Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 292

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgierskie weto wobec unijnego budżetu – przekonanie czy strategia?

8 listopada Viktor Orbán wysłał list do przywódców Niemiec, Słowenii i Portugalii, a także przewodniczącej Komisji Europejskiej i przewodniczącego Rady Europejskiej, w którym poinformował ich, że w przypadku faktycznego powiązania budżetu UE oraz tzw. funduszu pomocowego z zagadnieniem praworządności dojdzie do węgierskiego weta.

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 291

Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Kryzys konstytucyjny na Ukrainie i jego implikacje wewnętrzne i międzynarodowe

27 października 2020 r. sędziowie Sądu Konstytucyjnego Ukrainy (SK) uznali odpowiedzialność za nieprawidłowe zeznania podatkowe za niezgodną z ustawą zasadniczą, blokując tym samym elektroniczny system zeznań podatkowych i pozbawiając Narodową Agencję ds. Zapobiegania Korupcji (NAZK) możliwości kontrolowania, przechowywania i udostępniania deklaracji. Orzeczenie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 289

Jan Muś - Zespół Bałkański

Pogłębianie integracji w ramach CEFTA

Sekretariat Środkowoeuropejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (CEFTA) poinformował o zacieśnieniu współpracy pomiędzy państwami członkowskimi, w skład których wchodzą państwa Bałkanów Zachodnich (WB6). Większa konkurencyjność i atrakcyjność regionu wpłynie korzystnie na wymianę handlową z państwami UE, szczególnie z Niemcami i Włochami, ale także z...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 288

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Ukraina z nową strategią bezpieczeństwa i starymi problemami

Przyjęta we wrześniu 2020 r. strategia bezpieczeństwa narodowego Ukrainy odnosi się do wielu płaszczyzn oraz zagrożeń i wyzwań, wskazuje też Polskę jako jednego z partnerów strategicznych. W wymiarze militarnym implementacja strategii może być jednak trudna – tak Siły Zbrojne Ukrainy, jak i sektor zbrojeniowy, mimo szybkiego tempa rozwoju i modernizacji, borykają...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 287

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Otwarcie elektrowni jądrowej w Ostrowcu na Białorusi – uwarunkowania i znaczenie inwestycji

7 listopada 2020 r., w rocznicę wybuchu rewolucji październikowej, miało miejsce uroczyste otwarcie pierwszego bloku elektrowni jądrowej w Ostrowcu na Białorusi. Inwestycja ma kluczowe znaczenie z punktu widzenia białoruskiego sektora energetycznego, pogłębia jednak uzależnienie gospodarcze i polityczne Białorusi od Rosji, przyczynia się do pogorszenia stosunków z...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Premier Danii z pingwinem podczas spotkania Rady Państw Morza Bałtyckiego

Komentarze IEŚ 286

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Formaty współpracy wielostronnej w regionie Morza Bałtyckiego: w poszukiwaniu swojej niszy

W ciągu minionego półrocza uczestnicy poszczególnych formatów współpracy regionalnej rozpoczęli dyskusję na temat wizji regionu Morza Bałtyckiego (RMB) w perspektywie 2030 r. Rok 2021 będzie stanowił okres podsumowania dotychczasowych efektów współpracy (bałtycki plan działania HELCOM), okres przejściowy (Punkt ds. Strategii UE dla regionu Morza Bałtyckiego), a...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 285

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

AWPL-ZChR: jak smakuje gorycz porażki

Akcja Wyborcza Polaków na Litwie – Związek Chrześcijańskich Rodzin (AWPL-ZChR), która podczas ostatnich wyborów parlamentarnych na Litwie uzyskała jedynie 4,8% poparcia, złożyła skargę dotyczącą rażących naruszeń procedury wyborczej do Sejmu. Główna Komisja Wyborcza na Litwie odrzuciła skargę, jednak AWPL-ZChR ponownie odwołała się do Sejmu i prezydenta....

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 284

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Wyniki wyborów samorządowych na Ukrainie

Wybory samorządowe na Ukrainie odbyły się 25 października 2020 r. Po raz pierwszy zostały przeprowadzone zgodnie z nową ordynacją wyborczą w warunkach trwającej decentralizacji państwa. Ponad 28 mln obywateli mogło wziąć udział w wyborach deputowanych do rad samorządowych, a także przewodniczących wsi i osiedli oraz merów miast. Jednak do lokali wyborczych...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 283

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Kosowo: prezydent Hashim Thaçi ustępuje ze stanowiska

5 listopada 2020 r. prezydent Kosowa Hashim Thaçi ogłosił, że ustępuje z urzędu z powodu potwierdzenia aktu oskarżenia o zbrodnie przeciwko ludzkości i zbrodnie wojenne. Tego samego dnia Thaçi odleciał do Hagi w celu uczestnictwa w charakterze oskarżonego w postępowaniu sądowym przed Specjalną Izbą Sądową Kosowa. Oskarżenia prominentnych polityków, którzy od...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 282

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Globalne standardy e-administracji – Estonia dzieli się doświadczeniem

Estonia, Niemcy, Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny (ITU) i Digital Impact Alliance (DIAL) przy Fundacji ONZ podjęły współpracę w celu przyspieszenia transformacji cyfrowej – przede wszystkim w zakresie usług rządowych. Jej rezultatem ma być ustanowienie ram współpracy między rządami, tak by tworzenie oraz wdrażanie e-administracji było efektywne kosztowo,...

