Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 875

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Rada Państw Morza Bałtyckiego: współpraca regionalna w okresie inwazji Rosji na Ukrainę

Spotkanie ministrów spraw zagranicznych państw regionu Morza Bałtyckiego (RMB) w Wismarze w dniach 1-2 czerwca 2023 r. kończy roczny okres przewodnictwa Niemiec w Radzie Państw Morza Bałtyckiego (RPMB). Cała prezydencja była zdeterminowana agresją Rosji na Ukrainę i konsekwencjami wojny rosyjsko-ukraińskiej dla regionu. Tocząca się obecnie dyskusja na temat...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 871

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Litewsko-niemiecka współpraca militarna

Niemcy są ważnym partnerem Litwy w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony oraz jej strategicznym sojusznikiem zarówno w NATO, jak i w Unii Europejskiej. Równocześnie wnoszą znaczący wkład w bezpieczeństwo regionu, inwestując w infrastrukturę wojskową na Litwie i przyczyniając się do modernizacji armii tego państwa. Obecnie największym wyzwaniem w zakresie współpracy...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 864

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Bułgaria wzmacnia pozycję na gazowej mapie Europy Środkowej

Bułgaria może odegrać niezwykle ważną rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa państw Europy Środkowej, przy czym kluczowe będą dalsza rozbudowa infrastruktury oraz kooperacja z Azerbejdżanem oraz Turcją. Znaczenie tego państwa w regionie uległo wzmocnieniu dzięki oddaniu do eksploatacji interkonektora Grecja-Bułgaria, ale także poprzez aktywne działania w...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 862

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Wymiana handlowa państw Europy Środkowej z Rosją po agresji na Ukrainę

Agresja na Ukrainę w 2022 r. miała znaczący wpływ na wymianę handlową państw Europy Środkowej z Rosją. W wyniku sankcji wprowadzonych przez Unię Europejską, jak również świadomych decyzji przedsiębiorców udział eksportu towarów z tych państw w kierunku rosyjskim wyraźnie się zmniejszył. Równocześnie wzrósł jednak udział Rosji w imporcie towarów do...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 853

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

W przededniu wyborów prezydenckich na Łotwie

Wybór na urząd prezydenta Łotwy, którego dokonuje się głosami przynajmniej połowy wszystkich członków parlamentu, odbędzie się 31 maja 2023 r. Obecny prezydent Egils Levits, popierany do tej pory przez centrowo-konserwatywne partie Nową Jedność (JV) i Sojusz Narodowy (NA), wycofał swoją kandydaturę. Ugrupowania te nominowały więc obecnego ministra spraw...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 852

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Pragmatyczny idealizm: nowa strategia polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Danii

16 maja 2023 r. minister spraw zagranicznych Danii Lars Løkke Rasmussen przedstawił nową strategię polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, opartą na trzech priorytetach: zwiększenia bezpieczeństwa, tworzenia globalnych partnerstw i budowania odpornego społeczeństwa. Wszystkie cele stanowią element kontynuacji wysiłków na rzecz wspierania Ukrainy oraz międzynarodowej...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 846

Marlena Gołębiowska | Łukasz Lewkowicz - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Przygotowania do szczytu Inicjatywy Trójmorza w Bukareszcie: państwa 3SI wobec agresji Rosji na Ukrainę

W dniach 6-7 września 2023 r. Rumunia po raz drugi stanie się gospodarzem szczytu Inicjatywy Trójmorza (Three Seas Initiative, 3SI), którego tło stanowić będzie trwająca wojna rosyjsko-ukraińska. Mimo uregulowania relacji między 3SI a Ukrainą podczas ubiegłorocznego szczytu w Rydze, państwa 3SI nie prezentują jednolitego stanowiska wobec rosyjskiej agresji....

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 842

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Zielony sojusz pomiędzy Unią Europejską a Norwegią

24 kwietnia 2023 r. w Brukseli Unia Europejska i Norwegia podpisały porozumienie w sprawie utworzenia tzw. zielonego sojuszu, którego celem jest wzmocnienie wspólnych działań na rzecz klimatu i ochrony środowiska oraz szersza współpraca w dziedzinie czystej energii i transformacji energetycznej. Porozumienie świadczy o intensyfikacji dotychczasowej kooperacji w tym...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 839

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Litwa wzmacnia granicę państwową

