Wydawca: Instytut Europy Środkowej
ISSN: 2657-6996
  • Beata Surmacz
  • Tomasz Stępniewski
  • Agnieszka Zajdel
  • Aleksandra Kuczyńska-Zonik
  • Jakub Olchowski
  • Konrad Pawłowski
  • Agata Tatarenko

Komentarze IEŚ

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 103
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Arktyka w polityce zagranicznej Estonii

Wzrastające zainteresowanie Estonii regionem Arktyki wynika z jej położenia geograficznego oraz z pojawiających się w Arktyce nowych wyzwań, związanych ze zmianami klimatycznymi i aktywnością mocarstw w regionie. Do priorytetów polityki zagranicznej Estonii w regionie Arktyki należy uzyskanie statusu obserwatora w Radzie Arktycznej, który umożliwi jej większe...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 101
Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Skandal w Serbii z udziałem rosyjskiego dyplomaty

W dniu 17 listopada 2019 r. w serwisie internetowym YouTube opublikowane zostało anonimowo nagranie wideo, na którym widać, jak rosyjski dyplomata Gieorgij Kleban, zastępca attaché wojskowego Federacji Rosyjskiej w Serbii, odbiera torbę od emerytowanego podpułkownika Wojsk Serbii i wręcza mu plastikową torbę, w której znajduje się koperta z pieniędzmi. O nagraniu...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 100
Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Serbia: afera wokół handlu bronią (z małą i wielką polityką w tle)

W połowie września 2019 r. wybuchła w Serbii jedna z największych afer ostatnich miesięcy. Sprawa sprzedaży broni produkowanej w fabryce Krušik w miejscowości Valjevo zyskała międzynarodowy rozgłos i konsekwentnie przyciąga uwagę serbskiej opinii publicznej. Afera ta pogłębia również kryzys polityczny w Serbii. W efekcie na kilka miesięcy przed wyborami...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 99
Jan Muś - Zespół Bałkański

Wybory prezydenckie w Chorwacji: druga żółta kartka dla rządzącej Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej

Wybory prezydenckie w Chorwacji zakończyły się porażką rządzącej Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej (HDZ). Przebieg kampanii wyborczej wskazuje na wysoki koszt polityczny działań rządu HDZ oraz ogólne zniechęcenie społeczne do elit politycznych. Pojawienie się niezależnych kandydatów, szczególnie po prawej stronie sceny politycznej, wzmogło retorykę...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 98
Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Macedonia Północna: przed utworzeniem rządu technicznego i przyśpieszonymi wyborami

Po ponownej odmowie dotyczącej rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych do UE z Macedonią Północną i Albanią premier Macedonii Zoran Zaev ogłosił plan przeprowadzenia przyspieszonych wyborów parlamentarnych na wiosnę 2020 r. Ze względu na silne podziały społeczne oraz niedawno ujawnione afery korupcyjne, godzące w wizerunek obecnego rządu, wynik wyborów pozostaje...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 96
Oleksandra Iwaniuk - Zespół Wschodni

Czy będzie trzecia „wojna gazowa”? Ukraina, Rosja i UE negocjują nowy kontrakt

31 grudnia 2019 r. wygasa dziesięcioletni kontrakt gazowy między Ukrainą a Rosją, obejmujący kwestie przesyłu gazu do państw Unii Europejskiej poprzez ukraińskie gazociągi. Do czasu uruchomienia Nord Stream 2 oraz TurkStream 40% zapotrzebowania UE na gaz dostarczane jest przez Rosję właśnie poprzez ten system. Negocjacje dotyczące nowego kontraktu zbiegły się w...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 97
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Aktualizacja planów obronnych państw bałtyckich na tle wyzwań stojących przed NATO

Organizacja Paktu Północnoatlantyckiego (NATO) jest dla państw bałtyckich podstawowym gwarantem bezpieczeństwa oraz silnych więzi transatlantyckich ze Stanami Zjednoczonymi. Poglądu tego nie zmieniły również trwające wewnątrz NATO dyskusje na temat przyszłego kształtu Sojuszu i identyfikacji zagrożeń zewnętrznych. Ustalenia 30. spotkania przywódców państw i...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 95
Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Konsekwencje szczytu normandzkiego w Paryżu z 9 grudnia 2019 r.