Więcej →

Zespół Bałkański

[zdj. premier Serbii Ana Brnabić. CC BY-SA 3.0]

Komentarze IEŚ 281

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Powołanie nowego rządu w Serbii

28 października 2020 r. Zgromadzenie Narodowe Serbii udzieliło wotum zaufania nowemu rządowi, na którego czele stanęła dotychczasowa premier Ana Brnabić. Mimo zdecydowanego zwycięstwa w wyborach parlamentarnych Serbskiej Partii Postępowej, powołanie nowego rządu nastąpiło dopiero po czterech miesiącach od głosowania. Zgodnie z zapowiedziami drugi gabinet premier...

Więcej →

Zespół Bałkański

Zdjęcie: Siedziba MTS w Hadze / domena publiczna

Komentarze IEŚ 280

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości rozstrzygnie spór prawny między Albanią i Grecją

Podczas wizyty ministra spraw zagranicznych Grecji w Albanii ogłoszono, że to Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości (MTS) zajmie się rozwiązaniem kwestii sporu prawnego dotyczącego przebiegu granicy morskiej pomiędzy tymi dwoma państwami. W 2009 r. zawarły one umowę regulującą tę kwestię, jednak kilka miesięcy później Trybunał Konstytucyjny Albanii orzekł...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 279

Jan Muś - Zespół Bałkański

Plan Gospodarczy i Inwestycyjny dla Bałkanów Zachodnich

Przygotowany przez Komisję Europejską Plan Gospodarczy i Inwestycyjny dla Bałkanów Zachodnich (WB6) ma na celu podwójną integrację: po pierwsze pomoc w harmonizacji gospodarek regionu WB6 z gospodarką Unii Europejskiej, a po drugie stworzenie silniejszych więzi regionalnych. Stanowi on kontynuację polityki rozpoczętej w czasie szczytu berlińskiego w 2014 r.,...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 278

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Stan wyjątkowy i masowe testowanie: druga fala pandemii na Słowacji

1 października władze Słowacji po raz drugi wprowadziły w państwie stan wyjątkowy. Zdecydowano się na ten krok ze względu na gwałtowny przyrost liczby osób zakażonych wirusem SARS-CoV-2. Wdrożono kolejne obostrzenia dotyczące m.in. kwarantanny, organizowania imprez masowych, wprowadzono również szereg ograniczeń w szkołach i na uniwersytetach. 23 października na...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 277

Michał Paszkowski - Zespół Wschodni

Białoruś i Ukraina: nowy rynek zbytu dla amerykańskiej ropy naftowej?

W 2020 r. zarówno Białoruś, jak i Ukraina zakupiły ładunki ropy naftowej ze Stanów Zjednoczonych Ameryki, chociaż z innych powodów. Skala dostaw jest niewielka, ale uwarunkowania rynkowe oraz międzynarodowe mogłyby to zmienić. W szczególności Białoruś, w przypadku zdecydowania się na stworzenie bardziej zróżnicowanej struktury importu, mogłaby liczyć na...

Więcej →

Zespół Wschodni

[Zdjęcie: Vladislav Ciulomza/Reuters/Forum]

Komentarze IEŚ 276

Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Mołdawia: ważne wybory w dobie marazmu politycznego

Liderami sondaży przed pierwszą turą wyborów prezydenckich w Republice Mołdawii są obecny prezydent Igor Dodon oraz była premier Maia Sandu. Obóz władzy, którego realnym liderem jest Dodon, przeżywa poważne trudności – koalicja Partii Socjalistów (PSRM) i Partii Demokratycznej (PDM) straciła większość w parlamencie. Porażka w wyborach prezydenckich będzie...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

[Zdjęcie: prezydent Węgier János Áder podczas szczytu klimatycznego ONZ w Nowym Jorku w 2019 r., Carlo Allegri/Reuters/Forum]

Komentarze IEŚ 275

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgry wobec Szczytu Inicjatywy Trójmorza w Tallinie

19 października 2020 r. odbył się Szczyt Inicjatywy Trójmorza (TSI), którego organizatorem była Estonia. Z powodu pandemii wirusa SARS-CoV-2 spotkanie przeprowadzono w trybie zdalnym. Pierwszy raz od trzech lat w szczycie wziął udział prezydent Węgier János Áder. W maju 2020 r. Węgry dołączyły do Funduszu Inicjatywy Trójmorza.

