Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 538

28 lutego 2022

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja: wyzwania polityki zagranicznej i bezpieczeństwa w cieniu kryzysu rosyjsko-ukraińskiego

15 lutego 2022 r. w Bratysławie odbyła się jubileuszowa XX konferencja podsumowująca politykę zagraniczną i europejską Słowacji. Wydarzenie zorganizowane przez Słowackie Stowarzyszenie Polityki Zagranicznej (SFPA) we współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych i Europejskich Republiki Słowackiej stanowiło znaczący wkład w debatę publiczną na temat polityki...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 537

28 lutego 2022

Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Zachód wchodzi do gry. Cztery doby rosyjskiej agresji na Ukrainę

Ubiegłej doby rosyjska armia nie poczyniła znaczących postępów w inwazji na Ukrainę. Unia Europejska nałożyła na Rosję od dawna zapowiadane, dotkliwe sankcje, które będą oznaczać finansową, gospodarczą i polityczną izolację tego państwa oraz uderzą w jego sektor finansowy. Prezydent Rosji Władimir Putin poszerzył skalę gróźb wobec Zachodu, ogłaszając...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 536

28 lutego 2022

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Danii: balans pomiędzy wartościami a zagrożeniami bezpieczeństwa

Przedstawiona pod koniec stycznia 2022 r. nowa strategia polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Danii koncentruje się wokół przywiązania do wartości, dbania o bezpieczeństwo oraz budowania potęgi państwa w oparciu o dyplomację klimatyczną. W związku z napiętą sytuacją międzynarodową strategia ma przeciwdziałać tradycyjnym i nowym zagrożeniom bezpieczeństwa....

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 535

28 lutego 2022

Jan Muś - Zespół Bałkański

Słowenia: planowane inwestycje w rozbudowę energetyki jądrowej

Władze Republiki Słowenii pozytywnie odniosły się do zaproponowanych 2 lutego 2022 r. przez Komisję Europejską zmian w taksonomii dotyczącej zrównoważonego finansowania[1]. Akt ten reguluje kryteria finansowania energetyki jądrowej i gazu ziemnego w związku z realizacją celu neutralności klimatycznej. Zmiany zaproponowane przez KE uznają energię atomową za...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 534

27 lutego 2022

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Trzy dni wojny – determinacja i upór Ukrainy

Po trzech dniach działań wojennych Rosja nie zrealizowała swoich celów. Popełniono błędy na poziomie operacyjnym, założono też, że opór sił ukraińskich zostanie szybko przełamany. Jednak armia ukraińska skutecznie opiera się inwazji, wspierana determinacją społeczeństwa i władz. Na Ukrainę z wielu stron płynie pomoc militarna (broń, amunicja, paliwa),...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 533

25 lutego 2022

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Międzynarodowy porządek prawny à la russe: narracje i aberracje

Zaprezentowane 24 lutego 2022 r. przemówienie prezydenta Rosji Władimira Putina zawiera wszystkie tezy, twierdzenia i interpretacje, które dyplomacja Rosji i rosyjska propaganda medialna przez lata adresowały do Ukrainy i państw Zachodu. Cyniczne odwołania do prawa międzynarodowego, tradycyjne już reinterpretacje historii oraz ostrzeżenia kierowane do społeczności...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 532

25 lutego 2022

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Zaangażowanie Białorusi w rosyjską inwazję na Ukrainę

Od sfałszowanych wyborów prezydenckich na Białorusi w sierpniu 2020 r. obserwujemy pogłębiającą się zależność polityczną i gospodarczą reżimu Łukaszenki od Federacji Rosyjskiej. Między innymi dzięki stanowczej postawie Kremla Łukaszence udało się złamać masowe protesty i rozpocząć represje wymierzone w społeczeństwo obywatelskie na niespotykaną dotąd...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 531

25 lutego 2022

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Państwa bałtyckie solidarne z Ukrainą

W ostatnich tygodniach, a w szczególności po ataku Rosji na Ukrainę, kwestie związane z bezpieczeństwem w regionie zajmują priorytetowe miejsce w debacie publicznej państw bałtyckich. W odpowiedzi na rosyjską agresję Litwa, Łotwa i Estonia wyraziły solidarność z Ukrainą i gotowość udzielenia jej pomocy, a także podjęły działania na rzecz wzmacniania...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 530

24 lutego 2022

Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Inwazja Rosji na Ukrainę

Rosja rozpoczęła zmasowane ataki na Ukrainę, o których od początku kryzysu uprzedzały siły wywiadowcze wielu państw, m.in. Stanów Zjednoczonych. Tym samym Rosja wybrała konfrontację zbrojną zamiast dialogu i negocjacji dyplomatycznych. Doszło do ostrzałów rakietowych i lotniczych obiektów infrastrukturalnych oraz baz wojskowych na terenie całego państwa,...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 529

