macedońska Organizacja Rewolucyjna – Demokratyczna Partia Macedońskiej Jedności Narodowej ma duże szanse na...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 1108

22 kwietnia 2024

Agata Domachowska | Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Chorwacja: zwycięstwo HDZ w wyborach parlamentarnych

17 kwietnia 2024 r. w Chorwacji odbyły się wybory parlamentarne. Krótką kampanię wyborczą zdominowały ostre personalne polemiki między przewodniczącym HDZ, premierem Andrejem Plenkoviciem i formalnie bezpartyjnym prezydentem Zoranem Milanoviciem, który aktywnie uczestniczył w kampanii wyborczej, wspierając opozycyjną SDP. Zgodnie z przewidywaniami zwycięzcą wyborów...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 1104

18 kwietnia 2024

Agata Domachowska | Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Nadchodzące wybory prezydenckie w Macedonii Północnej

24 kwietnia 2024 r. w Macedonii Północnej odbędzie się pierwsza tura wyborów prezydenckich, a dwa tygodnie później – 8 maja – ewentualna (choć bardzo prawdopodobna) druga tura. Tego samego dnia odbędą się również wybory parlamentarne. W trwającej obecnie kampanii wyborczej aż siedmiu kandydatów rywalizuje ze sobą o uzyskanie jak najszerszego poparcia wśród...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze Brief IEŚ 1101

11 kwietnia 2024

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Bułgaria: kolejny rząd techniczny

9 kwietnia 2024 r. został zaprzysiężony rząd techniczny, na czele którego stanął dotychczasowy szef Najwyższej Izby Kontroli Dimitar Gławczew. Zadaniem rządu jest sprawne zorganizowanie przyśpieszonych wyborów parlamentarnych, które odbędą się 9 czerwca razem z wyborami do Parlamentu Europejskiego. Rozpad większości parlamentarnej. Utworzenie rządu technicznego...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 1095

2 kwietnia 2024

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Albania: ratyfikacja umowy o budowie obozów dla imigrantów

Do 20 maja 2024 r. w Albanii mają powstać obozy dla imigrantów uratowanych na wodach terytorialnych Włoch przez włoską marynarkę wojenną oraz straż przybrzeżną. Jest to wynik umowy podpisanej przez premierów obu państw jeszcze w listopadzie 2023 r. Jednak jej ratyfikacja przez albański parlament nastąpiła dopiero pod koniec lutego 2024 r. Umowa ta, choć wspierana...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze Brief IEŚ 1094

29 marca 2024

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Bułgaria: nieudana rotacja i koniec rządu Denkow-Gabriel

Zapowiadana jako techniczna, zmiana na stanowisku premiera Bułgarii, a tym samym próba rotacji w rządzie Denkow-Gabriel, zakończyła się fiaskiem. W ten sposób wyczerpała się formuła zapewniająca większość parlamentarną. Wobec braku alternatywnych wariantów utworzenia rządu, który posiadałby wystarczające poparcie w parlamencie, Bułgarię czekają nowe wybory...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 1085

21 marca 2024

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Albania ponownie gospodarzem ważnych spotkań międzynarodowych

Po raz kolejny na przestrzeni ostatnich kilkunastu miesięcy Albania była gospodarzem dwóch ważnych międzynarodowych spotkań przywódców państw Europy Południowo-Wschodniej oraz Bałkanów Zachodnich. Dotyczyły one m.in. dalszego zaangażowania państw regionu w pomoc Ukrainie w wojnie z Rosją, a także integracji europejskiej Bałkanów Zachodnich. Spotkania te...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 1077

15 marca 2024

Anna Jagiełło-Szostak - Zespół Bałkański

„Serbski świat” – uprawniona idea polityczna czy kontrowersyjna polityka regionalna Serbii?

