Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 616

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Decydujący rok dla współpracy regionalnej w ramach Rady Państw Morza Bałtyckiego

Ministrowie spraw zagranicznych oraz inni wyżsi rangą przedstawiciele członków Rady Państw Morza Bałtyckiego (RPMB) spotkali się 25 maja 2022 r. w Kristiansand (Norwegia) na pierwszej od dziewięciu lat Sesji Ministerialnej RPMB. W jej trakcie dokonano podsumowania prezydencji Norwegii (lipiec 2021 – czerwiec 2022) i oceniono wpływ, jaki inwazja Rosji na Ukrainę ma na...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 615

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Rosyjskie zbrodnie i ich kontekst międzynarodowy

Rosja kontynuuje na Ukrainie wielokrotnie stosowaną w innych konfliktach politykę terroru, dopuszczając się morderstw, gwałtów, grabieży, deportacji oraz ostrzeliwując obiekty cywilne. Reakcje międzynarodowe są zróżnicowane, co wynika m.in. z tezy, wspieranej przez rosyjską propagandę, że Zachód także dopuszczał się zbrodni wojennych. Ukaranie zbrodni rosyjskich...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 614

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Serbia: przedłużająca się agresja rosyjska na Ukrainę wyzwaniem dla serbskiej polityki wielowektorowości (cz. 1)

Otwarta agresja Rosji na Ukrainę spowodowała, że rozwijająca współpracę polityczną i gospodarczą z państwami UE, Stanami Zjednoczonymi i Rosją Serbia znalazła się w skomplikowanym położeniu. Złożone uwarunkowania wewnętrzne i międzynarodowe wiążące Serbię z Rosją wpłynęły na to, że władze w Belgradzie starały się zachować neutralność w konflikcie...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 613

Michał Paszkowski | Łukasz Lewkowicz - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Słowacja: gra wokół dostaw ropy naftowej z Rosji

Na Słowacji od dłuższego czasu trwa debata na temat możliwego wprowadzenia przez państwa Unii Europejskiej embarga na import ropy naftowej z Rosji. Rząd słowacki liczy na uzyskanie odpowiedniego okresu derogacji od tych przepisów. Jako problem wskazuje względy technologiczne oraz infrastrukturalne. Duże kontrowersje budzi projekt wprowadzenia specjalnego podatku na...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 612

Jan Muś - Zespół Bałkański

Wyzwania dla słoweńskiej gospodarki pod rządami Roberta Goloba

Nowy rząd Roberta Goloba będzie musiał zmierzyć się ze spadającym tempem rozwoju gospodarczego, wnikającym przede wszystkim z wolnego wzrostu PKB w Niemczech i we Włoszech, tj. na głównych rynkach zbytu słoweńskich produktów. Niskie bezrobocie oraz dobra sytuacja fiskalna pozwalają jednak Golobowi na pewną dozę optymizmu, który wzmocniony zostanie napływem...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 611

Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Wyzwania dla gospodarki ukraińskiej w czasie agresji rosyjskiej (cz. 2)

Wojna rosyjsko-ukraińska powoduje ogromne straty ludzkie i materialne oraz wywołuje kolejne kryzysy. Trzy miesiące działań zbrojnych skutkują nieodwracalnymi zniszczeniami. Pogłębia się recesja gospodarcza. Osłabiona przez dwuletnią pandemię koronawirusa gospodarka ukraińska kumuluje wszystkie środki w celach obronnych, a dodatkowo mierzy się z wyhamowaniem reform i...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 610

Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Wyzwania dla gospodarki ukraińskiej w czasie agresji rosyjskiej (cz. 1)

Wojna rosyjsko-ukraińska powoduje ogromne straty ludzkie i materialne oraz wywołuje kolejne kryzysy. Trzy miesiące działań zbrojnych skutkują nieodwracalnymi zniszczeniami. Pogłębia się recesja gospodarcza. Osłabiona przez dwuletnią pandemię koronawirusa gospodarka ukraińska kumuluje wszystkie środki w celach obronnych, a dodatkowo mierzy się z wyhamowaniem reform i...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 609

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Finlandia i Szwecja składają wnioski o członkostwo w NATO

Złożenie wniosków o członkostwo w NATO przez przedstawicieli Finlandii i Szwecji to „historyczny moment” dla bezpieczeństwa europejskiego i stosunków międzynarodowych w regionie Morza Bałtyckiego. Decydenci w obu państwach podjęli liczne kroki na rzecz koordynacji działań, która pozytywnie wpływa na stabilność w regionie Morza Bałtyckiego. Wprawdzie wielu...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 608

