Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 327

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja: zmiany równościowe w dyplomacji

Rząd Słowacji aktywnie włącza się w politykę Unii Europejskiej (UE) dotyczącą wspierania równouprawnienia płci w administracji publicznej. Wynika to w dużym stopniu z wieloletnich zaniedbań w tym zakresie i chęci poprawy wizerunku państwa. Poligonem doświadczalnym nowej polityki państwowej jest dyplomacja. W ostatnim czasie w Ministerstwie Spraw Zagranicznych i...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 326

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Ukraina – wyzwania i dylematy w 2021 roku

Pandemia koronawirusa stanowić będzie w 2021 r. decydujący czynnik w życiu gospodarczym i politycznym Ukrainy. Kontynuacja walki z COVID-19, przeciwdziałanie jego skutkom ekonomicznym, zapewnienie szczepionek dla ludności, trudna sytuacja finansowa państwa, konieczność obsługi długu publicznego oraz pokrycia wysokiego deficytu budżetowego, osłabienie instytucji...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 325

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Pralnie w bankach: bałtycko-nordycki front przeciwko przestępstwom finansowym

Seria skandali bankowych od 2018 r. kładzie się cieniem na reputację sektora finansowego w państwach bałtyckich i nordyckich. Mowa o upadku banku na Łotwie oraz dotkliwych sankcjach dla banków ze Szwecji i Danii, które prowadziły swoje oddziały w Estonii. Wszystkie miały służyć za pralnie brudnych pieniędzy z państw poradzieckich, głównie z Rosji. Aby zatrzymać...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 324

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Czarnogóra: trudne relacje na linii rząd–prezydent

Pierwsze dwa miesiące funkcjonowania nowego rządu w Czarnogórze naznaczone były silnymi starciami pomiędzy nim a prezydentem Milo Đukanoviciem, przywódcą Demokratycznej Partii Socjalistów Czarnogóry (DPS) – ugrupowania, które prawie trzy dekady bez przerwy rządziło w tym bałkańskim państwie. Prezydent odmówił podpisania siedmiu ustaw uchwalonych 29 grudnia 2020...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 323

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: akcja szczepień z przeszkodami

Rozpoczęta z końcem grudnia 2020 r. akcja szczepień przeciwko COVID-19 w Republice Czeskiej przebiega wolniej niż założono w przygotowanej przez rząd strategii. Do 27 stycznia 2020 r. w państwie zaszczepiono ok. 222 tys. osób, co stanowi 1,75% populacji państwa. Przeszkodę w realizacji planów stanowią zarówno niewydolny system rejestracji, jak i brak sprawnej...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 322

Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Mołdawia – wyzwania i dylematy w 2021 roku

W 2021 rok Mołdawia wkroczyła z nowym prezydentem i ze starymi problemami. W centrum uwagi pozostają konflikt naddniestrzański, brak zaufania do rządu, pandemia koronawirusa i kwestia szczepień, walka z klanami oligarchicznymi, fatalny stan finansów publicznych i całkowita zależność od dostaw surowców energetycznych. Po planowanych wyborach parlamentarnych wiosną 2021...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 321

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Współpraca nordycka: odbudowa zaufania po pandemii COVID-19

Państwa nordyckie mają ambicję, aby do 2030 r. region nordycki stał się najbardziej zrównoważonym i zintegrowanym regionem na świecie. Tymczasem współpraca regionalna w 2020 r. została bardzo mocno osłabiona przez nieskoordynowane działania państw w walce z pandemią COVID-19. Wprowadzone obostrzenia mocno nadwyrężyły wzajemne zaufanie. Jego odbudowa oraz...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 320

Jan Muś - Zespół Bałkański

Chorwacja: perspektywa przyjęcia euro w dobie pandemii COVID-19 i trzęsienia ziemi

Premier Andrej Plenković przeprowadza państwo przez serię katastrof, które nawiedziły Chorwację w ubiegłym roku – pandemia COVID-19 oraz szereg trzęsień ziemi w Zagrzebiu i środkowej Chorwacji. Mimo wszystko projekt przyjęcia euro jako oficjalnej waluty w 2023 r. w dalszym ciągu pozostaje kluczowym elementem programu jego rządu. Spodziewane trudności gospodarcze...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 319

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Macedonia Północna przed spisem ludności w kwietniu 2021 roku

