Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 492

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Wystrzał inflacji. Państwa Europy Środkowej wobec wzrostu cen

Wzrost cen będzie stanowić istotne wyzwanie dla środkowoeuropejskich gospodarek w 2022 r. Dotyczy to zarówno państw należących do strefy euro, jak i tych spoza niej. Wśród tych pierwszych – z najwyższym wzrostem cen borykają się postrzegane dotychczas jako wyjątkowo odporne na kryzys wywołany pandemią gospodarki bałtyckie, które ostatni miesiąc 2021 r....

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 491

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Kazachstan – gra o strefę wpływów

Na początku stycznia 2022 r. w Kazachstanie doszło do gwałtownych protestów społecznych, które podobnie jak na Ukrainie w 2013 r. i na Białorusi w 2020 r. rozpoczęły się od sprzeciwu wobec pojedynczych decyzji władz, by następnie szybko przekształcić się w systemowy, szeroki opór przeciw rządzącym. Rosja, mimo wiążącego się z tym ryzyka, spróbuje...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 490

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

OBWE w przededniu przewodnictwa Polski: trudna współpraca w środowisku (nie)bezpieczeństwa

Napięte stosunki pomiędzy państwami członkowskimi OBWE zawsze stanowiły poważną przeszkodę w osiągnięciu porozumienia, niezbędnego do podejmowania decyzji przez ministrów spraw zagranicznych. Miniony rok upłynął Szwecji na nieustannym poszukiwaniu konsensusu, który umożliwiłby sprawne funkcjonowanie tej organizacji w dynamicznym środowisku bezpieczeństwa....

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 489

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Akcja Wyborcza Polaków na Litwie – Związek Chrześcijańskich Rodzin wobec kryzysu na granicy Litwy i Białorusi

W obliczu narastającego kryzysu na granicy litewsko-białoruskiej i presji migracyjnej ze strony Alaksandra Łukaszenki partia Akcja Wyborcza Polaków na Litwie – Związek Chrześcijańskich Rodzin (AWPL-ZChR) koncentrowała się na krytyce rządu litewskiego, zarówno w kwestii polityki zagranicznej Litwy wobec Białorusi, jak i lokowania migrantów w ośrodkach w regionach...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 488

Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Trójkąt Lubelski wobec eskalacji żądań Rosji

Reżim Putina coraz częściej wyznacza „czerwone linie”, których przekroczenie przez Zachód będzie traktowane jako zagrożenie interesów narodowych Federacji Rosyjskiej. Sam Władimir Putin oczekuje od Zachodu ustępstw w sprawie Ukrainy, które pozwolą mu dokończyć projekt powrotu tego państwa do strefy wpływów Rosji, rozpoczęty od aneksji Krymu i okupacji...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 487

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Budżet Ukrainy na 2022 rok

Rada Najwyższa Ukrainy na posiedzeniu 2 grudnia 2021 r. przyjęła Ustawę „O państwowym budżecie Ukrainy na 2022 rok”. Pomiędzy pierwszym a drugim czytaniem Gabinet Ministrów zwiększył przewidywane dochody do 1,324 bln UAH (46,29 mld USD), a wydatki do 1,499 bln UAH (52,41 mld USD). Prognozowany deficyt wyniesie 188,8 mld UAH, czyli 3,5% PKB. Rząd nazwał budżet na...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 486

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Albania niestałym członkiem Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych

Albania po raz pierwszy w swojej historii będzie pełnić funkcję niestałego członka Rady Bezpieczeństwa ONZ podczas kadencji 2022-2023. Do deklarowanych priorytetów, które w czasie tych dwóch lat zamierza zrealizować, należy zaliczyć m.in. wzmocnienie roli kobiet, poszanowanie praw człowieka oraz prawa międzynarodowego, promowanie harmonii religijnej czy też...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 485

Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Bułgaria: szanse na stabilność i nadzieje na zmiany

13 grudnia 2021 r. bułgarski parlament przegłosował powstanie rady ministrów, na czele której stanął Kirył Petkow z partii Kontynuujemy Zmiany. Zakończyło to siedmiomiesięczny okres rządów technicznych. Nowy gabinet, zgodnie z oczekiwaniami społecznymi, zapowiada strukturalne reformy, modernizację państwa oraz walkę z korupcją i upolitycznieniem wymiaru...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 484

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Między gazem a (geo)polityką: korzyści ekonomiczne i kontrowersje wokół serbsko-rosyjskiego porozumienia gazowego

25 listopada 2021 r. prezydenci Rosji i Serbii zawarli porozumienie w sprawie przedłużenia o sześć miesięcy dotychczasowych warunków zakupu gazu ziemnego przez Serbię. W sytuacji obecnych, rekordowych cen gazu ziemnego na giełdach światowych wynegocjowane rozwiązanie niesie ze sobą wymierne korzyści ekonomiczne dla strony serbskiej. Zwiększa jednak zależność...