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Bułgaria: krótkowzroczność unijnej presji w sprawie sporu z Macedonią Północną

Bułgarsko-macedoński spór o tożsamość i historię pozostaje przeszkodą na drodze do rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych Macedonii Północnej z Unią Europejską. Wraz ze zbliżającym się końcem francuskiego przewodnictwa w Radzie UE oraz czerwcowym szczytem Rady Europejskiej ponownie wzmagają się naciski na rozwiązanie kryzysu i rozpoczęcie negocjacji...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 607

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Łotwa przyciąga zagranicznych inwestorów

W 2021 r. Łotwa na tle państw OECD w relacji do potencjału gospodarczego okazała się liderem pozyskiwania bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Wartość ich napływu przekroczyła 4,5 mld euro, tj. prawie 14% jej PKB. Łotwa, traktując zagraniczny kapitał jako ważny impuls pobudzający gospodarkę, swoje wysiłki koncentruje na przyciąganiu inwestycji z państw...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 606

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Wojna na Ukrainie: przestępstwa przeciwko środowisku (część 2)

W ciągu trzech miesięcy wojny udokumentowano 245 ekoprzestępstw armii Federacji Rosyjskiej, dokonanych na terytorium Ukrainy oraz Morza Czarnego i Morza Azowskiego. Ostrzały rakietowe powodują duże spustoszenia w infrastrukturze krytycznej, zwłaszcza w przypadku magazynów ropy naftowej i zakładów chemicznych. Pociąga to za sobą znaczne szkody w ekosystemach i prowadzi...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 605

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Wojna na Ukrainie: przestępstwa przeciwko środowisku (część 1)

W ciągu trzech miesięcy wojny udokumentowano 245 ekoprzestępstw armii Federacji Rosyjskiej, dokonanych na terytorium Ukrainy oraz Morza Czarnego i Morza Azowskiego. Ostrzały rakietowe powodują duże spustoszenia w infrastrukturze krytycznej, zwłaszcza w przypadku magazynów ropy naftowej i zakładów chemicznych. Pociąga to za sobą znaczne szkody w ekosystemach...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 604

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Katalin Novák pierwszą kobietą na stanowisku prezydenta Węgier

10 marca 2022 r. Zgromadzenie Krajowe Węgier wybrało na urząd prezydenta Katalin Novák. Po raz pierwszy prezydentem Węgier została kobieta. Dwa miesiące później, 10 maja oficjalnie objęła funkcję prezydenta republiki (köztársasági elnök). Nowa prezydent pierwszą podróż zagraniczną odbyła do Polski (17 maja 2022 r.), gdzie w Warszawie spotkała się z...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 603

Anna Jagiełło-Szostak - Zespół Bałkański

Agresja Rosji na Ukrainę a stabilność Bośni i Hercegowiny – wymiar wewnętrzny, międzynarodowy i regionalny (cz. 2)

Aktywność polityków Republiki Serbskiej, na czele z Miloradem Dodikiem, związana z dążeniami secesjonistycznymi przywódców politycznych RS, zwłaszcza M. Dodika, oraz bliskimi relacjami z Federacją Rosyjską, coraz bardziej niepokoi państwa zachodnie. Polityka ta doprowadziła już do nałożenia sankcji na niektórych przedstawicieli RS przez Stany Zjednoczone Ameryki i...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 602

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: próby dywersyfikacji dostaw gazu

W reakcji na agresję Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, powodującą niepewność w dostawach gazu ziemnego do państw Unii Europejskiej, Republika Czeska poszukuje sposobów na uniezależnienie się od importu gazu z Rosji. Tylko od początku rosyjskiej agresji na Ukrainę Czechy importowały rosyjski gaz na kwotę ok. 30 mld CZK. Niskie wydobycie krajowe, zaspokajające jedynie...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 601

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Estonia: granice wolnych mediów

W opublikowanym na początku maja br. rankingu World Press Freedom Index 2022 Estonia znalazła się na wysokim 4. miejscu. Od lat media w tym państwie cieszą się niezależnością polityczną i zaufaniem opinii publicznej, co wynika z przekonania, że wolność słowa jest podstawą demokracji. Szeroką dyskusję na temat granicy wolności mediów wzbudziła jednak decyzja...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ nr 600

