Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 832

Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Ukraina i Mołdawia: w stronę realnego partnerstwa

Rosyjska inwazja uwidoczniła znaczenie stosunków ukraińsko-mołdawskich dla rozwoju i sytuacji strategicznej obu państw. Dla Kiszyniowa Ukraina stała się kluczowym gwarantem bezpieczeństwa. Natomiast Kijów dostrzegł strategiczne znacznie sąsiada w sferze militarnej, społecznej i transportowo-logistycznej. Jednocześnie w życiu publicznym pojawiły się sygnały o...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 831

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Czechy i Słowacja: kontynuacja wysiłków na rzecz dywersyfikacji dostaw gazu ziemnego

Z uwagi na zakończenie sezonu zimowego w Czechach i na Słowacji obserwuje się mniejszy poziom zapotrzebowania na gaz ziemny, głównie ze strony gospodarstw domowych. W okresie jesienno-zimowym nie doszło do przerw w dostępności surowca w wyniku dużych jego dostaw w formie LNG, a także zmniejszenia konsumpcji, co częściowo było skutkiem działań legislacyjnych oraz...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 830

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Białoruś, gwarancje bezpieczeństwa a sprawa polska

W ostatnich tygodniach władze Białorusi starają się akcentować narastające rzekomo zagrożenie ze strony państw Sojuszu Północnoatlantyckiego, w tym m.in. Polski. W efekcie zintensyfikowano konsultacje z Federacją Rosyjską na temat nowych gwarancji bezpieczeństwa. Działania te mogą mieć związek z kwestią rozmieszczenia na terytorium Białorusi broni jądrowej,...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 829

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Chorwacja planuje budowę regionalnego hubu gazowego

Chorwacja podejmuje aktywne działania na rzecz zwiększenia swojego udziału w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego państw Europy Środkowej. Kluczowym narzędziem będzie rozbudowa terminala LNG na wyspie Krk, który docelowo ma umożliwić dostawy do wielu państw tego regionu surowca ze źródeł alternatywnych wobec Rosji. Rozbudowa terminala oraz gazociągów jest...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 828

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Wołodymyr Zełenski w Warszawie – emocje i deklaracje

Wizyta Wołodymyra Zełenskiego w Polsce miała znaczenie symboliczne, ale była również elementem szerokiej kampanii dyplomatycznej, prowadzonej konsekwentnie przez Ukrainę w celu pozyskiwania zewnętrznego wsparcia dla wysiłku wojennego. W wymiarze symbolicznym pierwsza od czasu rosyjskiej inwazji oficjalna wizyta zagraniczna prezydenta Ukrainy podkreśliła wdzięczność...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 827

Anna Jagiełło-Szostak - Zespół Bałkański

Wybory prezydenckie w Czarnogórze: triumf Jakova Milatovicia i początek zmian?

2 kwietnia 2023 r. w Czarnogórze odbyła się druga tura wyborów prezydenckich, w której zwyciężył Jakov Milatović, kandydat Ruchu Europa Teraz (PES), uzyskując 58,88% głosów. Kontrkandydat Milo Đukanović, obecny prezydent i wieloletni lider Demokratycznej Partii Socjalistów (DPS), zdobył 41,12% głosów i po ponad trzech dekadach przestanie zajmować najwyższe...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 826

Jan Muś - Zespół Bałkański

Robocza wizyta premiera Chorwacji w Słowenii

Chorwacja i Słowenia nawiązują coraz bliższe relacje w kluczowych obszarach związanych z energetyką. Współpraca w zakresie budownictwa infrastruktury przesyłowej, ale także drogowej i kolejowej zwiększy szanse rodzimych przedsiębiorstw na udział w ważnych projektach, takich jak rozbudowa gazociągów w Chorwacji i Słowenii czy rozbudowa sieci kolejowej i drogowej....

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 825

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja wobec agresji Rosji na Ukrainę: kontekst militarny

Od początku inwazji Rosji na Ukrainę Słowacja znajduje się w grupie państw najbardziej zaangażowanych w pomoc militarną dla Kijowa. Przez ostatni rok przekazała znaczną ilość uzbrojenia i sprzętu wojskowego, które są wykorzystywane na froncie rosyjsko-ukraińskim. W zamian otrzymała lub wkrótce otrzyma stosunkowo dużą ilość nowoczesnego sprzętu wojskowego od...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 824

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Pozamilitarny potencjał i gotowość społeczeństw do obrony narodowej w państwach bałtyckich

