Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Bałkański

Zdj. Flagi Albanii i Unii Europejskiej [EjupLila/Pixabay]

Komentarze IEŚ 266

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Albania: konieczna kontynuacja reform na drodze do członkostwa w Unii Europejskiej

6 października 2020 r. Komisja Europejska przedstawiła coroczny raport dotyczący polityki rozszerzenia UE. Uznano, że Albania dokonała pewnych postępów w poszczególnych obszarach integracyjnych i jest bliska spełnienia niezbędnych warunków do tego, aby jeszcze w tym roku została zorganizowana pierwsza konferencja międzyrządowa. Niewątpliwie jednak państwo to...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 265

Jan Muś - Zespół Bałkański

Słowenia wprowadza kolejny pakiet antykryzysowy

Pod koniec września rząd Janeza Janšy omówił i zatwierdził projekt ustaw zwany „piątym pakietem antykoronowym”. Odzwierciedla on obecne prognozy gospodarcze, które są stosunkowo bardziej optymistyczne niż przewidywania wiosenne. Głównym celem pakietu jest wsparcie dla przedsiębiorców przy utrzymaniu zatrudnienia oraz dofinansowanie pomocy społecznej i służby...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 264

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Wybory regionalne w Republice Czeskiej: umiarkowane zwycięstwo partii ANO

W dniach 2-3 października 2020 r. w Republice Czeskiej odbyły się wybory do zgromadzeń regionalnych, połączone z pierwszą turą wyborów do jednej trzeciej senatu. Wybory wygrała partia ANO, uzyskując 22% głosów. Wyniki potwierdziły układ sił na czeskiej scenie politycznej – dominującą pozycję ANO, rosnące poparcie społeczne dla Czeskiej Partii Piratów, a...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 263

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Wizyta prezydenta Francji na Litwie: połowiczny sukces

W dniach 28-30 września, dziewiętnaście lat po wizycie Jacques’a Chiraca, Litwę i Łotwę odwiedziła francuska para prezydencka Emmanuel Macron i Brigitte Macron. Do zapowiadanego przez prezydenta Francji utrzymania dialogu z Rosją państwa bałtyckie podeszły sceptycznie. W agendzie spotkania znalazły się także kwestie niebudzące większych kontrowersji, takie jak...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 262

Agnieszka Bryc - Zespół Wschodni

Sprawa otrucia Aleksieja Nawalnego

Zastosowanie środka bojowego z grupy nowiczoków wpisuje się w schemat neutralizowania zagrożeń dla trwałości władzy w Rosji. Metoda ta jest wygodna, ponieważ przestępstwo w praktyce jest nie do udowodnienia, z kolei sukces – poza nielicznymi przypadkami – gwarantowany. Procedura postępowania „po” jest przy tym dość schematyczna i sprowadza się do trzech...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 261

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Wybory samorządowe na Ukrainie: stress test dla władzy

Wybory samorządowe na Ukrainie odbędą się 25 października 2020 r. Po raz pierwszy zostaną przeprowadzone zgodnie z nowym ustawodawstwem – z otwartymi listami wyborczymi, kwotami wyborczymi, przestrzeganiem parytetu płci i ograniczeniami dotyczącymi samodzielnego zgłaszania kandydatów. Partia Sługa Narodu potrzebuje dobrego wyniku, żeby zaprzeczyć opinii o niskich...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 260

Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Ukraina wobec sytuacji na Białorusi

Od 9 sierpnia 2020 nieustannie trwają protesty społeczeństwa białoruskiego przeciwko sfałszowanym wyborom prezydenckim, które są brutalnie tłumione przez OMON. Kryzys po wyborach na Białorusi zmienił oblicze stosunków tego państwa z Ukrainą. Sytuacja powyborcza przyczyniła się do impasu w dotychczas poprawnych dobrosąsiedzkich stosunkach nawiązanych po uzyskaniu...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 259

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Czeska polityka podatna na COVID-19

Republika Czeska od początku września notuje silny wzrost dziennej liczby zdiagnozowanych przypadków zakażeń SARS-CoV-2. Spowodowało to przywrócenie restrykcji związanych z koronawirusem. W trakcie obecnego szczytu zachorowań nastąpiła zmiana w składzie rządu Republiki Czeskiej. Do dymisji podał się minister zdrowia Adam Vojtěch (ANO), którego zastąpił Roman...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 258

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgry w obliczu drugiej fali pandemii wirusa SARS-CoV-2

Liczba zakażeń wirusem SARS-CoV-2 na Węgrzech od kilku tygodni gwałtownie rośnie, osiągając najwyższe, nienotowane dotychczas przyrosty zakażeń w liczbie ponad tysiąca chorych dziennie. Władze od sierpnia mówią o drugiej fali zachorowań i przywracają część obostrzeń stosowanych wiosną. Skutkiem pandemii są także zmiany ustrojowe zachodzące w państwie.