24 lutego 2022

Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Naddniestrze wobec rosyjskiego ataku na Ukrainę

Rosyjski atak na Ukrainę oraz wcześniejsze uznanie separatystycznych republik na Donbasie stawia władze nieuznanego Naddniestrza w trudnej sytuacji – ujawnia się sprzeczność między symboliczną prorosyjskością a interesami lokalnej elity, dla której kluczowe są relacje z rządem w Kiszyniowie, Unią Europejską oraz Ukrainą. Do tej pory władze Naddniestrza...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 528

24 lutego 2022

Michał Paszkowski | Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Maksymalne ceny paliw w państwach Europy Środkowej

Rządy Chorwacji, Węgier i Serbii w celu przeciwdziałania wysokim cenom paliw jako jedyne w Europie Środkowej zdecydowały o wprowadzeniu cen maksymalnych. Nabywcy zyskują, płacąc mniej za paliwo, ale tracą sprzedawcy, na których przerzucono koszty tego rozwiązania. Dotychczas bowiem żadne z państw, które wprowadziło ceny regulowane na paliwa, nie zdecydowało się na...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 527

23 lutego 2022

Andrzej Szabaciuk | Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki, Zespół Wschodni

Litewsko-białoruski spór o tranzyt i jego potencjalne konsekwencje

Amerykańskie sankcje gospodarcze nałożone na Białoruś z powodu represji politycznych po sfałszowanych wyborach prezydenckich w 2020 r., a następnie eskalacja kryzysu na granicy z Białorusią zmusiły Litwę do wprowadzenia zakazu tranzytu białoruskich nawozów potasowych, który zaczął obowiązywać od 1 lutego br. W odpowiedzi Białoruś zakazała tranzytu...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 526

22 lutego 2022

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Bułgaria – (nie)sprawny sojusznik NATO?

15 lutego br. prezydent Rumen Radew zwołał Konsultacyjną Radę Bezpieczeństwa Narodowego (Консултативен Съвет за Национална Сигурност / Konsultatiwen Sywet za Nacionalna Sigurnost – RKBN)[1] w sprawie Ukrainy. Po spotkaniu Rady prezydent Radew przedstawił diagnozę na temat bułgarskiej obronności, ujawniającą stan zapaści, w jakim...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 525

21 lutego 2022

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Zaostrzenie sytuacji na Donbasie

W ciągu kilku dni, począwszy od połowy lutego 2022 r., doszło do zaostrzenia sytuacji militarnej wokół Donbasu i jednoczesnego zintensyfikowania działań dezinformacyjno-propagandowych prowadzonych przez Rosję i prorosyjskich separatystów. Celem tych działań jest Ukraina, która oskarżana jest o plany agresji zbrojnej na Donbas, inspirowanej przez zachodnie państwa i...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 524

21 lutego 2022

Robert Rajczyk - Zespół Wyszehradzki

Wschodnia dyplomacja Budapesztu

Trwające od dekady „otwarcie na Wschód” Węgier może przyczynić się do wyborczego zwycięstwa Fideszu w zaplanowanych na 3 kwietnia 2022 r. wyborach parlamentarnych. Utrzymanie dotychczasowej wysokości cen gazu jest jednym z elementów uzupełniających socjalne transfery na Węgrzech, które mają zjednać wyborców premierowi Viktorowi Orbánowi. Zwiększeniu dostaw...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 523

17 lutego 2022

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Gwarancje bezpieczeństwa Rosji: geostrategiczna rozgrywka Kremla

Od kilku miesięcy obserwujemy bezprecedensową presję Rosji na Ukrainę i Zachód, której celem jest wymuszenie ustępstw politycznych zarówno w kwestii uregulowania konfliktu na wschodzie Ukrainy, jak i zapewnienia Rosji gwarancji bezpieczeństwa, które mają uniemożliwić dalsze rozszerzenie NATO na wschód oraz ograniczyć obecność wojsk NATO na wschodniej flance....

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 522

17 lutego 2022

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Kosowo: w stronę kolejnego kryzysu w relacjach między Belgradem i Prisztiną?