Członkostwo w NATO jest podstawowym gwarantem bezpieczeństwa Litwy, Łotwy i Estonii. Jednocześnie państwa te wzmacniają swój potencjał pozamilitarny, rozwijając współpracę międzysektorową, a także promując postawę oporu obywatelskiego. Podczas gdy w obliczu agresji Rosji na Ukrainę wola mieszkańców do przeciwstawienia się agresorowi wzrosła wśród Litwinów...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 823

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Bułgaria: kolejne, piąte wybory parlamentarne

2 kwietnia 2023 r. w Bułgarii odbyły się przedterminowe wybory do Zgromadzenia Narodowego. W piątych na przestrzeni ostatnich dwóch lat wyborach parlamentarnych bułgarscy wyborcy zdecydowali o zakończeniu trwających od 2021 r. prób przeprowadzenia głębokich reform strukturalnych. Niska frekwencja wyborcza spowodowała, że główną rolę w wyborach odegrały sprawnie...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 822

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Wybory parlamentarne w Finlandii: zwycięstwo partii opozycyjnych

W dniu 2 kwietnia 2023 r. w Finlandii odbyły się planowane wybory do parlamentu (Eduskunty). Zakończyły się one zdecydowanym zwycięstwem głównych partii opozycyjnych, centroprawicowej Partii Koalicji Narodowej (KOK) i narodowo-konserwatywnej Partii Finów (PS). Wyraźne różnice między partiami utrudniają sformułowanie koalicji większościowej, dlatego w najbliższym...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 821

Spasimir Domaradzki - Zespół Bałkański

Macedonia Północna: próba wyjścia z kolejnego martwego punktu w drodze do Unii Europejskiej

Na mocy tzw. „francuskiej propozycji” Macedonia Północna zobowiązana jest wprowadzić zmiany do swojej konstytucji, aby kontynuować proces negocjacji akcesyjnych do Unii Europejskiej. Uzgodnione poprawki przewidują m.in. zmianę w konstytucji, przyznającą Bułgarom status mniejszości narodowej. Opozycja polityczna, bez której poparcia takie zmiany nie są możliwe,...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 820

Agata Tatarenko | Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Premier Węgier z wizytą we Francji

13 marca 2023 r. prezydent Francji Emmanuel Macron przyjął w Pałacu Elizejskim na roboczej kolacji premiera Węgier, Viktora Orbána. Spotkanie Macrona i Orbána poprzedziło zaplanowane na 23-24 marca 2023 r. w Brukseli posiedzenie Rady Europejskiej, poświęcone dalszemu wsparciu Unii Europejskiej dla Ukrainy. Premier Węgier we Francji spotkał się także z byłym...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 819

Tomasz Lachowski - Zespół Wschodni

Czy Władimir Putin trafi do Hagi? O prawno-politycznych konsekwencjach nakazów aresztowania wydanych przez Międzynarodowy Trybunał Karny

17 marca 2023 r. Międzynarodowy Trybunał Karny w Hadze podjął decyzję w przedmiocie wydania nakazów aresztowania wobec dwóch osób – urzędującego prezydenta Federacji Rosyjskiej, Władimira Putina, oraz rzeczniczki praw dziecka w Rosji, Marii Lwowej-Biełowej. Sędziowie Izby Przygotowawczej MTK uznali, że został zgromadzony wystarczający materiał dowodowy, aby...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 818

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Scenariusze rozwoju sytuacji polityczno-militarnej na Ukrainie

Po ponad roku od rozpoczęcia rosyjskiej inwazji dyskusja polityczna wśród zachodnich partnerów Ukrainy koncentruje się przeważnie na kwestiach dostaw broni i możliwości ich rozszerzenia. Jednocześnie w USA i Europie rośnie sceptycyzm co do konieczności udzielania Ukrainie znaczącej pomocy finansowej i wojskowej, w szczególności w obawie przed niekontrolowaną...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 817

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

100 pierwszych dni prezydenta Pavla: plan działania

Petr Pavel aktywnie rozpoczął sprawowanie urzędu prezydenta Republiki Czeskiej. W ciągu pierwszych kilku dni po zaprzysiężeniu odbył trzy wizyty zagraniczne. Udał się na Słowację, do Polski oraz do Niemiec. Kolejnym krokiem było ogłoszenie planu działań na pierwsze 100 dni kadencji. Dokument zakłada wprowadzenie nowych zasad w zakresie organizacji pracy w...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 816

Anna Jagiełło-Szostak - Zespół Bałkański

Wybory prezydenckie w Czarnogórze. Dekompozycja sceny politycznej?

