Wydawca: Instytut Europy Środkowej
ISSN: 2657-6996
  • Beata Surmacz
  • Tomasz Stępniewski
  • Agnieszka Zajdel
  • Aleksandra Kuczyńska-Zonik
  • Jakub Olchowski
  • Konrad Pawłowski
  • Agata Tatarenko

Komentarze IEŚ

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 279
Jan Muś - Zespół Bałkański

Plan Gospodarczy i Inwestycyjny dla Bałkanów Zachodnich

Przygotowany przez Komisję Europejską Plan Gospodarczy i Inwestycyjny dla Bałkanów Zachodnich (WB6) ma na celu podwójną integrację: po pierwsze pomoc w harmonizacji gospodarek regionu WB6 z gospodarką Unii Europejskiej, a po drugie stworzenie silniejszych więzi regionalnych. Stanowi on kontynuację polityki rozpoczętej w czasie szczytu berlińskiego w 2014 r.,...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 278
Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Stan wyjątkowy i masowe testowanie: druga fala pandemii na Słowacji

1 października władze Słowacji po raz drugi wprowadziły w państwie stan wyjątkowy. Zdecydowano się na ten krok ze względu na gwałtowny przyrost liczby osób zakażonych wirusem SARS-CoV-2. Wdrożono kolejne obostrzenia dotyczące m.in. kwarantanny, organizowania imprez masowych, wprowadzono również szereg ograniczeń w szkołach i na uniwersytetach. 23 października na...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 277
Michał Paszkowski - Zespół Wschodni

Białoruś i Ukraina: nowy rynek zbytu dla amerykańskiej ropy naftowej?

W 2020 r. zarówno Białoruś, jak i Ukraina zakupiły ładunki ropy naftowej ze Stanów Zjednoczonych Ameryki, chociaż z innych powodów. Skala dostaw jest niewielka, ale uwarunkowania rynkowe oraz międzynarodowe mogłyby to zmienić. W szczególności Białoruś, w przypadku zdecydowania się na stworzenie bardziej zróżnicowanej struktury importu, mogłaby liczyć na...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 276
Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Mołdawia: ważne wybory w dobie marazmu politycznego

Liderami sondaży przed pierwszą turą wyborów prezydenckich w Republice Mołdawii są obecny prezydent Igor Dodon oraz była premier Maia Sandu. Obóz władzy, którego realnym liderem jest Dodon, przeżywa poważne trudności – koalicja Partii Socjalistów (PSRM) i Partii Demokratycznej (PDM) straciła większość w parlamencie. Porażka w wyborach prezydenckich będzie...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 275
Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgry wobec Szczytu Inicjatywy Trójmorza w Tallinie

19 października 2020 r. odbył się Szczyt Inicjatywy Trójmorza (TSI), którego organizatorem była Estonia. Z powodu pandemii wirusa SARS-CoV-2 spotkanie przeprowadzono w trybie zdalnym. Pierwszy raz od trzech lat w szczycie wziął udział prezydent Węgier János Áder. W maju 2020 r. Węgry dołączyły do Funduszu Inicjatywy Trójmorza.

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 274
Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Znaczenie wyborów samorządowych w życiu politycznym Ukrainy

Wybory samorządowe na Ukrainie zostaną przeprowadzone 25 października 2020 r. Wzrost liczby kandydatów do organów władz lokalnych, przesunięcie polityków ze szczebla centralnego na terenowy, aktywizacja elit lokalnych i ich samoorganizacja w partie polityczne do walki o władzę, angażowanie zawodowych strategów politycznych do procesu wyborczego, wydawanie znacznych...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 273
Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Wpływ COVID-19 na polityki fiskalne państw Europy Środkowej

W ciągu sześciu miesięcy od ogłoszenia pandemii COVID-19 państwa Europy Środkowej na wsparcie fiskalne wydały równowartość niemal 10% PKB. Ta zdecydowana reakcja rządów łagodzi skutki kryzysu gospodarczego, ratuje przedsiębiorstwa i pozwala zachować miejsca pracy. Wzrost wydatków przy równocześnie mniejszych wpływach budżetowych nieuchronnie prowadzi jednak do...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 272
Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Wizyta prezydenta RP Andrzeja Dudy na Ukrainie w dniach 11-13 października 2020

W dniach 11-13 października 2020 r. odbyła się wizyta prezydenta RP Andrzeja Dudy na Ukrainie. Spotkał się on m.in. z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim, premierem Denysem Szmyhalem oraz przewodniczącym Rady Najwyższej Dmytrem Razumkowem. Spotkanie prezydentów przebiegało w pozytywnej atmosferze, a jego zwieńczeniem była wspólna deklaracja dotycząca...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 271
Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