Więcej →

Zespół Bałkański, Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 483

Konrad Pawłowski | Michał Paszkowski - Zespół Bałkański, Zespół Bałtycki

Serbia: nowe porozumienie w sprawie dostaw gazu ziemnego z Rosji

25 listopada 2021 r. w czasie spotkania w Soczi prezydenci Rosji i Serbii zawarli porozumienie na temat przedłużenia o sześć miesięcy dostaw gazu ziemnego z Rosji do Serbii na warunkach kontraktowych z 2013 r. W okresie gwałtownie rosnących cen surowca na giełdach międzynarodowych, gwarantowana do połowy 2022 r. niska cena (270 USD za 1000 m3) to duży sukces prezydenta...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 482

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgry: referendum i wybory w 2022 roku

1 grudnia 2021 r. Zgromadzenie Krajowe przyjęło uchwałę dotyczącą organizacji ogólnokrajowego referendum. Ma się ono odbyć w tym samym dniu, co wybory parlamentarne. Jednakże niebawem parlament najprawdopodobniej przedłuży obowiązywanie stanu wyjątkowego. Oznacza to, że na chwilę obecną nie sposób ustalić daty tych wydarzeń. Tło polityczne. W okresie od 11...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 481

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Zaostrzenie sytuacji politycznej na Ukrainie

Obecną sytuację polityczną na Ukrainie można określić terminem „doskonała burza” (perfect storm) ze względu na zbieg szeregu niekorzystnych czynników zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych. Głównymi elementami tego zjawiska są: spadek notowań Wołodymyra Zełenskiego i partii Sługa Narodu na tle nasilającego się skandalu „Wagnergate”, dezintegracja...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 480

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Polityka wschodnia Węgier a kryzys migracyjny na wschodniej granicy Unii Europejskiej

Władze Węgier, wyrażając solidarność z państwami dotkniętymi kryzysem migracyjnym na granicy z Białorusią (Łotwa, Litwa, Polska), nie dostrzegają jednocześnie odpowiedzialności Alaksandra Łukaszenki za jego wywołanie. Wydarzenia na wschodnich granicach Unii Europejskiej w żaden sposób nie wpłynęły na węgierskie zaangażowanie w relacje z państwami ze...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 479

Jan Muś - Zespół Bałkański

W cieniu skrzydeł Dassault Rafale: wizyta prezydenta Francji w Chorwacji

Wizyta prezydenta Republiki Francuskiej Emmanuela Macrona w Chorwacji zakończyła się podpisaniem deklaracji o partnerstwie strategicznym obydwu państw. Dokument ten ma znaczenie polityczne przede wszystkim dla premiera Andreja Plenkovicia i rządzącej Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej. Rzeczywistym celem wizyty Macrona było zakończenie transakcji kupna przez Chorwatów...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 478

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Albania i Kosowo: kolejne wspólne posiedzenie obu rządów

26 listopada 2021 r. miało miejsce kolejne wspólne posiedzenie rządów Albanii i Kosowa – pierwsze z udziałem zarówno administracji albańskiego premiera Ediego Ramy, jak i kosowskiego szefa rządu Albina Kurtiego. Wydarzenie to odzwierciedla pogłębiające się relacje pomiędzy oboma państwami. Jednocześnie wzbudza ono zaniepokojenie w regionie oraz prowokuje dyskusje...

Więcej →

Zespół Wschodni

Fot. Moldova's President Maia Sandu speaks after voting at a snap parliamentary election, in Chisinau, Moldova July 11, 2021.,Image: 620895578, License: Rights-managed, Restrictions: , Model Release: no, Credit line: VLADISLAV CULIOMZA / Reuters / Forum

Komentarze IEŚ 477

Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Mołdawia: między rewolucją moralną a Gazpromem

Prezydentka Maia Sandu oraz kontrolowana przez nią Partia Działania i Solidarności (PAS) dążą do przebudowy państwa, która ma się opierać na walce z korupcją, rewolucji moralnej w życiu publicznym oraz trwałym związaniu Republiki Mołdawii z Unią Europejską. W wymiarze wewnętrznym powodzenie tych działań zależy w dużej mierze od skutecznej reformy wymiaru...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 476

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Serbia: niełatwy dialog władzy i opozycji