W tym roku po raz pierwszy od 19 lat w Macedonii Północnej zostanie przeprowadzony spis ludności – ostatni miał miejsce w 2002 r. Taką decyzję podjął macedoński parlament 21 stycznia 2021 r. Spis ten kilkakrotnie był już przekładany. W związku z tym dokładna liczba mieszkańców Macedonii Północnej nie jest znana. Temat spisu ludności wciąż wywołuje emocje...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 318

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Sektor motoryzacyjny jako element polityki w relacjach węgiersko-niemieckich

W ostatnim czasie niemieckie koncerny motoryzacyjne podjęły decyzję o kolejnych inwestycjach na Węgrzech. Moment ogłoszenia decyzji nie był przypadkowy, a forma przekazu po raz kolejny przypominała pewien rodzaj „gratyfikacji” za proeuropejskie decyzje, do których tym razem należało zaakceptowanie przez Węgry budżetu UE oraz funduszu Next Generation EU. Przemysł...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 317

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Federacja Rosyjska – wyzwania i dylematy w 2021 roku

Sytuacja wewnętrzna i polityka zagraniczna Federacji Rosyjskiej w 2021 r. w znacznej mierze będą zależały od tego, w jaki sposób władze poradzą sobie z pandemią COVID-19 oraz jak przezwyciężą problemy związane ze znaczącym spadkiem dochodów z tytułu sprzedaży surowców węglowodorowych. Ważnym czynnikiem warunkującym politykę wewnętrzną będą również...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 316

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgry zamawiają szczepionkę z Chin i dopuszczają rosyjski Sputnik V do użycia

Dwudziestego stycznia węgierski Narodowy Instytut Farmacji i Żywienia (OGYÉI) dopuścił na Węgrzech stosowanie dwóch szczepionek: pochodzącego z Wielkiej Brytanii preparatu firmy AstraZeneca oraz rosyjskiego Sputnika V. O ile decyzja dotycząca zaakceptowania środka wytworzonego przez brytyjsko-szwedzki koncern nie budzi żadnych wątpliwości, ponieważ najpewniej do...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 315

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Joe Biden 46. prezydentem USA – nadzieje Ukrainy

Zwycięstwo wyborcze Joe Bidena przyjęto na Ukrainie z zadowoleniem. Donald Trump traktowany był z nieufnością, wynikającą z przekonania o jego interesowności i braku rozeznania w problemach Europy Wschodniej. Zarzucano mu też instrumentalne traktowanie Ukrainy. Biden zna Ukrainę, jego administracja będzie wspierać ukraińskie reformy i zapewne wywierać większą...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 314

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Oby wiało: plany budowy morskich farm wiatrowych w państwach regionu Morza Bałtyckiego

Wśród państw regionu Morza Bałtyckiego coraz większą rolę w bilansach energetycznych zaczynają odgrywać odnawialne źródła energii (OZE), co jest efektem działań na rzecz zmniejszenia emisji CO2. Morze Bałtyckie dzięki swoim uwarunkowaniom (stosunkowo płytki akwen, niskie zasolenie – sól powoduje korozję urządzeń stalowych, niskie fale, silne wiatry, duża...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 313

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Kryzys przemysłu motoryzacyjnego w Rumunii

Rumuński przemysł motoryzacyjny dotkliwie odczuł skutki pandemii COVID-19. W efekcie ograniczenia działalności produkcyjnej oraz zmiany zachowań konsumentów znacząco spadła sprzedaż produkowanych w Rumunii samochodów marki Dacia. Dzięki tarczy antykryzysowej zastosowanej przez rząd Rumunii w okresie pierwszej fali pandemii uniknięto masowych zwolnień. Według...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 312

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Wpływ COVID-19 na sektor motoryzacyjny w Republice Czeskiej

W wyniku pandemii COVID-19, skutkującej ograniczeniem działalności produkcyjnej, przemysł motoryzacyjny w Republice Czeskiej odnotował w 2020 r. największy od piętnastu lat spadek produkcji o 21%, co uplasowało go na poziomie wytwórczym z 2013 r. Pomoc rządowa w postaci uruchomionych programów wsparcia dla podmiotów gospodarczych oraz pracowników umożliwiła firmom z...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 311

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Przemysł samochodowy na Słowacji w cieniu pandemii

Przemysł motoryzacyjny jest kluczowym sektorem przemysłowym Słowacji. Stanowi również główne źródło bezpośrednich inwestycji zagranicznych w tym państwie. Istotny wpływ na słowacką gospodarkę miała sytuacja w branży motoryzacyjnej podczas pierwszej fali pandemii COVID-19, kiedy to koncerny motoryzacyjne zawiesiły produkcję samochodów. Natomiast lockdown...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 310

Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Wizyta prezydent Mołdawii Mai Sandu w Kijowie: nowe otwarcie w relacjach mołdawsko-ukraińskich

12 stycznia 2021 r. nowo wybrana prezydent Mołdawii Maia Sandu przebywała w Kijowie w ramach pierwszej wizyty zagranicznej. Spotkała się z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim, przewodniczącym Rady Najwyższej Dmytrem Razumkowem oraz premierem Denysem Szmyhalem. Było to pierwsze spotkanie prezydentów Ukrainy i Mołdawii po kilku latach przerwy w dialogu na szczeblu...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 309

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

„Powoli zaciskająca się pętla”. Rosyjsko-białoruskie porozumienie w sprawie cen dostaw gazu i ropy naftowej

24 grudnia 2020 r. władze Białorusi i przedstawiciele Gazpromu podpisali porozumienie w sprawie sprzedaży gazu ziemnego. Ministerstwo Energetyki Białorusi nie podało jednak precyzyjnej ceny za dostawy w 2021 r., podkreślając jedynie, że będzie ona zbliżona do ceny z 2020 r. oraz znacznie niższa od przewidzianej w rosyjsko-białoruskim porozumieniu z 2011 r. Dopiero 10...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 308

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Nowe obostrzenia i nowe (lepsze) prognozy gospodarcze w państwach bałtyckich

Wzrost zakażeń COVID-19 w państwach bałtyckich w ostatnich tygodniach skutkuje wprowadzeniem szeregu obostrzeń. Drugi lockdown nie wpłynie jednak tak negatywnie na gospodarki państw bałtyckich, jak przewidywano. Prognozy wskazują, że recesja w 2020 r. na Litwie i w Estonii może być jedną z najniższych w Europie. Bez wątpienia jednak najnowsze restrykcje – np....

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 307

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Estońska Konserwatywna Partia Ludowa: kontrowersje polityczne a poparcie społeczne

Estońska Konserwatywna Partia Ludowa (Eesti Konservatiivne Rahvaerakond, EKRE), znana ze skandali i prowokacyjnych wypowiedzi swoich członków, jest partią antyestablishmentową, antyunijną i antyimigrancką. W ostatnim czasie gorącą dyskusję wywołały krytyczne uwagi jej liderów wobec premier Finlandii, obraźliwe słowa w stosunku do Joego Bidena w kontekście...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 306

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Budżet Ukrainy na 2021 rok

Rada Najwyższa Ukrainy na posiedzeniu w dniu 15 grudnia 2020 r. przyjęła w całości w drugim czytaniu ustawę budżetową na 2021 r. Dokument poparło 289 deputowanych. To dużo powyżej niezbędnych 226 głosów. Pomiędzy pierwszym a drugim czytaniem rząd zwiększył przewidywane dochody do 1,084 bln UAH (37,25 mld USD). Wydatki ustalono na poziomie 1,32 bln UAH (45,37 mld...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 305

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Razem z „bratnim narodem”. Szczepienia przeciwko wirusowi SARS-CoV-2 na Białorusi

29 grudnia 2020 r. na Białorusi rozpoczęła się pierwsza faza masowych szczepień przeciwko COVID-19. Władze zdecydowały się na masowe szczepienia wyprodukowanym przez Rosję preparatem Sputnik V, którego skuteczność budzi poważne obawy niezależnych ekspertów, ale także m.in. przeważającej części społeczeństwa rosyjskiego. Szczepienia mają charakter dobrowolny...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 304

Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Ukraina – bitwa o szczepienia przeciwko COVID-19

Według statystyk Ministerstwa Ochrony Zdrowia Ukrainy liczba zachorowań na COVID-19, zgodnie ze stanem na 30 grudnia 2020 r., przekroczyła milion, a liczba przypadków śmiertelnych zbliża się do 20 tys. od początku pandemii. Ukraina znajduje się na końcu zestawienia państw Europy Środkowej i Wschodniej pod względem liczby wykonanych testów w przeliczeniu na milion...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 303

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Nadzieja i rozczarowanie. Szczepienia przeciwko COVID-19 w Europie Południowo-Wschodniej

Polityka szczepień państw Europy Południowo-Wschodniej wskazuje na istotną różnicę w jakości zarządzania państwem w sytuacji kryzysowej. Podczas gdy państwa członkowskie Unii Europejskiej z tego regionu – Chorwacja i Słowenia – mają jasno sprecyzowane plany i harmonogram szczepień, rządy państw Bałkanów Zachodnich są w stanie podać swoim obywatelom jedynie...

Więcej →