Obchody świąt państwowych oraz polityczne deklaracje, towarzyszące ostatnim wyborom parlamentarnym i prezydenckim w Serbii, coraz częściej wywołują dyskusję na temat postępującej (od)budowy koncepcji „serbskiego świata” i promowania serbskich wpływów politycznych, społeczno-ekonomicznych, kulturowych i religijnych w regionie bałkańskim. Postrzeganie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze 1070

5 marca 2024

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Bułgaria: przed rotacją rządu

6 marca 2024 r. premier Bułgarii Nikołaj Denkow powinien podać się do dymisji. Tym samym zapoczątkowany zostanie proces tzw. rotacji rządu. Brak jasnych zasad przeprowadzenia rotacji oraz obsadzenia stanowisk ministerialnych, utrzymująca się głęboka nieufność między ugrupowaniami tworzącymi większość w parlamencie oraz zakulisowa rywalizacja o stanowiska w...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 1063

26 lutego 2024

Anna Jagiełło-Szostak - Zespół Bałkański

Zaangażowanie polityczno-wojskowe Niemiec na rzecz wzmocnienia stabilności i bezpieczeństwa Bośni i Hercegowiny

6 lutego 2024 r. minister obrony narodowej Niemiec Boris Pistorius spotkał się z ministrem obrony narodowej Bośni i Hercegowiny Zukanem Helezem w celu omówienia inwestycji dotyczących modernizacji Sił Zbrojnych BiH. Niemiecki dyplomata wyraził też niezmienne poparcie dla BiH na jej drodze do struktur euroatlantyckich. Po 22 lutego 2022 r. i agresji Rosji na Ukrainę Niemcy...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 1060

22 lutego 2024

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Bułgaria: modernizacja sił zbrojnych

W ciągu ostatnich dwóch lat władze Bułgarii opracowały najbardziej kompleksowy i kosztowny program modernizacji sił zbrojnych od lat 70. XX wieku. Zakup nowoczesnego i przystosowanego do standardów NATO sprzętu wojskowego wzmocni pozycję Bułgarii w ramach Sojuszu oraz wyeliminuje jedno z narzędzi rosyjskiego wpływu na politykę wewnętrzną, jakim było uzależnienie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 1057

16 lutego 2024

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Wybór Talata Xhaferiego na urząd premiera rządu tymczasowego Macedonii Północnej

Na 100 dni przed planowanymi na 8 maja 2024 r. wyborami parlamentarnymi, w Macedonii Północnej powołany został rząd tymczasowy. Na jego czele stanął Talat Xhaferi, dotychczasowy przewodniczący macedońskiego parlamentu. Jego wybór stanowi historyczne, choć raczej symboliczne, osiągnięcie Albańczyków żyjących w Macedonii Północnej. Część Macedończyków jest...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 1052

12 lutego 2024

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Spisy powszechne w Albanii i w Czarnogórze

W ostatnim kwartale 2023 r. w Albanii i Czarnogórze zostały przeprowadzone spisy powszechne, pierwotnie planowane na 2021 r. Jakkolwiek instytucja spisu powszechnego stanowi użyteczne narzędzie statystyczne, mające na celu zebranie kluczowych informacji o strukturze narodowościowej i społecznej, istotnych dla sprawnego funkcjonowania państwa, tradycyjnie już okazało...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 1050

8 lutego 2024

Zespół Bałkański - Zespół Bałkański

Bałkany Zachodnie A.D. 2023: między integracją europejską a starymi i nowymi wyzwaniami dla stabilności i rozwoju regionu

Dynamika stosunków wewnątrzpaństwowych i międzynarodowych w regionie Bałkanów Zachodnich w 2023 r. pokazuje, że państwa i społeczeństwa regionu pozostają niezmiennie zawieszone między „niedokończoną” systemową modernizacją i demokratyzacją, wewnętrznymi sporami politycznymi, dezorganizującymi funkcjonowanie instytucji państwowych, rutynowo potwierdzaną i...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 1041

25 stycznia 2024

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Bułgaria: zmiany w konstytucji. (Nie)spełnione obietnice polityczne