Barbara Jundo-Kaliszewska - Zespół Bałtycki

Problemy AWPL-ZChR: rozbrat i inwazja

Polska partia na Litwie. Mniejszość polską na Litwie uznaje się za najlepiej zorganizowaną i najprężniej działającą społeczność polską poza granicami Polski. Aktywność ta została uwarunkowana historycznie i wyrosła m.in. na gruncie lokalnego narodowościowego konfliktu polsko-litewskiego. Zabiegająca o utworzenie polskiej jednostki narodowo-terytorialnej w...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 599

Jan Muś - Zespół Bałkański

Nowy terminal LNG w Europie Południowo-Wschodniej

3 maja w Alexandroupolis w Grecji oficjalnie rozpoczęły się prace nad terminalem LNG (Independent Natural Gas System – INGS). Jest to projekt ważny dla bezpieczeństwa energetycznego Europy Południowo-Wschodniej. LNG ma być dostarczany z USA, Afryki Północnej oraz z Bliskiego Wschodu. Budowa terminala zwiększy poziom dywersyfikacji dostaw gazu do Europy...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 598

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Perspektywy wzrostu wydobycia gazu ziemnego w państwach Europy Środkowej

Duże uzależnienie od dostaw gazu ziemnego z Rosji powoduje, że państwa Europy Środkowej – w związku z wojną na Ukrainie – poszukują alternatywnych źródeł pochodzenia tego surowca. Obok działań na rzecz dywersyfikacji kierunków dostaw, rozważane są także prace na rzecz zwiększenia wydobycia gazu ziemnego. Mimo że perspektywy znacznego wzrostu produkcji w...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 597

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Dziewiąty maja: państwa bałtyckie sprzeciwiają się symbolice agresji

W dniu 9 maja, obchodzonym przez rosyjskojęzycznych mieszkańców państw bałtyckich jako dzień zwycięstwa Armii Radzieckiej nad nazizmem, nie doszło do znaczących incydentów i prowokacji. Ze względu na trwające rosyjskie działania wojenne na Ukrainie władze wprowadziły zakaz eksponowania symboliki wojennej nawołującej do agresji, a także ograniczyły możliwość...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 596

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Duża rola małego państwa. Estonia na pomoc Ukrainie

Estonia, przekazując walczącej Ukrainie sprzęt wojskowy i pomoc humanitarną o łącznej wartości 220 mln euro, stała się liderem wsparcia w relacji do potencjału gospodarczego. Na tym jednak estońska solidarność się nie kończy. Wraz z eskalacją brutalności wojsk rosyjskich w Ukrainie, nasila się sprzeciw społeczeństwa wobec działań Rosji. To w estońskiej...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 595

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Ochrona dziedzictwa kulturowego Ukrainy w czasie wojny

W ciągu dwóch miesięcy wojny udokumentowano 242 przypadki zbrodni wojennych dokonanych przez wojska rosyjskie na dziedzictwie kulturowym Ukrainy. Celem działań agresora jest niszczenie ukraińskiej pamięci i tożsamości. Jednocześnie społeczeństwo oraz partnerzy zagraniczni podejmują intensywne działania dla zachowania dziedzictwa kulturowego. O tej sferze agresji...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 594

Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Międzynarodowa pomoc finansowa dla Ukrainy

Od początku wojny Ukraińcy otrzymują ogromne wsparcie od wspólnoty międzynarodowej. Na bezprecedensową skalę organizowane są dostawy pomocy humanitarnej dla cywilów oraz techniki wojskowej i uzbrojenia dla ukraińskich żołnierzy i wspierających ich sił obrony terytorialnej. Rosja kontynuuje brutalną inwazję, przez co niszczy ukraińską gospodarkę. Skutki...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 593

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Dwa miesiące pełnowymiarowej agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę

Minęły już dwa miesiące pełnowymiarowej agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę. Przyniosła ona ogromne straty materialne i ludzkie oraz wywołała nieznaną w Europie od II wojny światowej falę migracji przymusowej. Władzom Rosji nie udało się szybko pokonać i zmusić do kapitulacji Ukrainy. Nie doceniono determinacji obrońców państwa, sprawności aparatu...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 592

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

W przeddzień 9 maja: znaczenie pomników sowieckich w Europie Środkowej

31 lat po obaleniu komunizmu w państwach Europy Środkowej w dalszym ciągu istnieją setki pomników upamiętniających żołnierzy Armii Czerwonej. Znajdują się zarówno w miejscach publicznych, jak i na cmentarzach. W ostatnich tygodniach obserwuje się liczne akty ich niszczenia jako wyraz protestu wobec rosyjskiej inwazji oraz dowód solidarności z Ukraińcami. Działania...

Więcej →