Więcej →

Zespół Wschodni

[Zdjęcie: Ukrainian Presidential Press Service/Reuters/Forum]

Komentarze IEŚ 274

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Znaczenie wyborów samorządowych w życiu politycznym Ukrainy

Wybory samorządowe na Ukrainie zostaną przeprowadzone 25 października 2020 r. Wzrost liczby kandydatów do organów władz lokalnych, przesunięcie polityków ze szczebla centralnego na terenowy, aktywizacja elit lokalnych i ich samoorganizacja w partie polityczne do walki o władzę, angażowanie zawodowych strategów politycznych do procesu wyborczego, wydawanie znacznych...

Więcej →

Zespół Bałtycki

[Zdjęcie: Rafael Henrique/Zuma Press/Forum]

Komentarze IEŚ 273

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Wpływ COVID-19 na polityki fiskalne państw Europy Środkowej

W ciągu sześciu miesięcy od ogłoszenia pandemii COVID-19 państwa Europy Środkowej na wsparcie fiskalne wydały równowartość niemal 10% PKB. Ta zdecydowana reakcja rządów łagodzi skutki kryzysu gospodarczego, ratuje przedsiębiorstwa i pozwala zachować miejsca pracy. Wzrost wydatków przy równocześnie mniejszych wpływach budżetowych nieuchronnie prowadzi jednak do...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 272

Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Wizyta prezydenta RP Andrzeja Dudy na Ukrainie w dniach 11-13 października 2020

W dniach 11-13 października 2020 r. odbyła się wizyta prezydenta RP Andrzeja Dudy na Ukrainie. Spotkał się on m.in. z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim, premierem Denysem Szmyhalem oraz przewodniczącym Rady Najwyższej Dmytrem Razumkowem. Spotkanie prezydentów przebiegało w pozytywnej atmosferze, a jego zwieńczeniem była wspólna deklaracja dotycząca...

Więcej →

Zespół Bałtycki

[Zdjęcie: Konferencja prasowa dotyczaca podjecia decyzji inwestycyjnych dla projektu Baltic Pipe; n/z Krzysztof Tchorzewski - Minister Energii; Forum]

Komentarze IEŚ 271

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

W poszukiwaniu prymusa: postępy w realizacji projektów energetycznych państw Inicjatywy Trójmorza

Jednym z filarów Inicjatywy Trójmorza (TSI) jest współpraca w wymiarze energetycznym, a katalog wspólnych priorytetowych inwestycji obejmuje osiem takich projektów o charakterze wielostronnym*. W dniach 19-20 października 2020 r. w Tallinie odbędzie się szczyt, w trakcie którego dojdzie zapewne do omówienia stanu zaawansowania poszczególnych projektów, realizowanych w...

Więcej →

Zespół Bałtycki

[Zdjęcie: "Family photo" podczas spotkania przedstawicieli państw TSI w Ljubljanie w 2019 r.; Borut Zivulovic/Reuters/Forum]

Komentarze IEŚ 270

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Ewolucja podejścia Estonii wobec Inicjatywy Trójmorza

W dniach 19-20 października w Tallinie odbędzie się piąty szczyt Inicjatywy Trójmorza (TSI). W ciągu kilku lat funkcjonowania TSI widoczna jest zmiana nastawienia Estonii wobec tego formatu współpracy. Początkowy sceptycyzm został zastąpiony przez podejście pragmatyczne, uwzględniające znaczenie stosunków transatlantyckich w polityce zagranicznej Estonii oraz...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 269

Krzysztof Fedorowicz - Zespół Wschodni

Polska wobec sytuacji na Białorusi

Poważny kryzys polityczny na Białorusi zapoczątkowany sfałszowaniem wyników wyborów prezydenckich w sierpniu 2020 r. przyczynił się do zdecydowanej reakcji strony polskiej. Brutalne metody pacyfikacji powyborczych protestów spowodowały zasadnicze przewartościowanie polityki Polski wobec Białorusi. Dotychczasowe relacje dyplomatyczne, nie zawsze łatwe i bezproblemowe,...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 268

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Postanowienia nadzwyczajnego szczytu Rady Europejskiej z 1-2 października 2020 w sprawie Białorusi i ich znaczenie

2 października 2020 r. zakończył się nadzwyczajny szczyt Rady Europejskiej, którego rezultatem było potępienie władz Białorusi za represje skierowane przeciwko pokojowym manifestantom oraz za fałszerstwa wyborcze, a także nałożenie sankcji personalnych na 44 przedstawicieli reżimu. Zaaprobowano również plan pomocy gospodarczej dla Białorusi. Władze Białorusi...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 267

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Litwa po pierwszej turze wyborów parlamentarnych

Główna walka o głosy podczas wyborów do litewskiego Seimasu (pierwsza tura – 11 października; druga tura – 25 października) toczyła się pomiędzy socjalno-konserwatywnym Litewskim Związkiem Chłopów i Zielonych (LVŽS) a konserwatywnym Związkiem Ojczyzny – Litewskimi Chrześcijańskimi Demokratami (TS-LKD). Kampanię wyborczą zdominowały tematy...

Więcej →