W poszukiwaniu prymusa: postępy w realizacji projektów energetycznych państw Inicjatywy Trójmorza

Jednym z filarów Inicjatywy Trójmorza (TSI) jest współpraca w wymiarze energetycznym, a katalog wspólnych priorytetowych inwestycji obejmuje osiem takich projektów o charakterze wielostronnym*. W dniach 19-20 października 2020 r. w Tallinie odbędzie się szczyt, w trakcie którego dojdzie zapewne do omówienia stanu zaawansowania poszczególnych projektów, realizowanych w...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 270
Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Ewolucja podejścia Estonii wobec Inicjatywy Trójmorza

W dniach 19-20 października w Tallinie odbędzie się piąty szczyt Inicjatywy Trójmorza (TSI). W ciągu kilku lat funkcjonowania TSI widoczna jest zmiana nastawienia Estonii wobec tego formatu współpracy. Początkowy sceptycyzm został zastąpiony przez podejście pragmatyczne, uwzględniające znaczenie stosunków transatlantyckich w polityce zagranicznej Estonii oraz...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 269
Krzysztof Fedorowicz - Zespół Wschodni

Polska wobec sytuacji na Białorusi

Poważny kryzys polityczny na Białorusi zapoczątkowany sfałszowaniem wyników wyborów prezydenckich w sierpniu 2020 r. przyczynił się do zdecydowanej reakcji strony polskiej. Brutalne metody pacyfikacji powyborczych protestów spowodowały zasadnicze przewartościowanie polityki Polski wobec Białorusi. Dotychczasowe relacje dyplomatyczne, nie zawsze łatwe i bezproblemowe,...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 268
Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Postanowienia nadzwyczajnego szczytu Rady Europejskiej z 1-2 października 2020 w sprawie Białorusi i ich znaczenie

2 października 2020 r. zakończył się nadzwyczajny szczyt Rady Europejskiej, którego rezultatem było potępienie władz Białorusi za represje skierowane przeciwko pokojowym manifestantom oraz za fałszerstwa wyborcze, a także nałożenie sankcji personalnych na 44 przedstawicieli reżimu. Zaaprobowano również plan pomocy gospodarczej dla Białorusi. Władze Białorusi...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 267
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Litwa po pierwszej turze wyborów parlamentarnych

Główna walka o głosy podczas wyborów do litewskiego Seimasu (pierwsza tura – 11 października; druga tura – 25 października) toczyła się pomiędzy socjalno-konserwatywnym Litewskim Związkiem Chłopów i Zielonych (LVŽS) a konserwatywnym Związkiem Ojczyzny – Litewskimi Chrześcijańskimi Demokratami (TS-LKD). Kampanię wyborczą zdominowały tematy...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 266
Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Albania: konieczna kontynuacja reform na drodze do członkostwa w Unii Europejskiej

6 października 2020 r. Komisja Europejska przedstawiła coroczny raport dotyczący polityki rozszerzenia UE. Uznano, że Albania dokonała pewnych postępów w poszczególnych obszarach integracyjnych i jest bliska spełnienia niezbędnych warunków do tego, aby jeszcze w tym roku została zorganizowana pierwsza konferencja międzyrządowa. Niewątpliwie jednak państwo to...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 265
Jan Muś - Zespół Bałkański

Słowenia wprowadza kolejny pakiet antykryzysowy

Pod koniec września rząd Janeza Janšy omówił i zatwierdził projekt ustaw zwany „piątym pakietem antykoronowym”. Odzwierciedla on obecne prognozy gospodarcze, które są stosunkowo bardziej optymistyczne niż przewidywania wiosenne. Głównym celem pakietu jest wsparcie dla przedsiębiorców przy utrzymaniu zatrudnienia oraz dofinansowanie pomocy społecznej i służby...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 264
Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Wybory regionalne w Republice Czeskiej: umiarkowane zwycięstwo partii ANO

W dniach 2-3 października 2020 r. w Republice Czeskiej odbyły się wybory do zgromadzeń regionalnych, połączone z pierwszą turą wyborów do jednej trzeciej senatu. Wybory wygrała partia ANO, uzyskując 22% głosów. Wyniki potwierdziły układ sił na czeskiej scenie politycznej – dominującą pozycję ANO, rosnące poparcie społeczne dla Czeskiej Partii Piratów, a...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 263
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Wizyta prezydenta Francji na Litwie: połowiczny sukces

