Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 417

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Serbia i Czarnogóra: pogarszające się relacje między państwami

Wraz z utworzeniem nowego rządu w Czarnogórze zakładano, że może dojść do znaczącej poprawy relacji na linii Belgrad-Podgorica. Przed niebezpiecznym „zbliżeniem się” Czarnogóry do Serbii ostrzegała wówczas nie tylko rządząca przez niemal trzydzieści lat Demokratyczna Partia Socjalistów (DPS), ale także niekwestionowany lider i prezydent Czarnogóry – Milo...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 416

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Otwarcie rynku ziemi rolnej na Ukrainie

Reforma rolna na Ukrainie trwa od 1991 r. Jej punktem zwrotnym było uchwalenie 31 marca 2020 r. ustawy o zniesieniu moratorium na sprzedaż gruntów rolnych, a także szeregu innych ustaw potrzebnych do wdrożenia reformy. Otwarcie rynku ziemi rolnej 1 lipca 2021 r. pozwoli na zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej rolnictwa, ustalenie obiektywnej wartości rynkowej działek...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 415

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Przewodnictwo Bułgarii w Inicjatywie Trójmorza: cele i perspektywy

Przewodnictwo Bułgarii w Inicjatywie Trójmorza (TSI) oraz zbliżający się szósty szczyt państw TSI, który odbędzie się 8-9 lipca 2021 r. w Sofii, zintensyfikowały działania tego państwa w Inicjatywie. Pomimo licznych konfliktów wewnętrznych, we wrześniu 2020 r. ówczesny rząd Bułgarii powołał krajowego koordynatora ds. Inicjatywy Trójmorza, а w grudniu...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 414

Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

USA, Rosja i NATO: o Ukrainie bez Ukrainy

Joe Biden podczas pierwszej zagranicznej podróży odwiedził wiele państw europejskich i spotkał się z wieloma liderami, w tym z Władimirem Putinem. Temat Ukrainy pojawiał się na wszystkich spotkaniach, a w szczególności 14 czerwca 2021 r. na szczycie NATO w Brukseli. Ukrainie, podkreślającej swoje aspiracje do członkostwa w NATO i rozczarowanej brakiem zaproszenia na...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 413

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Przed szczytem w Sofii: wyzwania stojące przed Inicjatywą Trójmorza

8-9 lipca 2021 r. Bułgaria zorganizuje szósty szczyt Inicjatywy Trójmorza (The Three Seas Initiative, TSI). Spotkanie w Sofii będzie okazją do podsumowania dotychczasowych osiągnięć, ale także do dyskusji o wyzwaniach stojących przed Inicjatywą, do których zaliczają się m.in. realne i potencjalne konflikty, wolne tempo realizacji priorytetowych projektów, powrót...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 412

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Złoże Neptun: problemy gazowe Rumunii

Rumunia należy do państw o dużym potencjale wydobycia gazu ziemnego, a kluczowym projektem w tym zakresie jest zagospodarowanie podmorskiego złoża Neptun. Realizacja inwestycji znacząco wpłynęłaby na poprawę bezpieczeństwa energetycznego państwa oraz wzrost jego pozycji międzynarodowej w regionie. Jednak od kilku lat Rumunia staje się coraz mniej atrakcyjnym...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 411

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Duńska forteca: zaostrzenie polityki wobec uchodźców

3 czerwca duński parlament (Folketinget) przyjął poprawki do ustawy o cudzoziemcach, która pozwoli Danii na otwieranie ośrodków recepcyjnych poza Europą. Jej skutkiem będzie zmniejszenie liczby uchodźców ubiegających się o azyl przy wjeździe do Danii. To kolejne zaostrzenie polityki imigracyjnej w tym państwie, które od kilku lat ma w tej kwestii jedno z...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 410

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Albania – Turcja: wzmacnianie strategicznego partnerstwa

Od lat każdy rząd Albanii do grona swoich najbliższych sojuszników zalicza Włochy, Grecję oraz Turcję. W ciągu ostatnich dwóch kadencji premiera Ediego Ramy więzi z państwem tureckim ulegały dalszemu zacieśnianiu, czego wyrazem jest podniesienie ich do poziomu partnerstwa strategicznego. Pogłębiająca się współpraca albańsko-turecka nie stanowi jednak...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 409

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Między niemocą a koniecznością: dialog Belgrad-Prisztina z perspektywy władz Kosowa (cz. II)