Szczyt paryski jest pierwszym spotkaniem w formacie normandzkim od 2016 r. Zwołano go z inicjatywy prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego, który już w czasie kampanii wyborczej jednoznacznie deklarował chęć zakończenia konfliktu na Donbasie. Duże oczekiwania rozbudzone przez wypowiedzi Zełenskiego nie zostały w pełni zaspokojone. Ukraina i Federacja Rosyjska nie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 93
Jan Muś - Zespół Bałkański

Chorwacka prezydencja w Radzie Unii Europejskiej. Plany, oczekiwania, ograniczenia

1 stycznia 2020 r. Chorwacja przejmie od Finlandii półroczną prezydencję w Radzie Unii Europejskiej. Prezydencja Chorwacji wiąże się z poważnymi ograniczeniami zewnętrznymi i wewnętrznymi. Władze państwa będą starały się osiągnąć dwa zasadnicze cele własne znajdujące się poza listą oficjalnych priorytetów: przystąpienie do strefy Schengen oraz kontynuację...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 94
Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Protesty społeczne w Serbii, Czarnogórze i Albanii: Bałkańska Wiosna czy proces europeizacji Bałkanów Zachodnich?

Na przestrzeni ostatniego roku w Serbii, Czarnogórze i Albanii miały miejsce protesty społeczne. Demonstracje w Albanii i Czarnogórze wygasły do połowy 2019 r. Protesty w Serbii są wprawdzie kontynuowane, wyraźnemu zmniejszeniu uległa jednak liczba uczestników demonstracji. Jakkolwiek trudno pominąć polityczny kontekst protestów, pozostają one przede wszystkim...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 91
Damian Szacawa - Zespół Wschodni

Nord Stream 2: budowa w cieniu trójstronnych negocjacji Rosja – Ukraina – UE

30 października Duńska Agencja Energii (DEA) wydała zgodę na budowę gazociągu Nord Stream 2 na wodach i szelfie kontynentalnym należących do Danii. Uczyniła to pomimo powszechnie podzielanego krytycznego stanowiska duńskich polityków wobec tego projektu oraz po znaczącej presji międzynarodowej. Oddanie gazociągu do użytku planowane jest na połowę 2020 r., co...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 92
Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Białoruski kontekst pogrzebu powstańców styczniowych w Wilnie 22 listopada 2019 r.

22 listopada odbył się uroczysty pogrzeb bohaterów powstania styczniowego, których szczątki odkryto przypadkowo po obsunięciu się zbocza Góry Giedymina w Wilnie w 2017 r. Wśród zidentyfikowanych osób znaleźli się lokalni przywódcy powstania styczniowego: Wincenty Konstanty Kalinowski i generał Zygmunt Sierakowski. Pogrzeb, w którym uczestniczyli prezydenci Polski i...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 90
Dominik Wilczewski - Zespół Bałtycki

Niestabilność rządu Sauliusa Skvernelisa na Litwie

Najbliższe miesiące w życiu politycznym Litwy upłyną pod znakiem kampanii przed wyborami parlamentarnymi, zaplanowanymi na październik 2020 r. W ostatnim czasie następuje spadek poparcia dla rządzącej partii, potęgowany m.in. protestami różnych grup zawodowych i ujawnianymi przez media nadużyciami. Rząd Sauliusa Skvernelisa powinien przetrwać do końca kadencji,...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 88
Szczepan Czarnecki - Zespół Bałkański

Wybory prezydenckie w Rumunii – druga kadencja Klausa Iohannisa

24 listopada 2019 r. w Rumunii odbyła się druga tura wyborów prezydenckich, zakończonych zdecydowanym zwycięstwem starającego się o reelekcję prezydenta Klausa Iohannisa. Przegrana startującej z ramienia Partii Socjaldemokratycznej (PSD) byłej premier Viorici Dăncili odzwierciedla długotrwały kryzys w PSD i problemy wewnętrzne państwa. Kampania wyborcza, jak i same...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 89
Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Pomysł utworzenia „małego Schengen” dzieli państwa bałkańskie

10 listopada odbyło się drugie z kolei spotkanie przywódców państw Bałkanów Zachodnich dotyczące utworzenia „małego Schengen” – obszaru wolności gospodarczej w regionie. Inicjatywa ma na celu zniesienie w przyszłości wszelkich barier w swobodnym przepływie osób, towarów, kapitału i usług. Pomysł nie spotkał się jednak z pełną aprobatą władz...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 86
Roman Romantsov - Zespół Wschodni

Wybory parlamentarne na Białorusi – nowy parlament na starych zasadach

W listopadzie 2019 r. odbyły się przedterminowe wybory parlamentarne na Białorusi. Biorąc pod uwagę charakter białoruskiego systemu politycznego, wynik wyborów nie był dla Białorusinów zaskoczeniem, wybory nie budziły też istotnego zainteresowania w społeczeństwie. Ich rezultat zapewne umożliwi prezydentowi Białorusi Alaksandrowi Łukaszence przeprowadzenie i...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 87
Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Spór o sondaże przedwyborcze na Słowacji