W dniach 28-30 września, dziewiętnaście lat po wizycie Jacques’a Chiraca, Litwę i Łotwę odwiedziła francuska para prezydencka Emmanuel Macron i Brigitte Macron. Do zapowiadanego przez prezydenta Francji utrzymania dialogu z Rosją państwa bałtyckie podeszły sceptycznie. W agendzie spotkania znalazły się także kwestie niebudzące większych kontrowersji, takie jak...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 262
Agnieszka Bryc - Zespół Wschodni

Sprawa otrucia Aleksieja Nawalnego

Zastosowanie środka bojowego z grupy nowiczoków wpisuje się w schemat neutralizowania zagrożeń dla trwałości władzy w Rosji. Metoda ta jest wygodna, ponieważ przestępstwo w praktyce jest nie do udowodnienia, z kolei sukces – poza nielicznymi przypadkami – gwarantowany. Procedura postępowania „po” jest przy tym dość schematyczna i sprowadza się do trzech...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 261
Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Wybory samorządowe na Ukrainie: stress test dla władzy

Wybory samorządowe na Ukrainie odbędą się 25 października 2020 r. Po raz pierwszy zostaną przeprowadzone zgodnie z nowym ustawodawstwem – z otwartymi listami wyborczymi, kwotami wyborczymi, przestrzeganiem parytetu płci i ograniczeniami dotyczącymi samodzielnego zgłaszania kandydatów. Partia Sługa Narodu potrzebuje dobrego wyniku, żeby zaprzeczyć opinii o niskich...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 260
Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Ukraina wobec sytuacji na Białorusi

Od 9 sierpnia 2020 nieustannie trwają protesty społeczeństwa białoruskiego przeciwko sfałszowanym wyborom prezydenckim, które są brutalnie tłumione przez OMON. Kryzys po wyborach na Białorusi zmienił oblicze stosunków tego państwa z Ukrainą. Sytuacja powyborcza przyczyniła się do impasu w dotychczas poprawnych dobrosąsiedzkich stosunkach nawiązanych po uzyskaniu...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 259
Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Czeska polityka podatna na COVID-19

Republika Czeska od początku września notuje silny wzrost dziennej liczby zdiagnozowanych przypadków zakażeń SARS-CoV-2. Spowodowało to przywrócenie restrykcji związanych z koronawirusem. W trakcie obecnego szczytu zachorowań nastąpiła zmiana w składzie rządu Republiki Czeskiej. Do dymisji podał się minister zdrowia Adam Vojtěch (ANO), którego zastąpił Roman...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 258
Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgry w obliczu drugiej fali pandemii wirusa SARS-CoV-2

Liczba zakażeń wirusem SARS-CoV-2 na Węgrzech od kilku tygodni gwałtownie rośnie, osiągając najwyższe, nienotowane dotychczas przyrosty zakażeń w liczbie ponad tysiąca chorych dziennie. Władze od sierpnia mówią o drugiej fali zachorowań i przywracają część obostrzeń stosowanych wiosną. Skutkiem pandemii są także zmiany ustrojowe zachodzące w państwie.

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 257
Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Litwa coraz bliżej członkostwa w Międzynarodowej Agencji Energii

W 2019 r. Litwa podjęła starania na rzecz członkostwa w Międzynarodowej Agencji Energii (IEA), jednej z najważniejszych organizacji międzynarodowych mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego jej sygnatariuszom. To kolejny krok, po akcesji w 2018 r. do grona państw członkowskich Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), w kierunku...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 256
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Białoruś i Rosja – żelazny braterski uścisk

14 września 2020 r. doszło w Soczi do spotkania Władimira Putina z Alaksandrem Łukaszenką. Zgodnie z przewidywaniami spotkanie nie przyniosło istotnych, przełomowych zmian – miało być symboliczną manifestacją i komunikatem. Rosja potwierdziła, że Białoruś pozostanie w strefie jej wpływów i w „ruskim świecie”, w sprawy którego Zachód nie powinien się...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 255
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Rywalizacja państw bałtyckich o białoruskie firmy z branży IT

Sektor IT na Białorusi jest jednym z najprężniej rozwijających się w kraju i obecnie odpowiada za około 6% PKB. Z powodu zaostrzających się represji wobec obywateli i – przede wszystkim – działań rządu polegających na ograniczaniu dostępu do Internetu około stu białoruskich firm reprezentujących branżę technologii informacyjnych i komunikacyjnych oraz tzw....

Więcej →