Sukces opozycyjnego Ruchu „Samostanowienie!” (Lëvizja VETËVENDOSJE!) w wyborach parlamentarnych w lutym 2021 r. i objęcie teki premiera przez Albina Kurtiego oznaczają, że władzę w Kosowie sprawuje obecnie ugrupowanie przez lata otwarcie krytyczne wobec efektów i kierunku dialogu Belgrad-Prisztina, prowadzonego od 2011 r. pod auspicjami UE. Jakkolwiek premier Kurti...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 408

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Priorytety polityki bezpieczeństwa Słowacji na szczycie NATO w Brukseli

14 czerwca 2021 r. odbył się szczyt NATO w Brukseli, podczas którego rozmawiano m.in. o odpowiedzi na działania Chin i Rosji, inwestycjach w obronę i relacjach transatlantyckich. Delegację Słowacji na spotkaniu reprezentowali: prezydent Zuzana Čaputová, minister spraw zagranicznych i europejskich Ivan Korčok (SaS), minister obrony Jaroslav Naď (OĽaNO) oraz stały...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 407

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Wizyta Swiatłany Cichanouskiej w Republice Czeskiej w cieniu kampanii wyborczej

W dniach 6-9 czerwca 2021 r. miała miejsce wizyta Swiatłany Cichanouskiej w Republice Czeskiej. Białoruska opozycjonistka przyjechała do Pragi na zaproszenie przewodniczącego Senatu Republiki Czeskiej Miloša Vystrčila. Spotkała się również z premierem Andrejem Babišem oraz prezydentem Milošem Zemanem, który wyraził poparcie dla działań białoruskiej opozycji....

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 406

Jan Muś - Zespół Bałkański

Węgrzy inwestują w przemysł naftowy i sektor banków w Słowenii

Węgierskie przedsiębiorstwa dokonały zakupu dwóch dużych firm w kluczowych obszarach energetyki i bankowości. Zwiększa to istotnie pozycję Węgier w Słowenii oraz współzależność gospodarczą Słowenii, Chorwacji i Węgier. Paradoksalnie jednak niewiele środków finansowych wpłynie do budżetu słoweńskiego, ponieważ obydwa „słoweńskie” przedsiębiorstwa...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 405

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Konferencja prasowa Wołodymyra Zełenskiego „Prezydent 2.0”

20 maja 2021 r. prezydent Wołodymyr Zełenski po dwóch latach sprawowania urzędu głowy państwa przeprowadził konferencję prasową. Podczas spotkania przedstawił swoje sukcesy i niedociągnięcia oraz działania podjęte w ramach walki z pandemią COVID-19. Do priorytetów swojej polityki zaliczył informatyzację kraju, budowanie państwa prawa „bez oligarchów” i...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 404

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Między niemocą a koniecznością: dialog Belgrad-Prisztina z perspektywy władz Serbii (cz. I)

Mimo oficjalnych deklaracji o niezmienności stanowiska w kwestii statusu Kosowa władze Serbii akceptują odrębność administracyjną i ograniczoną podmiotowość prawnomiędzynarodową Kosowa. Serbia konsekwentnie opowiada się także za kontynuacją dialogu bilateralnego pod auspicjami UE i wypracowaniem porozumienia, które zakończyłoby spór oraz pozwoliło Serbii na...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 403

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Rok z home office: bilans pracy zdalnej w Europie Środkowej

Pandemia COVID-19 zapamiętana zostanie jako punkt zwrotny w systemie pracy zdalnej. Odsetek pracujących w ramach home office w samym tylko 2020 r. wzrósł w Unii Europejskiej więcej niż w ciągu poprzedzającej go dekady. Wzrost ten nie był jednak równomierny – w tyle pozostały państwa Europy Środkowej, zwłaszcza te, w których branże ICT oraz usług opartych na...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 402

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Czarnogóra: kolejny spór wokół Serbskiej Cerkwi Prawosławnej

Obecny rząd premiera Zdravko Krivokapicia od początku swego istnienia mierzy się z różnego rodzaju wewnętrznymi napięciami w Czarnogórze. Do silnych napięć dochodzi nie tylko pomiędzy rządem a prezydentem Milo Đukanoviciem czy największym ugrupowaniem opozycyjnym – Demokratyczną Partią Socjalistów, ale także w ramach koalicji rządowej. Zarzewiem konfliktu...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 401

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgierski system szczepień a „certyfikaty covidowe” Unii Europejskiej

