Instytut Europy Środkowej/Komentarze

Komentarze

Zespół Studiów Obywatelskich

Komentarze IEŚ 1448
6 października 2025
Szczepan Czarnecki - Zespół Studiów Obywatelskich

Republika Czeska: wybory parlamentarne i powrót Andreja Babiša

W przeprowadzonych 3-4 października 2025 r. wyborach do Izby Poselskiej Parlamentu Republiki Czeskiej oczekiwane zwycięstwo odniósł ruch ANO Andreja Babiša, potwierdzając swoją wysoką pozycję w czeskiej polityce. Drugie miejsce zajęła współtworząca dotychczasowy rząd centroprawicowa koalicja SPOLU (ODS, KDU-ČSL, TOP 09), dla której ten rezultat oznacza utratę...

Więcej →

Zespół narracji historycznych i historii stosowanej

Komentarze IEŚ 1447
3 października 2025
Jędrzej Piekara - Zespół narracji historycznych i historii stosowanej

Chińsko-rosyjski sojusz w wojnie o pamięć – obchody 80. rocznicy zwycięstwa nad Japonią

W maju 2025 r. byliśmy świadkami narodzin sformalizowanego „sojuszu pamięci”, zawartego pomiędzy chińskimi i rosyjskimi przywódcami, politykami oraz głównymi intelektualistami (więcej na ten temat zob. „Komentarze IEŚ”, nr 1365; „Komentarze IEŚ”, nr 1354). W ramach obchodów 9 maja zorganizowano serię dyskusji, publikacji, konferencji naukowych i...

Więcej →

Zespół Studiów Obywatelskich

Komentarze IEŚ 1446
30 września 2025
Szczepan Czarnecki - Zespół Studiów Obywatelskich

Wybory parlamentarne w Republice Czeskiej

W dniach 3-4 października 2025 r. w Republice Czeskiej odbędą się wybory parlamentarne, które zdecydują o kierunku polityki wewnętrznej i zagranicznej państwa na kolejne cztery lata. Nadchodzące głosowanie nie tylko rozstrzygnie o możliwości utrzymania władzy przez obecną czteropartyjną koalicję (SPOLU i STAN), ale też zweryfikuje odporność dotychczasowej...

Więcej →

Zespół Studiów Obywatelskich

Komentarze IEŚ 1445
30 września 2025
Agata Domachowska - Zespół Studiów Obywatelskich

Macedonia Północna: nadchodzące wybory władz lokalnych

Na 19 października 2025 r. zaplanowano wybory władz lokalnych w Macedonii Północnej. Głosowanie to będzie ważnym testem dla partii tworzących koalicję rządzącą, która objęła władzę w państwie po ubiegłorocznych wyborach parlamentarnych. Jednocześnie dla opozycji wybory stanowią szansę na odbudowę przynajmniej części utraconego poparcia społecznego. Można...

Więcej →

Zespół Studiów Obywatelskich

Komentarze IEŚ 1444
30 września 2025
Jędrzej Jander - Zespół Studiów Obywatelskich

Max zamiast WhatsAppa: Rosja centralizuje kontrolę nad komunikacją cyfrową

Od 1 września 2025 r. w Federacji Rosyjskiej obowiązuje prawo nakazujące preinstalację państwowego komunikatora Max na wszystkich nowych smartfonach i tabletach sprzedawanych w tym państwie. Jest to kluczowy element skoordynowanej strategii mającej na celu wypieranie zagranicznych platform z przestrzeni komunikacji obywateli – głównie WhatsApp i Telegram – i...

Więcej →

Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Komentarze IEŚ 1443
30 września 2025
Spasimir Domaradzki - Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Bułgaria: powracający problem praworządności

Przewodnicząca frakcji Odnowić Europę (Renew Europe) w Parlamencie Europejskim, Valérie Hayer, wysłała list do unijnego komisarza do spraw budżetu, zwalczania nadużyć finansowych i administracji publicznej, Piotra Serafina, oraz komisarza do spraw gospodarki i wydajności, wdrażania i upraszczania, Valdisa Dombrovskisa, wzywający do natychmiastowego wstrzymania wypłaty...

Więcej →

Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Komentarze IEŚ 1442
29 września 2025
Krzysztof Fedorowicz - Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Reakcje strony białoruskiej na zamknięcie (i otwarcie) granicy z Polską

12 września 2025 r. Polska zamknęła wszystkie przejścia graniczne z Białorusią, motywując to obawami o bezpieczeństwo w związku z wojskowymi manewrami Zapad-2025 na Białorusi. Spowodowało to szereg problemów, lawinę komentarzy strony białoruskiej oraz aktywizację chińskiej dyplomacji, zainteresowanej bezproblemowym funkcjonowaniem Nowego Jedwabnego Szlaku. Po...

Więcej →

Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Komentarze Brief IEŚ 1441
29 września 2025
Piotr Oleksy - Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Mołdawia stawia na Europę

Wybory do parlamentu Republiki Mołdawii, które odbyły się 28 września 2025 r., wygrała proeuropejska Partia Działania i Solidarności (PAS), która rządzi tym państwem od 2021 r. Swój głos oddało na nią 50,16% wyborców, co daje jej samodzielną większość w 101-osobowym parlamencie. Drugie miejsce zajął prorosyjski Blok Patriotyczny, który poparło 24,19%...

Więcej →

Zespół Pamięci Zbiorowej

Komentarze IEŚ 1440
28 września 2025
Agata Tatarenko - Zespół Pamięci Zbiorowej

Między celebracją a przemilczeniem: rocznicowe wystawy o II wojnie światowej w Republice Czeskiej

W 2025 r. czeskie instytucje podjęły szereg działań upamiętniających 80. rocznicę zakończenia II wojny światowej. Powstał bogaty wachlarz wystaw o zróżnicowanym charakterze – od heroizujących narracji państwotwórczych po próby włączenia dotąd marginalizowanych perspektyw. Ekspozycje, choć innowacyjne w formie i atrakcyjne wizualnie, często ograniczały...

Więcej →

Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Komentarze IEŚ 1439
25 września 2025
Jakub Olchowski - Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Drony i dezinformacja – hybrydowy arsenał Rosji

Rosja od lat konsekwentnie rozwija arsenał działań hybrydowych, łącząc operacje militarne z szeroko zakrojoną dezinformacją. Incydent z września 2025 r., kiedy nad Polską pojawiły się rosyjskie drony, unaocznił skalę i logikę tego podejścia: bezpośrednie działania kinetyczne połączono z operacją psychologiczno-propagandową. Rosja testowała w ten sposób...

Więcej →