Nowelizacja Ustawy o granicy państwowej i jej ochronie legalizuje możliwość zawracania migrantów, którzy podejmują próbę przekroczenia granicy w sposób nielegalny. Nowe rozwiązania prawne zostały przyjęte ze względu na szczególną sytuację geopolityczną i są odpowiedzią Litwy na zagrożenia płynące ze strony autorytarnych reżimów białoruskiego i...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 837

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Rynek LPG w państwach Europy Środkowej

Państwa Europy Środkowej od momentu rozpoczęcia wojny rosyjsko-ukraińskiej podjęły aktywne działania na rzecz zmiany struktury importu LPG. Mając na względzie rolę tego paliwa w gospodarce poszczególnych państw (głównie jako paliwa silnikowego) oraz jego konkurencyjną cenę w stosunku do innych paliw, można w dalszym ciągu oczekiwać stabilnej konsumpcji, która...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 831

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Czechy i Słowacja: kontynuacja wysiłków na rzecz dywersyfikacji dostaw gazu ziemnego

Z uwagi na zakończenie sezonu zimowego w Czechach i na Słowacji obserwuje się mniejszy poziom zapotrzebowania na gaz ziemny, głównie ze strony gospodarstw domowych. W okresie jesienno-zimowym nie doszło do przerw w dostępności surowca w wyniku dużych jego dostaw w formie LNG, a także zmniejszenia konsumpcji, co częściowo było skutkiem działań legislacyjnych oraz...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 829

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Chorwacja planuje budowę regionalnego hubu gazowego

Chorwacja podejmuje aktywne działania na rzecz zwiększenia swojego udziału w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego państw Europy Środkowej. Kluczowym narzędziem będzie rozbudowa terminala LNG na wyspie Krk, który docelowo ma umożliwić dostawy do wielu państw tego regionu surowca ze źródeł alternatywnych wobec Rosji. Rozbudowa terminala oraz gazociągów jest...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 824

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Pozamilitarny potencjał i gotowość społeczeństw do obrony narodowej w państwach bałtyckich

Członkostwo w NATO jest podstawowym gwarantem bezpieczeństwa Litwy, Łotwy i Estonii. Jednocześnie państwa te wzmacniają swój potencjał pozamilitarny, rozwijając współpracę międzysektorową, a także promując postawę oporu obywatelskiego. Podczas gdy w obliczu agresji Rosji na Ukrainę wola mieszkańców do przeciwstawienia się agresorowi wzrosła wśród Litwinów...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 822

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Wybory parlamentarne w Finlandii: zwycięstwo partii opozycyjnych

W dniu 2 kwietnia 2023 r. w Finlandii odbyły się planowane wybory do parlamentu (Eduskunty). Zakończyły się one zdecydowanym zwycięstwem głównych partii opozycyjnych, centroprawicowej Partii Koalicji Narodowej (KOK) i narodowo-konserwatywnej Partii Finów (PS). Wyraźne różnice między partiami utrudniają sformułowanie koalicji większościowej, dlatego w najbliższym...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 814

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Finlandia w przededniu wyborów parlamentarnych

Wybory parlamentarne w Finlandii do jednoizbowej Eduskunty odbędą się 2 kwietnia 2023 r. Ostatnie sondaże wyborcze wskazują na niewielkie różnice pomiędzy głównymi partiami: Partią Socjaldemokratyczną (SDP), Koalicją Narodową (KOK) i Partią Finów (PS). Głównym tematem w kampanii wyborczej są wyzwania gospodarcze, w tym wysoka inflacja (najwyższa od 40 lat),...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 808

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Bułgaria rozważa powrót do budowy rurociągu Burgas-Aleksandropolis

W Bułgarii trwają prace nad powrotem do budowy rurociągu Burgas-Aleksandropolis, który miałby umożliwić większą dywersyfikację dostaw ropy naftowej do rafinerii w Burgas. Projekt został zainicjowany już w 1993 r., przy czym wówczas zakładał zwiększenie eksportu ropy naftowej wydobywanej w Rosji na rynki międzynarodowe. Trwająca wojna rosyjsko-ukraińska oraz...