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 257

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Litwa coraz bliżej członkostwa w Międzynarodowej Agencji Energii

W 2019 r. Litwa podjęła starania na rzecz członkostwa w Międzynarodowej Agencji Energii (IEA), jednej z najważniejszych organizacji międzynarodowych mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego jej sygnatariuszom. To kolejny krok, po akcesji w 2018 r. do grona państw członkowskich Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), w kierunku...

Więcej →

Zespół Wschodni

[Zdjęcie: Russian Presidential Press and Information Office/TASS/Forum]

Komentarze IEŚ 256

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Białoruś i Rosja – żelazny braterski uścisk

14 września 2020 r. doszło w Soczi do spotkania Władimira Putina z Alaksandrem Łukaszenką. Zgodnie z przewidywaniami spotkanie nie przyniosło istotnych, przełomowych zmian – miało być symboliczną manifestacją i komunikatem. Rosja potwierdziła, że Białoruś pozostanie w strefie jej wpływów i w „ruskim świecie”, w sprawy którego Zachód nie powinien się...

Więcej →

Zespół Bałtycki

[Zdjęcie: Daniel Ribeiro Cortat Arastoro, Pixabay]

Komentarze IEŚ 255

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Rywalizacja państw bałtyckich o białoruskie firmy z branży IT

Sektor IT na Białorusi jest jednym z najprężniej rozwijających się w kraju i obecnie odpowiada za około 6% PKB. Z powodu zaostrzających się represji wobec obywateli i – przede wszystkim – działań rządu polegających na ograniczaniu dostępu do Internetu około stu białoruskich firm reprezentujących branżę technologii informacyjnych i komunikacyjnych oraz tzw....

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 254

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Czeska delegacja na Tajwanie: wielogłos w polityce zagranicznej Czech

W dniach 30 sierpnia – 5 września 2020 r. przewodniczący Senatu Republiki Czeskiej Miloš Vystrčil (ODS), wraz z towarzyszącą mu czeską delegacją przedstawicieli polityki, biznesu oraz nauki, odbył oficjalną wizytę na Tajwanie. Podróż ta wywołała liczne kontrowersje na scenie politycznej Czech, jak i w wymiarze międzynarodowym. Władze Tajwanu nazwały to...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 253

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

(Nie)jedność państw Grupy Wyszehradzkiej wobec kryzysu na Białorusi

Wybory prezydenckie na Białorusi oraz powyborcze protesty wywołały dyskusję w państwach Europy Środkowej. Nad kwestią białoruską debatowano w ramach spotkań Grupy Wyszehradzkiej, w tym także w czasie szczytu V4 zorganizowanego 11 września 2020 r. w Lublinie. Kwestia białoruska uwidoczniła pewne różnice występujące wewnątrz Grupy Wyszehradzkiej. Wciąż brakuje...

Więcej →

Zespół Bałtycki

[Zdjęcie: Fredrik Sandberg/TT newsagency/Forum]

Komentarze IEŚ 252

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Państwa Europy Północnej wobec kryzysu wewnętrznego na Białorusi

Kryzys wewnętrzny po wyborach prezydenckich na Białorusi jest wyzwaniem dla państw nordyckich i bałtyckich (NB8) i może potencjalnie wywrzeć wpływ na przewodnictwo Szwecji w Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE). Wybory oraz późniejsze postępowanie prezydenta Alaksandra Łukaszenki zostały skrytykowane przez państwa Europy Północnej. Wśród...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 251

Michał Paszkowski - Zespół Wschodni

Gazprom w opałach. Trudny okres dla rosyjskiego giganta

Rosyjska spółka Gazprom w ostatnich miesiącach znalazła się w trudnej sytuacji, wywołanej wieloma czynnikami. Problemy przy budowie gazociągu Nord Stream 2, przegrany arbitraż z PGNiG, mniejsze zapotrzebowanie na surowiec w Europie z uwagi na pandemię COVID-19 oraz ciepłą zimę, wzrost dostaw surowca na kontynent drogą morską (LNG) – to tylko kilka elementów,...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 250

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Implikacje gospodarcze kryzysu na Białorusi dla Litwy

W odpowiedzi na działania Litwy, w tym wspólne z Łotwą i Estonią wprowadzenie zakazu wjazdu na ich terytorium 30 przedstawicieli władz białoruskich, prezydent Alaksandr Łukaszenka zapowiedział sankcje odwetowe, obejmujące reorientację kierunków transportu ładunków białoruskich, które miałyby być eksportowane przez porty rosyjskie. Mimo że konsekwencje...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 249