Sprzeciw władz w Prisztinie wobec organizacji na terytorium Kosowa w styczniu 2022 r. głosowania w referendum, ogłoszonym przez władze w Belgradzie, po raz kolejny na przestrzeni minionego roku doprowadził do wzrostu napięcia politycznego w relacjach między Serbią i Kosowem. Stanowisko decydentów w Prisztinie spotkało się z oficjalną krytyką ze strony przedstawicieli...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 521

16 lutego 2022

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska wobec konfliktu rosyjsko-ukraińskiego

W Republice Czeskiej od kilku tygodni toczy się debata polityczna, odnosząca się do konfliktu rosyjsko-ukraińskiego oraz potencjalnego wpływu zaistniałego kryzysu na Czechy. Koalicyjny gabinet Petra Fiali (ODS) wyraził pełne wsparcie dla Ukrainy, podkreślając, że wzmocnienie obrony Ukrainy leży w interesie Republiki Czeskiej. Groźba użycia siły do osiągnięcia...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 520

14 lutego 2022

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Szwecja i Finlandia wobec eskalacji napięcia w Europie

Propozycje Rosji dotyczące znaczącej rewizji architektury bezpieczeństwa regionalnego w Europie Środkowej i Wschodniej, przedstawione w połowie grudnia 2021 r., spotkały się z reakcją wielu państw. W Szwecji i Finlandii ponownie rozgorzała debata na temat członkostwa tych państw w NATO, a ich przedstawiciele zareagowali podobnie, podkreślając swoje prawo do...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 519

14 lutego 2022

Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Kryzys rumuńskiej centroprawicy

Partia Narodowo-Liberalna (PNL), która współrządzi Rumunią w koalicji z Partią Socjaldemokratyczną (PSD) oraz Demokratycznym Związkiem Węgrów w Rumunii (UDMR), odnotowuje wyraźny spadek poparcia w sondażach. W kryzysie politycznym znalazł się również Związek Ocalenia Rumunii (USR), niedawny sojusznik PNL. Jest wysoce prawdopodobne, że tendencja utrzyma się w...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 518

11 lutego 2022

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Rada Najwyższa Ukrainy: paraliż działalności legislacyjnej

Prace Rady Najwyższej w okresie jesienno-zimowym 2021 r. toczyły się w warunkach ostrej walki politycznej. Dmytro Razumkow został odwołany ze stanowiska przewodniczącego, a jednopartyjna większość frakcji Sługa Narodu istniała raczej de iure. Często nie była w stanie przyjmować ustaw bez wsparcia innych frakcji i ugrupowań. Siódma sesja Rady Najwyższej IX kadencji...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 517

11 lutego 2022

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Ukraina i Wielka Brytania – sojusz oparty na wspólnocie interesów

Kluczową przesłanką, uzasadniającą dążenie do zapowiadanego utworzenia polsko-ukraińsko-brytyjskiego porozumienia w zakresie bezpieczeństwa, jest zbliżone stanowisko trzech państw wobec działań Rosji. Wielką Brytanię i Ukrainę łączy także wspólnota interesów i wieloletnia współpraca w zakresie obronności. Ukraina, niepewna perspektywy członkostwa w NATO i...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 516

11 lutego 2022

Jan Muś - Zespół Bałkański

Przedwyborcze przetasowania na scenie politycznej Słowenii

Pojawienie się na scenie politycznej Ruchu Wolności Roberta Goloba zmienia zasadniczo układ sił przed nadchodzącymi w kwietniu 2022 r. wyborami parlamentarnymi. Nowa formacja polityczna skupia głosy wyborców z centrolewicy i centroprawicy. Wyraźny wzrost zainteresowania nową partią wskazuje na zmęczenie wyborców elitami politycznymi pozostającymi u władzy od wielu...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 515

11 lutego 2022

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Niełatwa droga do porozumienia. Wyzwania przed polityką nowego otwarcia w stosunkach Bułgarii i Macedonii Północnej

Głównym celem polityki nowego otwarcia w stosunkach bułgarsko-macedońskich jest przeniesienie ciężaru wzajemnych relacji z kwestii historycznych i tożsamościowych na działania zwiększające współzależność. Zbliżenie obu społeczeństw powinno nastąpić poprzez usprawnienie kontaktów międzyludzkich w wyniku realizacji projektów infrastrukturalnych, wzmożonej...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 514

9 lutego 2022

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: prowizorium budżetowe i plan oszczędnościowy

Ze względu na wysokość deficytu budżetowego oraz wzrost zadłużenia nowy rząd Republiki Czeskiej zobowiązał się do rewizji projektu budżetu państwa na 2022 r., przygotowanego przez poprzedni gabinet premiera Andreja Babiša (ANO). Plany finansowe rządu Petra Fiali (ODS) zakładają przygotowanie na 2022 r. budżetu z deficytem nie większym niż 300 mld CZK, czyli o...

Więcej →