Od marca do września 2021 r. w Serbii trwał dialog międzypartyjny pomiędzy ugrupowaniami tworzącymi koalicję rządową a partiami opozycyjnymi, niereprezentowanymi w Zgromadzeniu Narodowym. Dialog prowadzony był przy wsparciu deputowanych Parlamentu Europejskiego. Obecnie ma miejsce powolna implementacja uzgodnionych rozwiązań, które mają poprawić warunki rywalizacji...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 475

Michał Paszkowski | Łukasz Lewkowicz - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Słowacja sprzeciwia się budowie gazociągu Nord Stream 2

Budowany przez rosyjską spółkę OAO Gazprom gazociąg Nord Stream 2 (NS2) będzie miał istotny wpływ na poziom bezpieczeństwa energetycznego Słowacji. Państwo to, podobnie jak Ukraina, obawia się spadku znaczenia tranzytowego, a także wykorzystywania przez Rosję monopolistycznej pozycji w Europie Środkowej. Niemniej nie jest to temat często poruszany w debacie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 474

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Albania: trzeci rząd premiera Ediego Ramy i nowe wyzwania

18 września miało miejsce zaprzysiężenie trzeciego rządu premiera Ediego Ramy. Jest to rząd kontynuacji, złożony przede wszystkim z osób, które już wcześniej sprawowały funkcje ministerialne. Priorytety rządu nie uległy znaczącej zmianie ani w obszarze wewnętrznym, ani międzynarodowym. Uzyskanie członkostwa w UE, wzmacnianie relacji z USA oraz rozwój...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 473

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

25 lat członkostwa i rozwoju Polski w OECD

25 lat temu Polska stała się członkiem Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). W tym czasie skróciła dystans do najzamożniejszych gospodarek zrzeszonych w tej organizacji, jeżeli za wskaźnik zamożności przyjmiemy PKB per capita. W 1996 r. wynosił on w Polsce 40% średniej dla państw OECD, natomiast w 2020 r. już 76%. W bardziej holistycznym mierniku...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 472

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Kryzys wokół granic Ukrainy

W tle wydarzeń na pograniczu polsko-białoruskim pozostaje narastające napięcie, związane z potencjalnym przeniesieniem kryzysu na granicę białorusko-ukraińską. W połączeniu ze wzmożoną aktywnością rosyjskich wojsk na granicy z Ukrainą powoduje to rosnące zaniepokojenie nie tylko Ukrainy, ale i zachodnich państw oraz instytucji. Wielowymiarowe działania Rosji...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 471

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Kryzys na granicy polsko-białoruskiej w kontekście rosnących napięć w Europie Wschodniej (część 2)

Na granicy polsko-białoruskiej w dalszym ciągu utrzymuje się napięta sytuacja wywołana presją reżimu Łukaszenki, który wypychając ze swojego terytorium uchodźców i imigrantów, dąży do eskalacji napięć z Polską i Unią Europejską w celu wymuszenia decyzji o zniesieniu sankcji nałożonych na reżim za represje wymierzone w społeczeństwo obywatelskie na...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 470

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Kryzys na granicy polsko-białoruskiej w kontekście rosnących napięć w Europie Wschodniej (część 1)

Na granicy polsko-białoruskiej w dalszym ciągu utrzymuje się napięta sytuacja wywołana presją reżimu Łukaszenki, który wypychając ze swojego terytorium uchodźców i imigrantów, dąży do eskalacji napięć z Polską i Unią Europejską w celu wymuszenia decyzji o zniesieniu sankcji nałożonych na reżim za represje wymierzone w społeczeństwo obywatelskie na...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 469

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: powyborcze plany przyszłego rządu

W czwartek, 11 listopada 2021 r., premier Republiki Czeskiej Andrej Babiš (ANO) złożył dymisję tworzonego przez partie ANO i ČSSD rządu mniejszościowego. Dymisja ustępującego rządu nastąpiła cztery dni po inauguracyjnym posiedzeniu Izby Poselskiej Parlamentu Republiki Czeskiej, które poprzedziło podpisanie przez przewodniczących dwóch koalicji wyborczych – SPOLU...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 468

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Nowy etap integracji Białorusi i Rosji: podpisanie 4 listopada dekretu integracyjnego

4 listopada 2021 r., w symbolicznym Dniu Jedności Narodowej w Federacji Rosyjskiej, w trakcie posiedzenia Rady Najwyższej Państwa Związkowego, które miało charakter wideokonferencji, odbyło się podpisanie przez Alaksandra Łukaszenkę dekretu „O głównych kierunkach realizacji założeń traktatu o powołaniu Państwa Związkowego w latach 2021-2023”. Wcielenie w...

Więcej →