27 października Słowacka Rada Narodowa, dzięki głosom części rządzącej koalicji (Smer-SD i SNS) oraz opozycyjnej LSNS, uchwaliła kontrowersyjny zakaz publikacji przedwyborczych sondaży w okresie 50 dni poprzedzających głosowanie. Na początku listopada prezydent Zuzana Čaputová zawetowała nowelizację przepisów ze względu na ich antydemokratyczny charakter. W...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 84
Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Kolejne komplikacje w kwestii porozumienia dotyczącego traktatu granicznego pomiędzy Estonią a Rosją

Traktat graniczny jest jednym z najbardziej problematycznych aspektów w stosunkach estońsko-rosyjskich. Wypracowany w poprzednich latach w Estonii konsensus polityczny podważa w ostatnim czasie populistyczna Estońska Konserwatywna Partia Ludowa (EKRE), która podnosi kwestię roszczeń terytorialnych wobec Rosji. Kontrowersyjne wypowiedzi polityków EKRE, domagających się...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 85
Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Ustawa o obrocie ziemią na Ukrainie: szanse i zagrożenia

13 listopada 2019 r. Rada Najwyższa Ukrainy zagłosowała w pierwszym czytaniu za przyjęciem projektu ustawy o obrocie ziemią. Dokument przewiduje zniesienie moratorium na handel gruntami rolnymi od 1 października 2020 r. Oznacza to, że obecni posiadacze ziemi zostaną pełnoprawnymi właścicielami swych udziałów, a sektor rolniczy państwa, w zamierzeniach władz,...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 83
Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Polityka energetyczna Węgier uzależniona od Rosji

Pod koniec października premier Viktor Orbán ostatecznie potwierdził zainteresowanie Węgier uczestnictwem w budowie rosyjsko-tureckiego gazociągu TurkStream. Co znamienne, deklaracja padła podczas wspólnej konferencji prasowej z udziałem prezydenta Federacji Rosyjskiej Władimira Putina, który 30 października 2019 r. złożył jednodniową wizytę w Budapeszcie. Decyzja...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 82
Agata Tatarenko - Zespół Wschodni

Wizyta czeskiej delegacji w Kijowie z gospodarką w tle

Premier Republiki Czeskiej Andrej Babiš wraz z czeskim ministrem przemysłu i handlu Karelem Havlíčkiem oraz ponad osiemdziesięcioma czeskimi przedsiębiorcami przebywali w dniach 18-19 listopada 2019 r. w Kijowie. Głównym celem oficjalnej wizyty czeskiego premiera, pierwszej od 2008 r., było wyrażenie poparcia dla Ukrainy, zarówno w przypadku konfliktu z Rosją, jak i...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 81
Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Ukraińskie implikacje rozmowy telefonicznej Donalda Trumpa i Wołodymyra Zełenskiego

Skandal wokół ewentualnych nacisków wywieranych przez prezydenta Stanów Zjednoczonych Donalda Trumpa oraz jego otoczenie na prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego budzi coraz większe zainteresowanie amerykańskiej opinii publicznej. Przesłuchania świadków, będące jego konsekwencją, mają zbadać zasadność wszczęcia procedury impeachmentu. Prowadzone obecnie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 80
Jan Muś - Zespół Bałkański

Małe Schengen na Bałkanach

Deklaracja w sprawie wdrożenia czterech podstawowych swobód UE podpisana przez przywódców Albanii, Macedonii Północnej i Serbii wychodzi naprzeciw oczekiwaniom Unii Europejskiej w zakresie pogłębienia współpracy regionalnej. Choć niewiążąca prawnie, stanowi pozytywny sygnał dla decydentów politycznych i inwestorów w Europie. Wyzwaniem pozostaje implementacja...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 79
Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Dania wyraziła zgodę na budowę Baltic Pipe

25 października Duńska Agencja Energii (DEA) wydała zgodę na budowę gazociągu Baltic Pipe na wodach i szelfie kontynentalnym należących do Danii. Budowa Baltic Pipe, poprzez zwiększenie dostępności gazu naturalnego, wspomoże transformację energetyczną Polski oraz pozwoli na dalszą dywersyfikację kierunków dostaw błękitnego paliwa do Polski. Natomiast w skali...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 78
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Va banque po mołdawsku

Nieoczekiwaną koalicję rządową, złożoną z sił prozachodnich i prorosyjskich, sformowaną w czerwcu 2019 r. pod naciskiem USA, Unii Europejskiej i Rosji, traktowano jako sojusz taktyczny, z dużym potencjałem niestabilności. Pierwszy test, jakim były powszechne wybory lokalne, ujawnił rozbieżność interesów strategicznych i uruchomił procesy, które doprowadziły do...

Więcej →