Więcej →

Zespół Bałkański, Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 807

Jan Muś | Michał Paszkowski | Dominik Héjj - Zespół Bałkański, Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Rurociąg Serbia-Węgry: nowy rozdział we współpracy energetycznej

Serbia od kilkunastu miesięcy podejmuje aktywne działania na rzecz dywersyfikacji źródeł oraz kierunków dostaw ropy naftowej do jedynej funkcjonującej w tym państwie rafinerii w Panczewie. Ze względu na sankcje nałożone na Rosję zakład nie jest obecnie w stanie importować ropy naftowej z tego państwa. Rząd w Belgradzie opowiada się jednak za budową rurociągu...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarz IEŚ 804

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Wsparcie Norwegii dla Ukrainy: bilans 12 miesięcy

W 2022 r. wartość pomocy dla Ukrainy wyniosła ok. 10,7 mld koron norweskich (ok. 965 mln euro), w tym 6,3 mld koron przekazano na pomoc cywilną i humanitarną, a 4,4 mld na pomoc wojskową. W większości środki te przekazane zostały za pośrednictwem organizacji międzynarodowych i funduszy wielostronnych. W kolejnych latach środki na wspieranie Ukrainy pochodzić będą z...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarz IEŚ 801

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Wybory parlamentarne w Estonii: kontynuacja i zmiana

5 marca 2023 r. odbyły się wybory do estońskiego parlamentu. Frekwencja wyniosła 64%. Zwyciężyła liberalna Partia Reform przed Estońską Konserwatywną Partią Ludową, Partią Centrum, Eesti 200, Partią Socjaldemokratyczną i Ojczyzną. Koalicję rządową najprawdopodobniej utworzą liberalne RE, Eesti 200 i SDE, co oznacza, że dotychczasowy kurs w polityce...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 800

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Estonia aktualizuje Koncepcję bezpieczeństwa narodowego

Estonia przyjęła zaktualizowaną wersję Koncepcji bezpieczeństwa narodowego. Dokument ten powstał w odpowiedzi na zmiany w środowisku bezpieczeństwa w związku z wojną rosyjsko-ukraińską. Największe znaczenie ma deklaracja dotycząca wzrostu wydatków na cele obronne w kolejnych latach – do minimum 3% PKB – oraz finansowania pozamilitarnych działań na rzecz...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 799

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Rok po inwazji: wpływ wojny rosyjsko-ukraińskiej na bezpieczeństwo energetyczne państw Europy Środkowej

Wojna rosyjsko-ukraińska w istotny sposób zmieniła postrzeganie bezpieczeństwa w Europie Środkowej, a biorąc pod uwagę dużą rolę Rosji w dostawach surowców energetycznych, wpłynęła także na sferę gospodarczo-energetyczną. Wraz ze zbrojnym atakiem Rosji na Ukrainę większość państw Europy Środkowej podjęła działania mające na celu ograniczenie...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 787

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Węgry: poszukiwanie równowagi w dostawach gazu ziemnego

Prowadzona przez Węgry długoletnia polityka energetyczna była nastawiona głównie na współpracę z Rosją. Zbrojna napaść Rosji na Ukrainę tylko częściowo zrewidowała podejście rządu w Budapeszcie do kooperacji z agresorem, czego widocznym efektem było blokowanie lub utrudnianie wprowadzania sankcji przeciwko Rosji. Niemniej od kilku miesięcy podejmowane są...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 786

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Inwazja Rosji na Ukrainę: długoterminowe konsekwencje dla Arktyki

Inwazja Rosji na Ukrainę przyniosła szereg konsekwencji również dla regionów oddalonych od konfliktu. Jednym z takich obszarów jest Arktyka, obejmująca m.in. północną część państw nordyckich. W ramach Rady Arktycznej (RA) współpraca polityczna z Rosją została tymczasowo wstrzymana, a część prac samej Rady powinna zostać wznowiona po objęciu przewodnictwa...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 778

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Nowe kanały dostaw paliw na Ukrainę w okresie wojny

W związku z trwającą wojną rosyjsko-ukraińską zmianie uległy zarówno główne kanały transportu paliw na Ukrainę, jak i najważniejsi partnerzy tego państwa. Do niedawna duża część produktów paliwowych pochodziła z Białorusi, Rosji oraz Litwy, natomiast w obecnych uwarunkowaniach geopolitycznych rośnie znaczenie dostaw paliw z innych kierunków, a więc z...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 775

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Obniżenie rangi stosunków dyplomatycznych między Estonią i Rosją

Estonia zażądała zmniejszenia liczby członków rosyjskiej misji dyplomatycznej w Tallinie, powołując się na zasadę równowagi w wielkości przedstawicielstw. W odpowiedzi 23 stycznia 2023 r. Ministerstwo Spraw Zagranicznych Rosji ogłosiło, że wycofuje swojego ambasadora z Tallina i obniża rangę stosunków dyplomatycznych. Odtąd oba państwa będą reprezentowane...

Więcej →