19 grudnia 2023 r. parlament Bułgarii uchwalił poprawki do konstytucji, które wprowadzają m.in. istotne zmiany dotyczące niektórych uprawnień prezydenta oraz parlamentu, a także funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości. Wprowadzenie zmian do konstytucji stanowi formalne spełnienie jednej z podstawowych obietnic politycznych ugrupowań reformatorskich. Przywrócenie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 1030

12 stycznia 2024

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Kolejny rok kryzysu wokół północnego Kosowa

Widoczna w 2023 r. kontynuacja kryzysu politycznego i instytucjonalnego wokół czterech gmin w północnym Kosowie pokazała, że mimo kilkudziesięciu porozumień, wypracowanych w ramach dialogu między Belgradem i Prisztiną, w relacjach Kosowa i Serbii nadal istnieje wiele spraw, które wymagają uregulowania. Największa od lat eskalacja napięcia w północnym Kosowie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 1025

4 stycznia 2024

Zespół Bałkański - Zespół Bałkański

Wybory w Serbii i mobilizacja polityczna „serbskiego świata”

17 grudnia 2023 r. w Serbii miały miejsce przedterminowe wybory parlamentarne, lokalne i prowincjonalne, które zakończyły się kolejnym zwycięstwem rządzącej Serbskiej Partii Postępowej (SNS). Wybory, w których tradycyjnie już głosowali również Serbowie, mieszkający w państwach regionu, pokazały, że mimo upływu kilkudziesięciu lat od rozpadu SFRJ, na...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 1020

20 grudnia 2023

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Przedterminowe wybory parlamentarne w Serbii z kryzysem politycznym w tle: wstępne wyniki głosowania (cz. 2)

17 grudnia 2023 r. w Serbii odbyły się przedterminowe wybory parlamentarne, wybory prowincjonalne oraz częściowe wybory lokalne. Zgodnie z przewidywaniami zwycięzcą wyborów na wszystkich trzech szczeblach okazała się rządząca nieprzerwanie od lipca 2012 r. Serbska Partia Postępowa. Według wstępnych wyników głosowania w nowym Zgromadzeniu Narodowym SNS obsadzi...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 1019

18 grudnia 2023

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Przedterminowe wybory parlamentarne w Serbii z kryzysem politycznym w tle (cz. 1)

17 grudnia 2023 r. w Serbii odbyły się ogólnokrajowe wybory parlamentarne, wybory prowincjonalne oraz częściowe wybory lokalne. W każdym z tych przypadków były to wybory przedterminowe. Tłem kolejnych już przedterminowych wyborów parlamentarnych pozostaje 11-letnia dominacja SNS na serbskiej scenie politycznej, konsolidacja władzy w ręku prezydenta Serbii Aleksandra...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 1018

14 grudnia 2023

Zespół Bałkański - Zespół Bałkański

Szczyt UE-Bałkany Zachodnie

13 grudnia 2023 r. w Brukseli odbył się kolejny szczyt Unii Europejskiej i państw Bałkanów Zachodnich. Jakkolwiek szczyt ten trudno uznać za przełomowy, przyjęta na zakończenie obrad deklaracja potwierdza europejską perspektywę państw WB6, wskazuje na potrzebę przyśpieszenia procesu akcesyjnego i zacieśniania integracji gospodarczej Bałkanów Zachodnich z UE oraz...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 1016

14 grudnia 2023

Anna Jagiełło-Szostak - Zespół Bałkański

Chorwacja: sprzeciw wobec ograniczenia zasady jednomyślności w Radzie Unii Europejskiej

16 listopada 2023 r. premier Chorwacji Andrej Plenković podczas nieformalnego spotkania z przewodniczącym Rady Europejskiej Charlesem Michelem wyraził sprzeciw wobec zniesienia jednomyślności przy podejmowaniu strategicznie ważnych decyzji w Unii Europejskiej, dotyczących m.in.: polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, finansów, sądownictwa, spraw wewnętrznych, a także...

Więcej →