Agata Tatarenko - Zespół Wschodni

Na Zachodzie bez zmian: Francja wobec protestów na Białorusi

Władze Francji, w tym prezydent Emmanuel Macron, wyraziły zaniepokojenie protestami społecznymi na Białorusi i wezwały Białorusinów do pokojowego rozwiązania konfliktu, w czym ewentualnie mogłaby pomóc mediacja ze strony Unii Europejskiej. Zdaniem prezydenta Macrona, dalsze zaostrzenie sporu pomiędzy Alaksandrem Łukaszenką i opozycją może nie tylko doprowadzić do...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 248

Agata Domachowska - Zespół Wschodni

Serbia i Kosowo: porozumienie o normalizacji relacji ekonomicznych

W Waszyngtonie doszło do długo oczekiwanego spotkania przywódców Serbii i Kosowa z prezydentem Stanów Zjednoczonych i podpisania w dniu 4 września 2020 r. porozumienia o „Normalizacji ekonomicznej” między Serbią i Kosowem. Do ostatniej chwili nie było jednak wiadomo, czego dokładnie będą dotyczyły rozmowy. Ostatecznie doszło do uzgodnienia spraw związanych...

Więcej →

Zespół Bałtycki

[Zdjęcie: Litewski "żywy łańcuch" w proteście przeciwko wynikom wyborów na Białorusi; INTS KALNINS/Reuters/Forum]

Komentarze IEŚ 247

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Międzynarodowa rola Litwy wobec kryzysu na Białorusi

Litwa stała się największym orędownikiem sprawy białoruskiej nie tylko w regionie, ale i na świecie. Jej szybka reakcja i silny głos na rzecz procesów demokratycznych na Białorusi uwarunkowane są zarówno doświadczeniami związanymi z oporem wobec reżimu sowieckiego, jak i względami bezpieczeństwa w regionie. Mimo napiętych relacji dwustronnych dziedzictwo...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 246

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Kościół rzymskokatolicki na Białorusi wobec wyborów prezydenckich w 2020 r. i powyborczych manifestacji

Fałszerstwa w czasie wyborów prezydenckich na Białorusi wywołały masowe akcje protestacyjne, w których uczestniczą setki tysięcy osób. Skala zjawiska, ale także brutalne pacyfikacje sił porządkowych sprawiły, że w tej sprawie głos zabrały największe wspólnoty wyznaniowe. Najaktywniejszą postawę przyjął Kościół rzymskokatolicki. W zdecydowanej większości...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 245

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Możliwa zmiana rządu w Czarnogórze po wyborach parlamentarnych

W dniu 30 sierpnia 2020 r. w Czarnogórze odbyły się wybory parlamentarne. Po raz pierwszy od 30 lat możliwa jest w tym państwie zmiana władzy. Nieznaczną przewagę nad zwycięską koalicją wyborczą, stworzoną przez dotychczas rządzącą Demokratyczną Partię Socjalistów Czarnogóry (Demokratska partija socijalista Crne Gore, DPS), uzyskały trzy ugrupowania...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 244

Jan Muś - Zespół Bałkański

Zoran Zaev bez możliwości wyboru. Macedońscy Albańczycy umacniają swoją pozycję w rządzie

We wtorek, 18 sierpnia, Socjaldemokratyczny Związek Macedonii (SDSM) na czele z Zoranem Zaevem i Demokratyczna Unia na rzecz Integracji (DUI), kierowana przez Alego Ahmetiego, doszły do porozumienia w sprawie utworzenia nowego gabinetu, który został oficjalnie powołany 31 sierpnia. Układ koalicyjny oznacza możliwie stabilną kontynuację euroatlantyckiego kierunku polityki...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 243

Marlena Gołębiowska - Zespół Wschodni

Prognoza 2100. Europa Środkowa i Wschodnia najszybciej wyludniającym się regionem świata

Do końca wieku liczba ludności Europy Środkowej i Wschodniej może zmniejszyć się o połowę. Najnowsza prognoza dotycząca populacji w 2100 r., opublikowana przez czasopismo naukowe „The Lancet”, jest kolejną, która stawia ten region w pozycji najszybciej wyludniającego się na świecie. Spowoduje to poważne zakłócenia na rynku pracy, trudności z finansowaniem...

Więcej →

Zespół Bałtycki

[Zdjęcie: Autobus Ursus napędzany paliwem wodorowym; Wikipedia]

Komentarze IEŚ 242

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Nadchodząca wodorowa rewolucja w Europie Środkowej – korzyści i wyzwania

Obecnie wodór odgrywa marginalną rolę jako nośnik energii. Zgodnie z ambitnymi celami Komisji Europejskiej ma się to jednak zmienić. W celu wsparcia działań na rzecz neutralności klimatycznej KE w lipcu 2020 r. przygotowała strategię poświęconą wodorowi, w której wskazała na jego kluczową rolę w budowaniu Europejskiego Zielonego Ładu. W Europie Środkowej są...

Więcej →