Na przestrzeni ostatnich kilku miesięcy w Unii Europejskiej (tak w Komisji Europejskiej, jak i Parlamencie Europejskim) trwały rozmowy dotyczące stworzenia tzw. paszportów covidowych, które miałyby poświadczać przyjęcie szczepienia, przebycie zakażenia SARS-CoV-2 bądź negatywny wynik testu PCR na obecność koronawirusa. Dwudziestego maja 2021 r. doszło w tej sprawie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 400

Jan Muś - Zespół Bałkański

Słoweńska prezydencja w Radzie UE w cieniu kryzysów wewnętrznych i zewnętrznych

Priorytety słoweńskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej wyznaczone zostały w dużej mierze przez pandemię COVID-19. Dla władz słoweńskich najważniejszymi punktami pozostają integracja Bałkanów Zachodnich z Unią Europejską oraz Konferencja w sprawie przyszłości Europy. Skala zaangażowania rządu Janeza Janšy ograniczona jest jednak przez kryzys polityczny w...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 399

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

„Oddajmy przyszłość krajowi” – program wyborczy koalicji Czeskiej Partii Piratów i STAN

W dniu 18 maja 2021 r. koalicja złożona z Czeskiej Partii Piratów oraz ugrupowania Burmistrzowie i Niezależni oficjalnie rozpoczęła kampanię wyborczą przed wyborami parlamentarnymi, które w Republice Czeskiej zostały zaplanowane na październik 2021 r. Program koalicji zakłada szereg reform, których zadaniem jest przeciwdziałanie skutkom kryzysu...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 398

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja: Krajowy Plan Odbudowy i jego główne założenia

Słowacja jest pierwszym państwem Grupy Wyszehradzkiej, które przedstawiło Komisji Europejskiej Krajowy Plan Odbudowy (KPO), czyli program reform i inwestycji, które będą finansowane z Funduszu Odbudowy po pandemii COVID-19. Plan podzielony jest na kilka kluczowych priorytetów politycznych, m.in. zieloną gospodarkę, edukację, cyfryzację sektora publicznego. Zdaniem...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 397

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Morze z widokiem na przyszłość. Potencjał i rozwój portów państw bałtyckich

Porty państw bałtyckich, szczególnie Ryga i Kłajpeda, są ważnymi węzłami tranzytowymi, łączącymi nie tylko Europę Wschodnią i Zachodnią, ale także Północną i Południową. Na ich rozwój i konkurencyjność wpływają zarówno uwarunkowania geograficzne, jak i otoczenie polityczne i gospodarcze. Podczas gdy modernizacja, nowe inwestycje oraz zmiana struktury...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 396

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Spóźniony Krajowy Plan Odbudowy Republiki Czeskiej

W poniedziałek, 17 maja 2021 r., z ponad dwutygodniowym opóźnieniem rząd Republiki Czeskiej przedstawił finalną wersję Krajowego Planu Odbudowy (KPO). Przygotowany dokument stanowi podstawę do pozyskania środków z Funduszu Odbudowy UE i zakłada wykorzystanie 199 902 mld CZK (7,8 mld EUR) na inwestycje i pakiety reform skupione w sześciu filarach. W przeważającej...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 395

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

„Turecka karta” w ukraińsko-rosyjskim politycznym pasjansie

Zmiana kursu politycznego Turcji spowodowała znaczny wzrost aktywności państwa na arenie międzynarodowej. Gotowość Turcji do użycia siły militarnej dla osiągnięcia celów politycznych wzbudziła zainteresowanie światowych graczy. W ostatnim czasie państwo to coraz bardziej angażuje się w sprawy ukraińskie. Dlatego ważna jest próba dokonania analizy dotyczącej...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 394

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Oficjalna pomoc rozwojowa państw nordyckich: narzędzie kreowania pozytywnego wizerunku

13 kwietnia 2021 r. Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) przedstawiła wstępne dane dotyczące oficjalnej pomocy rozwojowej (Official Development Assistance, ODA), która w 2020 r. osiągnęła rekordowy poziom 161,2 mld USD (wzrost o 3,5% w porównaniu z 2019 r.). Stanowiło to 0,32% całkowitego dochodu narodowego brutto (DNB) wszystkich 30 państw...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 393

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Europa Południowo-Wschodnia: przygotowania do nowego sezonu turystycznego

Państwa Europy Południowo-Wschodniej, których gospodarki w znaczącym stopniu uzależnione są od turystyki, przygotowują się na kolejny sezon, licząc na to, że będzie on lepszy od poprzedniego. W celu zachęcenia jak największej liczby turystów do spędzenia u nich urlopu, wprowadzają różnego rodzaju rozwiązania. Ze wstępnych szacunków wynika, że tegoroczny sezon...

Więcej →