19 marca 2023 r. w Czarnogórze odbyły się wybory prezydenckie. Nierozstrzygnięty wynik głosowania oznacza, że 2 kwietnia odbędzie się druga tura. Spotka się w niej dwóch kandydatów: Milo Đukanović, obecny prezydent i lider Demokratycznej Partii (DPS), oraz ekonomista Jakov Milatović z Ruchu Europa Teraz (PES), który typowany jest na faworyta wyścigu prezydenckiego...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 815

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Nowa ofensywa propagandowa Białorusi wymierzona w Polskę

Białoruska propaganda państwowa w ostatnich tygodniach zaktywizowała swoje działania wymierzone w Polskę. Łączy się to przede wszystkim z zaostrzającą się sytuacją na granicy polsko-białoruskiej, ale także z kwestią dostaw zachodniej broni do Polski oraz informacjami o kolejnych transzach polskiej pomocy militarnej trafiającej na Ukrainę. Ataki na Polskę były...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 814

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Finlandia w przededniu wyborów parlamentarnych

Wybory parlamentarne w Finlandii do jednoizbowej Eduskunty odbędą się 2 kwietnia 2023 r. Ostatnie sondaże wyborcze wskazują na niewielkie różnice pomiędzy głównymi partiami: Partią Socjaldemokratyczną (SDP), Koalicją Narodową (KOK) i Partią Finów (PS). Głównym tematem w kampanii wyborczej są wyzwania gospodarcze, w tym wysoka inflacja (najwyższa od 40 lat),...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 813

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja u progu kampanii wyborczej: podziały polityczne i festiwal populizmu

Od kilku tygodni na Słowacji trwa nieformalnie kampania wyborcza przed przedterminowymi wyborami parlamentarnymi, które odbędą się we wrześniu 2023 r. Towarzyszą jej narastające konflikty po lewej stronie sceny politycznej. Widoczny jest przede wszystkim spór pomiędzy liderami obecnych sondaży przedwyborczych – partiami Hlas-SD i Smer-SD. Jednocześnie trwa...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 812

Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Mołdawska scena polityczna w dobie antyrządowych protestów

Rządząca Republiką Mołdawii Partia Działania i Solidarności (PAS) notuje w ostatnich miesiącach spadki poparcia w sondażach. Ich przyczyną jest wzrost cen, zwłaszcza energii, oraz brak oczekiwanych reform. Ponadto w Kiszyniowie regularnie odbywają się protesty o antyrządowym charakterze. Niemniej kalendarz wyborczy, kształt sceny politycznej oraz nastroje społeczne...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 811

Jan Muś - Zespół Bałkański

Solidarność dla stabilności: premier Słowenii z wizytą w Bośni i Hercegowinie

Wizyta premiera Słowenii Roberta Goloba w Bośni i Hercegowinie ma potrójne znaczenie. Przede wszystkim ma podkreślić rolę, jaką Słowenia odgrywa w regionie, szczególnie w odniesieniu do bardzo aktywnej polityki Chorwacji wobec Bośni i Hercegowiny. Premier Słowenii chciał wykorzystać sukces, jaki Słowenia odniosła w czasie swojej prezydencji w UE, kiedy BiH...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 810

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Aktywny i wiarygodny partner: inauguracja prezydentury Petra Pavla

Petr Pavel, wybrany na prezydenta Republiki Czeskiej 28 stycznia 2023 r., w dniu 9 marca złożył przysięgę na Zamku Praskim. Uroczystości pod wieloma względami miały charakter symboliczny. Zapowiadały zmiany w sprawowaniu urzędu prezydenta przez Petra Pavla w stosunku do jego poprzednika Miloša Zemana. O tym, że Petr Pavel zamierza wyraźnie odciąć się od okresu...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 809

Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Ukraińskie rolnictwo rok po rosyjskiej inwazji: wyniki i prognozy

Rok 2022 przyniósł rekordowe straty dla ukraińskiego rolnictwa, a jednocześnie wskazał na wysoką odporność i możliwości adaptacji tego sektora gospodarki do warunków wojennych. Ukraińskim rolnikom udało się zapewnić bezpieczeństwo żywnościowe państwa i utrzymać jego potencjał eksportowy. Jednak w 2023 r. problemy tej branży nadal będą się pogłębiać ze...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 808

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Bułgaria rozważa powrót do budowy rurociągu Burgas-Aleksandropolis

W Bułgarii trwają prace nad powrotem do budowy rurociągu Burgas-Aleksandropolis, który miałby umożliwić większą dywersyfikację dostaw ropy naftowej do rafinerii w Burgas. Projekt został zainicjowany już w 1993 r., przy czym wówczas zakładał zwiększenie eksportu ropy naftowej wydobywanej w Rosji na rynki międzynarodowe. Trwająca wojna rosyjsko-ukraińska oraz...

Więcej →